Τόσκες Αχαΐας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 27: Γραμμή 27:


==Ιστορικά στοιχεία==
==Ιστορικά στοιχεία==
Η παλιά ονομασία του οικισμού ήταν '''Τόσκεσι''' και πιθανόν να συνδέεται με την αντίστοιχη ονομασία της [[Τοσκική διάλεκτος|Τοσκικής διαλέκτου]] της [[Αλβανική γλώσσα|αλβανικής γλώσσας]]<ref>Λουλούδης 2010, σελ. 274-275.</ref>. Πρώτοι οικιστές του χωριού φέρεται, σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες, ότι υπήρξαν κάτοικοι των [[Νεζερά|Νεζερών]] από το παλιό χωριό του [[Κομπηγάδι Αχαΐας|Κομπηγαδίου]]<ref name="Gourvelos 2007,p.218">Γκουρβέλος 2007, σελ. 218.</ref>. Στις Τόσκες είχε χάνι και [[νερόμυλος|μύλο]] ο Ανδρέας Χριστοδούλου Λόντος<ref name="lexikon">Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Τόσκεσι.</ref><ref name="Gourvelos 2007,p.218"/>. Το [[1903]] το χωριό συνδέθηκε για πρώτη φορά με δρόμο<ref>Κορύλλου 1903.</ref>.
Η παλιά ονομασία του οικισμού ήταν '''Τόσκεσι''' και πιθανόν να συνδέεται με την αντίστοιχη ονομασία της [[Τοσκική διάλεκτος|Τοσκικής διαλέκτου]]<ref name="lexikon">Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Τόσκεσι.</ref> της [[Αλβανική γλώσσα|αλβανικής γλώσσας]]<ref>Λουλούδης 2010, σελ. 274-275.</ref>. Πρώτοι οικιστές του χωριού φέρεται, σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες, ότι υπήρξαν κάτοικοι των [[Νεζερά|Νεζερών]] από το παλιό χωριό του [[Κομπηγάδι Αχαΐας|Κομπηγαδίου]]<ref name="Gourvelos 2007,p.218">Γκουρβέλος 2007, σελ. 218.</ref>. Στις Τόσκες είχε χάνι και [[νερόμυλος|μύλο]] ο Ανδρέας Χριστοδούλου Λόντος<ref name="lexikon"/><ref>Κορύλλου 1891, σελ. 8-9.</ref><ref name="Gourvelos 2007,p.218"/>. Το [[1901]] αναφέρεται ως ακατοίκητη θέση και ότι απείχε 6 ώρες από την [[Πάτρα]] και 2 από την [[Δροσιά Αχαΐας|Προστοβίτσα]], την έδρα του τότε [[Δήμος Τριταίας|Δήμου Τριταίας]] στην περιφέρεια του οποίου βρισκόταν<ref>Νουχάκης 1901, σελ. 532.</ref>. Το [[1903]] το χωριό συνδέθηκε για πρώτη φορά με δρόμο<ref>Κορύλλου 1903.</ref>.


