Κάρολος των Βουρβόνων (1788-1855)

Κάρλος Μαρία

Ο Ινφάντης δόν Κάρλος Μαρία (1788 - 1855), ή ελληνικότερα Κάρολος Μάριος, ήταν ο δευτερότοκος γιός του βασιλιά της Ισπανίας Καρόλου Δ' και της Μαρίας Λουίζας της Πάρμας, ο πρώτος απο τους Καρολίδες διεκδικητές του γαλλικού Στέμματος. Το 1808 ο βασιλιάς της Γαλλίας Ναπολέων Α' έπεισε τον πατέρα του Κάρλου Κάρολο Δ' και τον πρωτότοκο αδελφό του Φερδινάνδο Ζ' να απαρνηθούν τα δικαιώματα τους στο ισπανικό Στέμμα. Ο απολυταρχικού χαρακτήρα όμως Κάρλος αρνήθηκε να το κάνει πιστεύοντας οτι η βασιλεία του είναι απεσταλμένη απο τον Θεό. Παρέμεινε αιχμάλωτος των Γάλλων (1788 - 1814) μαζί με ολόκληρη την οικογένεια του. Επέστρεψαν στην Μαδρίτη (1814) και ο Κάρλος παντρεύτηκε την Πορτογαλίδα ινφάντρια και ανιψιά του Μαρία Φραντζέσκα (1800 - 1834) (κόρη του βασιλιά Ιωάννη ΣΤ' και της αδελφής του Ιωακουίνας).

Απώλεια των νόμιμων δικαιωμάτων του στον θρόνο

Δέν πήρε αρχικά ενεργό μέρος στην διακυβέρνηση της χώρας και αυτό το εκμεταλλεύθηκε ο αδελφός του βασιλιάς Φερδινάνδος ώστε αρχικά να παραχωρήσει Σύνταγμα στον λαό. Ο Κάρλος ήταν αμετάπειστος στο ότι η βασιλεία έχει θεία προέλευση και έπρεπε ο βασιλιάς να διοικεί απολυταρχικά έχοντας μόνος του όλες τις εξουσίες, ενώ υπήρχαν πολλοί συντηριτικοί που ήθελαν να τον δούν βασιλιά. Στις ταραχές που ξέσπασαν (1820 - 1823) απειλήθηκε σοβαρά αλλά δέν δέχθηκε επίθεση. Τον Μάιο του 1830 ο Φερδινάνδος ο 7ος δημοσίευσε την Πρακτική Άδεια, κατα την οποία θα μπορούσαν και κόρες με τον σύζυγο τους να διαδεχθούν τον βασιλιά στον θρόνο, κάτι που δέν κατοχυρώθηκε τελικά. Ο Κάρλος ήταν με τις προηγούμενες συνθήκες ο νόμιμος διάδοχος αφού ο αδελφός του δέν είχε γιούς. Οι οπαδοί του Κάρλου οι αποκαλούμενοι Αποστολικοί θεώρησαν την "Πρακτική Άδεια" προιόν αρρωστημένης σκέψης, και πίεζαν προκειμένου να τον ανεβάσουν στην εξουσία αλλά αυτός δέν ικανοποιείτο μόνο με τα λόγια. Ο Φερδινάνδος για να απαλλαγεί απο αυτόν τον έστειλε στην Πορτογαλία (Μάρτιος 1833), και σε έναν μήνα τον κάλεσε πίσω να δώσει όρκο πίστης και υποταγής στην κόρη του Ισαβέλλα πρηγκίπισσα των Αστουριών που την ανακήρυξε διάδοχο του, κάτι που ο Κάρλος αμέσως αρνήθηκε.

Αναποτελεσματικές προσπάθειες να γίνει βασιλιάς

Τον Σεπτέμβριο 1833 με τον θάνατο του Φερδινάνδου η σύζυγος του Χριστίνα ανακηρύχθηκε αντιβασίλισσα για λογαριασμό της ανήλικης κόρης της Ισαβέλλας. Ο εξοργισμένος Κάρλος με δήλωση του αυτοανακηρύχθηκε βασιλιάς της Ισπανίας σάν Κάρολος ο 5ος, και ο στρατός της Χριστίνας τον απείλησε οτι θα τον συλλάβει. Αυτός κατέφυγε τότε στην Πορτογαλία όπου κυριαρχούσε άλλος εμφύλιος, την ίδια στιγμή που στην Ισπανία οι Καρλικές δυνάμεις δημιουργούσαν τις πρώτες ταραχές. Όταν η πλευρά του Μιγκέλ ηττήθηκε στην Πορτογαλία ο Κάρλος δραπέτευσε στην Αγγλία. Η Αγγλική κυβέρνηση του πρόσφερε το τεράστιο ποσό των 30.000 λιρών προκειμένου να απαρνηθεί όλα τα δικαιώματα του στον Ισπανικό και Πορτογαλικό θρόνο, που όμως αρνήθηκε χωρίς συζήτηση. Πέρασε στην Γαλλία όπου συγκέντρωσε δυνάμεις στα Ανατολικά Πυρηναία. Εν τω μεταξύ η νύφη του Χριστίνα τον αποκήρυξε απο όλα τα δικαιώματα του στον Ισπανικό θρόνο ακόμα και απο αυτό του ινφάντη, κάτι που επιβεβαιώθηκε και απο το Κορτές (1837). Ο Κάρολος έμεινε 5 χρόνια στην Ισπανία, περνώντας επικίνδυνες στιγμές αφού εξαναγκαζόταν συχνά να καταφύγει στους λόφους για να γλυτώσει την ζωή του. Μερικοί υποστήριζαν τα βασιλικά προνόμια του Κάρλου λόγω του ότι ήθελαν περισσότερα προνόμια στις Βασκικές επαρχίες. Υπήρχαν στιγμές που ο Κάρλος έφτασε κοντά στην επιτυχία με αποκορύφωμα το Καλοκαίρι του 1837, όταν ο στρατός του ενώθηκε με αυτόν της Ναβάρρας έξω απο τα περίχωρα της Μαδρίτης. Ήλπιζε οτι θα καταλάβει την πόλη χωρίς αιματηρή σύγκρουση κάτι που είδε τελικά οτι ήταν αδύνατο, οπότε και σε λίγες μέρες ο Κάρλος αποφάσισε να αποσυρθεί.

Ο Κάρλος διόρισε (Ιούνιο 1838) τον Ραφαήλ Μαρότο σάν αρχιστράτηγο. Τον Φεβρουάριο 1839 πυροβόλησε 4 Καρλιστές στρατηγούς, κάτι που έκανε τον Κάρλο να τον εκδιώξει απο την θέση του. Ο Μαρότο τότε βάδισε στην Τουλούζη όπου ζούσε ο Κάρλος τον οποίο και αιχμαλώτισε. Ο Κάρολος αναγκάστηκε να ανακηρύξει ξανά τον Μαρότο αρχιστράτηγο κάτι που έφερε πολλές δυσαρέσκειες. Τελικά ο Μαρότο (1839) αφού συνενοήθηκε με τον αρχιστράτηγο της Χριστίνας εγκατέλειψε τον Κάρολο και τέθηκε στην διάθεση της μεγάλης του αντιπάλου. Το 1845 παραιτήθηκε απο τα δικαιώματα του υπέρ του μεγαλύτερου γιού του Καρόλου Λουδοβίκου.

Κληρονόμοι

Με την σύζυγο του Μαρία Φραντζέσκα απέκτησε 3 γιούς :

• Κάρολος Λουδοβίκος (1818 - 1861)
• Χουάν (1822 - 1887)
• Φερνάντο (1824 - 1861)

Πηγές

• Αγγλική Wikipedia
• First Carlist WarHolt, Edgar. The Carlist Wars in Spain. Chester Springs, Pennsylvania: Dufour Editions, 1967.