Παρμενίδης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{άλλεςχρήσεις4||άλλα άτομα με το ίδιο όνομα|Παρμενίδης (αποσαφήνιση)}}
{{άλλεςχρήσεις4||άλλα άτομα με το ίδιο όνομα|Παρμενίδης (αποσαφήνιση)}}
{{Πληροφορίες προσώπου}}
{{Πληροφορίες προσώπου
| εικόνα =
{{πηγές|14|02|2011}}
| ημερομηνία γέννησης = 502 π.Χ.
| τόπος γέννησης = [[Ελέα]], [[Ιταλία]]
| ημερομηνία θανάτου =
| τόπος θανάτου =
| εθνικότητα = Έλληνας
| υπηκοότητα = Ελλάδα
| ιδιότητα = Φιλόσοφος
| ιστοσελίδα =
}}
{{πηγές}}
[[Αρχείο:Παρμενιδης.jpg|μικρογραφία|259x259εσ|Συγγραφικό έργο Παρμενίδη.]]
[[Αρχείο:Παρμενιδης.jpg|μικρογραφία|259x259εσ|Συγγραφικό έργο Παρμενίδη.]]
Ο '''Παρμενίδης''' ήταν αρχαίος [[Έλληνας (μυθολογία)|Έλληνας]] φιλόσοφος. Γεννήθηκε στην [[Ελέα]] της [[Μεγάλη Ελλάδα|Μεγάλης Ελλάδα]]ς στα τέλη του 6ου αι. π.Χ., σε ένα περιβάλλον επηρεασμένο από τις απόψεις του [[Πυθαγόρας|Πυθαγόρα]] και του [[Ξενοφάνης|Ξενοφάνη]]. Θεωρείται η πλέον πρωτότυπη μορφή της προσωκρατικής σκέψης. Σε αντίθεση με τους Ίωνες ''φυσιολόγους'' δεν αναζητά την ενότητα του κόσμου σε μια φυσική ουσία, αλλά στην ίδια την «οντότητα» των πραγμάτων που μας περιβάλλουν, στο ''είναι'' όλων των όντων και όλων των πραγμάτων.
Ο '''Παρμενίδης''' ήταν αρχαίος [[Έλληνας (μυθολογία)|Έλληνας]] φιλόσοφος. Γεννήθηκε στην [[Ελέα]] της [[Μεγάλη Ελλάδα|Μεγάλης Ελλάδα]]ς στα τέλη του 6ου αι. π.Χ., σε ένα περιβάλλον επηρεασμένο από τις απόψεις του [[Πυθαγόρας|Πυθαγόρα]] και του [[Ξενοφάνης|Ξενοφάνη]]. Θεωρείται η πλέον πρωτότυπη μορφή της προσωκρατικής σκέψης. Σε αντίθεση με τους Ίωνες ''φυσιολόγους'' δεν αναζητά την ενότητα του κόσμου σε μια φυσική ουσία, αλλά στην ίδια την «οντότητα» των πραγμάτων που μας περιβάλλουν, στο ''είναι'' όλων των όντων και όλων των πραγμάτων.

Έκδοση από την 16:55, 10 Μαρτίου 2017

Για άλλα άτομα με το ίδιο όνομα, δείτε: Παρμενίδης (αποσαφήνιση).
Παρμενίδης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Παρμενίδης (Αρχαία Ελληνικά)
Γέννηση502 π.Χ.
Ελέα, Ιταλία
ΕθνικότηταΈλληνας
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΦιλόσοφος
Επηρεάστηκε απόΗράκλειτος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Αρχείο:Παρμενιδης.jpg
Συγγραφικό έργο Παρμενίδη.

Ο Παρμενίδης ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος. Γεννήθηκε στην Ελέα της Μεγάλης Ελλάδας στα τέλη του 6ου αι. π.Χ., σε ένα περιβάλλον επηρεασμένο από τις απόψεις του Πυθαγόρα και του Ξενοφάνη. Θεωρείται η πλέον πρωτότυπη μορφή της προσωκρατικής σκέψης. Σε αντίθεση με τους Ίωνες φυσιολόγους δεν αναζητά την ενότητα του κόσμου σε μια φυσική ουσία, αλλά στην ίδια την «οντότητα» των πραγμάτων που μας περιβάλλουν, στο είναι όλων των όντων και όλων των πραγμάτων.

