Αντώνης Κ. Λάβδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
AAAL (συζήτηση | συνεισφορές) μ Προσθήκη συνδέσμου στο BBC |
AAAL (συζήτηση | συνεισφορές) μ Επεξεργασία εξωτερικού συνδέσμου |
||
Γραμμή 41: | Γραμμή 41: | ||
'''ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ''' |
'''ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ''' |
||
* |
*[https://www.youtube.com/watch?v=Zg3FoIjf3nc Ικέτιδες], του Αισχύλου, για χορό, και σύνολο πνευστών (1958) |
||
* [https://www.ntng.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=2&production=2360 Προµηθεύς δεσµώτης, του Αισχύλου, για χορό, αυλό και αρχαία ελληνική κιθάρα (ΚΘΒΕ, 1962)]''' ''' |
* [https://www.ntng.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=2&production=2360 Προµηθεύς δεσµώτης, του Αισχύλου, για χορό, αυλό και αρχαία ελληνική κιθάρα (ΚΘΒΕ, 1962)]''' ''' |
||
Έκδοση από την 14:47, 19 Μαΐου 2019
Αυτό το λήμμα βασίζεται αποκλειστικά σε αυτοβιογραφικά στοιχεία ή έχει γραφεί από τον ίδιο τον αναφερόμενο ή σχετιζόμενους με αυτόν. Mπορεί να περιλαμβάνει στοιχεία μη επαληθεύσιμα από τρίτες αξιόπιστες πηγές ή να μην είναι γραμμένο από ουδέτερη οπτική γωνία, ενώ είναι πιθανή και η σύγκρουση κινήτρων. Παρακαλούμε δείτε τη σχετική συζήτηση στη σελίδα συζήτησης του λήμματος. |
Ο Αντώνης Κ. Λάβδας (Αθήνα 26 Απριλίου1926 - Αθήνα 6 Μαϊου 2009) ήταν Έλληνας συνθέτης, μουσικολόγος, μουσικοκριτικός και στέλεχος τού ΕΙΡ/ΕΙΡΤ/ΕΡΤ
Βιογραφικά στοιχεία
Γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 10 Απριλίου του 1926, και ήταν γιος του Κωνσταντίνου Λάβδα, ναυτικού από την Άνδρο, και της Αλεξάνδρας Παπαϊωάννου, με καταγωγή από το Σούλι Ηπείρου.
Η μουσική του εκπαίδευση άρχισε το 1935 στην περίφημη «Αθηναϊκή Μανδολινάτα», που τελούσε υπό τη διεύθυνση του θείου του Νικολάου Λάβδα . Οι σπουδές του συνεχίστηκαν µε τον Μάριο Βάρβογλη (αρµονία) και αργότερα στο Ελληνικό Ωδείο, µε καθηγητές τους Μιλτιάδη Κουτούγκο (αρµονία, ενορχήστρωση, διεύθυνση µανδολινάτας), Αντίοχο Ευαγγελάτο (µορφολογία), Μάριο Βάρβογλη (ιστορία της µουσικής) καθώς και, ιδιωτικά, µε τον Αλέκο Κόντη (πρακτικές εφαρμογές αρμονίας – αντίστιξη και φούγκα). Από τη δεκαετία του ’40, και κατά τις επόμενες δεκαετίες, συνέθεσε έργα μουσικής δωματίου, έργα για σόλο πιάνο και βιολί, χορωδιακά, καθώς και μουσική για το θέατρο και το ραδιόφωνο.
Η σχέση του με τη Ραδιοφωνία ξεκίνησε το 1949. Υπήρξε από τους βασικούς συντελεστές της λεγόμενης «χρυσής» εποχής της, όταν το πρόγραμμα ήταν αποτέλεσμα θεωρητικού προβληματισμού και σχεδιασμού σχετικά με το ρόλο και την αποστολή της Ραδιοφωνίας[1]. Διετέλεσε Προϊστάμενος Μουσικού Τµήµατος και Συντονιστής Προγράμματος του Κεντρικού Ραδιοφωνικού Σταθµού Ενόπλων Δυνάμεων (1949-52), Προϊστάμενος Τµηµάτων και Υπηρεσίας Μουσικών Εκπομπών τού ΕΙΡ/ΕΙΡΤ/ΕΡΤ (1954-77)[2]. Είχε συνθέσει το πρώτο ηχητικό σήμα τής τηλεόρασης τού ΕΙΡ, διασκευάζοντας τον ύμνο του Πινδάρου[3]. Το 1954 πραγματοποίησε την πρώτη τεχνολόγηση της διαστηματικής τάξης τραγουδιών της βορείου Ηπείρου, που ανακοινώθηκε με επιστολή του μέσω τού ΕΙΡ προς την Choir Moledet τού Τελ Αβίβ, σε απάντηση ερωτημάτων για την Ελληνική μουσική παράδοση. Αργότερα τα ευρήματα αυτά δημοσιεύονται στο άρθρο «Πεντάφθογγοι κλίµακες εν τη δηµώδει μουσική της Ηπείρου» στην Ηπειρωτική Εστία, το 1958[4].
Την ίδια εποχή, διηύθυνε τη «Μικρή Ορχήστρα» ΕΙΡ, σε εκπομπές προκλασικής μουσικής (1955-57). Ασχολήθηκε με την κριτική Μουσικής από το 1958 στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο, και έγινε µέλος της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών το 1987. Συνέγραψε μεγάλο αριθμό μελετών και κριτικών μουσικής, και στον ιστότοπο της Ένωσης Κριτικών απαντούν περισσότερα από 200 κριτικά κείμενά του. Επίσης, έγραψε αναλύσεις έργων για συναυλίες της Κρατικής Ορχήστρας και τού Φεστιβάλ Αθηνών. Μετέφρασε αρχαία ελληνική Ποίηση στα νέα ελληνικά («Νέα Εστία», τ. 104), συνεισέφερε πλήθος άρθρων στο «Συμπλήρωμα» της «Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας» και συνέταξε το µουσικό λημματολόγιο τού «Λεξικού του Νεοελληνικού Έθνους» (Ελευθερουδάκη). Το 1962, ήταν υπεύθυνος για την πρώτη ανακατασκευή αρχαίας Ελληνικής κιθάρας στη σύγχρονη εποχή, τα σχέδια της οποίας έκανε βασιζόμενος σε παραστάσεις σε αρχαία αγγεία. Την εργασία έφεραν εις πέρας οι έμπειροι οργανοποιοί αδελφοί Γ. και Β. Παναγή, ακολουθώντας τις οδηγίες του. Η κιθάρα χρησιμοποιήθηκε για παραστάσεις στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, για τις οποίες είχε γράψει τη μουσική υπόκρουση (Προμηθέας Δεσμώτης, 1962) και, αργότερα, για ηχογραφήσεις μελοποιημένων ποιημάτων της Σαπφούς, που τραγούδησε η Γιοβάννα.
Συνεργάστηκε με το Γ Πρόγραμμα του B.B.C. σε εκπομπές για την αρχαία Ελληνική ποίηση και μουσική. H ενασχόληση του Αντ. Κ Λάβδα με τον αρχαίο Ελληνικό λόγο επεκτάθηκε και στη μελέτη των μουσικών στοιχείων του. Η έρευνά του πάνω στο θέμα, κατέληξε στην εμπεριστατωμένη εργασία του Η Μουσική και ο Λόγος στην αρχαία Ελλάδα. Η μελέτη αυτή μεταδόθηκε σε σειρά εκπομπών από το ΕΙΡ το 1967, ενώ διάφορα στοιχεία και περιλήψεις της έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς[5]. Για την εργασία αυτή τιμήθηκε από το Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης [6][7]
Έργο
ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΩΜΑΤΙΟΥ
- Φθινοπωρινό τραγούδι, για βιολί και πιάνο (1942-43)
- Κουαρτέτο για έγχορδα (1951, αναθ.1981)
- Ρομάντσα, για δύο τρομπόνια
ΣΟΛΟ
- Βραδινό λιµάνι, κοµµάτι για πιάνο (1958)
- Μινιατούρες σε µια κασετίνα του παλιού καιρού, μικρή Σουίτα για πιάνο (1942-58)
- Σονάτα για βιολί σόλο (π. 1981-85)
ΤΡΑΓΟΥΔΙ
- Τρία τραγούδια, σε ποίηση Τ. Άγρα, για φωνή και πιάνο: Ι. Των ψυχών (1947) Π. Πάλι ο δρόµος (1952) ΙΙΙ Λιµάνι αχνό (1963)
- Επινίκιος, σε κείμενο Πινδάρου, για φωνή και αρχαία ελληνική κιθάρα (1968, παραγγελία Γ προγράμματος τού BBC)
- Τρία ποιήματα τής Σαπφούς, µελοποιηµένα σε αρχαίους ελληνικούς τρόπους και κατά προσέγγιση τής αρχαίας ελληνικής προφοράς, για φωνή και αρχαία ελληνική κιθάρα (1970, παραγγελία Γ προγράμματος του BBC) : Φαίνεται μοι κήνος, απόσπασμα 94, Ποικιλόθρον’ αθανατ’ Αφροδίτα
ΧΟΡΩΔΙΑΚΑ
- Αµάξι στη βροχή, σε ποίηση Τ. ‘Αγρα, για τρίφωνη παιδική χορωδία
- Η τρελή ροδιά, σε ποίηση Ο. Ελύτη, µαδριγάλι για έξι φωνές
- Οι ξενιτεμένοι, σε ποίηση Μ. Στασινόπουλου, για τετράφωνη μεικτή χορωδία
ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ
- Ικέτιδες, του Αισχύλου, για χορό, και σύνολο πνευστών (1958)
- Προµηθεύς δεσµώτης, του Αισχύλου, για χορό, αυλό και αρχαία ελληνική κιθάρα (ΚΘΒΕ, 1962)
ΣΚΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
- Η µέρα της κρίσης, του Ρόδη Ρούφου (1958)
- Θεοφανώ, του Α. Τερζάκη (1958)
- Γεύση από µέλι, της Σ. Ντελένεϋ (1961)
- Το Πάρτυ (Τζ. Άρντεν)
- Μικρό χορογραφικό πρελούδιο, για το Ελληνικό Χορόδραμα
ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ
ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ
- Ηρώ και Λέανδρος, του Μουσαίου (1956-57)
- Ερωφίλη, του Χορτάτζη (1956-57)
ΔΙΑΦΟΡΑ
- Ενορχήστρωση δηµοτικού τραγουδιού σε εναρμόνιση Σκαλκώτα: Λαφίνα
- Impromptu για ορχήστρα
- Εναρµόνιση τριών δηµοτικών τραγουδιών της Ηπείρου: Ι Τρεις κοπέλες Π. Καραγκούνα ΠΙ Βασιλικός θα γίνω
- Ενορχήστρωση δηµοτικών τραγουδιών, σε εναρμόνιση Ν. Λάβδα: Ι Βασιλική προστάζει ΙΙ Ζαχαρούλα ΙΙΙ Κείνο τ’ αστέρι το λαµπρό ΙV Σήμω λυγερή
ΓΡΑΠΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
- «Πεντάφθογγοι κλίµακες εν τη δηµώδει µουσική της Ηπείρου» (Ηπειρωτική Εστία, 1958[4]). Η πρώτη τεχνολόγηση τής διαστηματικής τάξεως τραγουδιών τής βορείου Ηπείρου που ανακοινώθηκε με επιστολή του δια τού ΕΙΡ προς το Choir Moledet του Τελ Αβίβ, σε απάντηση ερωτημάτων για την Ελληνική μουσική παράδοση (1954). Η τεχνολόγηση αυτή έγινε τότε αποδεκτή, μεταξύ άλλων, και από τον Καθηγητή τής Μουσικής Επιστήμης στα Πανεπιστήμια τής Χαϊδελβέργης και του Μονάχου, Θρασύβουλο Γεωργιάδη.
- Κριτική μουσικής στις εφημερίδες Σημερινά, Καθημερινή, Ελεύθερος Κόσμος, και τα περιοδικά Ελληνικά Θέματα και Άλφα.
- Αναλύσεις έργων σε προγράμματα τής Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και τού Φεστιβάλ Αθηνών
- Συνεργασία με την Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια με άρθρα στο Συμπλήρωμα.
- Σύνταξη του μουσικού λημματολογίου στο Λεξικό τού Νεοελληνικού Έθνους (Ελευθερουδάκη)
- «Γ. Μπραµς, ο κλασικός συμφωνιστής της Γερµανίας και τα µουσικά ρεύµατα της Ευρώπης» (Ραδιοπρόγραµµα, 1958)
- «Κλ. Ντεµπυσσύ και ο µύθος των πραγµάτων» (Νέα Εστία, 1962)
- “Μικρόν Απολογητικόν τής Μουσικής”, για τις παραστάσεις τής τραγωδίας τού Αισχύλου “Προμηθεύς Δεσμώτης” από το ΚΘΒΕ – καλοκαίρι 1962 (έκθεση τών θεωρητικών αρχών και τών πρακτικών μεθόδων γιά την σύνθεση τής μουσικής στην εν λόγω Τραγωδία)
- «Ανατολίτικο ύφος και ελληνική µουσική» (Κέντρο έρευνας και µελέτης των ρεµπέτικων τραγουδιών, 1977)
- «Ασύµµετρες ρυθµικές µορφές στην ελληνική αρχαία ποίηση και νεότερη μουσική» (Κανονάκι, Φεβ. 1984)
- «Μουσική και αρχαίος ελληνικός λόγος» (Αρχαιολογία, Φεβ. 1985)
- «Για μία ιχνηλασία βημάτων προγονικών: Μικρό υπόμνημα στην αναζήτηση μουσικών επιρροών και διασταυρώσεων». Α’ Συνάντηση για τη Μουσική τών Χωρών τής Μεσογείου, Κέντρο Δελφών, 1985
- «Μουσικές διαμορφώσεις στον ελληνικό λόγο» (Η λέξη, Μάρτ.-Απρ.1992)
- «Τον καιρό του πολέμου», διήγημα
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ
- «Η Μουσική και ο Λόγος στην Αρχαία Ελλάδα» (σειρά εκποµπών ΕΙΡ, Φεβ.-Ιούν. 1967)
- «Ωδή τού Πινδάρου», εκπομπή στο Γ Πρόγραμμα τού BBC, 23 Οκτωβρίου 1969
Παραπομπές
- ↑ Κάρτερ, Γιώργος (2004). Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση. Αθήνα. σελ. 125-126. ISBN 960-03-3664-4.
- ↑ Χατζηδάκις, Γεώργιος (2015). Ω, άγιε αιθέρα (Ιστορία τής Ελληνικής Ραδιοφωνίας). Αθήνα. σελ. 242. ISBN 978-960-6829-64-2.
- ↑ Κάρτερ, Γιώργος (2004). Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση. Αθήνα. σελ. 26. ISBN 960-03-3664-4.
- ↑ 4,0 4,1 Λάβδας, Αντώνης Κ (1958). «Πεντάφθογγοι κλίμακες εν τη δημώδει μουσική της Ηπείρου». Ηπειρωτική Εστία, Τόμος Ζ.
- ↑ Λάβδας, Αντώνης Κ (1985). «Μουσική και Αρχαίος Ελληνικός Λόγος». Αρχαιολογία, τεύχος 14, Φεβ. 1985.
- ↑ "Αντ. Κ. Λάβδας, μια ζωή μουσική δημιουργία, κριτική και έρευνα", άρθρο από την εφημερίδα "Η Καθημερινή"
- ↑ «Τα βραβεία τού "Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης"». Συνεργασία, τεύχος 38, Μηνιαία Έκδοσις της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος. Φεβρουάριος 1973.
Πηγές
- Kαθημερινή, 15 Μαϊου 2009: "Αντ. Κ. Λάβδας, μια ζωή μουσική δημιουργία, κριτική και έρευνα"
- Κάρτερ, Γιώργος (2004). Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση. Αθήνα
- Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, συμπλήρωμα, τόμος Γ, Λήμμα "Αντώνιος Κ Λάβδας"
- Αρχείο οικογένειας Λάβδα, https://antklavdas.com/