Ίρις (μυθολογία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Θεά Ίρις
	Θεά του ουράνιου τόξου
	Η θεά Ίριδα μεταφέρει νερό από τον ποταμό της Στυγός στον Όλυμπο για να ορκιστούν οι θεοί σε αυτό.
Σύζυγος-οι	Ζέφυρος
Γονείς	Θαύμας και Ωκεανίδα Ηλέκτρα
Αδέλφια	Άρπυιες και Υδάσπης
Τέκνα	Κατά μία εκδοχή ο Πόθος
	wikidata (π)

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά

← Προηγούμενη διαφορά Επόμενη διαφορά →

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

ΟπτικήΚώδικας wiki

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 15:55, 2 Ιουνίου 2018

Η Ίρις ήταν κατά την ελληνική μυθολογία δευτερεύουσα θεότητα του Ολύμπου, αναφερόμενη και ως μία από τις Άρπυιες. Ανήκε στην ακολουθία των θεών με καθήκοντα αγγελιαφόρου, όμοια με εκείνα του θεού Ερμή.

Ήταν κόρη του Θαύμαντα και της Ωκεανίδας Ηλέκτρας, κατά τον Ησίοδο, και αδελφή των Αρπυιών Ωκυπέτης και της Αελλούς ή κατ΄ άλλη εκδοχή της Άρκης, την οποία τιμώρησε ο Δίας διότι κατά την Τιτανομαχία βοήθησε τους Τιτάνες.

Οι αρχαίοι Έλληνες φαντάζονταν την Ίριδα ακριβώς όπως αγιογραφούνται σήμερα από τους Χριστιανούς οι Αρχάγγελοι: Νέα, με πλούσιο βραχύ χιτώνα, με μεγάλες πτέρυγες στους ώμους και χρυσά φτερωτά σανδάλια, φέροντας στο χέρι το κηρύκειο, όπως ο Ερμής. Ήταν φτερωτή και ορμητική σαν θύελλα, γνωστή ως πιστή και γοργοπόδαρη αγγελιαφόρος των θεών.

Ο δρόμος που ακολουθούσε στον ουρανό για να μεταφέρει από τη Στύγα σε χρυσή υδροχόη, το για τον όρκο των θεών «ιερό ύδωρ» χαρασσόταν επτάχρωμος. Με την ορμή της βροχής έφθανε από τον Όλυμπο στη γη ή στη θάλασσα προκειμένου να παρακολουθήσει και να βοηθήσει την επίτοκο Λητώ όταν κατ΄ επιταγή της ζηλότυπης Ήρας «ουδείς τόπος φωτιζόμενος από τον Ήλιο» τη δεχόταν, ή όταν έσπευσε να παραλάβει τη Θέτιδα και να τη φέρει στον Πηλέα.

Είχε όμως και άλλες υπηρεσίες ιδίως κοντά στην θεά Ήρα. Αυτή έστρωνε το κρεβάτι της, βοηθούσε στον καλλωπισμό της ή άλειφε με «ιερά μύρα» τα θεία μέλη της. Αυτή κατά διαταγή της Ήρας έσπευδε στις μελλοθάνατες γυναίκες όταν βασανίζονταν επί μακρού και επιτάχυνε το τέλος των βασάνων τους με τη κοπή των μετωπιαίων τριχών.

Δεν απαξιούσε όμως να εκτελέσει παραγγελίες και θνητών, όπως την παρουσιάζει ο Όμηρος στην Ιλιάδα, όπου σπεύδει κατά παράκληση του Αχιλλέα να ζητήσει από τον Βορρέα και τον Ζέφυρο να δυναμώσουν την πυρά του Πατρόκλου. Επίσης στην Ιλιάδα πείθει για λογαριασμό της τον Αχιλλέα να ξαναμπεί στη μάχη, μόλις σκοτώνεται ο φίλος του Πάτροκλος κι ο Έκτορας θέλει να πάρει το πτώμα του ήρωα.

Γενικά από όλες τις μυθολογικές ιστορίες διαφαίνεται καθαρά πως η Ίρις ήταν η ιδεατή ανθρωπόμορφη ιπτάμενη θεότητα (αλληγορική) της έννοιας του ατμοσφαιρικού φαινομένου του ουράνιου τόξου, προς τούτο και η στενή σχέση με την Ήρα, θεότητα του αέρα και των καιρικών φαινομένων.

Από τις γνωστές παραστάσεις της γνωστότερη είναι η επί του δυτικού αετώματος του Παρθενώνα, όπου μαζί με τον Ερμή περιμένει το αποτέλεσμα του αγώνα μεταξύ θεάς Αθηνάς και θεού Ποσειδώνα. Περίφημη επίσης είναι εκείνη επί του αγγείου Φρανσουά, όπου με τον Χείρωνα προηγείται της πομπής στη παραλαβή της Θέτιδας προκειμένου να την οδηγήσει στον από τους θεούς ορισθέντα Πηλέα.

Ο αστεροειδής 7 Ίρις, που ανακαλύφθηκε το 1847, πήρε το όνομά του από την παραπάνω δευτερεύουσα θεά.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Iris (mythology) στο Wikimedia Commons

@@ Γραμμή 1: / Γραμμή 1: @@
+{{πηγές|16|06|2012}}
-{{πηγές|16|06|2012}}{{Θεότητα|όνομα=Θεά Ίρις|τύπος=Ελληνική|περιγραφή=Θεά του [[Ουράνιο τόξο|ουράνιου τόξου]]|εικόνα=File:Iris Carrying the Water of the River Styx to Olympus for the Gods to Swear By, Guy Head, c. 1793 - Nelson-Atkins Museum of Art - DSC08946.JPG|λεζάντα=Η θεά Ίριδα μεταφέρει νερό από τον ποταμό της [[Στυξ|Στυγός]] στον [[Όλυμπος|Όλυμπο]] για να ορκιστούν οι [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεοί]] σε αυτό.|γονείς=[[Θαύμας]] και [[Ωκεανίδες|Ωκεανίδα]] [[Ηλέκτρα (Ωκεανίδα)|Ηλέκτρα]]|τέκνα=Κατά μία εκδοχή ο [[Πόθος (μυθολογία)|Πόθος]]|σύζυγος=[[Ζέφυρος]]|αδέλφια=[[Άρπυιες]] και [[Υδάσπης (μυθολογία)|Υδάσπης]]}}Η '''Ίρις''' ήταν κατά την [[ελληνική μυθολογία]] δευτερεύουσα θεότητα του [[Όλυμπος|Ολύμπου]], αναφερόμενη και ως μία από τις [[Άρπυιες]]. Ανήκε στην ακολουθία των θεών με καθήκοντα αγγελιαφόρου όμοια με εκείνα του [[Ερμής (μυθολογία)|θεού Ερμή]].
+{{Θεότητα|όνομα=Θεά Ίρις|τύπος=Ελληνική|περιγραφή=Θεά του [[Ουράνιο τόξο|ουράνιου τόξου]]|εικόνα=Αρχείο:Iris Carrying the Water of the River Styx to Olympus for the Gods to Swear By, Guy Head, c. 1793 - Nelson-Atkins Museum of Art - DSC08946.JPG|λεζάντα=Η θεά Ίριδα μεταφέρει νερό από τον ποταμό της [[Στυξ|Στυγός]] στον [[Όλυμπος|Όλυμπο]] για να ορκιστούν οι [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεοί]] σε αυτό.|γονείς=[[Θαύμας]] και [[Ωκεανίδες|Ωκεανίδα]] [[Ηλέκτρα (Ωκεανίδα)|Ηλέκτρα]]|τέκνα=Κατά μία εκδοχή ο [[Πόθος (μυθολογία)|Πόθος]]|σύζυγος=[[Ζέφυρος]]|αδέλφια=[[Άρπυιες]] και [[Υδάσπης (μυθολογία)|Υδάσπης]]}}
+Η '''Ίρις''' ήταν κατά την [[ελληνική μυθολογία]] δευτερεύουσα θεότητα του [[Όλυμπος|Ολύμπου]], αναφερόμενη και ως μία από τις [[Άρπυιες]]. Ανήκε στην ακολουθία των θεών με καθήκοντα αγγελιαφόρου, όμοια με εκείνα του [[Ερμής (μυθολογία)|θεού Ερμή]].
-Ήταν κόρη του [[Θαύμας|Θαύμαντα]] και της [[Ωκεανίδες|Ωκεανίδας]] [[Ηλέκτρα (Ωκεανίδα)|Ηλέκτρας]], κατά τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]], και αδελφή των Αρπυιών [[Ωκυπέτη|Ωκυπέτης]] και της [[Αελλώ|Αελλούς]] ή κατ΄ άλλη εκδοχή της [[Άρκη|Άρκης]] την οποία τιμώρησε ο [[Δίας (μυθολογία)|Δίας]] διότι κατά την [[Τιτανομαχία]] βοήθησε τους [[Τιτάνες]].
