Στρυμονικός κόλπος

Ο Στρυμονικός Κόλπος (γράφεται συχνά εσφαλμένα ως "Στρυμωνικός Κόλπος") ή Κόλπος Ορφανού αποτελεί εγκόλπωση του Αιγαίου στο ΒΔ άκρο του Θρακικού πελάγους κατά διεύθυνση βορειοδυτική - νοτιοανατολική με συνολικό μήκος άνω των 20 χλμ. Ο Στρυμονικός οριοθετείται μέχρι τη νοητή ευθεία που συνδέει τα ακρωτήρια Ελευθέρας της Χαλκιδικής και Αγ. Δημητρίου της Καβάλας. Το όνομά του οφείλεται στον ποταμό Στρυμόνα που εκβάλει σ΄ αυτόν.
Η βυθομετρία εντός του κόλπου χαρακτηρίζεται ομαλή αυξανόμενη κατά τη διεύθυνσή του. Το μέγιστο βάθος του φθάνει τα 95 μέτρα κοντά και ΝΔ του ακρωτηρίου της Απολλωνίας. Οι ακτές του επί το πλείστον είναι αμμώδεις και ομαλές μ΄ εξαίρεση ενός μικρού βραχώδους τμήματος των δυτικών ακτών του, στη Χαλκιδική. Κατά μήκος των ακτών του Στρυμονικού υφίστανται πολλοί οικισμοί σημαντικότεροι των οποίων είναι ο Σταυρός και η Ασπροβάλτα. Ο Κόλπος φέρεται ως "Κόλπος ορφανού" κατά μετάφραση από τους αγγλκούς ναυτικούς χάρτες. Επί Ενετικής θαλασσοκρατορίας ο Στρυμονικός λέγονταν "Κόλπος της Κοντέσσας", από το όνομα της ενετικής κωμόπολης "Contessa", στη θέση της οποίας βρίσκεται το χωριό Ορφανό.

Το όνομα του Στρυμονικού κόλπου μας είναι γνωστό από τον γεωγράφο Στράβωνα. Ο Ρωμαίος ιστορικός Λίβιος ονομάζει την παραλία του κόλπου αυτού "Parastrymonia", ενώ o Πλίνιος μνημονεύει τη δυτική παραλία του με το όνομα "Cermoreus sinus".

Σημείωση

Σημειώνεται ότι η πλοήγηση κοντά στις ακτές, ιδίως παρά τις εκβολές του Στρυμόνα με σχετικά μεσαία σκάφη αναψυχής χρήζει ιδιαίτερης προσοχής διότι σε πολλά σημεία παρατηρείται μετακίνηση άμμου στο βυθό, με συνέπεια τα βάθη να μεταβάλλονται από εκείνα που αναφέρονται στους ναυτικούς χάρτες. Συνεπώς η χρήση του βυθομέτρου κρίνεται μάλλον αναγκαία. Αν υποπέσει στην αντίληψη ότι επί της ακολουθούμενης πορείας του σκάφους και σε κάποια απόσταση η θάλασσα αρχίζει να πρασινίζει αυτό σημαίνει ύπαρξη αβαθών και θα πρέπει ν΄ ακολουθήσει αμέσως αλλαγή πορείας κατά 90°, ή άμεσο "κράτημα" των μηχανών, προ του κινδύνου προσάραξης.

Λεπτομερείς ναυτιλιακές πληροφορίες για τον Στρυμονικό κόλπο παρέχει ο Ελληνικός Πλοηγός 4ος τόμος και ιδιαίτερα ο χάρτης ελληνικής έκδοσης: ΧΕΕ-3211, που καλύπτει τον Στρυμονικό κόλπο και τον κόλπο Ιερισσού.