Τζιν Γουάιλντερ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 146: Γραμμή 146:
[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1933]]
[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1933]]
[[Κατηγορία:Θάνατοι το 2016]]
[[Κατηγορία:Θάνατοι το 2016]]
[[Κατηγορία:Αμερικανοί άνδρες ηθοποιοί]]
[[Κατηγορία:Αμερικανοί άνδρες ηθοποιοί θεάτρου]]
[[Κατηγορία:Αμερικανοί άνδρες ηθοποιοί θεάτρου]]
[[Κατηγορία:Κωμικοί]]
[[Κατηγορία:Κωμικοί]]
Γραμμή 153: Γραμμή 152:
[[Κατηγορία:Αμερικανοεβραίοι]]
[[Κατηγορία:Αμερικανοεβραίοι]]
[[Κατηγορία:Αθεϊστές]]
[[Κατηγορία:Αθεϊστές]]
[[Κατηγορία:Αμερικανοί άνδρες ηθοποιοί κινηματογράφου]]

Έκδοση από την 10:21, 16 Φεβρουαρίου 2017

Τζιν Γουάιλντερ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11  Ιουνίου 1933[1][2][3]
Μιλγουόκι[4][1]
Θάνατος29  Αυγούστου 2016[5][3][6]
Στάμφορντ[1]
Αιτία θανάτουνόσος Αλτσχάιμερ[1]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΘρησκείαΙουδαϊσμός
αθεϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[7][8]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Άιοβα
Bristol Old Vic Theatre School
Washington High School
HB Studio
Black-Foxe Military Institute
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός
σκηνοθέτης κινηματογράφου
κωμικός
ηθοποιός τηλεόρασης[9]
παραγωγός ταινιών[10]
ηθοποιός θεάτρου[11]
ημερολογιογράφος[12]
σεναριογράφος
συγγραφέας
σκηνοθέτης[13]
Περίοδος ακμής1961 - 2016
Οικογένεια
ΣύζυγοςΓκίλντα Ράντνερ (1984–1989)[14]
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΑμερικανικός Στρατός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Έμμυ Ζώνης Υψηλής Τηλεθέασης Καλύτερης έκτακτης ανδρικής συμμετοχής σε κωμική σειρά (2003)
Βραβείο Χιούγκο Καλύτερης δραματικής παρουσίασης (1975)
Clarence Derwent Awards
Ιστότοπος
www.genewilder.net
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

O Ζερόμ Ζίλμπερμαν (πιο γνωστός με το καλλιτεχνικό του Τζιν Γουάιλντερ) (αγγλικά: Gene Wilder, 11 Ιουνίου 1933- 28 Αυγούστου 2016) ήταν Αμερικάνος ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου, κωμικός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος και συγγραφέας.[15][16][17]

Σπουδές

Γεννήθηκε στις 11 Ιουνίου 1933 στο Μιλγουόκι του Ουισκόνσιν στις ΗΠΑ. Ο πατέρας του ήταν ρωσοεβραίος εμιγκρέ που εμπορευόταν αλκοόλ ενώ η μητέρα του, επίσης ρωσικής καταγωγής, έπασχε από ρευματικό πυρετό απ'όταν ο Γουάιλντερ ήταν έξι. Ένας γιατρός του είχε πει ότι θα ήταν καλό να την κάνει «να γελάει». Η μητέρα του πέθανε 17 χρόνια αργότερα.

Φοίτησε στο Washington High School στο Milwaukee του Wisconsin, όπου λάτρεψε το θέατρο όταν πήρε μέρος σε μια παράσταση βασισμένη στο Θάνατο του Εμποράκου του Άρθουρ Μίλερ. Σπούδασε στο τμήμα Επικοινωνίας και Θεατρικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα και κατόπιν έγινε δεκτός στη σχολή υποκριτικής στο Bristol Old Vic Theatre School στο Bristol του Λονδίνου ενώ το 1958 πήρε πλήρη υποτροφία σπουδών από το HB Studio.