==Διοικητικές μεταβολές==
==Διοικητικές μεταβολές==
Γραμμή 62: Γραμμή 62:
| - <ref name="Simeiosi1">Δεν απογράφεται καθότι δεν είχε το καθεστώς αναγνωρισμένου οικισμού μεταξύ 1879-1928. Βλ. [http://www.eetaa.gr/index.php?tag=oikmet_details&id=21594 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Τοσκών Αχαΐας]. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.</ref>
| - <ref name="Simeiosi1">Δεν απογράφεται καθότι δεν είχε το καθεστώς αναγνωρισμένου οικισμού μεταξύ 1879-1928. Βλ. [http://www.eetaa.gr/index.php?tag=oikmet_details&id=21594 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Τοσκών Αχαΐας]. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.</ref>
| - <ref name="Simeiosi1"/>
| - <ref name="Simeiosi1"/>
| - <ref name="Simeiosi1"/><ref>Δεν απογράφεται, ωστόσο αναφέρεται ότι υπάρχει ως οικισμός. Βλ. Λουλούδης 2010, σελ. 287· Λουλούδης 2010, σελ. 287 [υποσημείωση 7].</ref>
| - <ref name="Simeiosi1"/><ref>Δεν απογράφεται, ωστόσο αναφέρεται ότι υπάρχει ως οικισμός. Νουχάκης 1901, σελ. 5323· Λουλούδης 2010, σελ. 287· Λουλούδης 2010, σελ. 287 [υποσημείωση 7].</ref>
| - <ref name="Simeiosi1"/>
| - <ref name="Simeiosi1"/>
|Δ/Α<ref name="Simeiosi1"/><ref name="Simeiosi2">Δεν απογράφεται αυτόνομα αλλά ο πληθυσμός του οικισμού απογράφεται ως τμήμα της Κοινότητας Σταροχωρίου στην οποια ανήκε μεταξύ 1928-1946. Βλ. Λουλούδης 2010, σελ. 287 [υποσημείωση 12].</ref>
|Δ/Α<ref name="Simeiosi1"/><ref name="Simeiosi2">Δεν απογράφεται αυτόνομα αλλά ο πληθυσμός του οικισμού απογράφεται ως τμήμα της Κοινότητας Σταροχωρίου στην οποια ανήκε μεταξύ 1928-1946. Βλ. Λουλούδης 2010, σελ. 287 [υποσημείωση 12].</ref>
Γραμμή 81: Γραμμή 81:
* [http://web3.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_3.pdf Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001], Αθήνα 2004. ISSN 960-86704-8-9.
* [http://web3.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_3.pdf Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001], Αθήνα 2004. ISSN 960-86704-8-9.
* Σπυρίδων Ν. Γκουρβέλος, ''«Εν ταις των Νεζερών κώμαις». Ιστορία των Νεζερών'', εκδ. Γραφικές Τέχνες Πέτρος Κούλης, Πάτρα 2007. ISBN 978-960-930162-6.
* Σπυρίδων Ν. Γκουρβέλος, ''«Εν ταις των Νεζερών κώμαις». Ιστορία των Νεζερών'', εκδ. Γραφικές Τέχνες Πέτρος Κούλης, Πάτρα 2007. ISBN 978-960-930162-6.
* [http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/4/5/2/metadata-01-0000525.tkl ''Ελληνική χωρογραφία: Γεωγραφία, Ιστορία, Στατιστική πληθυσμού και αποστάσεων συνταχθείσα και εκδοθείσα υπό Ιωάννου Εμμ. Νουχάκη''], Έκδοσις Τρίτη, Εκδότης Σπυρίδων Κουσουλίνος, Εν Αθήναις 1901.
* [[Χρήστος Κορύλλος|Χρήστου Π. Κορύλλου]], [http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/4/9/1/metadata-01-0000530.tkl ''Χωρογραφία της Ελλάδος''. Α'. ''Νομός Αχαΐας''], Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων "Ανέστη Κωνσταντινίδου", Εν Αθήναις 1903.
* Χρήστου Π. Κορύλλου, ''[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/a/9/7/metadata-01-0000313.tkl Πεζοπορία από Πατρών εις Καλάμας]'', Υπό Χ. Π. Κορύλλου και Στ. Θεοχάρη, Τυπογραφείον "Ο Κάδμος", Εν Πάτραις 1891.
* [[Χρήστος Κορύλλος|Χρήστου Π. Κορύλλου]], ''[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/a/9/7/metadata-01-0000313.tkl Πεζοπορία από Πατρών εις Καλάμας]'', Υπό Χ. Π. Κορύλλου και Στ. Θεοχάρη, Τυπογραφείον "Ο Κάδμος", Εν Πάτραις 1891.
* Χρήστου Π. Κορύλλου, [http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/4/9/1/metadata-01-0000530.tkl ''Χωρογραφία της Ελλάδος''. Α'. ''Νομός Αχαΐας''], Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων "Ανέστη Κωνσταντινίδου", Εν Αθήναις 1903.


==Βιβλιογραφία==
==Βιβλιογραφία==

Έκδοση από την 23:06, 24 Νοεμβρίου 2017

Συντεταγμένες: 38°2′27″N 21°43′0″E / 38.04083°N 21.71667°E / 38.04083; 21.71667

Τόσκες
Τόσκες is located in Greece
Τόσκες
Τόσκες
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΕρυμάνθου
Δημοτική ΕνότηταΦαρρών
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
ΝομόςΑχαΐας
Υψόμετρο180
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΤόσκεσι, Τόσκαι
Η Ε.Ο. 111 στην είσοδο του χωριού από Τριταία προς Πάτρα όπως ήταν πριν τα έργα διαμόρφωσης του πυθμένα της μελλοντικής τεχνητής λίμνης.

Οι Τόσκες ήταν χωριό της Αχαΐας και ανήκε στο τότε δημοτικό διαμέρισμα Κριθαρακίων του δήμου Φαρρών[1]. Οι τελευταίοι κάτοικοί του έφυγαν από εκεί το 2009 λόγω του ότι το χωριό πρόκειται να βρεθεί στον πυθμένα της τεχνητής λίμνης που θα δημιουργηθεί από την ολοκλήρωση της κατασκευής του Φράγματος Πείρου - Παραπείρου[2].

Γεωγραφία

Ο οικισμός βρισκόταν χτισμένος σε υψόμετρο 180 μ. περίπου, στις ανατολικές απολήξεις του Κομποβουνίου και στις νότιες παρυφές της πεδιάδας των Φαρρών, ενώ πολύ κοντά στο χωριό περνά ο ποταμός Παραπείρος. Τις Τόσκες διέσχιζε η Εθνική Οδός Πατρών-Τριπόλεως (Ε.Ο. "111") .

Ιστορικά στοιχεία

Η παλιά ονομασία του οικισμού ήταν Τόσκεσι και πιθανόν να συνδέεται με την αντίστοιχη ονομασία της Τοσκικής διαλέκτου[3] της αλβανικής γλώσσας[4]. Πρώτοι οικιστές του χωριού φέρεται, σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες, ότι υπήρξαν κάτοικοι των Νεζερών από το παλιό χωριό του Κομπηγαδίου[5]. Στις Τόσκες είχε χάνι και μύλο ο Ανδρέας Χριστοδούλου Λόντος[3][6][5]. Το 1901 αναφέρεται ως ακατοίκητη θέση και ότι απείχε 6 ώρες από την Πάτρα και 2 από την Προστοβίτσα, την έδρα του τότε Δήμου Τριταίας στην περιφέρεια του οποίου βρισκόταν[7]. Το 1903 το χωριό συνδέθηκε για πρώτη φορά με δρόμο[8].

