Νομός Αχαΐας και Ήλιδος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μ μικρή διόρθωση με προσθήκη παραπομπών |
||
| Γραμμή 2: | Γραμμή 2: | ||
==Διοικητική ιστορία== |
==Διοικητική ιστορία== |
||
Ο Νομός δημιουργήθηκε με τη [[Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1833|Διοικητική διαίρεση του 1833]], με την εφαρμογή του Β.Δ. της 3/15 Απριλίου 1833 (Φ.Ε.Κ. 12) «Περί διαιρέσεως του Βασιλείου και της Διοικήσεώς του», ως έδρα του ορίστηκε η πόλη των [[Πάτρα|Πατρών]], όπου τοποθετήθηκε και η έδρα του [[Κατάλογος νομαρχών Αχαΐας και Ήλιδος|Νομάρχη Αχαΐας και Ήλιδος]]<ref name="Louloudis 2010, p.38"/>, και διαιρέθηκε σε |
Ο Νομός δημιουργήθηκε με τη [[Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1833|Διοικητική διαίρεση του 1833]], με την εφαρμογή του Β.Δ. της 3/15 Απριλίου 1833 (Φ.Ε.Κ. 12) «Περί διαιρέσεως του Βασιλείου και της Διοικήσεώς του», ως έδρα του ορίστηκε η πόλη των [[Πάτρα|Πατρών]], όπου τοποθετήθηκε και η έδρα του [[Κατάλογος νομαρχών Αχαΐας και Ήλιδος|Νομάρχη Αχαΐας και Ήλιδος]]<ref name="Louloudis 2010, p.38"/>, και διαιρέθηκε αρχικά σε τέσσερις [[επαρχία|επαρχίες]]<ref name="Louloudis 2010, p.38">Λουλούδης 2010, σελ. 38.</ref>. Το 1835 τα όρια του Νομού αναπροσδιορίστηκαν και προστέθηκε μία ακόμα επαρχία, αυτή της Διποταμίας<ref>Μακρή 2016, σελ. 260.</ref><ref>[http://www.dimosilidas.gr/index.php/i-ilida-me-mia-matia/istorika-stoixeia/metasximatismos-dioikitikis-domis-tis-geografikis-thesis-poy-perikleiei-o-dimo Επίσημη ιστοσελίδα του δήμου Ήλιδας].</ref> |
||
Έτσι λοιπόν το 1835 οι επαρχίες που αποτέλεσαν το Νομό ήταν η [[Επαρχία Αιγιαλείας]] με έδρα το [[Αίγιο]], η [[Επαρχία Κυναίθης]] με έδρα τα [[Καλάβρυτα]]<ref>Στον Έπαρχο Κυναίθης δόθηκε το δικαίωμα να μεταφέρει την έδρα του στο χωριό της [[Κερπινή Αχαΐας|Κερπινής]] από αρχές [[Μάιος|Μαΐου]] έως τα τέλη [[Αύγουστος|Αυγούστου]]. Λουλούδης 2010, σελ. 38.</ref>, η [[Επαρχία Πατρών]] με έδρα την Πάτρα, η [[Επαρχία Ηλείας]] με έδρα τον [[Πύργος Ηλείας|Πύργο]] και η [[Επαρχία Διποταμίας]] με έδρα τη Δίβρη ([[Λάμπεια Ηλείας|Λάμπεια]])<ref name="Louloudis 2010, p.38"/>. |
|||
Το χρονικό διάστημα [[1836]]-[[1845]] ίσχυε στο [[Βασίλειο της Ελλάδας]] η [[Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1836|διοικητική διαίρεση του 1836]], με την οποία καταργήθηκε το νομαρχιακό σύστημα, και ο Νομός είχε καταργηθεί και χωριστεί στις Διοικήσεις [[Διοίκηση Αχαΐας|Αχαΐας]] με έδρα την Πάτρα, [[Διοίκηση Κυλληνίας|Κυλληνίας]] με έδρα τα Καλάβρυτα, και [[Διοίκηση Ηλείας|Ηλείας]] με έδρα τον Πύργο<ref>Δρακάκης-Κούνδουρος 1939-1940, σελ. 67-73.</ref><ref>Η Διοίκηση Αχαΐας αποτελείτο από τις επαρχίες [[Επαρχία Παλαιών Πατρών|Παλαιών Πατρών]] και [[Επαρχία Αιγίου|Αιγίου]], η Διοίκηση Κυλληνίας αποτελείτο από την Επαρχία Καλαβρύτων και τμήμα της Επαρχίας Διποταμίας και η Διοίκηση Ηλείας από την [[Επαρχία Γαστούνης]] τμήμα της Επαρχίας Διποταμίας.</ref>. |
Το χρονικό διάστημα [[1836]]-[[1845]] ίσχυε στο [[Βασίλειο της Ελλάδας]] η [[Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1836|διοικητική διαίρεση του 1836]], με την οποία καταργήθηκε το νομαρχιακό σύστημα, και ο Νομός είχε καταργηθεί και χωριστεί στις Διοικήσεις [[Διοίκηση Αχαΐας|Αχαΐας]] με έδρα την Πάτρα, [[Διοίκηση Κυλληνίας|Κυλληνίας]] με έδρα τα Καλάβρυτα, και [[Διοίκηση Ηλείας|Ηλείας]] με έδρα τον Πύργο<ref>Δρακάκης-Κούνδουρος 1939-1940, σελ. 67-73.</ref><ref>Η Διοίκηση Αχαΐας αποτελείτο από τις επαρχίες [[Επαρχία Παλαιών Πατρών|Παλαιών Πατρών]] και [[Επαρχία Αιγίου|Αιγίου]], η Διοίκηση Κυλληνίας αποτελείτο από την Επαρχία Καλαβρύτων και τμήμα της Επαρχίας Διποταμίας και η Διοίκηση Ηλείας από την [[Επαρχία Γαστούνης]] τμήμα της Επαρχίας Διποταμίας.</ref>. |
||
| Γραμμή 20: | Γραμμή 20: | ||
* Αλέξ. Θ. Δρακάκης - Στυλ. Ι. Κούνδουρος, ''[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/f/a/4/metadata-01-0000554.tkl Αρχεία περί της συστάσεως και εξελίξεως των δήμων και κοινοτήτων 1836-1939 και της διοικητικής διαιρέσεως του κράτους. (Τέως δήμοι, κοινότητες, σύνδεσμοι κοινοτήτων, ανοργάνωτοι κοινότητες, συνοικισμοί, μοναί, θέσεις – Αναγνωρίσεις, προσαρτήσεις, αποστάσεις, μετονομασίες, συγχωνεύσεις)]'', τόμοι Α΄-Β΄, Αθήνα 1939-1940. |
* Αλέξ. Θ. Δρακάκης - Στυλ. Ι. Κούνδουρος, ''[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/f/a/4/metadata-01-0000554.tkl Αρχεία περί της συστάσεως και εξελίξεως των δήμων και κοινοτήτων 1836-1939 και της διοικητικής διαιρέσεως του κράτους. (Τέως δήμοι, κοινότητες, σύνδεσμοι κοινοτήτων, ανοργάνωτοι κοινότητες, συνοικισμοί, μοναί, θέσεις – Αναγνωρίσεις, προσαρτήσεις, αποστάσεις, μετονομασίες, συγχωνεύσεις)]'', τόμοι Α΄-Β΄, Αθήνα 1939-1940. |
||
* Ι. Δ. Σταματάκης, ''[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/7/6/e/metadata-01-0000381.tkl Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη]'', Εν Αθήναις 1846. |
* Ι. Δ. Σταματάκης, ''[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/7/6/e/metadata-01-0000381.tkl Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη]'', Εν Αθήναις 1846. |
||
* Μάρθα Φ. Μακρή ''[http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/handle/10889/10781 Εκπαίδευση και κοινοτική αυτοδιοίκηση στην Ηλεία κατά την Οθωνική περίοδο]'' διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Πατρών/Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών - Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πάτρα 2016. |
|||
==Βιβλιογραφία== |
==Βιβλιογραφία== |
||
Έκδοση από την 13:10, 28 Ιουνίου 2018
Ο Νομός Αχαΐας και Ήλιδος (εν συντομία: Νομός Αχαιοήλιδος) υπήρξε παλαιότερη διοικητική διαίρεση του Ελληνικού κράτους.
Διοικητική ιστορία
Ο Νομός δημιουργήθηκε με τη Διοικητική διαίρεση του 1833, με την εφαρμογή του Β.Δ. της 3/15 Απριλίου 1833 (Φ.Ε.Κ. 12) «Περί διαιρέσεως του Βασιλείου και της Διοικήσεώς του», ως έδρα του ορίστηκε η πόλη των Πατρών, όπου τοποθετήθηκε και η έδρα του Νομάρχη Αχαΐας και Ήλιδος[1], και διαιρέθηκε αρχικά σε τέσσερις επαρχίες[1]. Το 1835 τα όρια του Νομού αναπροσδιορίστηκαν και προστέθηκε μία ακόμα επαρχία, αυτή της Διποταμίας[2][3]
Έτσι λοιπόν το 1835 οι επαρχίες που αποτέλεσαν το Νομό ήταν η Επαρχία Αιγιαλείας με έδρα το Αίγιο, η Επαρχία Κυναίθης με έδρα τα Καλάβρυτα[4], η Επαρχία Πατρών με έδρα την Πάτρα, η Επαρχία Ηλείας με έδρα τον Πύργο και η Επαρχία Διποταμίας με έδρα τη Δίβρη (Λάμπεια)[1].
Το χρονικό διάστημα 1836-1845 ίσχυε στο Βασίλειο της Ελλάδας η διοικητική διαίρεση του 1836, με την οποία καταργήθηκε το νομαρχιακό σύστημα, και ο Νομός είχε καταργηθεί και χωριστεί στις Διοικήσεις Αχαΐας με έδρα την Πάτρα, Κυλληνίας με έδρα τα Καλάβρυτα, και Ηλείας με έδρα τον Πύργο[5][6].
Με την εφαρμογή της διοικητικής διαίρεσης του 1845, και την επανασύσταση των Νομών και των νομαρχιών, επανασυστάθηκε ο Νομός Αχαΐας και Ήλιδος στον οποίο η Επαρχία Κυναίθης μετονομάστηκε σε Επαρχία Καλαβρύτων[1]. Στον ανασυσταμένο Νομό Αχαΐας και Ήλιδος με έδρα την Πάτρα οι επαρχίας ήταν τέσσερις, η Επαρχία Πατρών με έδρα την Πάτρα, η Επαρχία Αιγιαλείας με έδρα το Αίγιο, η Επαρχία Καλαβρύτων με έδρα τα Καλάβρυτα και η Επαρχία Ηλείας με έδρα τον Πύργο[7].
Με την εφαρμογή της διοικητικής διαίρεσης του 1899 ο Νομός Αχαιοήλιδος διαιρέθηκε σε δύο επιμέρους Νομούς, το Νομό Αχαΐας και το Νομό Ηλείας[1], με έδρες την Πάτρα και τον Πύργο αντίστοιχα. Ο Νομός Αχαΐας απαρτίστηκε από τις επαρχίες Πατρών, Αιγιαλείας και Καλαβρύτων και ο Νομός Ηλείας από την Επαρχία Ηλείας[1][8].
Με την εφαρμογή της διοικητικής διαίρεσης του 1909 επανασυστάθηκε ο Νομός Αχαΐας και Ήλιδος μέχρι και το 1930[9], όταν επανασυστάθηκε ο Νομός Ηλείας με έδρα τον Πύργο και ο Νομός Αχαΐας[1], με έδρα την Πάτρα.
Παραπομπές και υποσημειώσεις
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Λουλούδης 2010, σελ. 38.
- ↑ Μακρή 2016, σελ. 260.
- ↑ Επίσημη ιστοσελίδα του δήμου Ήλιδας.
- ↑ Στον Έπαρχο Κυναίθης δόθηκε το δικαίωμα να μεταφέρει την έδρα του στο χωριό της Κερπινής από αρχές Μαΐου έως τα τέλη Αυγούστου. Λουλούδης 2010, σελ. 38.
- ↑ Δρακάκης-Κούνδουρος 1939-1940, σελ. 67-73.
- ↑ Η Διοίκηση Αχαΐας αποτελείτο από τις επαρχίες Παλαιών Πατρών και Αιγίου, η Διοίκηση Κυλληνίας αποτελείτο από την Επαρχία Καλαβρύτων και τμήμα της Επαρχίας Διποταμίας και η Διοίκηση Ηλείας από την Επαρχία Γαστούνης τμήμα της Επαρχίας Διποταμίας.
- ↑ Σταματάκης 1846, σελ. 26-40.
- ↑ Δρακάκης-Κούνδουρος 1939-1940, σελ. 112-118.
- ↑ Ο Νομός Αχαιοήλιδος είχε τις ίδιες επαρχίες, όπως και με τη διοικητική μεταρρύθμιση του 1845. Δρακάκης-Κούνδουρος 1939-1940, σελ. 159-162.
Πηγές
- Αλέξ. Θ. Δρακάκης - Στυλ. Ι. Κούνδουρος, Αρχεία περί της συστάσεως και εξελίξεως των δήμων και κοινοτήτων 1836-1939 και της διοικητικής διαιρέσεως του κράτους. (Τέως δήμοι, κοινότητες, σύνδεσμοι κοινοτήτων, ανοργάνωτοι κοινότητες, συνοικισμοί, μοναί, θέσεις – Αναγνωρίσεις, προσαρτήσεις, αποστάσεις, μετονομασίες, συγχωνεύσεις), τόμοι Α΄-Β΄, Αθήνα 1939-1940.
- Ι. Δ. Σταματάκης, Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη, Εν Αθήναις 1846.
- Μάρθα Φ. Μακρή Εκπαίδευση και κοινοτική αυτοδιοίκηση στην Ηλεία κατά την Οθωνική περίοδο διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Πατρών/Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών - Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πάτρα 2016.
Βιβλιογραφία
- Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.