Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{Άλλεςχρήσεις4|τον γραμματικό του 5ου αιώνα|λόγιο και επιμελητή έκδοσης της Αγίας Γραφής|Ησύχιος Αλεξανδρέας}}{{πληροφορίες προσώπου}}
{{Άλλεςχρήσεις4|τον γραμματικό του 5ου αιώνα|λόγιο και επιμελητή έκδοσης της Αγίας Γραφής|Ησύχιος Αλεξανδρέας}}{{πληροφορίες προσώπου}}

{{πηγές|25|08|2012}}
Ο '''Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς''' ή ''Αλεξανδρινός'' ήταν Έλληνας γραμματικός που άκμασε κατά τον [[5ος αιώνας|5ο αιώνα]] (μ.Χ.) και συνέγραψε το γνωστό «Λεξικό Ησυχίου» που θεωρείται απ΄ όλα τα σωζόμενα το πλουσιότερο και σπουδαιότερο.
Ο '''Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς''' ή ''Αλεξανδρινός'' ήταν Έλληνας γραμματικός και λεξικογράφος που άκμασε κατά τον [[5ος αιώνας|5ο αιώνα]] (μ.Χ.) και συνέγραψε το γνωστό «Λεξικό Ησυχίου» ή «Συναγωγή Πασῶν Λέξων κατά Στοιχεῖον έκ των Άριστάρχου και Άπίωνος και Ηλιοδώρου»<ref>[http://www.greekencyclopedia.com/isyxios-o-alexandrefs-5os-ai-mx-p16253.html ''Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό'', Εκδοτική Αθηνών]</ref> που θεωρείται απ΄ όλα τα σωζόμενα λεξικά της αρχαιότηταςτο το πλουσιότερο και σπουδαιότερο<ref name=ND>''Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή'', τόμ. 13, σελ. 265, Αθήνα 1996</ref>.


== Λεξικό Ησυχίου ==
== Λεξικό Ησυχίου ==
[[File:Hesychius OP.jpg|thumb|300px|Η αρχή του γράμματος Π από το μοναδικό σωζόμενο χειρόγραφο Marc. Gr. 622.]]
Το λεξικό που δημιούργησε, περιέχει λέξεις περίεργες ή σπάνιες που συναντώνται σε αρχαία κείμενα και τύπους ασυνήθεις σε διάφορες τοπικές [[Διάλεκτος|διαλέκτους]]. Ο Ησύχιος για τη σύνταξη αυτού του λεξικού μεταχειρίσθηκε ως πηγές τον [[Απίωνας|Απίωνα]], τον [[Αρίσταρχος ο Σάμιος|Αρίσταρχο]], τον [[Ηλιόδωρος (υπουργός)|Ηλιόδωρο]] και τη «[[Διογενική συλλογή]]», τους λεγόμενους «[[Περιεργοπένητες]]». Σε κάποια επιστολή του με την οποία χαρίζει κάτι στον φίλο του [[Ευλόγιος Αλεξανδρείας|Ευλόγιον]] φαίνεται ότι σκέπτονταν να δημιουργήσει μια νέα Διογενική συλλογή συμπληρωμένη με [[Ομηρικά Έπη|ομηρικές]] λέξεις. Παραμένει άγνωστό όμως αν πέτυχε αυτόν τον σκοπό. Ατυχώς, από το λεξικό του Ησύχιου έφθασε στους χρόνους μας μόνο ένα χειρόγραφο.
Το λεξικό που δημιούργησε, περιέχει λέξεις περίεργες ή σπάνιες που συναντώνται σε αρχαία κείμενα και τύπους ασυνήθεις σε διάφορες τοπικές [[Διάλεκτος|διαλέκτους]] καθώς και πάρα πολλές λέξεις ή εκφράσεις τόσο από διαφορετικούς συγγραφείς όσο και διαφορετικούς τομείς (ποίηση, ιατρική, διοίκηση, κ.α.), πολλές από τις οποίες δεν σώζονται πουθενά στην αρχαιοελληνική γραμματεία<ref name=KEG/>. Ο Ησύχιος για τη σύνταξη αυτού του λεξικού μεταχειρίσθηκε ως πηγές τον [[Απίωνας|Απίωνα]], τον [[Αρίσταρχος ο Σάμιος|Αρίσταρχο]], τον [[Ηλιόδωρος (υπουργός)|Ηλιόδωρο]] και τη «[[Διογενική συλλογή]]», τους λεγόμενους «[[Περιεργοπένητες]]». Αναφέρεται μια επιστολή του Ησύχιου με την οποία χαρίζει κάτι στον φίλο του [[Ευλόγιος Αλεξανδρείας|Ευλόγιον]] και η οποία φαίνεται ότι σκέπτονταν να δημιουργήσει μια νέα Διογενική συλλογή συμπληρωμένη με [[Ομηρικά Έπη|ομηρικές]] λέξεις. Παραμένει άγνωστο όμως αν ο σκοπός επετεύχθηκε. Ατυχώς, από το λεξικό του Ησύχιου έφθασε στους χρόνους μας μόνο ένα χειρόγραφο του 15ου αιώνα (Codex Venetus Graec. 851)<ref name=KEG/>.


Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, στο κείμενο του λεξικού προστέθηκαν και [[Χριστιανισμός|χριστιανικές]] λέξεις από το [[γλωσσάριο]] του [[Κύριλλος Α΄ Αλεξανδρείας|Κυρίλλου]] [[Πατριαρχείο Αλεξανδρείας|Πατριάρχου Αλεξανδρείας]]. Έχει όμως αποδειχθεί πως και ολόκληρο αυτό το γλωσσάριο συγχωνεύθηκε σε κάποιες εκδόσεις του λεξικού, ενώ σε άλλες προστέθηκαν λέξεις που ερμηνεύτηκαν από τον [[Μέγας Αθανάσιος|Μέγα Αθανάσιο]] ως παραλλαγή του γλωσσάριου του Κυρίλλου. Πρώτη φορά εκδόθηκε το Λεξικό του Ησύχιου σε τόμο στη [[Βενετία]] το 1514 από τον [[Μάρκος Μουσούρος|Μάρκο Μουσούρο]]. Από τότε ακολούθησαν και άλλες εκδόσεις στο [[Λούγδουνο]] το [[1766]] δίτομο και στην [[Ιένα|Ιένη]] το 1857 τετράτομο. Ακολούθησαν και άλλες εκδόσεις το 1864 και 1867.
Την περίοδο των Βυζαντινών χρόνων, στο αρχικό λεξικό προστέθηκαν και [[Χριστιανισμός|χριστιανικές]] λέξεις από το [[γλωσσάριο]] του [[Κύριλλος Α΄ Αλεξανδρείας|Κυρίλλου]] [[Πατριαρχείο Αλεξανδρείας|Πατριάρχου Αλεξανδρείας]]<ref name=ND/>. Έχει όμως αποδειχθεί πως και ολόκληρο αυτό το γλωσσάριο συγχωνεύθηκε σε κάποιες εκδόσεις του λεξικού, ενώ σε άλλες προστέθηκαν λέξεις που ερμηνεύτηκαν από τον [[Μέγας Αθανάσιος|Μέγα Αθανάσιο]] ως παραλλαγή του γλωσσάριου του Κυρίλλου.
Πρώτη φορά εκδόθηκε το Λεξικό του Ησύχιου σε τόμο στη [[Βενετία]] το 1514 από τον [[Μάρκος Μουσούρος|Μάρκο Μουσούρο]]<ref name=KEG>[http://ancdialects.greeklanguage.gr/studies/arhaies-makedonikes-lexeis ΘΕΤΙΜΑ - Αρχαίες Ελληνικές διάλεκτοι, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας]</ref>. Από τότε ακολούθησαν και άλλες εκδόσεις στο [[Λούγδουνο]] το [[1766]] δίτομο και στην [[Ιένα|Ιένη]] το 1857 τετράτομο. Ακολούθησαν και άλλες εκδόσεις το 1864 και 1867.


==Παραπομπές==
==Παραπομπές==
<references />

==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
*[https://archive.org/stream/hesychiialexand00schmgoog#page/n23/mode/2up ''Hesychii Alexandrini lexicon'' από το books.google.gr]

==Δείτε επίσης==
*[https://el.wikisource.org/wiki/%CE%93%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%B9 ''Γλῶσσαι- Ελληνικό λεξικό'' στη Βικιθήκη]

{{Βικιθήκη|Ησύχιος}}
{{Βικιθήκη|Ησύχιος}}
{{παραπομπές}}
{{παραπομπές}}

Έκδοση από την 22:26, 17 Δεκεμβρίου 2016

Αυτό το λήμμα αφορά τον γραμματικό του 5ου αιώνα. Για λόγιο και επιμελητή έκδοσης της Αγίας Γραφής, δείτε: Ησύχιος Αλεξανδρέας.
Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Ἡσύχιος ὁ Ἀλεξανδρεύς (Αρχαία Ελληνικά)
Γέννηση5ος αιώνας (περίπου)[1]
Αλεξάνδρεια
Θάνατος5ος αιώνας (περίπου)[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταλεξικογράφος
γλωσσολόγος
συγγραφέας
γραμματικός
Περίοδος ακμής5ος αιώνας[2][3][4], 6ος αιώνας[4][5][6], 5ος αιώνας[7], 5ος αιώνας[8] και 5ος αιώνας[9]
δεδομένα

