Ιερά Μητρόπολις Ρόδου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ Ο Automaton μετακίνησε τη σελίδα Χρήστης:Automaton/πρόχειρο στην Ιερά Μητρόπολις Ρόδου: Νέο λήμμα
(Καμία διαφορά)

Έκδοση από την 19:14, 1 Σεπτεμβρίου 2017

Ιερά Μητρόπολις Ρόδου
Γενικές πληροφορίες
Ίδρυση1ος αι.
ΙδρυτήςΑπόστολος Παύλος
XώραΕλλάδα
ΈδραΡόδος
ΥπαγωγήΟικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
Ενορίες63
Ναοί70
Μονές9
Μητροπολιτικός ναόςΚαθεδρικός Ιερός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
Ιστοσελίδαwww.imr.gr
Ιεραρχία
ΜητροπολίτηςΚύριλλος Β΄
Γενικός Αρχιερατικός ΕπίτροποςΠρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης Χαλκιάς
Ιεροκήρυκες
Εφημέριοι102
Διάκονοι3

Η Ιερά Μητρόπολις Ρόδου είναι μια εκκλησιαστική επαρχία της Δωδεκανήσου, που υπάγεται απευθείας στην δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Στην παρούσα της μορφή καλύπτει μόνο το νησί της Ρόδου, επί του οποίου λειτουργούν 63 ενορίες, 7 παρεκκλήσια και 9 μονές.

Ο εκάστοτε Μητροπολίτης Ρόδου φέρει τον τίτλο «Υπέρτιμος και Έξαρχος πασών Κυκλάδων» [σημ. 1]. Από το 2004 Μητροπολίτης Ρόδου είναι ο Σεβασμιότατος κ. Κύριλλος.

Ιστορικά στοιχεία

Ιδρυτής της Χριστιανικής Εκκλησίας στη Ρόδο θεωρείται ο Απόστολος Παύλος, καθώς αναφέρεται πως στην γ΄ αποστολική περιοδεία του πέρασε από τη Ρόδο κατά το ταξίδι της επιστροφής στα Ιεροσόλυμα. Κατά την παράδοση, στη Ρόδο κήρυξε και έκανε θαύματα και ο συνοδοιπόρος του Αποστόλου Παύλου, ο Σίλας. Η παράδοση θέλει τον Πρόχορο πρώτο επίσκοπο της Ρόδου τον 1ο αι., ωστόσο δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς ιδρύθηκε Επισκοπή στη Ρόδο.

Στα τέλη του 3ου αι. (περίπου το 293), οι μεταρρυθμίσεις του αυτοκράτορα Διοκλητιανού ορίζουν τη Ρόδο πρωτεύουσα της επαρχίας των Νήσων (ή επαρχίας Κυκλάδων [σημ. 2]). Ο τερματισμός των διωγμών κατά των Χριστιανών και η επικράτηση του Μεγάλου Κωνσταντίνου στο ρωμαϊκό εμφύλιο, έδωσαν την ευκαιρία στον Χριστιανισμό να γίνει η αδιαμφισβήτητη επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Έτσι οι εκκλησιαστικές επαρχίες οργανώνονται επί των υφιστάμενων κρατικών επαρχιών. Υπολογίζεται πως στο τέλος του 4ου με αρχές του 5ου αι. η Επισκοπή της Ρόδου αναβαθμίστηκε σε Μητρόπολη.

Στο πέρασμα των αιώνων υπήρξαν μεγάλες αλλαγές όσον αφορά το πλήθος των Επισκοπών που υπάγονταν στη Μητρόπολη της Ρόδου. Από τις αρχές του 7ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 9ου ήταν 11 Επισκοπές. Γύρω στα μέσα του 9ου αιώνα αυξήθηκαν σε 13 με την ίδρυση των Επισκοπών Νισύρας και Αστυπαλίας. Κατά τις αρχές του 10ου αιώνα το πλήθος τους ελαττώθηκε σε 10 με την κατάργηση των Επισκοπών Νισύρας και Αστυπαλίας και την υπαγωγή της Επισκοπής Άνδρου υπό τον Μητροπολίτη Αθηνών. Στα μέσα του ιδίου αιώνα αυξήθηκαν και πάλι σε 13, γιατί επανεμφανίστηκαν οι Επισκοπές Νισύρας και Αστυπαλίας και προστέθηκε η Επισκοπή Ικαρίας. Μεταξύ των ετών 972-976 ο αριθμός τους έφτασε τις 14 με την προσθήκη της Επισκοπής Τραχείας.

Η περίοδος της Ιπποτοκρατίας ήταν δύσκολη για τη Μητρόπολη Ρόδου. Οι Ιωαννίτες Ιππότες εκδίωξαν τον Μητροπολίτη Ρόδου και τη θέση του πήρε Καθολικός Αρχιεπίσκοπος. Στα χρόνια που ακολούθησαν το Οικουμενικό Πατριαρχείο χειροτονούσε Μητροπολίτες, αλλά αυτοί παρέμεναν εκτός Ρόδου, αφού δεν τους επιτρεπόταν να εγκατασταθούν στην έδρα τους. Εν τη απουσία του Μητροπολίτη, η διοίκηση ασκούταν από ένα συμβούλιο που αποτελούταν από κληρικούς και προκρίτους του νησιού. Τελικά, το 1369 ο Μητροπολίτης Σίδης ανέλαβε «κατ' επίδοσιν» και τη διοίκηση της Μητρόπολης Ρόδου.

Η Οθωμανική απειλή ανάγκασε τους Ιππότες να επιτρέπουν τελικά την εγκατάσταση Ορθοδόξου Μητροπολίτη. Μάλιστα, ο Μητροπολίτης Ναθαναήλ Α΄ συμμετείχε στη σύνοδο της Φλωρεντίας, όπου οι Ορθόδοξοι αποδέχθηκαν την «ένωση» με την Καθολική Εκκλησία, όμως, κατά την επιστροφή του στη Ρόδο, ο Λατίνος Αρχιεπίσκοπος του απαγόρευσε να αποβιβασθεί. Η «ένωση» προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Ορθόδοξου πληθυσμού της Ρόδου και οι Ιππότες αναγκάστηκαν να τους καταστείλουν βίαια.

Η περίοδος της Τουρκοκρατίας ξεκίνησε το 1523 και ο πρώτος Μητροπολίτης της περιόδου αυτής, ο Ευθύμιος, απαγχονίστηκε μετά από λίγα χρόνια, ως συνωμότης σε μια προσπάθεια επανάστασης. Ωστόσο, ακολούθησε μια περίοδος ηρεμίας, μέχρι την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, όταν υπήρξαν διώξεις και κατάργηση πολλών προνομίων. Το 1835, ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄ ομαλοποίησε την κατάσταση εκδίδοντας φιρμάνι που επανέφερε τα προνόμια · μέχρι την έλευση των Νεοτούρκων και την εκ νέου κατάργησή τους.

Το 1912 ξεκίνησε η περίοδος της Ιταλοκρατίας και στην αρχή οι Ιταλοί δε δημιούργησαν προβλήματα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Όμως, μετά την επικράτηση του φασισμού ακολούθησαν πιο επιθετική πολιτική. Θέλοντας να εξιταλίσουν τα Δωδεκάνησα, προσπάθησαν να αποκόψουν τις σχέσεις των νησιωτών με την Ελλάδα. Προς αυτή την κατεύθυνση δημιούργησαν το λεγόμενο «ζήτημα του αυτοκεφάλου». Οι Ιταλοί δε δίστασαν να βάλλουν και κατά της ελληνικής γλώσσας, αλλά ο εμβληματικός Μητροπολίτης Απόστολος Α΄ αναβίωσε το «κρυφό σχολειό», χρησιμοποιώντας την κατήχηση ως πρόσχημα για να διδάξει στα παιδιά τα Ελληνικά, μέσα από τα βιβλία της Εκκλησίας.

Η ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου το 1948 σηματοδότησε μια νέα περίοδο για τη Μητρόπολη της Ρόδου, που μετά από 600 περίπου χρόνια μπορεί να επικεντρωθεί στο αμιγώς πνευματικό έργο της, χωρίς καταπίεση και παρεμβάσεις από ξένους κατακτητές.

Το 2004, σε μια προσπάθεια να βελτιωθεί η θρησκευτική διοίκηση των νησιών, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποφάσισε την απόσπαση από τη δικαιοδοσία της Μητρόπολης Ρόδου των νησιών Σύμη, Χάλκη, Τήλος και Καστελλόριζο, που υπάχθηκαν στη νέα Μητρόπολη Σύμης, Τήλου, Χάλκης και Καστελλορίζου, καθώς επίσης και της Νισύρου που προσαρτήθηκε στην Μητρόπολη Κώου.

Κατάλογος Επισκόπων και Μητροπολιτών

  • Πρόχορος (Ψευδοπρόχορος) 1ος αιώνας
  • Φωτεινός 284-305
  • Ευφρόσυνος (Ευφράντωρ) 305-325; (μετείχε στην Α΄Οικουμενική Σύνοδο)
  • Ελλανόδικος 431-; (μετείχε στην Γ΄Οικουμενική Σύνοδο)
  • Ιωάννης Α΄ 449-454
  • Αγαπητός 455-459
  • Εσσαΐας (Ησαΐας) 513-528
  • Θεοδόσιος Α΄ 553-; (μετείχε στην Ε΄Οικουμενική Σύνοδο)
  • Ισίδωρος 680-681 (μετείχε στην Στ΄ Οικουμενική Σύνοδο)
  • Λέων Α΄ 783-801 (μετείχε στην Ζ΄Οικουμενική Σύνοδο)
  • Θεοφάνης 814 - 832
  • Νείλος Α΄ 833 -;
  • Μιχαήλ 858
  • Λεόντιος 858-868
  • Μιχαήλ 868-879
  • Λεόντιος 879
  • Θεόδωρος 997-;
  • Ιωάννης Β΄ 1070-1100
  • Νικηφόρος 1147-1156
  • {ανώνυμος} 1156-1166
  • Λέων Β΄ 1166-;
  • Ιωάννης Γ΄ 1166
  • Γεώργιος 1256
  • Θεόδουλος 1256-1274
  • {ανώνυμος} 1274 -;
  • Ιωάννης Δ΄ 1350-1355
  • Νείλος Β΄ (Διασσωριανός) 1355-1369
  • {ανώνυμος} 1393-;
  • Ανδρέας ο Χίος 1432-1437
  • Ναθαναήλ Α΄ 1437-1439
  • Μακάριος 1450-1455
  • Νείλος Γ΄ 1455-1470
  • Μητροφάνης Α΄ 1471-1498
  • Μητροφάνης Β΄ 1498-1511
  • Ιερεμίας Α΄ 1511-1522
  • Κλήμης 1522-1523 (ο τελευταίος Μητροπολίτης της Ιπποτοκρατίας)
  • Ευθύμιος 1524-1525;
  • Θεοδόσιος Β΄ 1541-1548
  • Νίκανδρος 1581
  • Κάλλιστος 1576-1594
  • Παΐσιος Α΄ 1597-1603
  • Ιερεμίας Β΄ 1603-Μάρτιος 1604
  • Φιλόθεος Β΄ 1604-1610
  • Ιγνάτιος Β΄ 1610-1612
  • Παχώμιος 1612-1637
  • Μελέτιος Α΄ 1637-1639
  • Παΐσιος Β΄ 1639-1643
  • Μελέτιος Β΄ 1643-1651
  • Γρηγόριος 1651-1652
  • Ναθαναήλ Β΄ 1652-1655
  • Ιωακείμ Α΄ 1656-1676
  • Παρθένιος 1676-1691
  • Κωνστάντιος ο Μυτιληναίος 1692-1702
  • Ιγνάτιος Β΄ 1702-1722
  • Νεόφυτος ο Χίος 1722-1733
  • Ιερεμίας Γ΄ ο Πάτμιος 1733-1758
  • Καλλίνικος ο Βερροιαίος 1758-1792
  • Αγάπιος ο Θηραίος 1792-1829
  • Ζαχαρίας ο εκ Βεροίας 1811-1823
  • Παΐσιος Γ΄ ο Άνδριος 1829-1831
  • Μεθόδιος ο εκ Κρήτης 1831-1832
  • Παΐσιος Δ΄ 1833-1836
  • Καλλίνικος ο Κρής 1836-1839
  • Ιάκωβος ο Πάτμιος 1839-1856
  • Ιγνάτιος Γ΄ ο Αδριανουπολίτης 1856-1861 (μετέπειτα Κεστεντηλίου)
  • Κύριλλος Α΄ Παπαδάκης, ο Κρης 1861-1861
  • Δωρόθεος Πράσινος, ο Βυζάντιος 1862-1865
  • Συνέσιος 1865-1876
  • Γερμανός 1876-1888 (ο από Κώου, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης)
  • Γρηγόριος ο Λέσβιος 1888-1893 (ο από Τραπεζούντος)
  • Κωνσταντίνος Αλεξανδρίτης, ο Αδριανουπολίτης 1893-1900 (μετέπειτα Κυζίκου)
  • Ιερόθεος Δημητριάδης, Νυσίριος 1900 (ο από Βιζύης)
  • Ιωακείμ Β΄ Βαλασιάδης εξ Αντιγόνης 1900-1910 (μετέπειτα Πρεβέζης)
  • Γεράσιμος 1910-1912 (ο τελευταίος Μητροπολίτης της Τουρκοκρατίας)
  • Βενιαμίν Κυριακού 1912-1913 (μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης)
  • Απόστολος Α΄ Τρύφωνος εκ Κριθιάς της θρακικής χερσονήσου 1913-8 Ιουνίου 1946
  • Τιμόθεος Ευαγγελινίδης εκ Μυτιλήνης 1948-1950
  • Σπυρίδων Συνοδινός εκ Κεφαλληνίας 1951-1988
  • Απόστολος Β΄ Διμέλης εξ Αρχαγγέλου Ρόδου 1988-2004
  • Κύριλλος Β΄ Κογεράκης εκ Κρήτης 20-4-2004

Ενορίες

Δημοτικό Διαμέρισμα Ρόδου

  1. Μητροπολιτικός Ιερός Ναός Εσοδίων της Θεοτόκου
  2. Ιερός Καθεδρικός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
  3. Ιερός Ναός Αγίας Αναστασίας
  4. Ιερός Ναός Αγίας Σκέπης
  5. Ιερός Ναός Αγίων Αναργύρων
  6. Ιερός Ναός Αγίων Αποστόλων
  7. Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Άνω
  8. Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Κάτω
  9. Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου
  10. Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Ροδινιού
  11. Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου
  12. Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου
  13. Ιερός Ναός Αγίου Παντελεήμονος
  14. Ιερός Ναός Αγίου Φανουρίου
  15. Ιερός Ναός Αγίου Χριστοφόρου
  16. Ιερός Ναός Αναλήψεως του Κυρίου
  17. Ιερός Ναός Εσοδίων της Θεοτόκου Νεοχωρίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Ιαλυσού

  1. (Ιαλυσός) Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου
  2. (Ιαλυσός) Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος

Δημοτικό Διαμέρισμα Πεταλούδων

  1. (Κρεμαστή) Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου
  2. (Παστίδα) Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου
  3. (Μαριτσά) Ιερός Ναός Ταξιαρχών
  4. (Παραδείσι) Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου
  5. (Θεολόγος) Ιερός Ναός Αγίου Σπυρίδωνος
  6. (Δαματριά) Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου

Δημοτικό Διαμέρισμα Καλλιθέας

  1. (Κοσκινού) Ιερός Ναός Εσοδίων της Θεοτόκου
  2. (Φαληράκι) Ιερός Ναός Αγίου Νεκταρίου
  3. (Καλυθιές) Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος
  4. (Ψίνθος) Ιερός Ναός Γενεσίου της Θεοτόκου

Δημοτικό Διαμέρισμα Αφάντου

  1. (Αρχίπολη) Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου
  2. (Αφάντου) Ιερός Ναός Κοιμήσως της Θεοτόκου

Δημοτικό Διαμέρισμα Αρχαγγέλου

  1. (Αρχάγγελος) Ιερός Ναός Ταξιαρχών
  2. (Μαλώνας) Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου
  3. (Μάσσαρι) Ιερός Ναός Εσοδίων της Θεοτόκου

Δημοτικό Διαμέρισμα Καμείρου

  1. (Διμυλιά) Ιερός Ναός Αγίων Τεσσεράκοντα Μαρτύρων
  2. (Πλατάνια) Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου
  3. (Ελεούσα) Ιερός Ναός Γεννεσίου της Θεοτόκου
  4. (Σορωνή) Ιερός Ναός Ευαγγελιστού Λουκά
  5. (Φάνες) Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου
  6. (Καλαβάρδα) Ιερός Ναός Αγίας Αικατερίνης
  7. (Σάλακος) Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου
  8. (Απόλλωνα) Ιερός Ναός Τιμίου Σταυρού

Δημοτικό Διαμέρισμα Ατταβύρου

  1. (Κρητηνία) Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου
  2. (Μανδρικό) Ιερός Ναός Αγίας Τριάδας
  3. (Έμπωνας) Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου
  4. (Άγιος Ισίδωρος) Ιερός Ναός Αγίου Ισιδώρου
  5. (Μονόλιθος) Ιερός Ναός Αποστόλου Θωμά
  6. (Σιάνα) Ιερός Ναός Αγίου Παντελεήμονος

Δημοτικό Διαμέρισμα Λινδίων

  1. (Κάλαθος) Ιερός Ναός Ταξιαρχών
  2. (Πυλώνας) Ιερός Ναός Αγίου Γερασίμου
  3. (Λίνδος) Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου
  4. (Λάρδος) Ιερός Ναός Ταξιαρχών
  5. (Λάερμα) Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Νοτίου Ρόδου

  1. (Προφύλια) Ιερός Ναός Γενεσίου της Θεοτόκου
  2. (Ίστριος) Ιερός Ναός Αγίου Μερκουρίου
  3. (Απολακκιά) Ιερός Ναός Αγίας Μαρίνας
  4. (Μεσαναγρός) Ιερός Ναός Ταξιαρχών
  5. (Αρνίθα) Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου
  6. (Βάτι) Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου
  7. (Ασκληπειό) Ιερός Ναός Κοιμήσως της Θεοτόκου
  8. (Γεννάδι) Ιερός Ναός Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου
  9. (Λαχανιά) Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου
  10. (Κατταβιά) Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής

Παρεκκλήσια

  1. Αγίας Αικατερίνης στο Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου
  2. Αγίας Ειρήνης στο Κέντρο Παιδικής Μέριμνας Θηλέων Ρόδου
  3. Αγίου Νεκταρίου στο Κέντρο Παιδικής Μέριμνας Αρρένων Ρόδου
  4. Ταξιαρχών στο Δημοτικό Κοιμητήριο Ρόδου
  5. Αγίας Ειρήνης της Χρυσοβαλάντου στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου
  6. Αγίας Αικατερίνης στο πρώην Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου
  7. Αγίου Τρύφωνος στ' Αφάντου

Μονές

Ανδρώες

  1. Ιερά Μονή Ταξιάρχη Μιχαήλ στο Θάρρι
  2. Ιερά Μονή Γενεσίου της Θεοτόκου στο Σκιάδι
  3. Ιερά Μονή Παναγίας Φιλερήμου
  4. Ιερά Μονή Παναγίας Φανερωμένης στην Ιξιά
  5. Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στον Αρταμίτη
  6. Ιερά Μονή Παναγίας Παραμυθίας

Γυναικείες

  1. Ιερά Μονή Παναγίας Υψενής
  2. Ιερά Μονή Αγίου Νεκταρίου στο Κρυονέρι
  3. Ιερά Μονή Παναγίας Παντανάσσης στη Σορωνή

Χωρίς αδελφότητα

  1. Ιερά Μονή Παναγίας Τσαμπίκας

Αγιολογία

Τοπικές εορτές

  1. Πολιούχου της πόλης της Ρόδου Αγίου Κωνσταντίνου του Υδραίου
  2. Προστάτη της νήσου Ρόδου Αγίου Μεγαλομάρτυρος Φανουρίου
  3. Οσιομάρτυρος Μαλαχίου του Λινδίου
  4. Παναγίας Τσαμπίκας
  5. Παναγίας Σκιαδενής
  6. Παναγίας Καθολικής Κρεμαστής
  7. Αγίου Σίλα (Σουλά) Σορωνής
  8. Αγίου Φιλήμονος Αρνίθας
  9. Παναγίας Φιλερήμου
  10. Παναγίας Υψενής
  11. Των εν Ρόδω Αγίων

Τοπικοί Άγιοι

  1. Άγιος Κωνσταντίνος ο Υδραίος
  2. Άγιος Νικήτας ο Νισύριος
  3. Άγιος Μεγαλομάρτυρας Φανούριος
  4. Οσιομάρτυρας Μαλαχίας ο Λίνδιος
  5. Άγιοι Μάρτυρες Κλήμης και Αγαθάγγελος
  6. Άγιος Ευθύμιος, Μητροπολίτης Ρόδου
  7. Ευφρόσυνος, Επίσκοπος Ρόδου
  8. Ελλανόδικος, Επίσκοπος Ρόδου
  9. Όσιος Μελέτιος εν Υψενή

Υποσημειώσεις

  1. Ο τίτλος πηγάζει από την προαγωγή του Επισκόπου Ρόδου σε Μητροπολίτη, που σήμανε και την πρωτοκαθεδρία του έναντι των άλλων Επισκόπων που λειτουργούσαν στην ίδια εκκλησιαστική επαρχία και η οποία λεγόταν «επαρχία Κυκλάδων».
  2. Τότε, ο όρος Κυκλάδες δεν αφορούσε μόνο το σύμπλεγμα που γνωρίζουμε σήμερα ως Κυκλάδες, αλλά επεκτεινόταν στη σημερινή Δωδεκάνησο και αρκετά νησιά του Βορείου Αιγαίου.

Πηγές