Δέλτα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ αφαιρέθηκε η Κατηγορία:Γράμματα του ελληνικού αλφάβητου; προστέθηκε η Κατηγορία:Γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου (με το [[Βικιπαίδει... |
JSion (συζήτηση | συνεισφορές) Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
| Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
{{πηγές|10|12|2014}} |
{{πηγές|10|12|2014}} |
||
{{Α-Ω|letter=Delta uc lc}} |
{{Α-Ω|letter=Delta uc lc}} |
||
Το γράμμα '''δέλτα''' (κεφαλαίο '''Δ''', πεζό '''δ''') είναι το τέταρτο γράμμα του [[Ελληνικό αλφάβητο|ελληνικού αλφαβήτου]]. |
Το γράμμα '''δέλτα''' (κεφαλαίο '''Δ''', πεζό '''δ''') είναι το τέταρτο γράμμα του [[Ελληνικό αλφάβητο|ελληνικού αλφαβήτου]]. Στην νέα ελληνική αναπαριστά το ηχηρό τριβόμενο οδοντικό σύμφωνο [[Ηχηρό τριβόμενο οδοντικό σύμφωνο|/<big>ð</big>/]] και το αντίστοιχο αλλόφωνο ενώ στην [[Αρχαία ελληνική γλώσσα|αρχαία ελληνική]] αναπαριστούσε το κλειστό [[Ηχηρό οδοντικό κλειστό σύμφωνο|/d/]].<ref>Μποτίνης, Α. (2011): ''Φωνητική της ελληνικής''. ISEL. σελ. 89.</ref> |
||
Στην ελληνική αναπαριστά στον φθόγγο '''[[ð]]''' (βλ. [[ΔΦΑ|Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο]]). |
|||
| ⚫ | |||
Προήλθε από το [[φοινικικό αλφάβητο|φοινικικό]] γράμμα ''ντάλεθ'' ([[Αρχείο:Phoenician daleth.png|20px]]), που στα [[Φοινίκη|φοινικικά]] σήμαινε ''πόρτα''. Το γράμμα '''[[D]]''','''[[d]]''' του λατινικού αλφαβήτου προήλθε από το παρόμοιο γράφημα του χαλκιδικού αλφαβήτου,<ref>Μπαμπινιώτης, Γ. (2005): ''Λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσας''. Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. ''s.v.'' «Δ».</ref> με το '''[[Д]]''', '''[[д]]''' του κυριλλικού να αποτελεί επίσης προσαρμογή του. |
|||
Αντιστοιχεί στο γράμμα '''[[D]]''','''[[d]]''' του λατινικού αλφαβήτου και στο '''[[Д]]''', '''[[д]]''' του κυριλλικού. Προήλθε από το [[φοινικικό αλφάβητο|φοινικικό]] γράμμα ''ντάλεθ'' ([[Αρχείο:Phoenician daleth.png|20px]]), που στα [[Φοινίκη|φοινικικά]] σήμαινε ''πόρτα''. |
|||
| ⚫ | |||
==Άλλες χρήσεις== |
==Άλλες χρήσεις== |
||
| Γραμμή 27: | Γραμμή 27: | ||
Το Δ επίσης συμβόλιζε το δέκα σε ένα αρχαιότερο ελληνικό σύστημα αρίθμησης το [[ακροφωνικό σύστημα αρίθμησης]]. |
Το Δ επίσης συμβόλιζε το δέκα σε ένα αρχαιότερο ελληνικό σύστημα αρίθμησης το [[ακροφωνικό σύστημα αρίθμησης]]. |
||
==Προφορά== |
|||
== Παραπομπές == |
|||
Το δ είναι [[σύμφωνο]] που χαρακτηρίζεται [[άφωνο]], [[οδοντικό (σύμφωνο)|οδοντικό]] και [[μέσο (σύμφωνο)|μέσο]]. |
|||
| ⚫ | |||
{{clear}} |
|||
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι== |
|||
| ⚫ | |||
[[Κατηγορία:Γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου|δ]] |
[[Κατηγορία:Γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου|δ]] |
||
Έκδοση από την 11:45, 21 Μαΐου 2017
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το γράμμα δέλτα (κεφαλαίο Δ, πεζό δ) είναι το τέταρτο γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου. Στην νέα ελληνική αναπαριστά το ηχηρό τριβόμενο οδοντικό σύμφωνο /ð/ και το αντίστοιχο αλλόφωνο ενώ στην αρχαία ελληνική αναπαριστούσε το κλειστό /d/.[1]
Προήλθε από το φοινικικό γράμμα ντάλεθ (
), που στα φοινικικά σήμαινε πόρτα. Το γράμμα D,d του λατινικού αλφαβήτου προήλθε από το παρόμοιο γράφημα του χαλκιδικού αλφαβήτου,[2] με το Д, д του κυριλλικού να αποτελεί επίσης προσαρμογή του.
Στο ελληνικό σύστημα αρίθμησης έχει αριθμητική αξία δ´=4.
Άλλες χρήσεις
Το όνομα Δέλτα μπορεί να αναφέρεται:
- Στην ανώνυμη εταιρία Δέλτα Α.Ε.
- Στην Ελληνίδα συγγραφέα Πηνελόπη Δέλτα
- Στον μουσικό και συνθέτη Μιχάλη Δέλτα
- Στο δέλτα ποταμού (εξαιτίας του σχήματος)
Ως διεθνές σύμβολο
Το κεφαλαίο Δ ως σύμβολο το συναντούμε σε διάφορες περιπτώσεις:
- Συμβολίζει μια μακροσκοπική μεταβολή μιας τιμής ή μεταβλητής στη φυσική ή στα μαθηματικά. Π.χ.
- Συμβολίζει τη διακρίνουσα εξίσωσης (συνήθως) δευτέρου βαθμού. Για μια εξίσωση γενικού τύπου αx2 + βx + γ = 0, είναι Δ = β2 - 4αγ. Ανάλογα με το πρόσημό της, διακρίνει την ύπαρξη ή και τον αριθμό των πραγματικών λύσεων της εξίσωσης.
- Συμβολίζει τα σωμάτια Δέλτα στη σωματιδιακή φυσική
- Παριστάνει μερικές τον τελεστή Laplace: , αν και πιο συχνά παριστάνεται με ανάδελτα στο τετράγωνο (∇2). Είναι .
Το πεζό δ χρησιμοποιείται ως:
- Σύμβολο της μικροσκοπικής μεταβολής μιας τιμής ή μεταβολής στη φυσική ή στα μαθηματικά είτε ως ένδειξη ότι μια τιμή είναι μικροσκοπικής κλίμακας.
- Στατιστικό ηλεκτρικό φορτίο μικρότερο κατά απόλυτη τιμή από αυτό του ενός ηλεκτρονίου στη Χημεία. Χρησιμοποιείται για να δείξει την κατανομή στατιστικού φορτίου σε πολωμένους ομοιοπολικούς δεσμούς. Π.χ. το υδροφθόριο παριστάνεται μερικές φορές έτσι: Hδ+-Fδ-.
- Το δέλτα του Κρόνεκερ στα μαθηματικά.
- Το δέλτα του Ντιράκ στα μαθηματικά.
Το Δ επίσης συμβόλιζε το δέκα σε ένα αρχαιότερο ελληνικό σύστημα αρίθμησης το ακροφωνικό σύστημα αρίθμησης.