+Ήταν κόρη του [[Θαύμας|Θαύμαντα]] και της [[Ωκεανίδες|Ωκεανίδας]] [[Ηλέκτρα (Ωκεανίδα)|Ηλέκτρας]], κατά τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]], και αδελφή των Αρπυιών [[Ωκυπέτη|Ωκυπέτης]] και της [[Αελλώ|Αελλούς]] ή κατ΄ άλλη εκδοχή της [[Άρκη]]ς, την οποία τιμώρησε ο [[Δίας (μυθολογία)|Δίας]] διότι κατά την [[Τιτανομαχία]] βοήθησε τους [[Τιτάνες]].
-Οι αρχαίοι Έλληνες φαντάζονταν την Ίριδα ακριβώς όπως αγιογραφούνται σήμερα από τους χριστιανούς οι [[Αρχάγγελος|αρχάγγελοι]]: Νέα με πλούσιο βραχύ χιτώνα, με μεγάλες πτέρυγες στους [[Ώμος|ώμους]] και χρυσά φτερωτά σανδάλια φέροντας στο χέρι το [[κηρύκειο]], όπως ο [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμής]]. Ήταν φτερωτή και ορμητική σαν θύελλα, γνωστή ως πιστή και γοργοπόδαρη αγγελιαφόρος των [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεών]].
+Οι αρχαίοι Έλληνες φαντάζονταν την Ίριδα ακριβώς όπως αγιογραφούνται σήμερα από τους Χριστιανούς οι [[Αρχάγγελος|Αρχάγγελοι]]: Νέα, με πλούσιο βραχύ χιτώνα, με μεγάλες πτέρυγες στους [[Ώμος|ώμους]] και χρυσά φτερωτά σανδάλια, φέροντας στο χέρι το [[κηρύκειο]], όπως ο [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμής]]. Ήταν φτερωτή και ορμητική σαν θύελλα, γνωστή ως πιστή και γοργοπόδαρη αγγελιαφόρος των [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεών]].
 Ο δρόμος που ακολουθούσε στον ουρανό για να μεταφέρει από τη [[Στύγα]] σε χρυσή υδροχόη, το για τον όρκο των [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεών]] «ιερό ύδωρ» χαρασσόταν επτάχρωμος. Με την ορμή της βροχής έφθανε από τον [[Όλυμπος|Όλυμπο]] στη [[γη]] ή στη [[θάλασσα]] προκειμένου να παρακολουθήσει και να βοηθήσει την επίτοκο [[Λητώ]] όταν κατ΄ επιταγή της ζηλότυπης [[Ήρα (μυθολογία)|Ήρας]] «ουδείς τόπος φωτιζόμενος από τον Ήλιο» τη δεχόταν, ή όταν έσπευσε να παραλάβει τη [[Θέτις|Θέτιδα]] και να τη φέρει στον [[Πηλέας|Πηλέα]].
-Είχε όμως και άλλες υπηρεσίες ιδίως κοντά στην [[Ήρα (μυθολογία)|θεά Ήρα]]. Αυτή έστρωνε το κρεβάτι της, βοηθούσε στον καλλωπισμό της ή άλειφε με «ιερά μύρα» τα θεία μέλη της. Αυτή κατά διαταγή της [[Ήρα (μυθολογία)|Ήρας]] έσπευδε στις μελλοθάνατες [[Γυναίκα|γυναίκες]] όταν βασανίζονταν επί μακρού και επιτάχυνε το τέλος των βασάνων τους με τη κοπή των μετωπιαίων τριχών.[[File:Kunsthistorisches Museum Wien 2016 Kunstkammer Gaetano Matteo Monti Iris als Regenbogengöttin KK 5503 f.jpg|thumb|[[Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης]], [[Βιέννη]]|αριστερά]]Δεν απαξιούσε όμως να εκτελέσει παραγγελίες και θνητών όπως την παρουσιάζει ο [[Όμηρος]] στην [[Ιλιάδα]], όπου σπεύδει κατά παράκληση του [[Αχιλλέας|Αχιλλέα]] να ζητήσει από τον [[Βορέας|Βορρέα]] και τον [[Ζέφυρος|Ζέφυρο]] να δυναμώσει την πυρά του [[Πάτροκλος|Πατρόκλου]]. Επίσης στην [[Ιλιάδα]] πείθει για λογαριασμό της τον [[Αχιλλέας|Αχιλλέα]] να ξαναμπεί στη μάχη, μόλις σκοτώνεται ο φίλος του [[Πάτροκλος]] κι ο [[Έκτορας]] θέλει να πάρει το πτώμα του ήρωα.
+Είχε όμως και άλλες υπηρεσίες ιδίως κοντά στην [[Ήρα (μυθολογία)|θεά Ήρα]]. Αυτή έστρωνε το κρεβάτι της, βοηθούσε στον καλλωπισμό της ή άλειφε με «ιερά μύρα» τα θεία μέλη της. Αυτή κατά διαταγή της [[Ήρα (μυθολογία)|Ήρας]] έσπευδε στις μελλοθάνατες [[Γυναίκα|γυναίκες]] όταν βασανίζονταν επί μακρού και επιτάχυνε το τέλος των βασάνων τους με τη κοπή των μετωπιαίων τριχών.
+[[Αρχείο:Kunsthistorisches Museum Wien 2016 Kunstkammer Gaetano Matteo Monti Iris als Regenbogengöttin KK 5503 f.jpg|thumb|[[Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης]], [[Βιέννη]]|αριστερά]]
+Δεν απαξιούσε όμως να εκτελέσει παραγγελίες και θνητών, όπως την παρουσιάζει ο [[Όμηρος]] στην [[Ιλιάδα]], όπου σπεύδει κατά παράκληση του [[Αχιλλέας|Αχιλλέα]] να ζητήσει από τον [[Βορέας|Βορρέα]] και τον [[Ζέφυρος|Ζέφυρο]] να δυναμώσουν την πυρά του [[Πάτροκλος|Πατρόκλου]]. Επίσης στην [[Ιλιάδα]] πείθει για λογαριασμό της τον [[Αχιλλέας|Αχιλλέα]] να ξαναμπεί στη μάχη, μόλις σκοτώνεται ο φίλος του [[Πάτροκλος]] κι ο [[Έκτορας]] θέλει να πάρει το πτώμα του ήρωα.
 Γενικά από όλες τις μυθολογικές ιστορίες διαφαίνεται καθαρά πως η Ίρις ήταν η ιδεατή ανθρωπόμορφη ιπτάμενη θεότητα (αλληγορική) της έννοιας του ατμοσφαιρικού φαινομένου του [[Ουράνιο τόξο|ουράνιου τόξου]], προς τούτο και η στενή σχέση με την [[Ήρα (μυθολογία)|Ήρα]], θεότητα του αέρα και των [[καιρικό φαινόμενο|καιρικών φαινομένων]].
 Από τις γνωστές παραστάσεις της γνωστότερη είναι η επί του δυτικού αετώματος του [[Παρθενώνας|Παρθενώνα]], όπου μαζί με τον [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμή]] περιμένει το αποτέλεσμα του αγώνα μεταξύ [[Αθηνά|θεάς Αθηνάς]] και [[Ποσειδώνας (μυθολογία)|θεού Ποσειδώνα]]. Περίφημη επίσης είναι εκείνη επί του [[Κρατήρας του Κλειτία|αγγείου Φρανσουά]], όπου με τον [[Χείρων|Χείρωνα]] προηγείται της πομπής στη παραλαβή της [[Θέτις|Θέτιδας]] προκειμένου να την οδηγήσει στον από τους θεούς ορισθέντα [[Πηλέας|Πηλέα]].
+* Ο [[αστεροειδής]] '''[[7 Ίρις]]''', που ανακαλύφθηκε το 1847, πήρε το όνομά του από την παραπάνω δευτερεύουσα θεά.
 == Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
 * {{commonscat2|Iris (mythology)}}
 {{Ελληνική μυθολογία (θεότητες)}}
 {{Θεότητες της ελληνικής μυθολογίας}}
 {{authority control}}
 {{DEFAULTSORT:Ιρις}}