Διοικητικές μεταβολές

Το 1828 αναφέρεται με 7 οικογένειες και ότι ανήκε διοικητικά στη Βουντούχλα[3]. Στις 20/04/1835 προσαρτήθηκε στον τότε Δήμο Φαρρών ενώ στις 08/12/1845 (ΦΕΚ 32Α) αποτέλεσε τμήμα του τότε Δήμου Τριταίας[1]. Με το ΦΕΚ 50Α της 25/07/1879 καταργήθηκε ως οικισμός και αναγνωρίστηκε εκ νέου με το ΦΕΚ 173Α της 25/08/1928 με το οποιο αποσπάστηκε από την τότε Κοινότητα Χιόνας, στην οποια ανήκε γεωγραφικά[9], και υπήχθη στην τότε Κοινότητα Σταροχωρίου[1][10][11]. Στις 26 Σεπτεμβρίου 1946 (με το ΦΕΚ 290Α) αποσπάται από την Κοινότητα Σταροχωρίου και γίνεται οικισμός της τότε νεοπαγούς Κοινότητας Κριθαρακίων[1][12]. Στις 07/04/1951 η παλιά ονομασία "Τόσκεσι" διορθώθηκε σε "Τόσκαι"[1]. Από το 1997 με το Σχέδιο Καποδίστριας γίνεται οικισμός του δημοτικού διαμερίσματος Κριθαρακίων του Δήμο Φαρρών[1]. Στις 09/05/2011 καταργήθηκε επίσημα ως οικισμός[1].

Δημογραφική εξέλιξη

Συγκεντρωτικά, η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές[13][14] είναι η εξής:

1830 1835 1844 1848-1851 1861 1879 1889 1896 1907 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001
7 οικογ.[15][3] 7 οικογ. -
35 κατ.[15][16]
52[15] 10 οικογ. -
42 κατ.[15][3]
12 κατ.[15] - [17] - [17] - [17][18] - [17] Δ/Α[17][19] Δ/Α[17][19] Δ/Α[19] 54[15] 52[15][20] 49[15][3] 55[15] 52[15] 63[15][21]

Παραπομπές και υποσημειώσεις

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Τοσκών Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.
  2. Το ert.gr στο φράγμα Πείρου – Παραπείρου στην Αχαΐα. ert.gr. 28 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε: 24/11/2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Τόσκεσι.
  4. Λουλούδης 2010, σελ. 274-275.
  5. 5,0 5,1 Γκουρβέλος 2007, σελ. 218.
  6. Κορύλλου 1891, σελ. 8-9.
  7. Νουχάκης 1901, σελ. 532.
  8. Κορύλλου 1903.
  9. Δεν υπάρχει διοικητική πράξη/απόφαση ένταξης του οικισμού στην Κοινότητα Χιόνας. Λουλούδης 2010, σελ. 274.
  10. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Σταροχωρίου Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 12/11/2017.
  11. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Χιόνας Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 08/11/2017.
  12. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Κριθαρακίων Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.
  13. Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Υ.Ε./ΕΛ.ΣΤΑΤ.. dlib.statistics.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  14. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές στην Τ.Α. - Δημοσιεύματα απογραφών. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  15. 15,00 15,01 15,02 15,03 15,04 15,05 15,06 15,07 15,08 15,09 15,10 Λουλούδης 2010, σελ. 274.
  16. Αναφέρεται ως Toskessi. Βλ. Λουλούδης 2010, σελ. 287 [υποσημείωση 3].
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 Δεν απογράφεται καθότι δεν είχε το καθεστώς αναγνωρισμένου οικισμού μεταξύ 1879-1928. Βλ. Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Τοσκών Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 15/11/2017.
  18. Δεν απογράφεται, ωστόσο αναφέρεται ότι υπάρχει ως οικισμός. Νουχάκης 1901, σελ. 5323· Λουλούδης 2010, σελ. 287· Λουλούδης 2010, σελ. 287 [υποσημείωση 7].
  19. 19,0 19,1 19,2 Δεν απογράφεται αυτόνομα αλλά ο πληθυσμός του οικισμού απογράφεται ως τμήμα της Κοινότητας Σταροχωρίου στην οποια ανήκε μεταξύ 1928-1946. Βλ. Λουλούδης 2010, σελ. 287 [υποσημείωση 12].
  20. Ο ιστορικός Κώστας Τριανταφύλλου αναφέρει λανθασμένα ως πληθυσμό 115 κατοίκους. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Τόσκεσι.
  21. Μόνιμος πληθυσμός: 64 κάτοικοι. Βλ. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001

Πηγές

Βιβλιογραφία

  • Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
  • Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Β', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Τόσκεσι.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι