Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 10: Γραμμή 10:
Η Φιλαδέλφεια ήταν μία από τις πρώτες πόλεις με αυτό το όνομα. Θεμελιώθηκε το [[189 π.Χ.]] από τον βασιλιά [[Ευμένης Β' της Περγάμου|Ευμένη Β' της Περγάμου]], ο οποίος της έδωσε αυτό το όνομα, αφιερώνοντάς την με αγάπη στον αδελφό και διάδοχό του [[Άτταλος Β' της Περγάμου|Άτταλο Β' της Περγάμου]]. Στην νέα πόλη εγκαταστάθηκαν [[Μακεδόνες]] άποικοι από τις γύρω περιοχές, για τη στρατιωτική της φύλαξη. Την περίοδο εκείνη, περίπου το 100 π.Χ., άρχουσα σημασία κατείχε ο αρχιερέας της πόλης, [[Έρμιππος (αποσαφήνιση)|Έρμιππος]], που έκοψε αρκετά νομίσματα<ref>{{Cite web|url=http://www.asiaminorcoins.com/gallery/thumbnails.php?album=156|title=Philadelphia - Asia Minor Coins - Photo Gallery|website=www.asiaminorcoins.com|language=en|accessdate=2017-03-16}}</ref>. Ελλείψει κληρονόμων, ο [[Άτταλος Γ' της Περγάμου|Άτταλος Γ']] κληροδότησε μετά το θάνατό του ([[133 π.Χ.]]) την πόλη στους Ρωμαίους, οι οποίοι την συμπεριέλαβαν στην [[Επαρχία Ασίας|Επαρχία της Ασίας]] που δημιούργησαν, η οποία περιέλαβε την Ιωνία και το αρχαίο Βασίλειο της [[Πέργαμος|Περγάμου]]. Το 17 μ.Χ., η Φιλαδέλφεια καταστρέφεται από σεισμό αλλά σταδιακά ανοικοδομείται, σημαντικά δημόσια κτίρια ανεγείρονται και η πόλη γίνεται πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Έλαβε μάλιστα και την προσωνυμία ''«Μικραί Αθήναι»''<ref name=":1" />.
Η Φιλαδέλφεια ήταν μία από τις πρώτες πόλεις με αυτό το όνομα. Θεμελιώθηκε το [[189 π.Χ.]] από τον βασιλιά [[Ευμένης Β' της Περγάμου|Ευμένη Β' της Περγάμου]], ο οποίος της έδωσε αυτό το όνομα, αφιερώνοντάς την με αγάπη στον αδελφό και διάδοχό του [[Άτταλος Β' της Περγάμου|Άτταλο Β' της Περγάμου]]. Στην νέα πόλη εγκαταστάθηκαν [[Μακεδόνες]] άποικοι από τις γύρω περιοχές, για τη στρατιωτική της φύλαξη. Την περίοδο εκείνη, περίπου το 100 π.Χ., άρχουσα σημασία κατείχε ο αρχιερέας της πόλης, [[Έρμιππος (αποσαφήνιση)|Έρμιππος]], που έκοψε αρκετά νομίσματα<ref>{{Cite web|url=http://www.asiaminorcoins.com/gallery/thumbnails.php?album=156|title=Philadelphia - Asia Minor Coins - Photo Gallery|website=www.asiaminorcoins.com|language=en|accessdate=2017-03-16}}</ref>. Ελλείψει κληρονόμων, ο [[Άτταλος Γ' της Περγάμου|Άτταλος Γ']] κληροδότησε μετά το θάνατό του ([[133 π.Χ.]]) την πόλη στους Ρωμαίους, οι οποίοι την συμπεριέλαβαν στην [[Επαρχία Ασίας|Επαρχία της Ασίας]] που δημιούργησαν, η οποία περιέλαβε την Ιωνία και το αρχαίο Βασίλειο της [[Πέργαμος|Περγάμου]]. Το 17 μ.Χ., η Φιλαδέλφεια καταστρέφεται από σεισμό αλλά σταδιακά ανοικοδομείται, σημαντικά δημόσια κτίρια ανεγείρονται και η πόλη γίνεται πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Έλαβε μάλιστα και την προσωνυμία ''«Μικραί Αθήναι»''<ref name=":1" />.


Η Φιλαδέλφεια αναφέρεται ως μία από τις επτά εκκλησίες της Ασίας στην [[Αποκάλυψη του Ιωάννη]]<ref>Ιωάννου, ''Αποκάλυψη'', 1.9-11.</ref>. Οι κάτοικοί της γνώρισαν τον [[Χριστιανισμός|Χριστιανισμό]] από το κήρυγμα του [[Απόστολος Παύλος|Αποστόλου Παύλου]]. Η εκκλησία της απέκτησε μεγάλη σπουδαιότητα κατά τους πρωτοχριστιανικούς και [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|βυζαντινούς]] χρόνους. Ο τίτλος του επισκόπου Φιλαδελφείας παραμένει ακόμη ως τίτλος, τόσο για την [[Καθολική Εκκλησία]], όσο και για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο εκλέγει μέχρι σήμερα «Μητροπολίτη Φιλαδελφείας, υπέρτιμο και έξαρχο Λυδίας». Τελευταίος επίσκοπος Φιλαδελφείας με ποίμνιο, μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, υπήρξε ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών [[Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄|Χρυσόστομος Χατζησταύρου]]<ref>{{Cite web|url=http://www.kosmosnf.gr/tag/%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%B4%CE%B5%CE%BB%CF%86%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83-%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%B1%CF%83/|title=ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ – Ο Κόσμος της Ν. Φιλαδέλφειας|website=www.kosmosnf.gr|language=el|accessdate=2017-03-16}}</ref>.
Η Φιλαδέλφεια αναφέρεται ως μία από τις επτά εκκλησίες της Ασίας στην [[Αποκάλυψη του Ιωάννη]]<ref>Ιωάννου, ''Αποκάλυψη'', 1.9-11.</ref>. Οι κάτοικοί της γνώρισαν τον [[Χριστιανισμός|Χριστιανισμό]] από το κήρυγμα του [[Απόστολος Παύλος|Αποστόλου Παύλου]]. Η εκκλησία της απέκτησε μεγάλη σπουδαιότητα κατά τους πρωτοχριστιανικούς και [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|βυζαντινούς]] χρόνους. Ο τίτλος του επισκόπου Φιλαδελφείας παραμένει ακόμη ως τίτλος, τόσο για την [[Καθολική Εκκλησία]], όσο και για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο εκλέγει μέχρι σήμερα «Μητροπολίτη Φιλαδελφείας, υπέρτιμο και έξαρχο Λυδίας». Μητροπολίτης Φιλαδέλφειας από το [[1906]] έως το [[1911]] διετέλεσε ο [[Προκόπιος Ικονίου|Προκόπιος Λαζαρίδης]] ο οποίος ανέπτυξε πολύπτυχη δράση σε ποιμαντικό εθνικό και εκπαιδευτικό επίπεδο. Τελευταίος επίσκοπος Φιλαδελφείας με ποίμνιο, μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, υπήρξε ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών [[Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄|Χρυσόστομος Χατζησταύρου]]<ref>{{Cite web|url=http://www.kosmosnf.gr/tag/%CF%86%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%B4%CE%B5%CE%BB%CF%86%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83-%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%B1%CF%83/|title=ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ – Ο Κόσμος της Ν. Φιλαδέλφειας|website=www.kosmosnf.gr|language=el|accessdate=2017-03-16}}</ref>.


[[File:Mangaphas Aspron Trachy.jpg|thumb|250 px|[[Άσπρον]] του σφετεριστή αυτοκράτορα με έδρα την Φιλαδέλφεια [[Θεόδωρος Μαγκαφάς|Θεόδωρου Μαγκαφά]].]]
[[File:Mangaphas Aspron Trachy.jpg|thumb|250 px|[[Άσπρον]] του σφετεριστή αυτοκράτορα με έδρα την Φιλαδέλφεια [[Θεόδωρος Μαγκαφάς|Θεόδωρου Μαγκαφά]].]]

Έκδοση από την 16:40, 27 Σεπτεμβρίου 2017

Συντεταγμένες: 38°21′0″N 28°31′0″E / 38.35000°N 28.51667°E / 38.35000; 28.51667

Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία)
Lua error in Module:Location_map/multi at line 13: Δεν μπόρεσε να βρεθεί ο ορισμός του ζητούμενου locations map. Ούτε "Module:Location map/data/Τουρκία, Λυδία" ούτε "Template:Location map Τουρκία, Λυδία" υπάρχει. 38°21′0″N 28°31′0″E
ΧώραΤουρκία[1] και Λυδία
Διοικητική υπαγωγήΛυδία
Γεωγραφική υπαγωγήΜικρά Ασία
Ζώνη ώραςUTC+03:00 (επίσημη ώρα)
Τα ερείπια της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη, χτισμένης περί το 600.

Η Φιλαδέλφεια ήταν πόλη της αρχαίας Λυδίας, στη σημερινή Τουρκία, με μακρά και σπουδαία ιστορία. Είναι κτισμένη στους βορειοανατολικούς πρόποδες του Τμώλου (τουρκ. Bozdağ), στα νότια της κοιλάδας των Σάρδεων. Στη θέση της σήμερα βρίσκεται η τουρκική πόλη Αλάσεχιρ (τουρκικά: Alaşehir)[2][3].

Ιστορία

Ταφόπλακα στον περίβολο του ναού, γραμμένη στα Καραμανλήδικα.

