Ανάδρομη κίνηση

Δορυφόρος σε ανάδρομη τροχιά γύρω από πλανήτη

Η αναδρόμη κίνηση είναι η κίνηση σε αντίθετη κατεύθυνση από την κίνηση ενός άλλου αντικειμένου, σε αντίθεση με την ορθόδρομη κίνηση. Αυτή η κίνηση μπορεί να είναι η τροχιά ενός σώματος γύρω από ένα άλλο, ή ενός αντικειμένου γύρω από τον άξονα περιστροφής του. Όσον αφορά τα ουράνια σώματα, η ανάδρομη κίνηση συνήθως αναφέρεται στην κίνηση η οποία είναι αντίθετης φοράς με την κίνηση του πρωτεύοντος αντικειμένου, δηλαδή του αντικείμενου το οποίο αποτελεί το κέντρο του συστήματος.

Στο Ηλιακό Σύστημα, όλοι οι πλανήτες και τα περισσότερα από τα υπόλοιπα αντικείμενα περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο, με την εξαίρεση αρκετών κομητών, σε ορθόδρομες φορές, δηλαδή στην ίδια κατεύθυνση με την περιστροφή του Ήλιου. Επίσης, η περιστροφή των περισσότερων πλανητών είναι ορθόδρομη, με την εξαίρεση της Αφροδίτης και του Ουρανού, οι οποίοι έχουν ανάδρομη περιστροφή. Κάποιοι δορυφόροι περιφέρονται γύρω από τους πλανήτες σε ανάδρομες τροχιές, αλλά συνήθως είναι μικροί και απομακρυσμένοι από τους πλανήτες, με την εξαίρεση του Τρίτωνα, δορυφόρου του Ποσειδώνα. Θεωρείται ότι οι ανάδρομοι δορυφόροι είναι αντικείμενα τα οποία παγιδεύτηκαν σε τροχιά γύρω από τους πλανήτες, ενώ είχαν σχηματιστεί αλλού.

Η ανάδρομη κίνηση μπορεί να είναι και φαινομενική, στην οποία ένας πλανήτης φαίνεται να κινείται σε κατεύθυνση αντίθετη με τα άλλα σώματα στο ίδιο σύστημα, όπως παρατηρείται από συγκεκριμένο οπτικό σημείο. Στην περίπτωση του Ηλιακού Συστήματος, η κατεύθυνση που έχει ο «ανάδρομος» πλανήτης είναι προς τα δυτικά. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι πλανήτες περιφέρονται με διαφορετική ταχύτητα γύρω από τον Ήλιο, με αποτέλεσμα ο ένας πλανήτης να προσπερνά τον άλλο, και έτσι να φαίνεται ότι ο άλλος πλανήτης κινείται προς τα πίσω.

Εικόνες

• 
  Γράφημα όπου φαίνεται η ανάδρομη κίνηση ως αποτέλεσμα της κίνησης των πλανητών.
• 
  Η φαινομενικά ανάδρομη κίνηση του Άρη όπως φαινόταν από τη Γη το 2003.