Τηλεόραση-Κινηματογράφος-Θέατρο

Ο Wilder ξεκίνησε την καριέρα του στο θέατρο του Μπρόντγουεϊ ενώ η πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο έγινε στην θρυλική ταινία Bonnie and Clyde του Άρθουρ Πεν όπου ενσάρκωσε τον τρομοκρατημένο νεκροθάφτη που απαγάγει το ζευγάρι του τίτλου. Ο πρώτος σημαντικός ρόλος του ήταν ως Leopold Bloom στην ταινία The Producers που κέρδισε το Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου. Αυτή ήταν η πρώτη από μια σειρά σημαντικών συνεργασιών με το συγγραφέα και σκηνοθέτη Mel Brooks, ο οποίος συνεργάστηκε μαζί του τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 και ο οποίος τον προτιμούσε ως πρωταγωνιστή χάρη στην υστερία και την τρέλα που μετά βίας συγκρατούσε ο Ουάιλντερ. Οι ρόλοι που ερμήνευσε σε διάφορες κωμωδίες του Μπρουκς θεωρούνται κλασικοί όπως κλασική θεωρείται και η ταινία "Ο Γουίλι Γουόνκα και το εργοστάσιο σοκολάτας".

Το 1972 μπήκε στο στόχαστρο του Γούντι Άλεν, ο οποίος θα του εξασφαλίσει ρόλο στο αλησμόνητο «Όλα όσα θα θέλατε να μάθετε για το σεξ» ενώ το 1974 θα κερδίσει έναν ρόλο την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή στο σπαρταριστό φιλμ του Μελ Μπρουκς «Μπότες, Σπιρούνια και Καυτές Σέλες».

Κολοσσιαία στιγμή στην καριέρα του ο «Φρανκενστάιν Τζούνιορ», ταινία που γράφει ο ίδιος ο Τζιν Γουάιλντερ μαζί με τον φίλο του Μελ Μπρουκς, ενώ κράτησε τόσο τον πρωταγωνιστικό ρόλο όσο και τον σκηνοθετικό, κάτι που τον εκτόξευσε στην παγκόσμια κωμική δόξα. Ο Τζιν Γουάιλντερ κατόπιν έγραψε, σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε σε δύο ταινίες, το «The Adventure of Sherlock Holmes' Smarter Brother» και το «The World's Greatest Lover», πριν πρωταγωνιστήσει στο πλευρό του Ρίτσαρντ Πράιορ στο «Silver Streak», μια μνημειώδη συνεργασία που έφερε το νέο κωμικό δίδυμο σε άλλες 4 σπαρταριστές ταινίες. Τεράστια επιτυχία γνώρισε και η ταινία που έγραψε και σκηνοθέτησε ο ίδιος ο Wilder, "The Woman in Red". Τη δεκαετία του ’90, έπειτα από μια σειρά από ταινίες που πάτωσαν εισπρακτικά και τα προβλήματα υγείας που άρχισαν να εμφανίζονται σταδιακά, ο Τζιν Γουάιλντερ αποφάσισε να αποσυρθεί από την ενεργό υποκριτική δράση.

Κέρδισε ένα βραβείο Έμι το 2003 για τη συμμετοχή του ως γκεστ σταρ στην τηλεοπτική σειρά Will and Grace. Ήταν δύο φορές υποψήφιος για βραβείο Όσκαρ, για τον ρόλο του στους «Παραγωγούς» αλλά και για το σενάριο της παρωδίας «Φρανκενστάιν Τζούνιορ», το οποίο είχε συνυπογράψει με τον Μπρουκς.

Προσωπική ζωή

Ήταν παντρεμένος τέσσερις φορές. Η πρώτη του σύζυγος ήταν η Mary Mercier και ο γάμος τους διήρκεσε περίπου πέντε χρόνια, η δεύτερη σύντροφός του ήταν η Mary Joan Schutz η οποία είχε ένα παιδί που ο ηθοποιός υιοθέτησε. Η τρίτη σύζυγός του ήταν η ηθοποιός Gilda Radner (παντρεύτηκαν το 1984), η οποία όμως πέθανε από καρκίνο των ωοθηκών το 1989. Το 1991 παντρεύτηκε για τέταρτη και τελευταία φορά, με την Karen Webb.

Ο Ουάιλντερ συμμετείχε πολύ ενεργά σε εκστρατείες ενημέρωσης για τον καρκίνο των ωοθηκών αφότου η τρίτη σύζυγός του πέθανε από την ασθένεια το 1989. Αυτός ήταν και ο λόγος που ο Wilder οδηγήθηκε στη δημιουργία του ιδρύματος Gilda Radner Ovarian Cancer Detection Center στο Los Angeles.

Πέθανε στις 28 Αυγούστου 2016 στο Στάμφορντ του Κονέκτικατ μετά από επιπλοκές της νόσου Αλτσχάιμερ που αντιμετώπιζε. Είχε επίσης διαγνωστεί με το λέμφωμα non-Hodgkin το 1989.

Πολιτική

Το 2007 ο Τζιν Γουάιλντερ δήλωσε: '' Δεν είμαι ανοιχτά πολιτικός άνθρωπος. Δεν μ' αρέσει να διαφημίζω. Δίνω λεφτά σε κάποιον που στηρίζω, αλλά δεν μπαίνω και σε ''εξέδρα''. Δε θέλω να πάω για πρόεδρος το 2008. Θα γράψω άλλο ένα βιβλίο, αντιθέτως.[18] Στις Αμερικάνικες εκλογές του 2008 δώρισε 2,300 δολάρια για να στηρίξει την υποψηφιότητα του Μπαράκ Ομπάμα.[19]

Φιλμογραφία

Death of a Salesman 1966 1966
Bonnie & Clyde Μπόνι και Κλάιντ 1967
The Producers Αυτοί οι τρελοί τρελοί παραγωγοί 1968
Start the revolution without me Αρχίστε την επανάσταση χωρίς εμένα 1970
Willie Wonka and the Chocolate Factory Ο Γουίλι Γουόνκα και το εργοστάσιο σοκολάτας 1971
Everything you always wanted to know about sex but were afraid to ask Τα πάντα γύρω από το σεξ 1972
Young Frankenstein Φρανκενστάιν Τζούνιορ 1974
Thursday's game Το παιχνίδι της Πέμπτης 1974
Rhinoceros Ρινόκερος 1974
The Little Prince Ο μικρός πρίγκηπας 1974
Blazing Saddles Μπότες, σπιρούνια και καυτές σέλες 1974
The adventure of Sherlock Holmes' smarter brother Ο πιο πονηρός αδερφός του Σέρλοκ Χολμς 1975
Silver Streak Το ασημένιο τρένο 1976
The world's greater lover Ο μεγαλύτερος εραστής του κόσμου 1977
Sunday Lovers Κυριακάτικοι εραστές 1980
Stir crazy Τώρα ... δεν μας σταματάει τίποτα 1980
Hanky Panky Στη φωλιά ... της τρέλας 1982
The woman in red Η γυναικάρα με τα κόκκινα 1984
Haunted honeymoon Στοιχειωμένος μήνας του μέλιτος 1986
See no evil, hear no evil Δεν βλέπω τίποτα, δεν ακούω τίποτα 1989
Funny about love Το κωμικό χάδι του έρωτα 1990
Another you Ένας άλλος σαν και εσένα 1991
The lady in question Η υπό ερώτηση κυρία 1999
Murder in a small town Φόνος στην μικρή πόλη 1999
Alice in Wonderland Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων 1999

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «The New York Times». (Αγγλικά) The New York Times. The New York Times Company, A. G. Sulzberger. Μανχάταν, Νέα Υόρκη. 29  Αυγούστου 2016.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w67379cb. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 64930. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. www.jsonline.com/multimedia/photos/movie-stars-you-might-have-forgotten-or-never-knew-were-born-in-wisconsin-b99443978z1-291732601.html.
  5. «The New York Times». (Αγγλικά) The New York Times. The New York Times Company, A. G. Sulzberger. Μανχάταν, Νέα Υόρκη. 29  Αυγούστου 2016.
  6. (Αγγλικά) Find A Grave. 169071766. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  7. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. pna2009526051. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  8. CONOR.SI. 39702883.
  9. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2019.
  10. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
  11. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
  12. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  13. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. pna2009526051. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  14. www.nytimes.com/2016/08/30/movies/gene-wilder-dead.html?_r=1.
  15. «Πέθανε ο σπουδαίος Gene Wilder». Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2016. 
  16. «Πέθανε σε ηλικία 83 ετών ο Αμερικανός ηθοποιός, Gene Wilder». The Huffington Post. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2016. 
  17. Φιλόδημος. «Πέθανε ο μεγάλος κωμικός Τζιν Γουάιλντερ - Filodimos.gr». www.filodimos.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2016. 
  18. «Gene Wilder Is Rooting For The Democrats - Starpulse.com». 3 Μαρτίου 2011. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2016. 
  19. «Gene Wilder Is Rooting For The Democrats - Starpulse.com». 3 Μαρτίου 2011. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2016.