Ο Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς ή Αλεξανδρινός ήταν Έλληνας γραμματικός και λεξικογράφος που άκμασε κατά τον 5ο αιώνα (μ.Χ.) και συνέγραψε το γνωστό «Λεξικό Ησυχίου» ή «Συναγωγή Πασῶν Λέξων κατά Στοιχεῖον έκ των Άριστάρχου και Άπίωνος και Ηλιοδώρου»[10] που θεωρείται απ΄ όλα τα σωζόμενα λεξικά της αρχαιότηταςτο το πλουσιότερο και σπουδαιότερο[11].

Λεξικό Ησυχίου

Η αρχή του γράμματος Π από το μοναδικό σωζόμενο χειρόγραφο Marc. Gr. 622.

Το λεξικό που δημιούργησε, περιέχει λέξεις περίεργες ή σπάνιες που συναντώνται σε αρχαία κείμενα και τύπους ασυνήθεις σε διάφορες τοπικές διαλέκτους καθώς και πάρα πολλές λέξεις ή εκφράσεις τόσο από διαφορετικούς συγγραφείς όσο και διαφορετικούς τομείς (ποίηση, ιατρική, διοίκηση, κ.α.), πολλές από τις οποίες δεν σώζονται πουθενά στην αρχαιοελληνική γραμματεία[12]. Ο Ησύχιος για τη σύνταξη αυτού του λεξικού μεταχειρίσθηκε ως πηγές τον Απίωνα, τον Αρίσταρχο, τον Ηλιόδωρο και τη «Διογενική συλλογή», τους λεγόμενους «Περιεργοπένητες». Αναφέρεται μια επιστολή του Ησύχιου με την οποία χαρίζει κάτι στον φίλο του Ευλόγιον και η οποία φαίνεται ότι σκέπτονταν να δημιουργήσει μια νέα Διογενική συλλογή συμπληρωμένη με ομηρικές λέξεις. Παραμένει άγνωστο όμως αν ο σκοπός επετεύχθηκε. Ατυχώς, από το λεξικό του Ησύχιου έφθασε στους χρόνους μας μόνο ένα χειρόγραφο του 15ου αιώνα (Codex Venetus Graec. 851)[12].

Την περίοδο των Βυζαντινών χρόνων, στο αρχικό λεξικό προστέθηκαν και χριστιανικές λέξεις από το γλωσσάριο του Κυρίλλου Πατριάρχου Αλεξανδρείας[11]. Έχει όμως αποδειχθεί πως και ολόκληρο αυτό το γλωσσάριο συγχωνεύθηκε σε κάποιες εκδόσεις του λεξικού, ενώ σε άλλες προστέθηκαν λέξεις που ερμηνεύτηκαν από τον Μέγα Αθανάσιο ως παραλλαγή του γλωσσάριου του Κυρίλλου.

Πρώτη φορά εκδόθηκε το Λεξικό του Ησύχιου σε τόμο στη Βενετία το 1514 από τον Μάρκο Μουσούρο[12]. Από τότε ακολούθησαν και άλλες εκδόσεις στο Λούγδουνο το 1766 δίτομο και στην Ιένη το 1857 τετράτομο. Ακολούθησαν και άλλες εκδόσεις το 1864 και 1867.

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 105694089. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2021.
  2. ↑ «Гезихий» (Ρωσικά)
  3. ↑ Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου: (Αγγλικά) Library of Congress Name Authority File. n91031863. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2021.
  4. ↑ 4,0 4,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. hesychios. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2021.
  5. ↑ «Encyclopædia Iranica» (Αγγλικά) Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. 1982. hesychius. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2021.
  6. ↑ «Nationalencyklopedin» (Σουηδικά) hesychios. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2021.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 11877431X. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2021.
  8. ↑ «Oxford Classical Dictionary» Oxford University Press. 1949. 3079. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2021.
  9. ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Hesychius-of-Alexandria. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2021.
  10. ↑ Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκδοτική Αθηνών
  11. ↑ 11,0 11,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή, τόμ. 13, σελ. 265, Αθήνα 1996
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 ΘΕΤΙΜΑ - Αρχαίες Ελληνικές διάλεκτοι, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δείτε επίσης

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ησύχιος_ο_Αλεξανδρεύς&oldid=6158084"