Βίλα Καπαντζή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μ {{Πληροφορίες κτιρίου}}
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{Πληροφορίες κτιρίου}}
{{Πληροφορίες κτιρίου}}



Η '''Βίλα Μεχμέτ Καπαντζή''' ([[τουρκικά]]: Kapanci, αγγλ. Kapandji) (βρίσκεται στη Λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας 108, στη [[Θεσσαλονίκη]]) είναι μια έπαυλη που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα από τον [[Ντονμέ]] Μεχμέτ Καπαντζή και σήμερα στεγάζει το [[Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) - Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης|Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης]].<ref>Βίλα Καπαντζή - ΜΙΕΤ, 120 χρόνια ζωής, του Γιάννη Επαμεινώνδα. Περιοδικό Θεσσαλονικέων Πόλις, τχ. 23/46 (Δεκ. 2013), σ. 19,21 </ref><ref>Η Θεσσαλονίκη των Εβραίων, Ιστορικός και Περιηγητικός Οδηγός, σελ. 165, του Χρήστου Ζαρίφη, εκδ. Επίκεντρο</ref>
Η '''Βίλα Μεχμέτ Καπαντζή''' ([[τουρκικά]]: Kapanci, αγγλ. Kapandji) (βρίσκεται στη Λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας 108, στη [[Θεσσαλονίκη]]) είναι μια έπαυλη που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα από τον [[Ντονμέ]] Μεχμέτ Καπαντζή και σήμερα στεγάζει το [[Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) - Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης|Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης]].<ref>Βίλα Καπαντζή - ΜΙΕΤ, 120 χρόνια ζωής, του Γιάννη Επαμεινώνδα. Περιοδικό Θεσσαλονικέων Πόλις, τχ. 23/46 (Δεκ. 2013), σ. 19,21 </ref><ref>Η Θεσσαλονίκη των Εβραίων, Ιστορικός και Περιηγητικός Οδηγός, σελ. 165, του Χρήστου Ζαρίφη, εκδ. Επίκεντρο</ref>

Έκδοση από την 17:51, 6 Φεβρουαρίου 2019

Βίλα Καπαντζή
Η Βίλα Καπαντζή (πρόσοψη στην οδό Βασ. Όλγας)
Χάρτης
Είδοςκτήριο
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°36′17″N 22°57′8″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Θεσσαλονίκης
ΤοποθεσίαΘεσσαλονίκη
ΧώραΕλλάδα
Προστασίαδιατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Η Βίλα Μεχμέτ Καπαντζή (τουρκικά: Kapanci, αγγλ. Kapandji) (βρίσκεται στη Λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας 108, στη Θεσσαλονίκη) είναι μια έπαυλη που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα από τον Ντονμέ Μεχμέτ Καπαντζή και σήμερα στεγάζει το Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης.[1][2]

Ιστορία της έπαυλης και της οικογένειας Καπαντζή

Η Βίλα Καπαντζή κτίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1890. Ιδιοκτήτης της ήταν ο έμπορος, βιομήχανος και τραπεζίτης Μεχμέτ Καπαντζή. Τόσο ο ίδιος όσο και τα αδέρφια του Αχμέτ και Γιουσούφ, που επίσης ασχολήθηκαν με το εμπόριο και τις επιχειρήσεις, ήταν άνθρωποι πολύ καλλιεργημένοι, μιλούσαν πολλές ξένες γλώσσες και θεωρούνταν από τους πιο σημαντικούς οικονομικούς παράγοντες της Θεσσαλονίκης εκείνη την εποχή. Ο Μεχμέτ Καπαντζή υπήρξε πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου της Θεσσαλονίκης ενώ ο Αχμέτ Καπαντζή διετέλεσε δήμαρχος της πόλης τη διετία 1907-1908. Η οικογένεια Καπαντζή καταγόταν από Σεφαραδίτες Εβραίους που είχαν εκδιωχθεί από την Ισπανία το 1492 και λέγεται ότι το επίθετο της οικογένειας εκείνη την εποχή ήταν Καμπαγιέρε (Caballere: ιππότης).[3]

Η Βίλα Καπαντζή συνδέθηκε με την Προσωρινή Κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης καθώς σε αυτή φιλοξενήθηκε η Τριανδρία (Βενιζέλος, Κουντουριώτης και Δαγκλής). Προηγουμένως, τη διετία 1912-13, έμεινε στη βίλα ο γιός του βασιλιά Γεωργίου του Α΄, Πρίγκιπας Νικόλαος, που υπήρξε ο πρώτος Έλληνας στρατιωτικός διοικητής της Θεσσαλονίκης.[4] Στη Βίλα Καπαντζή υπογράφτηκε στις 19 Μαϊου του 1913 η ελληνοσερβική συνθήκη συμμαχίας. Από το 1918 μέχρι το 1922 νοίκιαζε το δεύτερο όροφο της έπαυλης η οικογένεια του βουλευτή Τρικάλων Κοέν.[5]

Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή ακολούθησε μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ανταλλαγή πληθυσμών και μεταξύ των ανταλλαξίμων ήταν και οι Ντονμέδες της Θεσσαλονίκης. Έτσι και τα μέλη της οικογένειας Καπαντζή έφυγαν και εγκαταστάθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Στην έπαυλη στεγάστηκαν για μερικά χρόνια πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και το 1928 το κτίριο αγοράστηκε σε πλειστηριασμό (έναντι του τιμήματος 4.001.000 δραχμών) από την Εθνική Τράπεζα, η οποία το μίσθωσε για δέκα χρόνια στην αμερικανική εταιρεία Foundation που κατασκεύασε τα αντιπλημμυρικά έργα στην πεδιάδα της Θεσ/νίκης.[6]

Κατά τον πολέμο του 1940 στη Βίλα Καπαντζή λειτούργησε στρατιωτικό αρτοποιείο ενώ στη διάρκεια της Κατοχής επιτάχθηκε από τους Γερμανούς που όμως δεν την χρησιμοποίησαν. Από το 1939, αλλά και μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στεγάστηκε μέχρι το 1962 το Ε΄ Γυμνάσιο Αρρένων και μέχρι το 1972 το Η΄ Γυμνάσιο Αρρένων. Στη συνέχεια, το κτίριο εγκαταλείφθηκε μέχρι το 1982, οπότε και αποφασίστηκε η επισκευή του. Οι εργασίες επισκευής ολοκληρώθηκαν το 1989 και η Βίλα Καπαντζή στέγασε αρχικά το Πολιτιστικό Κέντρο Βορείου Ελλάδος της Εθνικής Τράπεζας ενώ από το 1997 μέχρι και σήμερα στεγάζει το Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης.[7]

Το κτίριο

Η Βίλα Καπαντζή (πρόσοψη στην Λεωφόρο Μ. Αλεξάνδρου)

Η Βίλα Καπαντζή, όπως και άλλες επαύλεις που χτίστηκαν στα τέλη του 19ου-αρχές 20ου αιώνα στη Θεσσαλονίκη, ακολουθεί το αρχιτεκτονικό ρεύμα του εκλεκτισμού. Χαρακτηριστικά της έπαυλης είναι η πολυπλοκότητα του όγκου και η σύνθετη στέγη με τις έντονες κλίσεις.[8]

Η βίλα αποτελείται από το κυρίως κτίσμα και έναν πύργο, ο οποίος βρίσκεται στα δεξιά του κυρίως κτίσματος (κοιτώντας την έπαυλη από την οδό Βασιλίσσης Όλγας), με το οποίο επικοινωνεί. Το κυρίως κτίσμα αποτελείται από ελαφρά βυθισμένο ισόγειο, τον πρώτο και δεύτερο όροφο και τη σοφίτα. Έχει πλάτος 16,5 μ., μήκος 19 μ. και ύψος 18 μ. Ο πύργος, με pilotis και πέντε στάθμες, έχει πλάτος 4,40 μ. και μήκος 6,60 μ.[9]

Οι οροφές του πρώτου και του δεύτερου ορόφου ήταν ζωγραφισμένες αλλά το μεγαλύτερο μέρος αυτών των ζωγραφικών διακοσμήσεων έχει καταστραφεί. Από τα μικρά τμήματα που διασώθηκαν έγινε αποκατάσταση των συνθέσεων.[10]

Παραπομπές

  1. ↑ Βίλα Καπαντζή - ΜΙΕΤ, 120 χρόνια ζωής, του Γιάννη Επαμεινώνδα. Περιοδικό Θεσσαλονικέων Πόλις, τχ. 23/46 (Δεκ. 2013), σ. 19,21
  2. ↑ Η Θεσσαλονίκη των Εβραίων, Ιστορικός και Περιηγητικός Οδηγός, σελ. 165, του Χρήστου Ζαρίφη, εκδ. Επίκεντρο
  3. ↑ Βίλα Καπαντζή - ΜΙΕΤ, 120 χρόνια ζωής, του Γιάννη Επαμεινώνδα. Περιοδικό Θεσσαλονικέων Πόλις, τχ. 23/46 (Δεκ. 2013), σ. 19,21
  4. ↑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Στιγμές ιστορίας, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος,Αθήνα 2016, σ. 224.
  5. ↑ Βίλα Καπαντζή - ΜΙΕΤ, 120 χρόνια ζωής, του Γιάννη Επαμεινώνδα. Περιοδικό Θεσσαλονικέων Πόλις, τχ. 23/46 (Δεκ. 2013), σ. 21
  6. ↑ Βίλα Καπαντζή - ΜΙΕΤ, 120 χρόνια ζωής, του Γιάννη Επαμεινώνδα. Περιοδικό Θεσσαλονικέων Πόλις, τχ. 23/46 (Δεκ. 2013), σ. 21
  7. ↑ Βίλα Καπαντζή - ΜΙΕΤ, 120 χρόνια ζωής, του Γιάννη Επαμεινώνδα. Περιοδικό Θεσσαλονικέων Πόλις, τχ. 23/46 (Δεκ. 2013), σ. 21
  8. ↑ http://www.miet.gr/web/gr/miet/thess_arch.asp?categoryid=1&p=8
  9. ↑ http://www.miet.gr/web/gr/miet/thess_arch.asp?categoryid=1&p=8
  10. ↑ http://www.miet.gr/web/gr/miet/thess_arch.asp?categoryid=1&p=8

Πηγές

  • Βίλα Καπαντζή - ΜΙΕΤ, 120 χρόνια ζωής, του Γιάννη Επαμεινώνδα. Περιοδικό Θεσσαλονικέων Πόλις, τχ. 23/46 (Δεκ. 2013), σ. 19,21
  • Η Θεσσαλονίκη των Εβραίων, Ιστορικός και Περιηγητικός Οδηγός, σελ. 165, του Χρήστου Ζαρίφη, εκδ. Επίκεντρο
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Βίλα_Καπαντζή&oldid=7402854"