Νομός Σερρών

Νομός Σερρών
Εικόνα Η θέση του νομού στην Ελλάδα
Διοίκηση
Χώρα:	Ελλάδα
Περιφέρεια:	Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Αριθμός δήμων:	Σερρών, Σιντικής, Βισαλτίας, Αμφιπόλεως, Νέας Ζίχνης, Ηράκλειας, Εμμανουήλ Παπά (7)
Νομάρχης:	Οι νομαρχίες καταργήθηκαν στις 31 Δεκεμβρίου 2010
Γεωγραφία και στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμα:	Μακεδονία
Αριθμός επαρχιών:	Σερρών, Βισαλτίας, Σιντικής, Φυλλίδος (4)
Πρωτεύουσα:	Σέρρες
Έκταση:	3.967,744 χλμ²
Άλλα
Τηλεφωνικοί κωδικοί:	2321
Πινακίδες αυτοκινήτων:	ΕΡ*
Ιστοσελίδα
serres.pkm.gov.gr

Ο νομός Σερρών είναι ένας από τους 13 νομούς της Μακεδονίας, του μεγαλύτερου διαμερίσματος της Ελλάδας και ανήκει στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Ανατολικά συνορεύει με τους νομούς Δράμας και Καβάλας και δυτικά με τους νομούς Θεσσαλονίκης και Κιλκίς. Στα βόρεια συνορεύει με τη Βουλγαρία και με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (FYROM). Είναι ο νομός με τα περισσότερα χωριά σε όλη την Ελλάδα.

Γεωγραφία

Ανήκει στους πεδινότερους νομούς της Ελλάδας, δεδομένου ότι το 48% της συνολικής έκτασης του χαρακτηρίζεται σαν πεδινό-ημιορεινό. Περικλείεται δυτικά από τις οροσειρές Κερκίνης-Βερτίσκου-Κερδυλίων, ανατολικά από τις οροσειρές Ορβήλου-Μενοικίου-Παγγαίου, ενώ βόρεια δεσπόζει το όρος Μπέλες. Το νομό διασχίζει ο ποταμός Στρυμώνας, που πηγάζει από τη Βουλγαρία και εκβάλλει στο Στρυμονικό κόλπο (Ορφανού). Κυριότερος παραπόταμός του είναι ο Αγγίτης, στο ανατολικό τμήμα του νομού, όπου ρέει μεταξύ του Παγγαίου και του Μενοικίου όρους, σχηματίζοντας το φαράγγι του Αγγίτη, δίπλα στα Σπήλαια της Αλιστράτης.

Ιστορία

Ο νομός Σερρών, που εκτείνεται στην κοιλάδα του κάτω ρου του Στρυμόνα, κατοικήθηκε από τα προϊστορικά ακόμη χρόνια από διάφορους πληθυσμούς. Εκτός από τους αυτόχθονες, άλλοι γνωστοί πληθυσμοί που είχαν εγκατασταθεί εδώ ήταν οι Φρύγες (Βρύγες), οι Στρυμόνιοι, οι Παίονες και στους ιστορικούς χρόνους διάφορες θρακικές φυλές, όπως ήταν οι Οδόμαντες, οι Βισάλτες, οι Σιντοί και οι Ηδωνοί, οι οποίοι έδωσαν και το όνομά τους στις περιοχές όπου κατοίκησαν : Οδομαντική, Βισαλτία, Σιντική και Ηδωνίδα. Στα μέσα περίπου του 5ου π.Χ. αιώνα Αθηναίοι άποικοι ίδρυσαν κοντά στις εκβολές του Στρυμόνα την Αμφίπολη, η οποία αναδείχτηκε στη σημαντικότερη πόλη της ευρύτερης περιοχής. Μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση διαπιστώνεται η εγκατάσταση Ρωμαίων, ιδίως μετά την ίδρυση της γειτονικής ρωμαϊκής αποικίας των Φιλίππων, της οποίας η επικράτεια (territorium) είχε συμπεριλάβει μέσα στα όριά της το ΝΑ τμήμα του νομού Σερρών. Τέλος, στα αυτοκρατορικά χρόνια μαρτυρούνται εγκαταστάσεις μεταναστών από την Ελληνική Ανατολή και κυρίως από τη Μ. Ασία. Οι παραπάνω πληθυσμοί, όπως και οι άποικοι, εκμεταλλεύτηκαν τα πλούσια δάση και βοσκοτόπια, τις απέραντες καλλιεργήσιμες εκτάσεις και τα πλούσια μεταλλεία (χρυσού, αργύρου, χαλκού και σιδήρου) της περιοχής. Πολύ προνομιακή ήταν, από συγκοινωνιακή άποψη, η γεωγραφική θέση του νομού, καθώς ήλεγχε ένα σπουδαίο σταυροδρόμι αρχαίων δρόμων, οι οποίοι εξασφάλιζαν την επικοινωνία του Αιγαιακού κόσμου (ακτές Στρυμονικού κόλπου) με τη Βαλκανική παραδουνάβια ενδοχώρα, όπως και την επικοινωνία μεταξύ Ανατολής και Δύσης, καθώς η Εγνατία οδός διέσχιζε το νότιο τμήμα του νομού. Από άποψη τοπογραφίας, στο νομό Σερρών έχουν εντοπιστεί πολλές θέσεις πόλεων και αγροτικών οικισμών (κωμών), που είχαν ιδρυθεί κατά την αρχαία και ρωμαϊκή εποχή. Από τις αρχαίες πηγές μας είναι γνωστά τα ονόματα ορισμένων πόλεων, όπως είναι η Σίρις - Σίρρα (Σέρρες), η Δραβήσκος, η Γάζωρος, η Σκοτούσσα, η Ηράκλεια, η Ευπορία, η Βέργη, η Ορέσκεια, η Τράγιλος κ.ά.

Κοινωνία

Οι κάτοικοι του νομού είναι είτε γηγενείς Έλληνες είτε πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, την Μικρά Ασία και τον Πόντο. Η συνολική έκταση του νομού ανέρχεται σε 3.967,744 τετραγωνικά χιλιόμετρα, που είναι το 3% της έκτασης της Ελλάδας. Το 41% της συνολικής έκτασης του νομού είναι καλλιεργήσιμες εκτάσεις, γεγονός που καθορίζει και την κύρια ασχολία των κατοίκων του νομού.

Αξιοθέατα και Μνημεία

Λίμνη Κερκίνη

Στο νομό υπάρχουν αξιόλογοι αρχαιολογικοί και ιστορικοί τόποι, όπως:

• η πόλη των Σερρών
• η περιοχή της αρχαίας Αμφίπολης
• η Αρχαία Άργιλος (κοντά στα σημερινά Ν.Κερδύλια)
• οι ιστορικές μονές: Τιμίου Προδρόμου Σερρών, Παναγίας Εικοσιφοινίσσης, Αγίας Κυριακής Αλιστράτης
• η λίμνη Κερκίνη, σημαντικός προστατευόμενος υγροβιότοπος
• η τοποθεσία Κλειδί, όπου ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος εξολόθρευσε το στρατό των Βουλγάρων το 1014. Το Μνημείο Βασιλείου Β' του Μακεδόνος (Μνημείο Μάχης του Κλειδίου) βρίσκεται στο 14ο χλμ Σιδηροκάστρου-Προμαχώνα και είναι αφιερωμένο στον αυτοκράτορα Βασίλειο Βουλγαροκτόνο και τη νίκη του κατά τη Μάχη του Κλειδίου, που έλαβε χώρα το 1014 στην ευρύτερη περιοχή. Στην κορυφή του μνημείου είναι τοποθετημένο το σύμβολο Βυζαντίου, ο δικέφαλος αετός, ενώ στη μαρμάρινη στήλη είναι χαραγμένο το επίγραμμα:

ΒΑΣΙΛΕΙΩ ΤΩ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙ ΜΝΗΜΟΝΕΣ ΔΕΙΝΩΝ ΑΕΘΛΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΗΣ ΤΟΔΕ ΛΑΪΝΟΝ ΕΠΙΓΟΝΟΙ ΣΤΗΣΑΝ ΔΟΞΗΣ ΑΪΔΙΟΝ

Τουρισμός

Ο νομός έχει αρκετά τουριστικά μέρη που δέχονται πολλούς επισκέπτες, όπως τον Άγιο Ιωάννη, προάστιο του Δήμου Σερρών, την κοιλάδα των Αγίων Αναργύρων, το Λαϊλιά με την πλούσια δασική του βλάστηση και το σύγχρονο χιονοδρομικό του κέντρο, τη λίμνη Κερκίνη με το τεχνητό φράγμα άρδευσης της πεδιάδας των Σερρών, τον πλούσιο υδροβιότοπο και το φρέσκο ψάρι, τα Άνω Πορόια, με το δροσερό βουνίσιο κλίμα το καλοκαίρι και τη φρέσκια πέστροφα, την Αλιστράτη, όπου επισκέπτονται το γνωστό σπήλαιο και το φαράγγι του ποταμού Αγγίτη.Επίσης διαθέτει το οχυρό Ρούπελ το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς για τον Ελληνογερμανικό πόλεμο του 1941.

Παλαιότεροι δήμοι και κοινότητες

Δήμοι και κοινότητες του νομού Σερρών.

Αλιστράτη: Το φαράγγι του ποταμού Αγγίτη

Δήμος	Έδρα	Ταχυδρομικός κώδικας	Τηλεφωνικό πρόθεμα ((0)30-)
Αλιστράτης	Αλιστράτη	62	23240
Αμφίπολης	Παλαιοκώμη	62	23240
Αχινού	Σιτοχώρι	62	23210
Βισαλτίας	Δημητρίτσι Σερρών	62	23220
Εμμανουήλ Παππά	Χρυσό Σερρών	62	23210
Ηρακλείας	Ηράκλεια	62	23250
Μητρουσίου	Προβατάς	62	23210
Κερκίνης	Ροδόπολη	62	23270
Κορμίστας	Νέα Μπάφρα	62	23240
Λευκώνα	Λευκώνας	62	23210
Νέας Ζίχνης	Νέα Ζίχνη	62	23240
Νιγρίτας	Νιγρίτα	62	23220
Πετριτσίου	Νέο Πετρίτσι Σερρών	62	23230
Πρώτης	Πρώτη Σερρών	62	23240
Ροδολίβους	Ροδολίβος	62	23240
Σερρών	Σέρρες	62	23210
Σιδηροκάστρου	Σιδηρόκαστρο	62	23230
Σκοτούσσας	Σκοτούσσα Σερρών	62	23250
Σκουτάρεως	Σκουτάρι	62	23210
Στρυμωνικού	Στρυμωνικό Σερρών	62	23250
Στρυμώνα	Νέος Σκοπός Σερρών	62	23210
Τραγίλου	Μαυροθάλασσα Σερρών	62	23220

Κοινότητα	Έδρα	Ταχυδρομικός κώδικας	Τηλεφωνικό πρόθεμα ((0)30-)
Αγκίστρου	Άγκιστρο Σερρών	62	23230
Ανω Βροντούς	Άνω Βροντού Σερρών	62	23210
Αχλαδοχωρίου	Αχλαδοχώρι Σερρών	62	23230
Ορεινού	Ορεινή Σερρών	62	23210
Προμαχώνος	Προμαχώνας Σερρών	62	23230

Διοικητική διαίρεση

Κύριο άρθρο, που αφορά την διοικητική διαίρεση από το 2011 και μετά: Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Σερρών

Για την διοικητική διαίρεση μέχρι το 2010, δείτε: Διοικητική διαίρεση νομού Σερρών (πρόγραμμα Καποδίστριας)

Περιφερειακή Ενότητα Σερρών
Περιφερειακή ενότητα
Λογότυπο Έμβλημα
Χάρτης της Ελλάδας με {{{Όνομα}}} Θέση του νομού Σερρών στον χάρτη της Ελλάδας.
Χώρα	Ελλάδα
Πρωτεύουσα	Σέρρες
Ιστορική Πρωτεύουσα
Δήμοι	7
Διοίκηση
• Αντιπεριφερειάρχης	Ιωάννης Μωυσιάδης
Διοικητική διαίρεση
• Περιφέρεια	Κεντρική Μακεδονία
Έτος δημιουργίας νομού
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Μακεδονία
Έκταση
• Συνολική	3.968 τ.χλμ
• Κατάταξη	8η
Πληθυσμός
• Συνολικός	176.430 (2011)
• Κατάταξη πληθ.	14η
• Πυκνότητα	44,47 κάτ./χλμ²
• Κατάταξη πυκν.	42η
ISO 3166-2	GR-61
Ταχ. κώδικες	62* **
Πιν. αυτοκινήτων	ΕΡ*-ΚΟ-ΚΡ-ΚΤ-ΚΖΜ** (** Δανεικές από το Ν.Κοζάνης)
Ιστότοπος	pkm.gov.gr

Παραπομπές

Περιφερειακή ενότητα Σερρών

• Δήμος Αμφίπολης
• Δήμος Βισαλτίας
• Δήμος Εμμανουήλ Παππά
• Δήμος Ηρακλείας
• Δήμος Νέας Ζίχνης
• Δήμος Σερρών
• Δήμος Σιντικής

Πόλεις και Κωμοπόλεις

Κατάταξη	Πόλη/Κωμόπολη	Πληθυσμός 2001	Πληθυσμός 2011
1	Σέρρες	54.266	58.287
2	Σιδηρόκαστρο	5.711	5.177
3	Νιγρίτα	5.566	3.533
4	Ηράκλεια	3.551	3.786
5	Αλιστράτη	2.761	2.127
6	Σκούταρι	2.614	2.154
7	Ροδολίβος	2.552	2.072
8	Νέο Σούλι	2.539	2.399
9	Νέος Σκοπός	2.529	1.934
10	Νέα Ζίχνη	2.421	2.530
11	Νέο Πετρίτσι	2.373	1.932
12	Τερπνή	2.189	2.169
13	Λευκώνας	2.136	2.388
14	Χρυσό	1.952	1.571

Βλέπε επίσης

• Σέρρες
• Διοικητική διαίρεση νομού Σερρών (Πλήρης κατάλογος των πόλεων και οικισμών του νομού)
• Αλιστράτη Σερρών
• Σπήλαιο Αλιστράτης
• Αγγίτης ποταμός

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Περιφερειακή Ενότητα Σερρών
• Δήμος Σερρών
• Τουριστικός Οδηγός Νομού Σερρών
• Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών
• Γενικό Νοσοκομείο Σερρών
• Σέρρες
• Σπήλαιο Αλιστράτης
• Αεροφωτογραφίες από το Νομό Σερρών
• Δαρνακοχώρια Σερρών