Η Φιλαδέλφεια ήταν μία από τις πρώτες πόλεις με αυτό το όνομα. Θεμελιώθηκε το 189 π.Χ. από τον βασιλιά Ευμένη Β' της Περγάμου, ο οποίος της έδωσε αυτό το όνομα, αφιερώνοντάς την με αγάπη στον αδελφό και διάδοχό του Άτταλο Β' της Περγάμου. Στην νέα πόλη εγκαταστάθηκαν Μακεδόνες άποικοι από τις γύρω περιοχές, για τη στρατιωτική της φύλαξη. Την περίοδο εκείνη, περίπου το 100 π.Χ., άρχουσα σημασία κατείχε ο αρχιερέας της πόλης, Έρμιππος, που έκοψε αρκετά νομίσματα[4]. Ελλείψει κληρονόμων, ο Άτταλος Γ' κληροδότησε μετά το θάνατό του (133 π.Χ.) την πόλη στους Ρωμαίους, οι οποίοι την συμπεριέλαβαν στην Επαρχία της Ασίας που δημιούργησαν, η οποία περιέλαβε την Ιωνία και το αρχαίο Βασίλειο της Περγάμου. Το 17 μ.Χ., η Φιλαδέλφεια καταστρέφεται από σεισμό αλλά σταδιακά ανοικοδομείται, σημαντικά δημόσια κτίρια ανεγείρονται και η πόλη γίνεται πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Έλαβε μάλιστα και την προσωνυμία «Μικραί Αθήναι»[2].

Η Φιλαδέλφεια αναφέρεται ως μία από τις επτά εκκλησίες της Ασίας στην Αποκάλυψη του Ιωάννη[5]. Οι κάτοικοί της γνώρισαν τον Χριστιανισμό από το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου. Η εκκλησία της απέκτησε μεγάλη σπουδαιότητα κατά τους πρωτοχριστιανικούς και βυζαντινούς χρόνους. Ο τίτλος του επισκόπου Φιλαδελφείας παραμένει ακόμη ως τίτλος, τόσο για την Καθολική Εκκλησία, όσο και για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο εκλέγει μέχρι σήμερα «Μητροπολίτη Φιλαδελφείας, υπέρτιμο και έξαρχο Λυδίας». Μητροπολίτης Φιλαδέλφειας από το 1906 έως το 1911 διετέλεσε ο Προκόπιος Λαζαρίδης ο οποίος ανέπτυξε πολύπτυχη δράση σε ποιμαντικό εθνικό και εκπαιδευτικό επίπεδο. Τελευταίος επίσκοπος Φιλαδελφείας με ποίμνιο, μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, υπήρξε ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Χατζησταύρου[6].

Άσπρον του σφετεριστή αυτοκράτορα με έδρα την Φιλαδέλφεια Θεόδωρου Μαγκαφά.

Η Φιλαδέλφεια ήταν ανεξάρτητη πόλη, υπό την επιρροή των ιπποτών της Ρόδου, όταν το 1390 κατελήφθη (βλ. άλωση της Φιλαδέλφειας) από το Σουλτάνο Βαγιαζήτ Α΄ και μικρή χριστιανική δύναμη υπό τον Μανουήλ Β' Παλαιολόγο. Το 1402 κατελήφθη από τον Ταμερλάνο[7], ο οποίος έκτισε τείχος με τα σώματα των αιχμαλώτων του, η πόλη παρήκμασε χωρίς όμως να εξαλειφθεί ο χριστιανικός της πληθυσμός, ο οποίος, αν και γλωσσικά σιγά - σιγά εκτουρκίζεται, διατηρεί τη Μητρόπολη και τους ιερείς του. Στις αρχές του 19ου αιώνα, η Φιλαδέλφεια γίνεται σημαντικός εμπορικός κόμβος και γνωρίζει σημαντική ανάπτυξη. Σε ελληνική απογραφή του 1905, αναφέρεται ότι η ορθόδοξη κοινότητα της Φιλαδέλφειας απαριθμούσε 4.000 άτομα[7].  

Η Φιλαδέλφεια υπήρξε ένα από τα τελευταία βυζαντινά προπύργια στη Μικρά Ασία. Οι Έλληνες κάτοικοί της την εγκατέλειψαν κατά τη Μικρασιατική καταστροφή και πολλοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν στη Νέα Φιλαδέλφεια, στην Αττική.

Η πόλη σήμερα

Η σημερινή πόλη, με το όνομα Αλάσεχιρ, έχει πληθυσμό 45.000 κατοίκων. Στην Τουρκία, το όνομα της πόλης είναι σχεδόν συνώνυμο της σουλτανίνας, που παράγεται εκεί και είναι το πιο διάσημο προϊόν της. Συνδέεται σιδηροδρομικώς με τη Σμύρνη, από την οποία απέχει 105 χλμ.

Πηγές

Παραπομπές

  1. (Αγγλικά) GeoNames. 2005. Ανακτήθηκε στις 6  Απριλίου 2015.
  2. 2,0 2,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 220, τομ. 34. 
  3. «Φιλαδέλφεια (Μικρά Ασία) | Mapio.net». Mapio.net. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2017. 
  4. «Philadelphia - Asia Minor Coins - Photo Gallery». www.asiaminorcoins.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2017. 
  5. Ιωάννου, Αποκάλυψη, 1.9-11.
  6. «ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ – Ο Κόσμος της Ν. Φιλαδέλφειας». www.kosmosnf.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2017. 
  7. 7,0 7,1 «Μεγάλη διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια της Μικράς Ασίας». asiaminor.ehw.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2017. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Alaşehir της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).