Τόμας Μαν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Άλλαξα το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου, παραθέτοντας αξιόπιστες πηγές |
|||
| Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
{{χωρίς παραπομπές|1/8/2017}}{{Πληροφορίες προσώπου}}Ο '''Τόμας Μαν''' (''Γερμανικά: [<nowiki/>[[:en:Help:IPA/Standard_German|paʊ̯l toːmas man]]] Λίμπεκ,'' [[6 Ιουνίου]] [[1875]] – Ζυρίχη, [[12 Αυγούστου]] [[1955]]) ήταν [[Γερμανοί|γερμανός]] συγγραφέας, βραβευμένος με το[[Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας|Νόμπελ Λογοτεχνίας]] ([[1929|1929)]]<ref name=":0">{{Cite book|title=To magiko buno|last=Mann, Thomas 1875-1955|isbn=9786180309614|edition=Prōtē ekdose|location=Athēna|url=https://www.worldcat.org/oclc/1011039061|id=1011039061}}</ref>. Βαθύτατα επηρεασμένος από το έργο των [[Άρθουρ Σοπενχάουερ]], [[Σίγκμουντ Φρόυντ]]''',''' [[Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε]] και [[Φρίντριχ Νίτσε]], ο Τόμας Μαν υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα<ref name=":1">{{Cite book|title=Thomas Mann : a biography|last=Hayman, Ronald, 1932-|publisher=Scribner|isbn=0684193191|date=1995|location=New York|url=https://www.worldcat.org/oclc/31075060|id=31075060}}</ref><ref name=":2">{{Cite book|title=Thomas Mann : life as a work of art : a biography|last=Kurzke, Hermann,|publisher=Princeton University Press|isbn=0691070695|date=2002|location=Princeton|url=https://www.worldcat.org/oclc/49226207|id=49226207}}</ref>. Στα γραπτά του κυριαρχούν ο ακριβής ρεαλισμός περικλειόμενος από βαθιές συμβολικές νότες, η ειρωνία, οι πολυμερείς αντιθέσεις, καθώς επίσης και μια εμβριθής κι επίμονη αναζήτηση σχετική με τη φύση του δυτικού αστικού πολιτισμού, εντός του οποίου η διαβρωτική επίγνωση της ίδιας του της φαυλότητας αντιμάχεται την τρυφερή ευγνωμοσύνη για τα πνευματικά του επιτεύγματα. Σημαντικότερα έργα του Μαν, το [[:en:Buddenbrooks|Μπούντενμπρουκ]] (1901), ο [[Θάνατος στη Βενετία]] (1913), το [[Μαγικό Βουνό]] (1924), οι Βιβλικές Ιστορίες (1933 - 1943), ο [[:en:Doctor_Faustus_(novel)|Δόκτωρ Φάουστους]] (1947), όπως επίσης και το [[:de:Versuch_über_Schiller|Δοκίμιο για τον Σίλλερ]] (1955). |
|||
{{χωρίς παραπομπές|1/8/2017}}{{Πληροφορίες προσώπου}}Ο '''Τόμας Μαν''' (''γερμ. Πάουλ Τόμας Μάν, Paul Thomas Mann'', [[6 Ιουνίου]] [[1875]] – [[12 Αυγούστου]] [[1955]]) ήταν [[Γερμανοί|γερμανός]] συγγραφέας, βραβευμένος με το [[Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας]] του [[1929]]. Τα ιδιαίτερα συμβολικά, ειρωνικά και ταυτόχρονα επικά [[Μυθιστόρημα|μυθιστορήματα]] και [[Νουβέλα|νουβέλες]] του εμφανίζουν αξιοσημείωτη παρατήρηση της ψυχολογίας του καλλιτέχνη και του διανοούμενου. Η ανάλυση και κριτική του της ευρωπαϊκής και γερμανικής ψυχής χρησιμοποίησε εκσυγχρονισμένες γερμανικές και βιβλικές ιστορίες, όπως και τις ιδέες των [[Γκαίτε]], [[Φρίντριχ Νίτσε|Νίτσε]] και [[Άρθουρ Σοπενχάουερ|Σοπενχάουερ]]. Ο μεγαλύτερος αδελφός του ήταν ο ριζοσπάστης συγγραφέας [[Χάινριχ Μαν]]. |
|||
== Σύντομο βιογραφικό σημείωμα == |
|||
==Βιογραφία== |
|||
Γεννήθηκε στο [[Λίμπεκ]] (Lübeck, εξελλ. Λυβέκκη) της [[Γερμανία|Γερμανίας]] στις 6 Ιουνίου 1875<ref name=":3">{{Cite book|title=Thomas Mann : a biography|last=Hayman, Ronald, 1932-|publisher=Scribner|isbn=0684193191|date=1995|location=New York|url=https://www.worldcat.org/oclc/31075060|id=31075060}}</ref>. Υπήρξε δευτερότοκος γιός του [[:en:Hanseaten_(class)|Χανσεατικής]] καταγωγής γερουσιαστή και εμπόρου σιτηρών Τόμας Γιόχαν Χάινριχ Μαν και της γεννημένης στο [[Ρίο ντε Τζανέιρο (πολιτεία)|Ρίο ντε Τζανέιρο]] συγγραφέως [[:en:Júlia_da_Silva_Bruhns|Χούλια ντα Σίλβα Μπρούνς]].<ref>{{Cite book|title=Das große Bremen-Lexikon|last=Schwarzwälder, Herbert.|publisher=Ed. Temmen|isbn=3861086166|date=2002|location=Bremen|url=https://www.worldcat.org/oclc/248069636|id=248069636}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1929/mann/biographical/|title=The Nobel Prize in Literature 1929|website=NobelPrize.org|language=en-US|accessdate=2019-05-02}}</ref> Ο Μαν προοριζόταν αρχικώς να αναλάβει ενεργό ρόλο στη φυτεία σιτηρών του πατέρα του, σχέδιο που ανατράπηκε από τον αιφνίδιο θάνατο του τελευταίου<ref>{{Cite book|title=To magiko buno|last=Mann, Thomas 1875-1955|isbn=9786180309614|edition=Prōtē ekdose|location=Athēna|url=https://www.worldcat.org/oclc/1011039061|id=1011039061}}</ref>. Έπειτα από τη ρευστοποίηση της επιχείρησης -η οποία αριθμούσε περί τα εκατό χρόνια ζωής- ο έφηβος τότε Μαν παρέμεινε στο Λίμπεκ για να τελειώσει το σχολείο, και κατόπιν ακολούθησε τη μητέρα και τα μικρότερα αδέλφια του στο [[Μόναχο]]. Εκεί εργάστηκε ως υπάλληλος ασφαλιστικής εταιρείας, θέση που σύντομα εγκατέλειψε προκειμένου να παρακολουθήσει διαλέξεις ιστορίας, οικονομικών και λογοτεχνείας στο πανεπιστήμιο του Μονάχου<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1929/mann/biographical/|title=The Nobel Prize in Literature 1929|website=NobelPrize.org|language=en-US|accessdate=2019-05-02}}</ref>. Ήταν τότε που έγραψε την πρώτη του συλλογή διηγημάτων με τίτλο ''[[:en:Little_Herr_Friedemann|Ο μικρός κύριος Φρίντεμαν]]'' (1898). Έκτοτε αφιερώθηκε στο γράψιμο, ενώ το 1905 νυμφεύθηκε την Κάτια Πρίνγκσχαϊμ με την οποία απέκτησε έξι παιδιά, τρία κορίτσια και τρία αγόρια<ref>{{Cite book|title=To magiko buno|last=Mann, Thomas 1875-1955|isbn=9786180309614|edition=Prōtē ekdose|location=Athēna|url=https://www.worldcat.org/oclc/1011039061|id=1011039061}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.indiktos.gr/11_%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%BD-%CF%84%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%83|title=ΜΑΝΝ ΤΟΜΑΣ - ΙΝΔΙΚΤΟΣ|last=Indiktos|website=www.indiktos.gr|language=el|accessdate=2019-05-02}}</ref><ref>{{Cite book|title=Thomas Mann : a biography|last=Hayman, Ronald, 1932-|publisher=Scribner|isbn=0684193191|date=1995|location=New York|url=https://www.worldcat.org/oclc/31075060|id=31075060}}</ref>. |
|||
Γεννήθηκε στο [[Λίμπεκ]] (Lübeck, εξελλ. Λυβέκκη) της Γερμανίας και ήταν [[Λουθηρανισμός|Λουθηρανός]], όπως ο πατέρας του, ο Τόμας Χάινριχ Μαν (''Thomas Heinrich Mann''). Η μητέρα του, Γιούλια ντι Σίλβα Μπρους (''Julia di Silva Bruhs'') από τη [[Βραζιλία]] ήταν γερμανικής καταγωγής και [[Καθολικισμός|καθολική]] στο θρήσκευμα. Μετά τον θάνατο του πατέρα του το [[1891]] και το κλείσιμο της εταιρείας του, ο Τόμας Μαν και η οικογένειά του μετακόμισαν στο [[Μόναχο]]. Εκεί ο Τόμας Μαν τελείωσε το γυμνάσιο και σπούδασε [[ιστορία]], οικονομικά, ιστορία της τέχνης και [[λογοτεχνία]]. Στο Μόναχο, όπου έζησε μέχρι το 1933, ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως συγγραφέας, δημοσιεύοντας το πρώτο του διήγημα ''«Der Kleine Herr Friedmann»'' στο περιοδικό ''Simplicissimus'' το [[1898]]. Το [[1905]] νυμφεύτηκε την Κάτια Πρίνγκσχαϊμ (''Katia Pringsheim'') και απέκτησαν έξι παιδιά (την Έρικα, τον Κλάους, τον Γκόλο, τη Μόνικα, την Ελίζαμπεθ και τον Μίχαελ), τα οποία αργότερα διακρίθηκαν στα γράμματα και στις τέχνες. |
|||
Κατά τη διάρκεια του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου]] (1914 - 1918), παρόλο που ο ίδιος ο Μαν δεν συμμετείχε, έπαυσε κάθε του καλλιτεχνική δραστηριότητα καθώς υποχρεώθηκε να αναθεωρήσει θεμελιώδεις ιδέες και παραδοχές που είχαν καλλιεργηθεί εντός του με τα χρόνια<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1929/mann/biographical/|title=The Nobel Prize in Literature 1929|website=NobelPrize.org|language=en-US|accessdate=2019-05-02}}</ref>. Αυτή η εσωτερική διανοητική αναζήτηση εκδηλώθηκε γραπτώς για πρώτη φορά στους ''Στοχασμούς ενός απολίτικου'' (1918)<ref name=":4">{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/1983/05/15/books/the-artist-in-politics.html|title=The Artist in Politics|last=Laqueur|first=Walter|work=The New York Times|date=1983-05-15|language=en-US|issn=0362-4331|accessdate=2019-05-02}}</ref>. Ακολουθούν η έκδοση του Μαγικού Βουνού το 1924 και η βράβευσή του με το [[Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας|Νόμπελ Λογοτεχνίας]] το 1929<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1929/mann/biographical/|title=The Nobel Prize in Literature 1929|website=NobelPrize.org|language=en-US|accessdate=2019-05-02}}</ref>. |
|||
Κατά την άνοδο των [[Ναζί]] στην εξουσία στη [[Ναζιστική Γερμανία|Γερμανία]] το [[1933]], ο Τόμας Μαν με τη γυναίκα του βρίσκονταν στη [[Ζυρίχη]]. Ύστερα από προτροπή του γιου του Κλάους, δεν επέστρεψε στη Γερμανία, καθώς τα προηγούμενα χρόνια είχε ασκήσει έντονη κριτική στον [[Ναζί|Ναζισμό]]. Το [[1936]] πήρε την [[Τσεχοσλοβακία|τσεχοσλοβακική]] υπηκοότητα και του αφαιρέθηκε η γερμανική. Το [[1939]] έφυγε για τις [[Η.Π.Α.]], όπου δίδαξε στο [[πανεπιστήμιο Πρίνστον]] και πέντε χρόνια αργότερα απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα. Στην [[Ευρώπη]] επέστρεψε το [[1952]] και εγκαταστάθηκε στο Κίλχμπεργκ (''Kilchberg'') κοντά στη [[Ζυρίχη]]. Πέθανε το [[1955]]. |
|||
Κατά την άνοδο των [[Ναζί]] στην εξουσία το [[1933]], ο Τόμας Μαν βρισκόταν στη [[Ζυρίχη]] με τη σύζυγό του<ref name=":0" />. Ύστερα από προτροπή του γιού του Κλάους δεν επέστρεψε στη Γερμανία, λόγω της έντονης κριτικής που είχε ασκήσει στον [[Ναζί|Ναζισμό]] κατά τα προηγούμενα χρόνια<ref name=":3" />. Το [[1936]] του αφαιρέθηκε η γερμανική υπηκοότητα και ένα χρόνο μετά του αφαιρέθηκε κι ο τίτλος του επίτιμου διδάκτορα του [[:en:University_of_Bonn|Πανεπιστημίου της Βόννης]]<ref name=":0" />. Το [[1939]] ταξίδεψε για τις [[Η.Π.Α.]], όπου δίδαξε στο [[πανεπιστήμιο Πρίνστον]]. Από το 1941 έως το 1952 έζησε στη [[Σάντα Μόνικα (Καλιφόρνια)|Σάντα Μόνικα]] της [[Καλιφόρνια]], ενώ μετά την πτώση του [[Ναζιστική Γερμανία|Τρίτου Ράιχ]] επισκέπτετο την [[Ευρώπη]] τακτικά<ref name=":1" />. Το 1947 εκδόθηκε το μυθιστόρημά του [[Δόκτωρ Φάουστους|Δόκτορ Φάουστους]]. |
|||
Στην [[Ευρώπη]] επέστρεψε το [[1952]] και εγκαταστάθηκε στο Κίρχμπεργκ κοντά στη [[Ζυρίχη]], όπου και πέθανε το 1955. Τα άπαντα του Τόμας Μαν εκδόθηκαν σε δώδεκα τόμους στο Βερολίνο το 1956 και στη Φρανκφούρτη το 1960<ref name=":0" /><ref name=":2" />. |
|||
== Οι πολιτικές του θέσεις == |
== Οι πολιτικές του θέσεις == |
||
Κατά τη διάρκεια του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου]] ο Τόμας Μαν υποστήριζε τον [[Γουλιέλμος Β΄ της Γερμανίας|γερμανό αυτοκράτορα Βίλχελμ Β΄]] |
Κατά τη διάρκεια του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου]], ο Τόμας Μαν υποστήριζε τον [[Γουλιέλμος Β΄ της Γερμανίας|γερμανό αυτοκράτορα Βίλχελμ Β΄]] και ήταν αντίθετος με τον [[Φιλελευθερισμός|φιλελευθερισμό]]<ref name=":4" />. Σταδιακά οι πολιτικές του θέσεις άλλαξαν, άρχισε να υποστηρίζει τον φιλελευθερισμό και τις δημοκρατικές αρχές, ενώ αργότερα εξέφρασε συμπάθεια προς τις [[Σοσιαλισμός|σοσιαλιστικές]] ιδέες<ref name=":4" />. Κατήγγειλε δημοσίως τον [[Εθνικοσοσιαλισμός|εθνικοσοσιαλισμό]] και ενεθάρρυνε την αντίσταση από την εργατική τάξη. Το 1930 έδωσε στο Βερολίνο μία διάλεξη (''[[:de:Deutsche_Ansprache|Έκκληση προς την λογική]]'' ) με την οποία ζήτησε να συγκροτηθεί ένα κοινό μέτωπο καλλιεργημένων αστών, μέλη της σοσιαλιστικής εργατικής τάξης, ενάντια στη βαρβαρότητα του ναζισμού<ref name=":1" /><ref name=":5">{{Cite book|title=Letters of Heinrich and Thomas Mann, 1900-1949|last=Mann, Thomas, 1875-1955.|last2=Mann, Heinrich, 1871-1950.|publisher=University of California Press|isbn=0520072782|date=1998|location=Berkeley|url=https://www.worldcat.org/oclc/35292835|id=35292835}}</ref>. |
||
Τα βιβλία του Τόμας Μαν, σε αντίθεση με τα βιβλία του αδερφού του Χάινριχ και του γιου του Κλάους, δεν κάηκαν δημόσια από το [[Ναζιστική Γερμανία|ναζιστικό καθεστώς]] το [[1933]], ίσως επειδή οι Ναζί φοβήθηκαν τον αντίκτυπο που θα είχε η δημόσια καταστροφή των βιβλίων ενός συγγραφέα που είχε τιμηθεί με το [[Νόμπελ Λογοτεχνίας]] τέσσερα χρόνια νωρίτερα. |
Τα βιβλία του Τόμας Μαν, σε αντίθεση με τα βιβλία του αδερφού του [[:en:Heinrich_Mann|Χάινριχ]] και του γιου του Κλάους, δεν κάηκαν δημόσια από το [[Ναζιστική Γερμανία|ναζιστικό καθεστώς]] το [[1933]], ίσως επειδή οι Ναζί φοβήθηκαν τον αντίκτυπο που θα είχε η δημόσια καταστροφή των βιβλίων ενός συγγραφέα που είχε τιμηθεί με το [[Νόμπελ Λογοτεχνίας]] τέσσερα χρόνια νωρίτερα<ref name=":5" />. |
||
==Τα μυθιστορήματα του Τόμας Μαν== |
==Τα μυθιστορήματα του Τόμας Μαν== |
||
*''Buddenbrooks. Verfall einer Familie'' (Μπούντενμπροκς. Η παρακμή μιας οικογένειας, 1901) |
*''Buddenbrooks. Verfall einer Familie'' (Μπούντενμπροκς. Η παρακμή μιας οικογένειας, 1901) |
||
** Η ιστορία της μεγαλοαστικής οικογένειας εμπόρων της [[Λίμπεκ|Λυβέκης]] Μπούντενμπροκ, από τη δημιουργία της εμπορικής φίρμας το 1830 μέχρι την εξαφάνισή της μαζί με τον τελευταίο απόγονο, τον Χάννο. |
** Η ιστορία της μεγαλοαστικής οικογένειας εμπόρων της [[Λίμπεκ|Λυβέκης]] Μπούντενμπροκ, από τη δημιουργία της εμπορικής φίρμας το 1830 μέχρι την εξαφάνισή της μαζί με τον τελευταίο απόγονο, τον Χάννο. |
||
*''Königliche Hoheit'' (Η Αυτού Βασιλική Υψηλότης, 1909) |
*''Königliche Hoheit'' (Η Αυτού Βασιλική Υψηλότης, 1909) |
||
** Ο πρίγκιπας Κλάους Χάινριχ μέσα από τον έρωτά του για την δεσποινίδα Σπόελμαν θα γνωρίσει την καινούρια εποχή με το ανοιχτό πνεύμα και τους διευρυμένους ορίζοντες και θα ανακαλύψει το πραγματικό νόημα της ύπαρξης, απελευθερωμένος από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος. |
** Ο πρίγκιπας Κλάους Χάινριχ μέσα από τον έρωτά του για την δεσποινίδα Σπόελμαν θα γνωρίσει την καινούρια εποχή με το ανοιχτό πνεύμα και τους διευρυμένους ορίζοντες και θα ανακαλύψει το πραγματικό νόημα της ύπαρξης, απελευθερωμένος από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος. |
||
Έκδοση από την 21:24, 2 Μαΐου 2019
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Τόμας Μαν (Γερμανικά: [paʊ̯l toːmas man] Λίμπεκ, 6 Ιουνίου 1875 – Ζυρίχη, 12 Αυγούστου 1955) ήταν γερμανός συγγραφέας, βραβευμένος με τοΝόμπελ Λογοτεχνίας (1929)[20]. Βαθύτατα επηρεασμένος από το έργο των Άρθουρ Σοπενχάουερ, Σίγκμουντ Φρόυντ, Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε και Φρίντριχ Νίτσε, ο Τόμας Μαν υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα[21][22]. Στα γραπτά του κυριαρχούν ο ακριβής ρεαλισμός περικλειόμενος από βαθιές συμβολικές νότες, η ειρωνία, οι πολυμερείς αντιθέσεις, καθώς επίσης και μια εμβριθής κι επίμονη αναζήτηση σχετική με τη φύση του δυτικού αστικού πολιτισμού, εντός του οποίου η διαβρωτική επίγνωση της ίδιας του της φαυλότητας αντιμάχεται την τρυφερή ευγνωμοσύνη για τα πνευματικά του επιτεύγματα. Σημαντικότερα έργα του Μαν, το Μπούντενμπρουκ (1901), ο Θάνατος στη Βενετία (1913), το Μαγικό Βουνό (1924), οι Βιβλικές Ιστορίες (1933 - 1943), ο Δόκτωρ Φάουστους (1947), όπως επίσης και το Δοκίμιο για τον Σίλλερ (1955).
Σύντομο βιογραφικό σημείωμα
Γεννήθηκε στο Λίμπεκ (Lübeck, εξελλ. Λυβέκκη) της Γερμανίας στις 6 Ιουνίου 1875[23]. Υπήρξε δευτερότοκος γιός του Χανσεατικής καταγωγής γερουσιαστή και εμπόρου σιτηρών Τόμας Γιόχαν Χάινριχ Μαν και της γεννημένης στο Ρίο ντε Τζανέιρο συγγραφέως Χούλια ντα Σίλβα Μπρούνς.[24][25] Ο Μαν προοριζόταν αρχικώς να αναλάβει ενεργό ρόλο στη φυτεία σιτηρών του πατέρα του, σχέδιο που ανατράπηκε από τον αιφνίδιο θάνατο του τελευταίου[26]. Έπειτα από τη ρευστοποίηση της επιχείρησης -η οποία αριθμούσε περί τα εκατό χρόνια ζωής- ο έφηβος τότε Μαν παρέμεινε στο Λίμπεκ για να τελειώσει το σχολείο, και κατόπιν ακολούθησε τη μητέρα και τα μικρότερα αδέλφια του στο Μόναχο. Εκεί εργάστηκε ως υπάλληλος ασφαλιστικής εταιρείας, θέση που σύντομα εγκατέλειψε προκειμένου να παρακολουθήσει διαλέξεις ιστορίας, οικονομικών και λογοτεχνείας στο πανεπιστήμιο του Μονάχου[27]. Ήταν τότε που έγραψε την πρώτη του συλλογή διηγημάτων με τίτλο Ο μικρός κύριος Φρίντεμαν (1898). Έκτοτε αφιερώθηκε στο γράψιμο, ενώ το 1905 νυμφεύθηκε την Κάτια Πρίνγκσχαϊμ με την οποία απέκτησε έξι παιδιά, τρία κορίτσια και τρία αγόρια[28][29][30].
Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου (1914 - 1918), παρόλο που ο ίδιος ο Μαν δεν συμμετείχε, έπαυσε κάθε του καλλιτεχνική δραστηριότητα καθώς υποχρεώθηκε να αναθεωρήσει θεμελιώδεις ιδέες και παραδοχές που είχαν καλλιεργηθεί εντός του με τα χρόνια[31]. Αυτή η εσωτερική διανοητική αναζήτηση εκδηλώθηκε γραπτώς για πρώτη φορά στους Στοχασμούς ενός απολίτικου (1918)[32]. Ακολουθούν η έκδοση του Μαγικού Βουνού το 1924 και η βράβευσή του με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1929[33].
Κατά την άνοδο των Ναζί στην εξουσία το 1933, ο Τόμας Μαν βρισκόταν στη Ζυρίχη με τη σύζυγό του[20]. Ύστερα από προτροπή του γιού του Κλάους δεν επέστρεψε στη Γερμανία, λόγω της έντονης κριτικής που είχε ασκήσει στον Ναζισμό κατά τα προηγούμενα χρόνια[23]. Το 1936 του αφαιρέθηκε η γερμανική υπηκοότητα και ένα χρόνο μετά του αφαιρέθηκε κι ο τίτλος του επίτιμου διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Βόννης[20]. Το 1939 ταξίδεψε για τις Η.Π.Α., όπου δίδαξε στο πανεπιστήμιο Πρίνστον. Από το 1941 έως το 1952 έζησε στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια, ενώ μετά την πτώση του Τρίτου Ράιχ επισκέπτετο την Ευρώπη τακτικά[21]. Το 1947 εκδόθηκε το μυθιστόρημά του Δόκτορ Φάουστους.
Στην Ευρώπη επέστρεψε το 1952 και εγκαταστάθηκε στο Κίρχμπεργκ κοντά στη Ζυρίχη, όπου και πέθανε το 1955. Τα άπαντα του Τόμας Μαν εκδόθηκαν σε δώδεκα τόμους στο Βερολίνο το 1956 και στη Φρανκφούρτη το 1960[20][22].
Οι πολιτικές του θέσεις
Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τόμας Μαν υποστήριζε τον γερμανό αυτοκράτορα Βίλχελμ Β΄ και ήταν αντίθετος με τον φιλελευθερισμό[32]. Σταδιακά οι πολιτικές του θέσεις άλλαξαν, άρχισε να υποστηρίζει τον φιλελευθερισμό και τις δημοκρατικές αρχές, ενώ αργότερα εξέφρασε συμπάθεια προς τις σοσιαλιστικές ιδέες[32]. Κατήγγειλε δημοσίως τον εθνικοσοσιαλισμό και ενεθάρρυνε την αντίσταση από την εργατική τάξη. Το 1930 έδωσε στο Βερολίνο μία διάλεξη (Έκκληση προς την λογική ) με την οποία ζήτησε να συγκροτηθεί ένα κοινό μέτωπο καλλιεργημένων αστών, μέλη της σοσιαλιστικής εργατικής τάξης, ενάντια στη βαρβαρότητα του ναζισμού[21][34].
Τα βιβλία του Τόμας Μαν, σε αντίθεση με τα βιβλία του αδερφού του Χάινριχ και του γιου του Κλάους, δεν κάηκαν δημόσια από το ναζιστικό καθεστώς το 1933, ίσως επειδή οι Ναζί φοβήθηκαν τον αντίκτυπο που θα είχε η δημόσια καταστροφή των βιβλίων ενός συγγραφέα που είχε τιμηθεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας τέσσερα χρόνια νωρίτερα[34].
Τα μυθιστορήματα του Τόμας Μαν
- Buddenbrooks. Verfall einer Familie (Μπούντενμπροκς. Η παρακμή μιας οικογένειας, 1901)
- Η ιστορία της μεγαλοαστικής οικογένειας εμπόρων της Λυβέκης Μπούντενμπροκ, από τη δημιουργία της εμπορικής φίρμας το 1830 μέχρι την εξαφάνισή της μαζί με τον τελευταίο απόγονο, τον Χάννο.
- Königliche Hoheit (Η Αυτού Βασιλική Υψηλότης, 1909)
- Ο πρίγκιπας Κλάους Χάινριχ μέσα από τον έρωτά του για την δεσποινίδα Σπόελμαν θα γνωρίσει την καινούρια εποχή με το ανοιχτό πνεύμα και τους διευρυμένους ορίζοντες και θα ανακαλύψει το πραγματικό νόημα της ύπαρξης, απελευθερωμένος από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος.
- Der Zauberberg (Το μαγικό βουνό, 1924)
- Ένας τελειόφοιτος μηχανικός σχεδιάζει να επισκεφθεί για τρεις εβδομάδες τον ξάδερφό του, που νοσηλεύεται σε ένα σανατόριο στο Νταβός της Ελβετίας. Τελικά θα παραμείνει εκεί επτά χρόνια. Έργο που άσκησε μεγάλη επίδραση στην λογοτεχνία του 20ου αιώνα, από τις πρώτες ανιχνεύσεις της ιδρυματοποίησης.
- Joseph und seine Brüder – Tetralogie (Ο Ιωσήφ και οι αδελφοί αυτού, 1933-1943, τετραλογία)
- Η γνωστή ιστορία της Βίβλου με τον τρόπο του Τόμας Μάν. Είναι η απόπειρα να ενωθούν οι πολύπτυχες εκδοχές των πραγμάτων και του κόσμου, οι διαφορετικές αφηγηματικές νόρμες-μύθος, ο θρύλος, η βιβλική ιστορία, πραγματικά περιστατικά, η ανθρωπογεωγραφία, μέσα από την προβολή ενός προσώπου. [35]
- Lotte in Weimar (Η Λόττε στην Βαϊμάρη, 1939)
- Doktor Faustus (Δόκτωρ Φαούστους, 1947)
- Ο συνθέτης Άντριαν Λέβερκυν (Adrian Levekühn) θα έρθει σε συμφωνία με τον διάβολο ζητώντας όχι πλούτη η δόξα αλλά τη δυνατότητα πραγματοποίησης του καλλιτεχνικού του οράματος. Σε αυτό το βιβλίο ο Τόμας Μαν θα ασχοληθεί με βασικά θέματα, όπως η τέχνη, η ζωή, η αγάπη, η λαγνεία και η μουσική. Αλλά το βασικό είναι πως θα φτιάξει μια αλληγορία για την γιγάντωση του Ναζισμού στην Γερμανία, θα λοιδορήσει την ίδια την τοιχογραφία της μπουρζουαζίας που στήνει μπροστά στα μάτια μας, θα καταφερθεί εναντίον της Γερμανικότητας και ταυτόχρονα θα την υμνήσει.[36]
- Der Erwählte (Ο εκλεκτός, 1951)
- Με αφορμή λαϊκούς μεσαιωνικούς θρύλους ο Μαν θα στήσει την ιστορία του Γρηγόριου, που από φτωχός ψαράς γίνεται πολεμιστής και τέλος δούκας στην πατρίδα του τη Φλάνδρα. Απο εκεί θα ακολουθήσει μια πορεία μέχρι το Βατικανό και την παπική τιάρα.
- Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull (Εξομολογήσεις του αρχιαπατεώνα Φέλιξ Κρουλ, 1954), ανολοκλήρωτο
- Ο Φέλιξ Κρουλ αναλαμβάνει να πάρει τη θέση ενός νεαρού μαρκησίου που οι γονείς του, προμηθεύοντάς τον με ένα μεγάλο χρηματικό ποσό τον αναγκάζουν να φύγει σε πολύχρονο ταξίδι για να τον απομακρύνουν από την ανεπιθύμητη γι' αυτούς, αγαπημένη του. Ο Κρουλ θα αντικαταστήσει τον Μαρκήσιο και θα αναλάβει μάλιστα και την αλληλογραφία με τους γονείς του.
Εργογραφία και ελληνικές μεταφράσεις
.jpg)
- Μυθιστορήματα
- 1901: Buddenbrooks. Verfall einer Familie (Μπούντενμπροκς. Η παρακμή μιας οικογένειας)
- —μτφ. Τούλα Σιετή (εκδ. "Οδυσσέας", α΄ έκδ. 1986)
- 1909: Königliche Hoheit (Η Αυτού Βασιλική Υψηλότης)
- —μτφ. Κώστας Σκαλίδης (εκδ. "Ερατώ", 2000)
- 1924: Der Zauberberg (Το μαγικό βουνό)
- —μτφ. Άρης Δικταίος (εκδ. "Δίφρος", 1956 και εκδ. "Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος", 1989)
- —μτφ. Θεόδωρος Παρασκευόπουλος (εκδ. "Εξάντας", 1995 και εκδ. "Μεταίχμιο", 2017)
- 1933-1943 : Joseph und seine Brüder – Tetralogie (Ο Ιωσήφ και οι αδελφοί αυτού τετραλογία)
- —μτφ. Λευτέρης Αναγνώστου (εκδ. "Gutenberg", 2004 – Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα, για το 2005)
- 1939: Lotte in Weimar (Η Λόττε στην Βαϊμάρη)
- —μτφ. Θόδωρος Παρασκευόπουλος (εκδ. "Εξάντας", 2000)
- 1947: Doktor Faustus. Das Leben des deutschen Tonsetzers Adrian Leverkuhn erzahlt von einem Freunde (Δόκτωρ Φαούστους. Η ζωή του γερμανού μουσουργού Άντριαν Λέβερκυν εξιστορημένη από ένα φίλο)
- —μτφ. Άρης Δικταίος (εκδ. " Σ. Ι.Ζαχαρόπουλος", 1992
- —μτφ. Θόδωρος Παρασκευόπουλος (εκδ. "Πόλις", 2002)
- 1951: Der Erwählte (Ο εκλεκτός)
- —μτφ. Στέλλα Βουρδουμπά, (εκδ. "Δίφρος" χ.χ.)
- —μτφ. Σοφία Γεωργοπούλου, (εκδ. "Εξάντας", 2005)
- 1954: Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull (Εξομολογήσεις του αρχιαπατεώνα Φέλιξ Κρουλ), ανολοκλήρωτο
- —μτφ. Α. Σπυρόπουλος, (εκδ. "Μαγγανιάς", χ.χ.)
- —μτφ. Τούλα Σιετή (εκδ. "Οδυσσέας", α΄ έκδ. 1986)
- Διηγήματα και νουβέλες
- 1893: Vision (Οπτασία)
- —μτφ. Αλέξανδρος Κυπριώτης (εκδ. "Ίνδικτος", 2002) (περιέχεται στην συλλογή 13 διηγημάτων του Μαν «Συγκεχυμένα ανέρχονται τα λησμονημένα», όπως και όλα τα διηγήματα με αστερίσκο που ακολουθούν)
- 1894: Gefallen (Η χάρη)
- 1896: Der Wille zum Glück (Η βούληση για ευτυχία) *
- 1897: Der Tod (Ο θάνατος)
- 1897: Der kleine Herr Friedemann (Ο μικρός κύριος Φρήντεμαν)
- —μτφ. Τέα Ανεμογιάννη ("Νέα Εστία" 1957 Α΄)
- —μτφ. Γιώργος Δεπάστας (εκδ. "Μεταίχμιο", 2006)
- —μτφ. Βασινιώτης ("Ερατώ", 1990)
- 1897: Der Bajazzo (Ο παλιάτσος)*
- 1898: Tobias Mindernickel (Τομπίας Μίντερνίκελ)*
- 1899: Der Kleiderschrank (Το ιματιοφυλάκιο)
- 1899: Gerächt (Εκδίκηση)*
- 1900: Luischen (Λουιζάκι) *
- 1900: Der Weg zum Friedhof (Ο δρόμος για το κοιμητήριο)
- —μτφ. Βασ. Λαζανάς ("Νέα Εστία" 1957 Α΄)
- 1902: Gladius Dei [Το ξίφος του Θεού]
- —μτφ. Άρης Δικταίος (εκδ. "Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος", 1988)
- 1903: Tristan (Τριστάνος)*
- —& μτφ. Κυριάκος Κεντρωτής (εκδ. "Ύψιλον", 1985)
- 1903: Das Wunderkind (Το παιδί θαύμα)*
- 1903: Die Hungernden
- 1903: Tonio Kröger (Τόνιο Κρέγκερ) , νουβέλα
- —μτφ. Δ. Διβαρής (εκδ. "Κλασσικά Παπύρου", χ.χ.)
- —μτφ. Αλέξανδρος Ίσαρης (εκδ. "Ύψιλον", 1985)
- —μτφ. Αλέξανδρος Κυπριώτης (εκδ. "Ίνδικτος", 2000
- 1904: Ein Glück (Μια κάποια ευτυχία)* [37]
- 1904: Beim Propheten (Παρά τω Προφήτη)*
- 1905: Schwere Stunde (Δύσκολη ώρα)
- 1908: Anekdote (Ανέκδοτο)*
- 1909: Das Eisenbahnunglück (Το σιδηροδρομικό ατύχημα)*
- 1911: Wie Jappe und Do Escobar sich prügelten (Πώς παίξανε ξύλο ο Γιάπε και ο Ντο Εσκομπάρ)
- 1912: Der Tod in Venedig (Ο θάνατος στη Βενετία)
- —μτφ. Άρης Δικταίος (εκδ. "Σ. Ι.Ζαχαρόπουλος, 1993
- —μτφ. Δ. Διβαρής (εκδ. "Κλασσικά Παπύρου", χ.χ.)
- —μτφ. Μαρία Αγγελίδου (εκδ. "Αναστασιάδης", 1997)
- —μτφ. Μαρία Κωνσταντινίδη (εκδ. "Ίνδικτος", 2017)
- 1918: Herr und Hund. Ein Idyll (Σκύλος και αφέντης)
- —μτφ. Γιώργος Δεπάστας (εκδ. "Μεταίχμιο", 2006)
- —μτφ. Γιάννης Κοιλής (εκδ. "Κριτική", 1989)
- 1923: Tristan und Isolde (Τριστάνος και Ιζόλδη)
- 1925: Unordnung und fruhes Leid (Αναστάτωση και πρώιμος πόνος)
- —μτφ. Γ. Κοιλής (εκδ. "Κριτική", 1989)
- 1930: Mario und der Zauberer (Ο Μάριο και ο μάγος)
- —μτφ. Φώτης Βασινιώτης (εκδ. "Ερατώ", 1990)
- 1940: Die Vertauschten Köpfe (Τα αλλαγμένα κεφάλια)
- —μτφ. Νίκος Λίβος (εκδ. "Κριτική", 1988)
- 1944: Das Gesetz (Ο Νόμος)
- —μτφ. Άρης Δικταίος (εκδ. " Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος", 1988)
- 1953 Die Betrogene (Η απατημένη), νουβέλα
- —μτφ. Γ. Κοιλής (εκδ. "Κριτική", 1989)
- Δοκίμια (Επιλογή)
- 1918: Betrachtungen eines Unpolitischen (Στοχασμοί ενός απολίτικου)
- —μτφ. Μαντώ Πουλή (εκδ. "Ίνδικτος", 1999)
- —μτφ. Γερ. Λυκιαρδόπουλος (εκδ. "Ύψιλον", 2012)
- 1933: Leiden und Größe Richard Wagners (Πάθος και μεγαλείο του Ρίχαρντ Βάγκνερ)
- 1934: Meerfahrt mit Don Quijote (Ταξίδι με τον Δον Κιχώτη), μεταθανάτια έκδοση
- —μτφ. Γερ. Λυκιαρδόπουλος και Στέφανος Ροζάνης (εκδ. "Έρασμος", 2002)
- 1936: Freud und die Zukunft (Ο Φρόυντ και το μέλλον)
- —μτφ. Στάθης Φερεντίνος (εκδ. "Γκοβόστη", χ.χ.)
- 1938: Schopenhauer
- —μτφ. Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος (εκδ. "Έρασμος", 2006)
- 1947: Nietzsches Philosophie im Lichte unserer Erfahrung (Η φιλοσοφία του Νίτσε υπό το φως της εμπειρίας μας)
- —μτφ. Γιώργος Λαμπράκος (εκδ. "Οκτώ", 2017)
- —μτφ. Θανάσης Λάμπρου (εκδ. "Ίνδικτος", 2002)
- 1963 Wagner und unsere Zeit (Ο Βάγκνερ και η εποχή μας) , μεταθανάτια έκδοση
- —μτφ. Γιάννης Λάμψας (εκδ. "PRINTA", 1993)
- Αυτοβιογραφικά
- 1950: Meine Zeit (Η εποχή μου), σκέψεις του συγγραφέα σε αυτοβιογραφικό τόνο
- —μτφ. Αντιγόνη Χατζηθεοδώρου ("Εκδόσεις των Φίλων", α΄ έκδ. 1972)
- Theodor W. Adorno-Thomas Mann: Briefwechsel, 1943-1955 (Theodor W. Adorno-Thomas Mann: Αλληλογραφία 1943-1955)
- —μτφ. Λευτέρης Αναγνώστου (εκδ. "Αλεξάνδρεια", 2009)
- Herman Hess Thomas Mann:Briefwechsel (Έρμαν Έσσε- Τόμας Μαν: Αλληλογραφία 1910-1955), επιστολογραφία
- —μτφ. Γιώτα Λαγουδάκου (εκδ. "Καστανιώτης", 2003)
Έργα σχετικά με τον Τόμας Μαν στα Ελληνικά
- Γκόλο Μαν: Αναμνήσεις από τον πατέρα μου Τόμας Μαν,1965, σύντομη βιογραφία του συγγραφέα από τον γιό του (εκδ. "Γαβριηλίδης", 2005)[38]
- Μπρίτα Μπέλερ: Τόμας Μαν, οι τρεις κρίσιμες μέρες (De Beslissing), (μτφ. Μαργαρίτα Μπονάτσου (εκδ. "Καπόν", 2014) λογοτεχνική ανακατασκευή της συγγραφέως με βάση τα ημερολόγια του Μαν των ημερών που προηγήθηκαν της ανοιχτής επιστολής που έστειλε ο συγγραφέας στις εφημερίδες της Γερμανίας καταγγέλοντας τον Ναζισμό [39]
- Klaus Betzen: Ο Τόμας Μαν και το πρόβλημα του ανθρωπισμού, από διάλεξη στο Ινστιτούτο Γκαίτε τον Δεκέμβριο του 1975. (μτφ. Νίκος Μ.Σκουτερόπουλος, "Εκδόσεις των Φίλων", 1977)
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Краткая литературная энциклопедия». (Ρωσικά) Συνοπτική Λογοτεχνική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1962.
- ↑ 3,0 3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb119142833. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 8,0 8,1 www
.kilchberg .ch /xml _1 /internet /de /application /d20 /d24 /d302 /f243 .cfm. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2015. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb119142833. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ CONOR.SI. 7355747.
- ↑ www
.tum .de /die-tum /aktuelles /pressetermine /detail /article /30502 /. - ↑ 12,0 12,1 The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /13438. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ BeWeB. 2808. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ 15,0 15,1 15,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd
.nl /explore /artists /213126. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2022. - ↑ 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 16,10 16,11 16,12 16,13 16,14 «Kindred Britain»
- ↑ Gisela Ostwald: «Jüngste Tochter von Thomas Mann gestorben». (Γερμανικά) Jüngste Tochter von Thomas Mann gestorben. 9 Φεβρουαρίου 2002.
- ↑ www
.nobelprize .org /nobel _prizes /literature /laureates /1929 /. - ↑ www
.nobelprize .org /nobel _prizes /about /amounts /. - ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 Mann, Thomas 1875-1955. To magiko buno (Prōtē ekdose έκδοση). Athēna. ISBN 9786180309614. 1011039061.
- ↑ 21,0 21,1 21,2 Hayman, Ronald, 1932- (1995). Thomas Mann : a biography. New York: Scribner. ISBN 0684193191. 31075060.
- ↑ 22,0 22,1 Kurzke, Hermann, (2002). Thomas Mann : life as a work of art : a biography. Princeton: Princeton University Press. ISBN 0691070695. 49226207.
- ↑ 23,0 23,1 Hayman, Ronald, 1932- (1995). Thomas Mann : a biography. New York: Scribner. ISBN 0684193191. 31075060.
- ↑ Schwarzwälder, Herbert. (2002). Das große Bremen-Lexikon. Bremen: Ed. Temmen. ISBN 3861086166. 248069636.
- ↑ «The Nobel Prize in Literature 1929». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2019.
- ↑ Mann, Thomas 1875-1955. To magiko buno (Prōtē ekdose έκδοση). Athēna. ISBN 9786180309614. 1011039061.
- ↑ «The Nobel Prize in Literature 1929». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2019.
- ↑ Mann, Thomas 1875-1955. To magiko buno (Prōtē ekdose έκδοση). Athēna. ISBN 9786180309614. 1011039061.
- ↑ Indiktos. «ΜΑΝΝ ΤΟΜΑΣ - ΙΝΔΙΚΤΟΣ». www.indiktos.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2019.
- ↑ Hayman, Ronald, 1932- (1995). Thomas Mann : a biography. New York: Scribner. ISBN 0684193191. 31075060.
- ↑ «The Nobel Prize in Literature 1929». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2019.
- ↑ 32,0 32,1 32,2 Laqueur, Walter (1983-05-15). «The Artist in Politics» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1983/05/15/books/the-artist-in-politics.html. Ανακτήθηκε στις 2019-05-02.
- ↑ «The Nobel Prize in Literature 1929». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2019.
- ↑ 34,0 34,1 Mann, Thomas, 1875-1955.· Mann, Heinrich, 1871-1950. (1998). Letters of Heinrich and Thomas Mann, 1900-1949. Berkeley: University of California Press. ISBN 0520072782. 35292835.
- ↑ http://www.lifo.gr/team/selides/55701
- ↑ http://diavazontas.blogspot.gr/2016/01/thomas-mann.html
- ↑ το διήγημα μπορείτε να το διαβάσετε εδώ:http://logotexnia21.blogspot.gr/2010/08/thomas-mann.html
- ↑ Διαβάστε το βιβλίο εδώ: http://www.gavrielidesbooks.gr/showebook.aspx?vid=333
- ↑ http://no14me.blogspot.gr/2016/06/britta-bohler.html?m=0
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Εργογραφία Thomas Mann, Collection Dr. Haack, Λειψία
- Manfred Schmeling, «Tόμας Μαν, Αντρέ Ζιντ και Ευρώπη. Όψεις μιας Θεώρησης της Λογοτεχνίας, υπερβαίνοντας τα Σύνορα», Σύγκριση, τ/χ. 6, (Ιούνιος 1995), σσ. 8-24 [1]
| ||||||||
 
|
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Thomas Mann της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |