Πλακούντας (γλυκό): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
75.780 επεξεργασίες
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
75.780 επεξεργασίες
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 4: Γραμμή 4:
Με την ονομασία ''πλακουντοποιικόν σύγγραμμα'' ήταν γνωστή η συνταγή για την παρασκευή του πλακούντα.<ref>{{en}} {{Cite web|url = http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dplakountopoiiko%2Fs|title = πλα^κουντο-ποιικός , ή, όν, - Henry George Liddell. Robert Scott. A Greek-English Lexicon - perseus.tufts.edu|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref><ref>{{en}} {{Cite web|url = http://www.britannica.com/topic/cookbook#ref26261|title = Cookbook - Encyclopaedia Britannica|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref>Συγκεκριμένη αναφορά υπάρχει στους [[Δειπνοσοφιστές]] του [[Αθήναιος|Αθήναιου]], και ένα σχετικό σύγγραμμα αποδίδεται στον [[Αίγιμος|Αίγιμο]], ενδεχομένως τον αρχαίο Έλληνα ιατρό του 6ου αιώνα π.Χ.<ref>{{en}} {{Cite web|url = https://books.google.co.uk/books?id=R1bCBwAAQBAJ&pg=PA32&lpg=PA32&dq=Deipnosophists+Aegimus&source=bl&ots=TTLdVng4D0&sig=I9caaxzhABCrjWbqixqDtCKyDBg&hl=en&sa=X&ei=9tBGVaGrKoLxaP_AgLAM&ved=0CCQQ6AEwAA#v=onepage&q=Deipnosophists%20Aegimus&f=false|title = Athenaeus - The Oxford Companion to Sugar and Sweets - σελ 32|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref><ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0405%3Abook%3D14%3Achapter%3D51 Αρχικό κείμενο] και [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2013.01.0003%3Abook%3D14%3Achapter%3D51 αγγλική μετάφραση] </ref>Ανάλογες αναφορές υπάρχουν και από τον [[Αρχέστρατος|Αρχέστρατο]] στα συγγράμματα [[γαστρονομία|γαστρονομίας]] του κατά τον 3ο αιώνα π.Χ.,<ref>{{en}} {{Cite web|url = https://books.google.co.uk/books?id=qu97BwAAQBAJ&pg=PT143&lpg=PT143&dq=archestratus+cheesecake&source=bl&ots=3kH8r6CCID&sig=7rLNu-7eSEjbkE9nSaoZDmPpmpc&hl=en&sa=X&ei=RO6GVeSSFoPq7AaNoIHIDQ&ved=0CFQQ6AEwCA#v=onepage&q=archestratus%20cheesecake&f=false|title = Howard Belton, A history of the world in five menus, AuthorHouse, 2015|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref> όπου το γλύκισμα αποτελείται από διάφορα επίπεδα ζύμης γεμισμένα με [[μέλι]] και μαλακό [[τυρί]].<ref>{{en}} {{Cite web|url = http://www.getty.edu/museum/programs/lectures/at_the_sicilian_table.html|title = At the Sicilian Table: Culinary Pleasures of Ancient Sicily - Getty Museum|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref> Ο κωμικός ποιητής [[Αντιφάνης ο κωμικός|Αντιφάνης]] (3ος αιώνας π.Χ.) επίσης είχε κάνει αναφορά στο γλύκισμα και τα κύρια συστατικά του τυριού, μελιού, και αλευριού.<ref name="Dalby155">{{cite book|title=Cato on farming-De Agricultura-A modern translation with commentary|last=Dalby|first=Andrew|year=1998|page=155|quote="Placenta is a Greek word (plakounta, accusative form of plakous 'cake'). '"The streams of the tawny bee, mixed with the curdled river of bleating she-goats, placed upon a flat receptacle of the virgin daughter of Demeter [honey, cheese, flour], delighting in ten thousand delicate toppings – or shall I simply say plakous?" "I'm for plakous"' (Antiphanes quoted by Athenaeus 449c)."}}</ref>
Με την ονομασία ''πλακουντοποιικόν σύγγραμμα'' ήταν γνωστή η συνταγή για την παρασκευή του πλακούντα.<ref>{{en}} {{Cite web|url = http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dplakountopoiiko%2Fs|title = πλα^κουντο-ποιικός , ή, όν, - Henry George Liddell. Robert Scott. A Greek-English Lexicon - perseus.tufts.edu|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref><ref>{{en}} {{Cite web|url = http://www.britannica.com/topic/cookbook#ref26261|title = Cookbook - Encyclopaedia Britannica|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref>Συγκεκριμένη αναφορά υπάρχει στους [[Δειπνοσοφιστές]] του [[Αθήναιος|Αθήναιου]], και ένα σχετικό σύγγραμμα αποδίδεται στον [[Αίγιμος|Αίγιμο]], ενδεχομένως τον αρχαίο Έλληνα ιατρό του 6ου αιώνα π.Χ.<ref>{{en}} {{Cite web|url = https://books.google.co.uk/books?id=R1bCBwAAQBAJ&pg=PA32&lpg=PA32&dq=Deipnosophists+Aegimus&source=bl&ots=TTLdVng4D0&sig=I9caaxzhABCrjWbqixqDtCKyDBg&hl=en&sa=X&ei=9tBGVaGrKoLxaP_AgLAM&ved=0CCQQ6AEwAA#v=onepage&q=Deipnosophists%20Aegimus&f=false|title = Athenaeus - The Oxford Companion to Sugar and Sweets - σελ 32|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref><ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0405%3Abook%3D14%3Achapter%3D51 Αρχικό κείμενο] και [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2013.01.0003%3Abook%3D14%3Achapter%3D51 αγγλική μετάφραση] </ref>Ανάλογες αναφορές υπάρχουν και από τον [[Αρχέστρατος|Αρχέστρατο]] στα συγγράμματα [[γαστρονομία|γαστρονομίας]] του κατά τον 3ο αιώνα π.Χ.,<ref>{{en}} {{Cite web|url = https://books.google.co.uk/books?id=qu97BwAAQBAJ&pg=PT143&lpg=PT143&dq=archestratus+cheesecake&source=bl&ots=3kH8r6CCID&sig=7rLNu-7eSEjbkE9nSaoZDmPpmpc&hl=en&sa=X&ei=RO6GVeSSFoPq7AaNoIHIDQ&ved=0CFQQ6AEwCA#v=onepage&q=archestratus%20cheesecake&f=false|title = Howard Belton, A history of the world in five menus, AuthorHouse, 2015|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref> όπου το γλύκισμα αποτελείται από διάφορα επίπεδα ζύμης γεμισμένα με [[μέλι]] και μαλακό [[τυρί]].<ref>{{en}} {{Cite web|url = http://www.getty.edu/museum/programs/lectures/at_the_sicilian_table.html|title = At the Sicilian Table: Culinary Pleasures of Ancient Sicily - Getty Museum|date = |accessdate = |website = |publisher = |last = |first = }}</ref> Ο κωμικός ποιητής [[Αντιφάνης ο κωμικός|Αντιφάνης]] (3ος αιώνας π.Χ.) επίσης είχε κάνει αναφορά στο γλύκισμα και τα κύρια συστατικά του τυριού, μελιού, και αλευριού.<ref name="Dalby155">{{cite book|title=Cato on farming-De Agricultura-A modern translation with commentary|last=Dalby|first=Andrew|year=1998|page=155|quote="Placenta is a Greek word (plakounta, accusative form of plakous 'cake'). '"The streams of the tawny bee, mixed with the curdled river of bleating she-goats, placed upon a flat receptacle of the virgin daughter of Demeter [honey, cheese, flour], delighting in ten thousand delicate toppings – or shall I simply say plakous?" "I'm for plakous"' (Antiphanes quoted by Athenaeus 449c)."}}</ref>
[[File:Bucharest,_Greek_pie-maker,_1880.jpg|σύνδεσμος=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bucharest,_Greek_pie-maker,_1880.jpg|μικρογραφία|Έλληνας πλανόδιος πλακουντοποιός (ρουμανική εκδοχή ''plăcintă)'' στο Βουκουρέστι το 1880]]
[[File:Bucharest,_Greek_pie-maker,_1880.jpg|σύνδεσμος=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bucharest,_Greek_pie-maker,_1880.jpg|μικρογραφία|Έλληνας πλανόδιος πλακουντοποιός (ρουμανική εκδοχή ''plăcintă)'' στο Βουκουρέστι το 1880]]
Το έδεσμα ήταν δημοφιλές και στην αρχαία Ρώμη και διασώζεται συνταγή την οποία παραθέτει ο [[Κάτων ο πρεσβύτερος|Κάτωνας]] στο έργο του με τίτλο ''[[De Agri Cultura]]'' το 160 π.Χ.<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Cato/De_Agricultura/E*.html|title=De Agricultura|author=Cato the Elder}}</ref>. Από την αρχαία Ρώμη πέρασε σταδιακά στην [[Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία]] / Βυζάντιο όπου έγινε γνωστό ως ''πλακοῦς τετυρωμένος'' καθώς και ''κοπτοπλακοῦς'', και εκτιμάται πως η εκδοχή αυτή του εδέσματος αποτελεί την προέλευση της σύγχρονης [[Τυρόπιτα|τυρόπιτας]] αλλά και του [[Μπακλαβάς|μπακλαβά]].<ref>[https://books.google.com/books?id=jYa3J6xrjt4C&pg=PA184&dq=koptoplakous&hl=en&sa=X&ei=3KTkT_-0Coiw0AH6kNiACg&ved=0CEkQ6AEwAw#v=onepage&q=koptoplakous&f=false%7C Rena Salaman, "Food in Motion the Migration of Foodstuffs and Cookery Techniques" from the Oxford Symposium on Food Cookery, Vol. 2, p. 184]</ref><ref name="faas">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=YXGlAr17oekC&pg=PA186&dq=Placenta+as+food+Italy+bay+leaves&ei=osZPStvpK4PcygS6nvXRAg|title=Around the Roman Table|last=Faas|first=Patrick|authorlink=|publisher=[[University of Chicago Press]]|year=2005|isbn=0226233472|page=184-185|coauthors=|quote=}}</ref><ref name="Speros Vryonis 1971, p. 482">[[Speros Vryonis]] ''The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor'', 1971, p. 482</ref>
Το έδεσμα ήταν δημοφιλές και στην αρχαία Ρώμη και διασώζεται συνταγή την οποία παραθέτει ο [[Κάτων ο πρεσβύτερος|Κάτωνας]] στο έργο του με τίτλο ''[[De Agri Cultura]]'' το 160 π.Χ.<ref>{{cite web|url=http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Cato/De_Agricultura/E*.html|title=De Agricultura|author=Cato the Elder}}</ref>. Από την αρχαία Ρώμη πέρασε σταδιακά στην [[Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία]] / Βυζάντιο όπου έγινε γνωστό ως ''πλακοῦς τετυρωμένος'' καθώς και ''κοπτοπλακοῦς'', και εκτιμάται πως η εκδοχή αυτή του εδέσματος αποτελεί την προέλευση της σύγχρονης [[Τυρόπιτα|τυρόπιτας]] αλλά και του [[Μπακλαβάς|μπακλαβά]].<ref>[https://books.google.com/books?id=jYa3J6xrjt4C&pg=PA184&dq=koptoplakous&hl=en&sa=X&ei=3KTkT_-0Coiw0AH6kNiACg&ved=0CEkQ6AEwAw#v=onepage&q=koptoplakous&f=false%7C Rena Salaman, "Food in Motion the Migration of Foodstuffs and Cookery Techniques" from the Oxford Symposium on Food Cookery, Vol. 2, p. 184]</ref><ref name="faas">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=YXGlAr17oekC&pg=PA186&dq=Placenta+as+food+Italy+bay+leaves&ei=osZPStvpK4PcygS6nvXRAg|title=Around the Roman Table|last=Faas|first=Patrick|authorlink=|publisher=University of Chicago Press|year=2005|isbn=0226233472|location=|page=184-185|coauthors=|quote=}}</ref><ref name="Speros Vryonis 1971, p. 482">[[Speros Vryonis]] ''The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor'', 1971, p. 482</ref>


== Σύγχρονη εποχή ==
== Σύγχρονη εποχή ==
Ένα σύγχρονο παρόμοιο γλύκισμα με μπακλαβά το οποίο ονομάζεται ''πλατσέντα'' και το οποίο περιέχει μέλι και καρύδια παρασκευάζεται στην [[Λέσβος|Λέσβο]],<ref name="Agia Paraskevi">ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΟΜΙΛΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ''ΜΑΓΕΙΡΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΛΑΔΙ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΛΕΣΒΟΥ''</ref><ref>http://www.bostanistas.gr/?i=bostanistas.el.article&id=3528</ref><ref name="cookbook">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5U0iAwAAQBAJ&pg=PT161&lpg=PT161&dq=πλατσέντα&source=bl&ots=gvDhAQ6nmy&sig=hTgGtpI8hDKoMwSoKYw4pBpRlUg&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiplfyR5dPOAhUQ6WMKHYx-D7o4ChDoAQhDMAc#v=onepage&q=πλατσέντα&f=false|title=Τα Σαρακοστιανά 50 συνταγές για τη Σαρακοστή και τις γιορτές'' (''Lent foods: 50 recipes for Lent and the holidays'')|last=Λούβαρη-Γιαννέτσου|first=Βασιλεία|year=2014|quote="Η πλατσέντα είναι σαν τον πλακούντα των αρχαίων Ελλήνων"}}</ref> ενώ στην Ρουμανία ένα παρόμοιο έδεσμα ονομάζεται ''plăcintă''. Η ελληνική ονομασία του εδέσματος φαίνεται πως μεταφέρθηκε και στην αρμενική κουζίνα ως ''plagindi,'' ''plagunda,'' και ''pghagund,'' τα οποία αποτελούν κέικ με μέλι.<ref name="Perry">Perry, Charles. "Studies in Arabic Manuscripts," in Rodinson, Maxime, and Arthur John Arberry. "Medieval Arab Cookery." (2001). p. 143</ref>
Ένα σύγχρονο παρόμοιο γλύκισμα με μπακλαβά το οποίο ονομάζεται ''πλατσέντα'' και το οποίο περιέχει μέλι και καρύδια παρασκευάζεται στην [[Λέσβος|Λέσβο]],<ref>http://www.bostanistas.gr/?i=bostanistas.el.article&id=3528</ref><ref name="cookbook">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=5U0iAwAAQBAJ&pg=PT161&lpg=PT161&dq=πλατσέντα&source=bl&ots=gvDhAQ6nmy&sig=hTgGtpI8hDKoMwSoKYw4pBpRlUg&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiplfyR5dPOAhUQ6WMKHYx-D7o4ChDoAQhDMAc#v=onepage&q=πλατσέντα&f=false|title=Τα Σαρακοστιανά 50 συνταγές για τη Σαρακοστή και τις γιορτές'' (''Lent foods: 50 recipes for Lent and the holidays'')|last=Λούβαρη-Γιαννέτσου|first=Βασιλεία|year=2014|quote="Η πλατσέντα είναι σαν τον πλακούντα των αρχαίων Ελλήνων"}}</ref> ενώ στην Ρουμανία ένα παρόμοιο έδεσμα ονομάζεται ''plăcintă''. Η ελληνική ονομασία του εδέσματος φαίνεται πως μεταφέρθηκε και στην αρμενική κουζίνα ως ''plagindi,'' ''plagunda,'' και ''pghagund,'' τα οποία αποτελούν κέικ με μέλι.<ref name="Perry">Perry, Charles. "Studies in Arabic Manuscripts," in Rodinson, Maxime, and Arthur John Arberry. "Medieval Arab Cookery." (2001). p. 143</ref>


==Παραπομπές==
==Παραπομπές==

Έκδοση από την 17:20, 20 Αυγούστου 2017

Ο πλακούντας (αρχαία ελληνικά: πλακοῦς) ήταν γλυκό το οποίο παρασκευάζονταν στην αρχαία Ελλάδα και το οποίο είχε ομοιότητες με το σύγχρονο γλυκό τύπου τσίζκεϊκ.[1][2]Η ονομασία του γλυκίσματος εξακολουθεί να υπάρχει στην σύγχρονη εποχή σε παρόμοια εδέσματα διαφόρων τοποθεσιών.

Περιγραφή

Με την ονομασία πλακουντοποιικόν σύγγραμμα ήταν γνωστή η συνταγή για την παρασκευή του πλακούντα.[3][4]Συγκεκριμένη αναφορά υπάρχει στους Δειπνοσοφιστές του Αθήναιου, και ένα σχετικό σύγγραμμα αποδίδεται στον Αίγιμο, ενδεχομένως τον αρχαίο Έλληνα ιατρό του 6ου αιώνα π.Χ.[5][6]Ανάλογες αναφορές υπάρχουν και από τον Αρχέστρατο στα συγγράμματα γαστρονομίας του κατά τον 3ο αιώνα π.Χ.,[7] όπου το γλύκισμα αποτελείται από διάφορα επίπεδα ζύμης γεμισμένα με μέλι και μαλακό τυρί.[8] Ο κωμικός ποιητής Αντιφάνης (3ος αιώνας π.Χ.) επίσης είχε κάνει αναφορά στο γλύκισμα και τα κύρια συστατικά του τυριού, μελιού, και αλευριού.[9]

Έλληνας πλανόδιος πλακουντοποιός (ρουμανική εκδοχή plăcintă) στο Βουκουρέστι το 1880

Το έδεσμα ήταν δημοφιλές και στην αρχαία Ρώμη και διασώζεται συνταγή την οποία παραθέτει ο Κάτωνας στο έργο του με τίτλο De Agri Cultura το 160 π.Χ.[10]. Από την αρχαία Ρώμη πέρασε σταδιακά στην ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία / Βυζάντιο όπου έγινε γνωστό ως πλακοῦς τετυρωμένος καθώς και κοπτοπλακοῦς, και εκτιμάται πως η εκδοχή αυτή του εδέσματος αποτελεί την προέλευση της σύγχρονης τυρόπιτας αλλά και του μπακλαβά.[11][12][13]

Σύγχρονη εποχή

Ένα σύγχρονο παρόμοιο γλύκισμα με μπακλαβά το οποίο ονομάζεται πλατσέντα και το οποίο περιέχει μέλι και καρύδια παρασκευάζεται στην Λέσβο,[14][15] ενώ στην Ρουμανία ένα παρόμοιο έδεσμα ονομάζεται plăcintă. Η ελληνική ονομασία του εδέσματος φαίνεται πως μεταφέρθηκε και στην αρμενική κουζίνα ως plagindi, plagunda, και pghagund, τα οποία αποτελούν κέικ με μέλι.[16]

Παραπομπές

  1. ↑ (Αγγλικά) Ae'gimus - A dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, William Smith - perseus.tufts.edu
  2. ↑ (Αγγλικά) «Andrew Dalby, Sally Grainger, The Classical Cookbook, Getty Publications, 1996». 
  3. ↑ (Αγγλικά) «πλα^κουντο-ποιικός , ή, όν, - Henry George Liddell. Robert Scott. A Greek-English Lexicon - perseus.tufts.edu». 
  4. ↑ (Αγγλικά) «Cookbook - Encyclopaedia Britannica». 
  5. ↑ (Αγγλικά) «Athenaeus - The Oxford Companion to Sugar and Sweets - σελ 32». 
  6. ↑ Αρχικό κείμενο και αγγλική μετάφραση
  7. ↑ (Αγγλικά) «Howard Belton, A history of the world in five menus, AuthorHouse, 2015». 
  8. ↑ (Αγγλικά) «At the Sicilian Table: Culinary Pleasures of Ancient Sicily - Getty Museum». 
  9. ↑ Dalby, Andrew (1998). Cato on farming-De Agricultura-A modern translation with commentary. σελ. 155. Placenta is a Greek word (plakounta, accusative form of plakous 'cake'). '"The streams of the tawny bee, mixed with the curdled river of bleating she-goats, placed upon a flat receptacle of the virgin daughter of Demeter [honey, cheese, flour], delighting in ten thousand delicate toppings – or shall I simply say plakous?" "I'm for plakous"' (Antiphanes quoted by Athenaeus 449c). 
  10. ↑ Cato the Elder. «De Agricultura». 
  11. ↑ Rena Salaman, "Food in Motion the Migration of Foodstuffs and Cookery Techniques" from the Oxford Symposium on Food Cookery, Vol. 2, p. 184
  12. ↑ Faas, Patrick (2005). Around the Roman Table. University of Chicago Press. σελ. 184-185. ISBN 0226233472. 
  13. ↑ Speros Vryonis The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor, 1971, p. 482
  14. ↑ http://www.bostanistas.gr/?i=bostanistas.el.article&id=3528
  15. ↑ Λούβαρη-Γιαννέτσου, Βασιλεία (2014). Τα Σαρακοστιανά 50 συνταγές για τη Σαρακοστή και τις γιορτές (Lent foods: 50 recipes for Lent and the holidays). Η πλατσέντα είναι σαν τον πλακούντα των αρχαίων Ελλήνων 
  16. ↑ Perry, Charles. "Studies in Arabic Manuscripts," in Rodinson, Maxime, and Arthur John Arberry. "Medieval Arab Cookery." (2001). p. 143

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δείτε επίσης

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πλακούντας_(γλυκό)&oldid=6606931"