Φρίντριχ Σίλερ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 145: Γραμμή 145:
[[Κατηγορία:Ρομαντισμός]]
[[Κατηγορία:Ρομαντισμός]]
[[Κατηγορία:Φιλόσοφοι του 18ου αιώνα]]
[[Κατηγορία:Φιλόσοφοι του 18ου αιώνα]]
[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1759]]
[[Κατηγορία:Θάνατοι το 1805]]

Έκδοση από την 12:12, 18 Ιουλίου 2016

Φρίντριχ Σίλερ
ΌνομαΦρίντριχ Σίλερ
Γέννηση10 Νοεμβρίου 1759
Μάρμπαχ, Δουκάτο της Βυρτεμβέργης
Θάνατος9 Μαΐου 1805 (45 ετών)
Βαϊμάρη, Δουκάτο Σαξονίας Βαϊμάρης
Επάγγελμα/
ιδιότητες
ποιητής[1][2], φιλόσοφος[1], ιστορικός[1], βιβλιοθηκονόμος, ιατρός συγγραφέας, θεατρικός συγγραφέας[2], μυθιστοριογράφος, διδάσκων πανεπιστημίου, μεταφραστής[2], δημοσιογράφος, συγγραφέας[2][3], ιατρός[4], στρατιωτικός ιατρός[4] και aesthetician[5]
Γλώσσαγερμανικά
ΕθνικότηταΓερμανός
Αξιοσημείωτα έργαΟι ληστές, Η συνωμοσία του Φιέσκο, Ραδιουργία και έρως, Ντον Κάρλος, Μαρία Στιούαρτ, Γουλιέλμος Τέλλος κ.α.

Υπογραφή
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα

Ο Φρίντριχ Σίλερ (Friedrich Schiller, Μάρμπαχ, 10 Νοεμβρίου 1759[6]Βαϊμάρη, 9 Μαΐου 1805[6]) ήταν Γερμανός θεατρικός συγγραφέας, ποιητής και ιστορικός.

Γεννήθηκε στην πόλη Μάρμπαχ (Marbach) της Βάδης-Βυρτεμβέργης το 1759. Είναι ο πρώτος μεγάλος εκπρόσωπος του ρομαντικού κινήματος. Το πρώτο θεατρικό έργο, που έγραψε πολύ νέος, αποτελεί ορόσημο στην ιστορία του θεάτρου, αν και είχε ατέλειες, που παραδέχτηκε αργότερα κι ο ίδιος. Μετουσιώνοντας τον ενθουσιασμό των είκοσι χρόνων του, ο Σίλερ κατόρθωσε να δώσει στον κόσμο της εποχής του τα πρώτα μηνύματα του νέου κινήματος. Ο ρομαντισμός κήρυξε την αγάπη για τη δικαιοσύνη και την ελευθερία, για την τιμωρία των ενόχων, για τη ζωή, την ελπίδα, για το αύριο του ανθρώπου. Με το έργο του «Οι ληστές» προβάλλει ακριβώς αυτά τα ιδανικά. Ιδανικά πάλης του ανθρώπου ενάντια στην άδικη κοινωνία.

Το 1783-1787 γράφει δύο έργα: «Η συνωμοσία του Φιέσκο» και το «Ραδιουργία και έρως», έργα με τα οποία ο Σίλερ επιτίθεται στους αυλικούς, που με τις ραδιουργίες τους δημιουργούν την εγκληματική ζωή του κόσμου. Ο Σίλερ αρχίζει πια να διαγράφει με άνεση τους χαρακτήρες και η ανάλυσή του γίνεται βαθύτερη.

Έγραψε κι άλλα έργα με υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο, με αυστηρή τήρηση των ιδανικών του, όπως είναι τα «Ντον Κάρλος», «Μαρία Στιούαρτ», «Γουλιέλμος Τέλλος». Στα έργα του ακόμα δείχνει μια εξαιρετική επιδεξιότητα στη σκηνική δομή. Είναι κάτοχος των δραματικών εξάρσεων. Μέσα σ' αυτά ακούμε τα επίκαιρα μηνύματα και διδάγματα του Σαίξπηρ.

Η φιλία του Σίλερ με τον Γκαίτε είχε μεγάλη επίδραση πάνω του. Ο Γκαίτε στάθηκε γι' αυτόν όχι μόνο ένας άριστος φίλος μα και ανεκτίμητος σύμβουλος, ένας ένθερμος σύντροφος, που τον ενθάρρυνε στις κρίσιμες στιγμές. Μαζί με τον Γκαίτε, το 1799, ήταν οι υπεύθυνοι των παραστάσεων του Αυλικού Θεάτρου της Βαϊμάρης.

Ο Σίλερ πέθανε το 1805. Τα έργα του μεταφράστηκαν και παίχτηκαν στην Ελλάδα από πολλά θέατρα.

Έργα

Δράματα

  • Die Räuber (Οι ληστές), 1781
  • Kabale und Liebe (Ραδιουργία και έρως), 1783
  • Die Verschwörung des Fiesco zu Genua (Η συνωμοσία του Φιέσκο στη Γένοβα), 1784
  • Don Karlos (Ντον Κάρλος), 1787
  • Wallenstein. Trilogie: Wallensteins Lager, Die Piccolomini, Wallensteins Tod (Βαλλενστάιν. Τριλογία : Το στρατόπεδο του Βαλλενστάιν, Οι Πικκολομίνι, Ο θάνατος του Βαλλενστάιν), 1800
  • Maria Stuart (Μαρία Στούαρτ), 1800
  • Die Jungfrau von Orleans (Η Παρθένος της Ορλεάνης), 1801
  • Die Braut von Messina (Η μνηστή της Μεσσήνης), 1803
  • Wilhelm Tell (Γουλιέλμος Τέλλος), 1804

Λυρική ποίηση

  • An die Freude (Ωδή στη χαρά), 1786
  • Die Götter Griechenlandes (Οι θεοί της Ελλάδος), 1788 & 1800
  • Hektors Abschied (Ο αποχαιρετισμός του Έκτορα), 1790
  • Das verschleierte Bild zu Sais (Το πεπλοφορεμένο άγαλμα στη Σαϊδα), 1795
  • Der Handschuh (Το γάντι), 1797
  • Der Taucher (Ο βουτηχτής), 1797
  • Die Kraniche des Ibykus (Οι γερανοί του Ίβυκου), 1797
  • Der Ring des Polykrates (Το δαχτυλίδι του Πολυκράτη), 1798
  • Die Bürgschaft, 1798
  • Das Lied von der Glocke (Το τραγούδι της καμπάνας), 1799
  • Nänie (Επιτάφιο), 1800
  • Klage der Ceres (To παράπονο της Δήμητρας)

Ιστορία

  • Geschichte des Abfalls der vereinigten Niederlande von der spanischen Regierung (Ιστορία της απόσπασης των Ηνωμένων Κάτω Χωρών από την ισπανική κυριαρχία), 1788
  • Geschichte des dreißigjährigen Kriegs (Ιστορία του Τριακονταετούς Πολέμου), 1790
  • Über Völkerwanderung, Kreuzzüge und Mittelalter (Περί της Μετανάστευσης των Λαών, των Σταυροφοριών και του Μεσαίωνα)

Φιλοσοφία

  • Der Spaziergang unter den Linden (Ο περίπατος υπό τας φιλύρας),1782
  • Über die ästhetische Erziehung des Menschen in einer Reihe von Briefen (Περί της αισθητικής αγωγής των ανθρώπων σε μία σειρά επιστολών), 1795
  • Über naive und sentimentalische Dichtung (Περί αφελούς και συναισθηματικής ποιήσεως), 1795

Μεταφράσεις

  • Ευριπίδης, Ιφιγένεια η εν Αυλίδι
  • William Shakespeare, Macbeth, 1800
  • Jean Racine (Ρακίνας), Phèdre (Φαίδρα), 1805
  • Carlo Gozzi (Κάρλο Γκότσι), Turandot (Τουραντό), 1801

Έργα του Φρίντριχ Σίλερ στα νέα ελληνικά

  • Friedrich Von Schiller: Über die ästhetische Erziehung des Menschen in einer Reihe von Briefen
    • Περί της αισθητικής παιδείας του ανθρώπου σε μια σειρά επιστολών, Μετάφραση-Επιλεγόμενα Κώστας Ανδρουλιδάκης, εκδ. «Ιδεόγραμμα», Αθήνα 2006.
    • Friedrich Von Schiller: Για την αισθητική παιδεία του ανθρώπου. Εισαγωγή-Μετάφρ.-Σχόλια Κλεοπάτρα Λεονταρίτου, «Οδυσσέας», Αθήνα 1990 (2η έκδ., 2007).
  • Φρειδερίκου Σίλλερ: Έρωτας και ραδιουργία: Μια αστική τραγωδία σε πέντε πράξεις, μετάφραση Θ.Δ. Φραγκόπουλος, «ΔΩΔΩΝΗ», Αθήνα 1991.
  • Friedrich Von Schiller, Maria Stuart
    • Μαρία Στούαρτ, μετάφραση Θρασύβουλου Σταύρου, εκδ. Γ.ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, Αθήνα (δεκαετία του 1950)
    • Μαρία Στούαρτ: Δράμα σε πέντε πράξεις, μετάφραση Βασίλης Ρώτας, εκδ. «Επικαιρότητα», Αθήνα 2001
  • Σίλλερ: Γουλιέλμος Τέλλος, μετάφρ. Δ. Λάμψα
  • Schiller, Fr. - Goethe, Johann Wolfgang: Αλληλογραφία. Επιλογή κειμένων Βίλχελμ Μπέννινγκ, Εισαγωγή-Μετάφρ.Θανάσης Λάμπρου, εκδ. «Κριτική», Αθήνα 2001.
  • Friedrich Von Schiller: Καλλίας ή Περί Κάλλους, Μετάφρ. Μόρφη Κοντοπούλου-Ελένη Καραμούντζου κ.ά., Επίμετρο-Σχόλια Γιώργος Ξηροπαΐδης, «Πόλις», Αθήνα 2005.
  • Friedrich Von Schiller: Μπαλλάντες και άλλα ποιήματα, μετάφραση Κυριάκος Γ. Σαμέλης, «Διώνη», Αθήνα 2005
  • Friedrich Von Schiller: Δημήτριος ή Ο ματωμένος γάμος στη Μόσχα: Τραγωδία, μετάφραση Δώρα Καραφύλλη, «Μαΐστρος», Αθήνα 2005
  • Friedrich Von Schiller: Τα φαντάσματα, μετάφραση Γιώργος Μπαρουξής, Αθήνα 2006
  • Φρήντριχ Σίλλερ, Επιλογή από το έργο του, εισαγωγή-επιλογή-μετάφραση Κώστας Ανδρουλιδάκης, «Στιγμή», Αθήνα 2015

Ο Σίλερ στη μουσική

Το τέταρτο μέρος της Ενάτης Συμφωνίας του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν, επονομαζόμενο και "Ύμνος στη Χαρά" (γερμ. An die Freude) αποτελεί μελοποίηση στίχων του Σίλερ. Σε στίχους του ποιητή βασίζεται επίσης και το χορωδιακό του έργου "Nänie" του Γιοχάνες Μπραμς. Ορισμένα ποιήματά του, επίσης, μελοποιήθηκαν από τον Φραντς Σούμπερτ στη συλλογή του "Lieder" για πιάνο και φωνή. Όπερες των Τζουζέπε Βέρντι (I masnadieri - Ληστές, Giovanna d'Arco - Η Παρθένος της Ορλεάνης, Luisa Miller - Ραδιουργία και έρως, Don Carlos), του Γκαετάνο Ντονιτσέτι (Μαρία Στούαρτ) και του Τζοακίνο Ροσσίνι (Γουλιέλμος Τέλλος) βασίστηκαν, ως προς το λιμπρέτο τους, σε έργα του Σίλερ[7].

Μνήμη και τιμητικές διακρίσεις

Το παλαιότερο μνημείο για τον Σίλερ, που βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία της Στουτγάρδης

Η πρώτη σημαντική βιογραφία του Σίλερ γράφτηκε από την αδελφή της συζύγου του, την Καρολίνε φον Βολτσόχεν, το 1830.

Η πόλη της Στουτγάρδης ανέγειρε το 1839 το πρώτο άγαλμά του, σε πλατεία που μετονομάσθηκε σε Schillerplatz («Πλατεία Σίλερ»). Μνημείο προς τιμή του ανεγέρθηκε στην Gendarmenmarkt του Βερολίνου το 1871.

Τον Σεπτέμβριο του 2008 ο Σίλερ ψηφίσθηκε από το κοινό του τηλεοπτικού σταθμού Arte ως ο δεύτερος σημαντικότερος θεατρικός συγγραφέας στην ευρωπαϊκή ιστορία μετά τον Σαίξπηρ.

Ονομάσθηκαν προς τιμή του

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 15627. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/15748. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  3. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  4. 4,0 4,1 Ανακτήθηκε στις 8  Ιουνίου 2022.
  5. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19992001048. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  6. 6,0 6,1 «Friedrich Schiller». Encyclopedia Britannica. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2014. 
  7. Ο Schiller στη μουσική [1]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι