Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό |
||
| Γραμμή 37: | Γραμμή 37: | ||
}} |
}} |
||
Η '''Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας''' είναι μία από τις [[περιφέρειες της Ελλάδας|περιφέρειες]] της [[Ελλάδα]]ς. [[Δημόσια διοίκηση|Διοικητικά]] αποτελεί δευτεροβάθμιο [[ΟΤΑ|οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης]] και [[Γεωγραφία|γεωγραφικά]] καλύπτει το δυτικό κομμάτι της [[Μακεδονία (διαμέρισμα)|Μακεδονία]]ς. Καταλαμβάνει [[έκταση]] 9.451 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χμ.]] και ο [[πληθυσμός]] της ανέρχεται σε 283.689 κατοίκους, σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2011|πλέον πρόσφατη]] [[απογραφή]] της [[ΕΣΥΕ]] ([[2011]]).<ref name="apografi2011/> Μεγαλύτερη [[Κατάλογος πόλεων της Ελλάδας|πόλη]] και [[Πρωτεύουσα|πρωτεύουσά]] της είναι η [[Κοζάνη]]. Επίσης, συχνά χαρακτηρίζεται ως η «ενεργειακή καρδιά» της Ελλάδας, αφού στο έδαφός της παράγονται περίπου τα 2/3 της [[Ηλεκτρική ενέργεια|ηλεκτρικής ενέργειας]] όλης της χώρας. |
Η '''Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας''' είναι μία από τις [[περιφέρειες της Ελλάδας|περιφέρειες]] της [[Ελλάδα]]ς. [[Δημόσια διοίκηση|Διοικητικά]] αποτελεί δευτεροβάθμιο [[ΟΤΑ|οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης]] και [[Γεωγραφία|γεωγραφικά]] καλύπτει το δυτικό κομμάτι της [[Μακεδονία (διαμέρισμα)|Μακεδονία]]ς. Καταλαμβάνει [[έκταση]] 9.451 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χμ.]] και ο [[πληθυσμός]] της ανέρχεται σε 283.689 κατοίκους, σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2011|πλέον πρόσφατη]] [[απογραφή]] της [[ΕΣΥΕ]] ([[2011]]).<ref name="apografi2011/> Μεγαλύτερη [[Κατάλογος πόλεων της Ελλάδας|πόλη]] και [[Πρωτεύουσα|πρωτεύουσά]] της είναι η [[Κοζάνη]]. Επίσης, συχνά χαρακτηρίζεται ως η «ενεργειακή καρδιά» της Ελλάδας, αφού στο έδαφός της παράγονται περίπου τα 2/3 της [[Ηλεκτρική ενέργεια|ηλεκτρικής ενέργειας]] όλης της χώρας.Μεγαλύτερη περιφερειακή ενότητα της Δυτικής Μακεδονίας είναι αυτή της Κοζάνης με 165.000 περίπου κατοίκους. |
||
== Γεωγραφία == |
== Γεωγραφία == |
||
Έκδοση από την 16:12, 26 Αυγούστου 2018
| Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας | ||
| Περιφέρεια | ||
| ||
 | ||
| Χώρα |  Ελλάδα
| |
| Πρωτεύουσα (και μεγαλύτερη πόλη) |
Κοζάνη | |
| Μεγαλύτερος δήμος | Δήμος Κοζάνης | |
| Διοίκηση | ||
| • Περιφερειάρχης | Θεόδωρος Καρυπίδης | |
| • Αναπληρωτής Περιφερειάρχης | {{{Αναπληρωτής Περιφερειάρχης}}} | |
| • Αντιπεριφερειάρχες | Λίστα Π.Ε. Γρεβενών: Βαγγέλης Σημανδράκος Π.Ε. Καστοριάς: Σωτήρης Αδαμόπουλος Π.Ε. Κοζάνης: Παναγιώτης Πλακεντάς Π.Ε. Φλώρινας: Στέφανος Μπίρος | |
| Διοικητική διαίρεση | ||
| • Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Διοίκηση Ηπείρου - Δυτικής Μακεδονίας | |
| • Περιφερειακές Ενότητες | ||
| • Δήμοι | 12 | |
| Επίσημη γλώσσα(ες) | Ελληνικά | |
| Έκταση | ||
| • Συνολική | 9.451 χλμ² | |
| • Κατάταξη | 7η θέση | |
| • Γεωγ. πλάτος | 21.78 | |
| • Γεωγ. μήκος | 40.5 | |
| Πληθυσμός | ||
| • Συνολικός | 283.689[1] (απογραφή 2011) | |
| • Κατάταξη πληθ. | 12η θέση | |
| • Πυκνότητα | 31,9 κάτ./τ.χμ. | |
| • Κατάταξη πυκν. | 13η θέση | |
| • Ψηλότερο σημείο | Προφήτης Ηλίας Βόρα 2.524 μ. | |
| • Μέσο | ? μ. | |
| Αλιάκμονας στο Πολύφυτο 160 μ. | ||
| Συντομογραφίες | G13 ISO 3166-2:GR | |
| Ιστότοπος | www.pdm.gov.gr | |
.svg)
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας είναι μία από τις περιφέρειες της Ελλάδας. Διοικητικά αποτελεί δευτεροβάθμιο οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης και γεωγραφικά καλύπτει το δυτικό κομμάτι της Μακεδονίας. Καταλαμβάνει έκταση 9.451 τ.χμ. και ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 283.689 κατοίκους, σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη απογραφή της ΕΣΥΕ (2011).[1] Μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσά της είναι η Κοζάνη. Επίσης, συχνά χαρακτηρίζεται ως η «ενεργειακή καρδιά» της Ελλάδας, αφού στο έδαφός της παράγονται περίπου τα 2/3 της ηλεκτρικής ενέργειας όλης της χώρας.Μεγαλύτερη περιφερειακή ενότητα της Δυτικής Μακεδονίας είναι αυτή της Κοζάνης με 165.000 περίπου κατοίκους.
Γεωγραφία
Η Δυτική Μακεδονία είναι περιφέρεια κυρίως ορεινή, με τα περισσότερα βουνά της να ξεπερνούν τα 2.000 μέτρα υψόμετρο και αποτελεί την μοναδική περιφέρεια της Ελλάδας που δεν βρέχεται από θάλασσα. Η νοτιοανατολική διεύθυνση των ορίων της περιοχής οφείλεται στη κύρια διεύθυνση του ορεινού συγκροτήματος της Πίνδου. Τα όρη Γράμμος, Σμόλικας και Τύμφη στα δυτικά όρια της περιφέρειας, σχηματίζουν την πρώτη σειρά βουνών που χωρίζουν γεωγραφικά της περιφέρεια από την Ήπειρο. Στο μέσο της περιφέρειας με κατεύθυνση πάλι νοτιοανατολικά, το ορεινό συγκρότημα του Βαρνούντα με τα όρη Βέρνο, Άσκιο και Βούρινος αποτελούν την άλλη σειρά ορεινών όγκων. Τα δυτικά όρια της περιφέρειας, καθορίζονται από τα όρη του Βόρα και του Βέρμιου, που την χωρίζουν γεωγραφικά από την Κεντρική Μακεδονία. Στα νότια, τα Χάσια και τα Πιέρια, με κατεύθυνση αυτή τη φορά νοτιοδυτική, χωρίζουν την περιφέρεια από την Θεσσαλία.[2]
Μεταξύ των ορεινών συγκροτημάτων, παρεμβάλλονται ψηλά λεκανοπέδια. Ξεκινώντας από τα δυτικά, μεταξύ της σειράς των ορέων της Πίνδου και του Βαρνούντα, έχουμε τη λεκάνη της Βρυγηίδας (ή Πρεσπών), όπου και οι λίμνες Πρέσπες, νοτιότερα την λεκάνη της Ορεστίδας, όπου η λίμνη της Καστοριάς, και η λεκάνη του Άνω Αλιάκμονα, με την τεχνητή λίμνη του Ιλαρίωνα. Στην δεύτερη σειρά έχουμε την λεκάνη της Πελαγονίας (ή Μοναστηρίου), το μεγαλύτερο μέρος της οποίας ανήκει στην ομώνυμη επαρχία της ΠΓΔΜ, την λεκάνη της Εορδαίας (ή Πτολεμαΐδας), με τις λίμνες Βεγορίτιδα και Χεμαδίτιδα, και το λεκανοπέδιο της Κοζάνης (ή Ελιμείας), με την τεχνητή λίμνη Πολυφύτου. Κύριος ποταμός της περιοχής είναι ο Αλιάκμονας με τους παραποτάμους του, η διαδρομή του οποίου έχει μεταβληθεί σε βάθος χιλιάδων χρόνων, ανοίγοντας διόδους προς το Αιγαίο Πέλαγος. Κατά μήκος του ποταμού υπάρχουν στενά φαράγγια ενώ μεταξύ των βουνών υπάρχουν στενές διαβάσεις που διευκολύνουν την συγκοινωνία.[2]
Κλίμα
Είναι γνωστό ότι κατά τα τελευταία 2.000.000 χρόνια το κλίμα της περιοχής γνώρισε τεράστιες μεταβολές. Οι παγετώνες που σκέπασαν μεγάλο μέρος της Γης με τέσσερα διαδοχικά κύματα δεν άφησαν ανεπηρέαστη και τη Μακεδονία. Στα βουνά της δυτικής Μακεδονίας σχηματίστηκαν μικροί παγετώνες. Οι σημερινές αλπικές λιμνούλες και οι λιθώνες (μορένες) που υπάρχουν στα βουνά είναι αποτέλεσμα της "δράσης" αυτών των παγετώνων, ενώ ποταμοί από πάγο κατέβηκαν και κατέκλυσαν, επίσης, τις κοιλάδες. Στον άνω ρου του Αλιάκμονα και στα υψώματα του Πενταλόφου Κοζάνης τα ίχνη αυτών των παγετώνων είναι εμφανή.
Το κλίμα της περιοχής διαφέρει από τα υπόλοιπα σημεία της Ελλάδας λόγω του υψομέτρου των βουνών και της μορφολογίας του εδάφους με συχνά λεκανοπέδια. Το κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται εύκρατο, με βαρείς χειμώνες και ήπια καλοκαίρια, σε αντίθεση με το μεσογειακό κλίμα παραθαλάσσιων περιοχών της χώρας. Επειδή τα οροπέδια της έχουν κατεύθυνση νοτιοανατολική και δεν παρεμβάλλονται βουνά μεταξύ αυτών, οι βόρειοι άνεμοι που επικρατούν, κρατούν χαμηλά την θερμοκρασία και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για αρκετές χιονοπτώσεις τους χειμερινούς μήνες. Παρόλο που η περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας ανήκει στο ανατολικό ηπειρωτικό τμήμα της χώρας που χαρακτηρίζεται από λιγότερες βροχοπτώσεις σε σχέση με το αντίστοιχο δυτικό, το κλίμα χαρακτηρίζεται πιο υγρό γεγονός που οφείλονται στο συνδυασμό του ορεινού της τοπίου και των λιμνών.
Περιβάλλον
Η δυτική Μακεδονία, όπως άλλωστε και ολόκληρη η Βαλκανική χερσόνησος, βρίσκονταν αρχικά στο βυθό μιας τεράστιας προϊστορικής θάλασσας, που οι επιστήμονες της έχουν δώσει το συμβολικό όνομα Τηθύς. Η "ανάδειξή" της σε ξηρά άρχισε περίπου πριν από 30.000.000 χρόνια, στην αρχή της γεωλογικής περιόδου που ονομάζεται Μειόκαινο.
Οι βασικές γεωλογικές ζώνες στην περιοχή είναι οι εξής:
- Στους νομούς Φλώρινας και Κοζάνης υπάρχουν κρυσταλλικές μάργες.
- Τους νομούς Καστοριάς και Γρεβενών, που τους διασχίζει η λεγόμενη Ζώνη Κεντρικής Πελοποννήσου.
Ενδιαφέρον γεωλογικό στοιχείο της περιοχής είναι τα λιγνιτοφόρα κοιτάσματα στις λεκάνες Κοζάνης-Πτολεμαΐδας, Βεγόρων, κ.α., από τα οποία τροφοδοτούνται αρκετά θερμοηλεκτρικά εργοστάσια.
Οι δασώδεις εκτάσεις της περιφέρειας καλύπτουν κυρίως τα όρη στα δυτικά και νότια τμήματα της περιφέρειας, καθώς και στα δυτικά όρια της με τα όρη του Βόρα και του Βερμίου. Στα δάση της κυριαρχούν φυλλοβόλα δένδρα όπως καστανιές, οξυές και δρύες, ενώ από τα αειθαλή συναντούμε κυρίως πεύκα και έλατα.[3]
Οικονομία
Η δυτική Μακεδονία ως τον 20ό αι. βάσισε την ευημερία των κατοίκων της στο εμπόριο, τις μεταφορές και τη βιοτεχνία. Σήμερα είναι ανερχόμενη δύναμη στον χειμερινό τουρισμό, ενώ παράλληλα αποτελεί και την "κινητήρια δύναμη" της Ελλάδας, αφού παράγει το μεγαλύτερο ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας.
Διοικητική διαίρεση
Η περιφέρεια διαιρείται σε τέσσερις περιφερειακές ενότητες, οι οποίες ταυτίζονται απολύτως με τους αντίστοιχους νομούς και στις οποίες υπάγονται δώδεκα πρωτοβάθμιοι δήμοι:
| Περιφερειακή ενότητα | Δήμος | Έκτ. | Πληθ. | Έδρα |
|---|---|---|---|---|
| Κοζάνης | Κοζάνης | 1.071,3 | 68.680 | Κοζάνη |
| Εορδαίας | 708,8 | 46.540 | Πτολεμαΐδα | |
| Βοΐου | 1.007,6 | 22.447 | Σιάτιστα | |
| Σερβίων-Βελβεντού | 728,2 | 17.657 | Σέρβια | |
| Γρεβενών | Δεσκάτης | 431,6 | 7.383 | Δεσκάτη |
| Γρεβενών | 1.859 | 30.564 | Γρεβενά | |
| Καστοριάς | Νεστορίου | 616,1 | 3.542 | Νεστόριο |
| Ορεστίδος | 340,7 | 13.375 | Άργος Ορεστικό | |
| Καστοριάς | 763,3 | 36.566 | Καστοριά | |
| Φλώρινας | Πρεσπών | 515,5 | 2.511 | Λαιμός |
| Φλώρινας | 819,7 | 33.282 | Φλώρινα | |
| Αμυνταίου | 589,4 | 18.975 | Αμύνταιο |
Περιφερειακές εκλογές
2014
Ο Θεόδωρος Καρυπίδης κέρδισε στις περιφερειακές εκλογές τον απερχόμενο Γεώργιο Δακή με 59% έναντι 41% για τον αντίπαλό του.
| Υποψήφιος / Συνδυασμός / Κόμμα | % 1ου γύρου |
Ψήφοι 1ου γύρου |
% 2ου γύρου |
Ψήφοι 2ου γύρου |
Σύνολο εδρών | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Θεόδωρος Καρυπίδης / ΑΝΑΤΡΟΠΗ - ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ / - | 29,13% | 55.500 | 59,01% | 101.566 | 25 | |||
| Γεώργιος Δακής / ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ / ΝΔ | 35,61% | 67.859 | 40,99% | 70.545 | 9 | |||
| Θέμης Μουμουλίδης / ΑΛΛΑΖΟΥΜΕ ΕΠΟΧΗ / ΣΥΡΙΖΑ | 11,05% | 21.054 | 2 | |||||
| Γεωργία Ζεμπιλιάδου / ΕΛΠΙΔΑ / ΔΗΜΑΡ | 10,80% | 20.573 | 2 | |||||
| Γιάννης Βήττας / ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ / ΚΚΕ | 6,89% | 13.134 | 2 | |||||
| Νικόλαος Κουρκούτας / ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ / Χρυσή Αυγή | 4,71% | 8.982 | 1 | |||||
| Στέφανος Πράσσος / ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΣΥΜΠΟΡΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ / ΑΝΤΑΡΣΥΑ | 1,81% | 3.443 | 0 | |||||
2010
Οι πρώτες περιφερειακές εκλογές διεξήχθησαν στις 7/14 Νοεμβρίου 2010. Βασικοί διεκδικητές ήταν δύο αιρετοί της υπό κατάργηση Νομαρχίας Κοζάνης, ο νομάρχης Γεώργιος Δακής και ο σύμβουλος Ιωάννης Παπαϊορδανίδης. Τα αναλυτικά αποτελέσματα είχαν ως εξής:
Εγγεγραμμένοι: 355.876
Α' γύρος: Ψήφισαν 209.951 (59,00%). Επ' αυτών έγκυρα 192.831 (91,85%), άκυρα 10.523 (5,01%), λευκά 6.597 (3,14%)
Β' γύρος: Ψήφισαν 167.247 (47,00%). Επ'αυτών έγκυρα 152.891 (91,42%), άκυρα 6.651 (3,98%), λευκά 7.705 (4,61%)
| Παράταξη | Στήριξη | α΄ γύρος | β΄ γύρος | Έδρες | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ψήφοι | % | Ψήφοι | % | |||
| Γεώργιος Δακής - Συμμαχία Των Πολιτών | ΝΔ | 89.273 | 46,30 | 79.216 | 51,81 | 31 |
| Ιωάννης Παπαϊορδανίδης - Αρχη...Ζουμε Μαζί | ΠΑΣΟΚ | 74.050 | 38,40 | 73.675 | 48,19 | 16 |
| Αντώνης Τσάκωνας - Λαϊκή Συσπείρωση Δυτικής Μακεδονίας | ΚΚΕ | 15.851 | 8,22 | 2 | ||
| Αντώνης Κύρινας - Εναλλακτική Δράση Για Τη Δυτική Μακεδονία | ΣΥΡΙΖΑ, Οικ-Πρ | 6.283 | 3,26 | 1 | ||
| Παύλος Αλτίνης - Συνδυασμός Παύλου Χρ. Αλτίνη | ΛΑΟΣ | 4.619 | 2,40 | 1 | ||
| Σπύρος Κωνσταντινίδης - Αντικαπιταλιστική Ανατροπή | ΑΝΤΑΡΣΥΑ | 2.755 | 1,43 | 0 | ||
| Πηγή: Αποτελέσματα Περιφερειακών & Δημοτικών Εκλογών 2010, ιστοχώρος Υπουργείου Εσωτερικών | ||||||
Παλαιότερες μορφές
Η τρέχουσα διοικητική μορφή και διαίρεση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας καθιερώθηκε το 2011, κατ' εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του προγράμματος Καλλικράτης.
Για την παλαιότερη διοικητική διαίρεση που είχε καθιερωθεί με το σχέδιο Καποδίστριας, βλ. τα εξής άρθρα:
- Διοικητική διαίρεση Νομού Γρεβενών (1999-2010)
- Διοικητική διαίρεση Νομού Καστοριάς (1999-2010)
- Διοικητική διαίρεση Νομού Κοζάνης (1999-2010)
- Διοικητική διαίρεση νομού Φλώρινας (1999-2010)
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 Ελληνική Στατιστική Αρχή (2012) Απογραφή Πληθυσμού-Kατοικιών 2011
- ↑ 2,0 2,1 Γεώργιος Α. Μέγας, Γεωγραφία της Ελλάδας, Γ' Γυμνασίου, εκδ. Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα 1967, σσ. 104-105
- ↑ Γεώργιος Α. Μέγας, Γεωγραφία της Ελλάδας, Γ' Γυμνασίου, εκδ. Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα 1967, σσ. 107
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Επίσημος ιστοχώρος της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας
- ypes.gr Διοικητική διάρθρωση
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
.svg)