Η φιλοσοφία του: Προοίμιο-Αλήθεια

Ο Παρμενίδης εκθέτει τη φιλοσοφία του σε έμμετρο λόγο (δακτυλικό εξάμετρο), επιθυμώντας πιθανώς να την παρουσιάσει ως αποτέλεσμα θείας αποκάλυψης. Στο προίμιο του ποιήματoς περιγράφεται το ταξίδι του ποιητή πάνω σε άρμα, καθοδηγούμενο από κόρες του ΄Ηλιου σε μια ανώνυμη θεά. Ακολουθεί η Αλήθεια, στην οποία μιλά η θεά επιχειρώντας μια προσέγγιση της καρδιάς της αλήθειας.

«αλλά ωστόσο θα μάθεις και τούτο, πως τα δοκούντα θα έπρεπε να είναι απολύτως δεκτά, όλα δεκτά στο σύνολό τους ως όντα».

Παρουσιάζοντας τα φαινόμενα ως όντα, εισάγεται στο ποίημα το είναι και γεννιέται εκείνος ο κλάδος της φιλοσοφίας που ονομάζεται Οντολογία, δηλαδή λόγος περί του όντος, περί του είναι. Σε αντίθεση με τους Ίωνες ο Παρμενίδης δεν ρωτά για το τι των όντων, αλλά στρέφει την προσοχή μας στο είναι. Σε ένα άλλο απόσπασμα αντιδιαστέλλει το είναι, την ύπαρξη των όντων με το μηδέν και το απορρίπτει, μη αποδεχόμενος τη σύλληψη του απόλυτου μηδενός ως αντίθετου στο είναι. Παρόλο που αναφέρει αρχικά τις δύο οδούς του είναι και του μηδενός ως τις μόνες που μπορούν να νοηθούν, σπεύδει να υπογραμμίσει ότι η οδός του «είναι» είναι η μόνη αληθινή και ότι μόνον το είναι μπορεί να αποτελέσει αυθεντικό αντικείμενο της νόησης. Η νόηση εδώ δεν εξαρτάται βέβαια από τις αισθήσεις, αλλά διεισδύει στη βαθύτερη ουσία των πραγμάτων.

Άσχετα από τη μεταβολή των εξωτερικών πραγμάτων το είναι, που αφορά αδιακρίτως κάθε ον, αποτελεί το μοναδικό αντικείμενο της Αλήθειας, η οποία δεν αρνείται τον Κόσμο και την πολλαπλότητα, την κίνηση και την πολυμορφία, αλλά υπογραμμίζει την ενότητα και συνέχεια που τον διέπει, αν φυσικά τον δούμε γεμάτο από το είναι.

Τα προς αλήθεια

Ο Παρμενίδης επιλέγει να μην μας παρουσιάσει από την αρχή του ποιήματος τη διδασκαλία του περί του είναι και του όντος, αυτή που δια στόματος της θεάς αποκαλεί αλήθεια, αλλά μας εισάγει σταδιακά στη φιλοσοφική του σκέψη. Έτσι η αρματοδρομία η οποία συμβολίζει την πορεία από την άγνοια στη γνώση, περιέχει ορισμένα σημαντικά στοιχεία που πρέπει να ερμηνευθούν ώστε να προσεγγίσουμε καλύτερα τις γνωσιολογικές και οντολογικές θέσεις του φιλοσόφου.

Τα στοιχεία αυτά είναι τα εξής:

α) ο θυμός

Όπως στην πλατωνική φιλοσοφία η έννοια του Έρωτα εκφράζει την έντονη επιθυμία και την αγάπη για την κατάκτηση της γνώσης, έτσι και εδώ ο θυμός σημαίνει την ισχυρή θέληση της ψυχής να γνωρίσει τον κόσμο.

β) οἱ πολύφραστοι ἵπποι: 

Οι λογικές δυνάμεις που κατευθύνουν το άρμα της ψυχής προς την ανακάλυψη της αλήθειας. Πολύφραστος σημαίνει προικισμένος με φρόνηση.

γ) ἡ πολύφημος ὁδός: 

Η οδός που διατρέχουν οι λογικές δυνάμεις του ανθρώπου για να φθάσουν στη θέαση της αλήθειας. Η διαδρομή της γνώσης πραγματοποιείται δια μέσου όλων των πόλεων, « κατὰ πάντ’ ἄστη », δηλαδή μέσω πολλών σημείων της εμπειρικής πραγματικότητας από τα οποία ο άνθρωπος πρέπει να συσσωρεύει γνώσεις με το να εμβαθύνει σε αυτά, αναζητώντας τη σταθερή τους ουσία και να μην στέκεται στη φαινομενική εικόνα που αντιλαμβάνεται με τις αισθήσεις του.

δ) ὁ εἰδὼς φώς: 

Ο σοφός άνδρας που οδεύει προς τη γνώση διατρέχοντας την πολύφημη οδό. Σοφός λοιπόν δεν είναι μόνο αυτό που κατέχει τη γνώση αλλά και αυτός που διαρκώς την αναζητεί.

ε) αἱἩλιάδες κόραι: 

Οι δυνάμεις που καθοδηγούν το άρμα της ψυχής στην οδό της έρευνας, προικίζοντας το νου του ανθρώπου με το φως της αγνότητας και της ιδιοτέλειας, διότι τότε μόνο κατακτάται η αληθινή γνώση.

στ) τά δώματα νυκτὸς: 

Τα δώματα της νύχτας είναι το σημείο εκκίνησης της πνευματικής πορείας για την κατάκτηση της γνώσης και συμβολίζουν την άγνοια και την αμάθεια. Σε κάθε περίπτωση η γνώση θεωρείται ως επίκτητη και όχι ως έμφυτη.

ζ) αἱ αἰθέριαι Πύλαι: 

Οι πύλες του αιθέρα είναι η οριοθέτηση των πεδίων της άγνοιας και της γνώσης, δηλαδή μεταξύ των δωμάτων της νυκτός και των ανακτόρων της αλήθειας.

η) ἡ Δίκη: 

Τις κλειδαριές των πυλών κρατεί η Δίκη. Η Δίκη είναι η μεταφυσική δύναμη που κρατά την όλη πραγματικότητα μέσα σε σταθερά όρια, απαγορεύοντας την κίνηση και την αλλαγή οι οποίες είναι μόνο επιφανειακές εντυπώσεις.

Αφού οι θυγατέρες του Ήλιου μίλησαν με γλυκούς λόγους στη Δίκη, την έπεισαν να αφαιρέσει το μοχλό από τις θύρες και τελικώς ο φιλόσοφος – αναβάτης φθάνει ενώπιον της θεάς, με την αρματοδρομία να λαμβάνει τέλος. Οι γλυκοί λόγοι συμβολίζουν ασφαλώς την αγνότητα της ψυχής του ανθρώπου που αναζητά την αλήθεια. Όταν η πνευματική αναζήτηση εξυπηρετεί σκοπούς, τότε προσκρούει σε ανυπέρβλητα εμπόδια.

Η θεά η οποία κατέχει την αλήθεια, υποδέχεται με προθυμία τον ερευνητή και αρχικά του επισημαίνει πως στο δικό της δρόμο, το δρόμο της γνωστικής προσπάθειας, δεν τον έφερε κάποια κακή μοίρα αλλά η Θέμις και η Δίκη. Έχουμε τονίσει ότι η θεά συμβολίζει τη δύναμη της ενοράσεως. Η ενορατική λειτουργία του πνεύματος είναι απαραίτητο στοιχείο της γνωστικής διαδικασίας, διότι μέσω αυτής ο άνθρωπος μπορεί να συλλάβει ανώτερα νοήματα που δεν γίνονται αντιληπτά απ’ τις αισθήσεις. Άλλωστε σε πολλούς επιστημονικούς κλάδους, μεγάλες ιδέες και σημαντικές θεωρίες έχουν ως υπόβαθρο υπερβατικούς υποθετικούς συλλογισμούς οι οποίοι επαληθεύονται μέσω λογικών μεθόδων.

Μετά το καλωσόρισμα, η θεά ανακοινώνει στον φιλόσοφο ότι πρέπει να μάθει τα πάντα, τόσο την ήρεμη και ακλόνητη καρδιά της ολοστρόγγυλης αλήθειας, όσο και τις δόξες των θνητών στις οποίες δεν υπάρχει αληθινή βεβαιότητα. Στο σημείο αυτό γίνεται ο διαχωρισμός του ποιήματος σε αλήθεια και δόξα. Ωστόσο η θεά αναγνωρίζει και μια τρίτη γνωστική περιοχή, εκείνη των δοκούντων, της οποίας η γνωσιολογική εγκυρότητα τοποθετείται ανάμεσα στην αλήθεια και τη δόξα. Αναφέραμε στην προηγούμενη ενότητα ότι τα δοκούντα σημαίνουν τις βασικές και δόκιμες αλήθειες για την ύπαρξη και τη λειτουργία του αισθητού κόσμου, για τις οποίες η θεά θεωρεί ότι είναι ανάγκη να γίνουν αποδεκτές.

Εν συνεχεία ο Παρμενίδης δια στόματος της θεάς μας εκθέτει τη γνωσιολογική και οντολογική του θεωρία, αυτή που ονομάζει αλήθεια, λέγοντας αρχικά ότι δύο είναι οι δρόμοι της έρευνας που γίνονται αποδεκτοί από τη νόηση: ο μεν ένας ότι υπάρχει το «είναι» και ότι δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχει, και αυτός είναι ο δρόμος της πειθούς (διότι ακολουθεί την αλήθεια), ο δε άλλος ότι δεν υπάρχει και ότι είναι ανάγκη να μην υπάρχει το «μη είναι». Η συμβουλή της θεάς προς τον ταξιδιώτη είναι να κατευθύνει τη σκέψη του μόνο προς τον πρώτο δρόμο και όχι προς τον δεύτερο τον οποίο θεωρεί απρόσιτο, διότι δεν είναι δυνατόν κάποιος να γνωρίσει το μη ον ούτε να το εκφράσει.

Και η εξήγηση αυτού του ισχυρισμού διατυπώνεται ως εξής: «είναι το ίδιο πράγμα το νοείν (η νόηση) με το είναι (την πραγματικότητα)». Συνεπώς κάτι το οποίο δεν έχει ύπαρξη, δεν δύναται να νοηθεί. Το νοείν ταυτίζεται με το είναι υπό την έννοια ότι στην Παρμενιδική φιλοσοφία το ον θεωρείται ως κάτι το νοητό και όχι υλικό, και έτσι στην προσπάθειά του ο άνθρωπος να ανακαλύψει το ον, οδηγεί αναγκαστικά τη σκέψη του στο να γίνει ένα με αυτό.

Το είναι όμως σε κάθε περίπτωση δεν δύναται να νοηθεί ως προέκταση, ως κατασκεύασμα του νοείν. Αυτό λένε οι στίχοι 34-36 του αποσπάσματος 8: «…είναι το αυτό το νοείν και εκείνο στο οποίο αναφέρεται η νόηση, διότι δεν είναι δυνατόν χωρίς το ον στο οποίο αναφέρεται η νόηση να βρεις το νοείν».

Η πρόταση αυτή λέει ασφαλώς ότι το νοείν, η νόηση υπάρχει μόνο υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται αναγκαίως και απαραιτήτως το ον, ως αυθύπαρκτη νοητή οντότητα. Χωρίς την αυθυπαρξία του όντος δεν υφίσταται δυνατότητα του νοείν. Και εδώ ακριβώς είναι το σημείο που ο Παρμενίδης ανοίγει το δρόμο προς την επιστημονική έρευνα· θέτει τις βάσεις δηλαδή για την ανάπτυξη του επιστημονικού πνεύματος. Και τούτο διότι η επιστημονική έρευνα που σέβεται τον εαυτό της, πρέπει πρωτίστως να σέβεται και αναγνωρίζει την προτεραιότητα και την αξία του αντικειμένου που μελετά.

Οι Δόξες των Ανθρώπων

Στο δεύτερο τμήμα του ποιητικού του έργου, η θεά επικρίνει τους ανθρώπους που διχοτομούν τον κόσμο επηρεασμένοι από τις αισθήσεις τους, κατατάσσοντας τα όντα στις δύο αλληλοαποκλειόμενες και αντίθετες μορφές του φωτός και της νύχτας.

Κατόπιν η θεά παραθέτει τη γένεση και την παρούσα κατάσταση του κόσμου, όπως προκύπτει από την ανάμειξη του φωτός και της νύκτας, παραθέτοντας ουσιαστικά την κοσμογονία και την κοσμολογία του φιλόσοφου. Έχουμε, λοιπόν, για πρώτη φορά την ανάπτυξη ενός δυιστικού φιλοσοφικού συστήματος, αντίθετου με το μονιστικό Ιωνικό σύστημα της μίας αρχής του κόσμου. Ο Παρμενίδης χρησιμοποιεί δύο ισότιμες αρχές-μορφές, που με τη συνεργασία τους και την ανάμειξή τους δημιουργούν τον κόσμο και τον διέπουν. Σύμφωνα όμως με το μνημειώδες έργο του Taylor όπου αναλύεται διεξοδικά η Ελεατική φιλοσοφία του Παρμενίδη, αυτός θεωρείται μονιστής, αφού το "Είναι" μόνο υπάρχει ενώ το μη είναι ευρίσκεται στην απόλυτη ανυπαρξία και ως εκ τούτου δεν υπάρχει. Για τον Παρμενίδη , λοιπόν, αυτός ο ιδιόρυθμος μονισμός αποτελεί μείζον σημείο της φιλοσοφίας του, αφού αυτός ουσιαστικά αναιρεί κάθε πιθανότητα αλλαγής του κόσμου. Πώς θα ήταν (κατά τον Παρμενίδη) δυνατόν να υπάρξει μεταβολή από το "Είναι" στο τίποτα; Άρα καμμία αλλαγή δεν υπάρχει.

Επιδράσεις

Ο μονισμός της Αλήθειας και ο δυισμός της Δόξας δε βρίσκονται σε αντίθεση, αλλά αλληλοσυμπληρώνονται και συνδέονται στενά. Η Αλήθεια ασχολείται με το αμετάβλητο είναι, ενώ η Δόξα με το κοσμικό γίγνεσθαι. Ανάμεσα στα δύο τμήματα το τμήμα της Αλήθειας ήταν εκείνο που επηρέασε την εξέλιξη της ελληνικής φιλοσοφίας περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο προσωκρατικό κείμενο. Η επίδρασή του είναι εμφανής τόσο στους μεταγενέστερους προσωκρατικούς όσο και στο έργο του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη Στον διάλογο "Παρμενίδης" του Πλάτωνα, που γράφτηκε σχεδόν ταυτόχρονα με τον διάλογο "Θεαίτητος" , ο Πλάτων παρουσιάζει ένα διανοητικό "παιχνίδι" αντιπαράθεσης ανάμεσα στον νεαρό και άπειρο ακόμη στην τυπική λογική, Σωκράτη , και τους εκπροσώπους της Ελεατικής σχολής, δηλαδή τον μεγάλο Παρμενίδη και τον μαθητή του Ζήνωνα. Ο Ζήνων, ήταν και είναι γνωστός από την ικανότητά του να εκμαιεύει παράδοξα από εσωτερικά συνεπείς θεωρίες. Στον διάλογο "Παρμενίδης" ο νεαρός Σωκράτης παρουσιάζει την θεωρία του των "Ιδεών" και της "Μέθεξης" των Ιδεών με τον αισθητό κόσμο. Οι Ελεάτες Παρμενίδης και Ζήνων, άριστοι τεχνικοί γνώστες της λογικής παραγωγής από προκείμενες, προσπαθούν να εκμηδενίσουν τη θεωρία του Σωκράτη, αλλά κυρίως αντιτίθενται στην "Μέθεξη" των Ιδεών με τον αισθητό κόσμο και λιγότερο σε αυτή καθ' εαυτή την έννοια των Ιδεών. Εντυπωσιάζονται όμως από την διανοητική δύναμη του Σωκράτη και από την ικανότητά του να συλλάβει μια θεωρία όπως αυτή. Για τους Ελεάτες , όμως, η μέθεξις αισθητών αντικειμένων και του κόσμου των Ιδεών απέδιδε ύπαρξη, έστω και υποβαθμισμένη, στον υλικό κόσμο, μέσω της αλληλεπίδρασης και της συμμετοχής σε αυτόν του κόσμου των Ιδεών. Αυτό ήταν αντίθετο με την "όλονή ουδέν" διδασκαλία της Ελεατικής σχολής αλλά και έδινε λύση στο θέμα της επικοινωνίας του κόσμου των Ιδεών και της Θεϊκής υπόστασης με τον αισθητό και φθαρτό κόσμο των θνητών. Η "Μέθεξις" γινόταν το όχημα μιας πολύ ολοκληρωμένης "αντίπαλης" Θεωρίας. Ο Ζήνων, δείχνει στον Σωκράτη ότι η θεωρία του παράγει παράδοξα και αντιφάσεις. Όμως, στο δεύτερο μέρος του διαλόγου όπου ο Πλάτων βάζει τους Ελεάτες να εξετάσουν με τα ίδια κριτήρια και τη δική τους μονιστική θεωρία, φαίνεται ότι και εδώ, παραβιάζεται η αρχή της μη αντίφασης. Η κατάληξη είναι προφανής για τον Πλάτωνα, 2500 χρόνια πριν τον Godel: ακόμα και άριστα δομημένα και εσωτερικά συνεπή συστήματα αδυνατούν να δικαιολογήσουν συνεπώς κάθε τους πτυχή : εμπίπτουν σε αντιφάσεις.

Προτεινόμενη βιβλιογραφία

  • Windelband W. - Heimsoeth H., Εγχειρίδιο Ιστορίας της Φιλοσοφίας, Τομ. Α΄, Μ.Ι.Ε.Τ. (Αθήνα 2001 δ΄), ISBN 960-250-051-4.
  • Καλογεράκος Ι. - Θανασάς Π. "Οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι", στο Ελληνική Φιλοσοφία και Επιστήμη από την Αρχαιότητα έως τον 20ο αιώνα, Ε.Α.Π., (Πάτρα, 2000), ISBN 960-538-290-3.
  • Μαυράκης Νίκος, Ανατολικές επιρροές στην ελληνική σκέψη και τον δυτικό πολιτισμό. Σοκόλης, (Αθήνα 2016), σσ. 324-338, ISBN 978-618-5139-32-2
  • Νικολίτσα Γεωργοπούλου, Η φιλοσοφική κατανόηση του θείου στην Ελλάδα. Από τον Όμηρο ως το Διαφωτισμό, Αθήνα 1985
  • Άννα Κελεσίδου-Γαλανού, «Λέγειν-ειδέναι στους Ξενοφάνη και Παρμενίδη». Φιλοσοφία 15-16 (1985-86), 172-184.
  • Gigon, Olof, «Στοχασμοί πάνω στον Ηράκλειτο και τον Παρμενίδη», Μετάφρ. Λίλα Σκάμη, Εποπτεία 54 (1981), 99-107
  • Frère, Jean, «Ο Παρμενίδης στοχαστής του κόσμου». Μετάφρ. Στέλλα Νικολούδη. Δευκαλίων 33/34 (1981), 87-96.
  • G. S. KIRK / J. E. RAVEN / MALCOLM SCHOFIELD, Οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι, Μετάφραση Δημοσθένη Κούρτοβικ,εκδ.ΜΙΕΤ, Αθήνα, Αθήνα 1988, 2006(4η εκδοση),σελ.246-270
  • Νεχαμάς, Αλέξανδρος, «Οι τρεις ‘οδοί διζήσιος’ του Παρμενίδη». Μετάφρ. Παύλος Καλλιγάς. Δευκαλίων 33/34 (1981), 113-129.
  • A.E Taylor, " Πλάτων : ο άνθρωπος και το έργο του". Μετάφρ. Ιορδάνης Αρζόγλου. Παρμενίδης, σελ 401-419.Εκδ. ΜΙΕΤ Αθήνα 2014.
  • Diès, A. "Platon, Parmenides", vi-xix, σελ. 1-53 (Παρίσι 1923).
  • Nikoletseas, Michael M. (2014). "Parmenides: The World as Modus Cogitandi". ISBN 978-1492283584"</ref>

Εξωτερικοί σύνδεσμοι