Οβολός

Οβολοί του Άργους, αρχική μορφή των οβολών, Νομισματικό Μουσείο Αθηνών

Οβολός των τελών του 6ου αιώνα π.Χ. από την πόλη της Φλειούς

Ο Οβολός (αρχ. Ελλ. ὀβολός, πληθ. ὀβολοί) ήταν αρχαίο Ελληνικό νόμισμα μικρής αξίας που ισοδυναμούσε με 8 χαλκούς.

Ετυμολογία της λέξης

Τριτεταρτημόριο (3/4 του οβολού) του 360 π.Χ. της Ολυμπίας

Χρυσό τετρόβολο του 297 με 280 π.Χ. με απεικόνιση του Λεύκιππου του Μεταποντινού

Η λέξη οβολός που σήμαινε «μικρό σουβλί» προέρχεται από το σχήμα των πρώτων νομισμάτων, τα οποία ήταν μακρόστενες μεταλλικές μυτερές βέργες. Η λέξη αυτή παρέμεινε όταν τα νομίσματα πήραν μικρή στρογγυλή μορφή και από κει και πέρα χρησιμοποιήθηκε για τα νομίσματα αυτά μικρής ονομαστικής αξίας. Χαρακτηριστικό είναι επίσης, ότι ο οβολός έμμεσα έδωσε την αφορμή για την ονομασία της δραχμής, αφού μια δραχμή αντιστοιχούσε σε 6 οβολούς, δηλαδή τόσους όσους μπορεί να κρατήσει (να «δράξει») το χέρι.

Οβολός του Δημήτριου Α΄ της Βακτρίας, 3ος αιώνας π.Χ.

Η λέξη obulus χρησιμοποιήθηκε αργότερα και από τους Ρωμαίους για να χαρακτηρίσουν τα χρήματα, ενώ ακόμα και ο οβελίσκος (π.χ. ο Οβελίσκος του Θεοδόσιου Α') προέρχεται από αυτήν την ελληνική λέξη, λόγω του μακρόστενου σουβλερού σχήματος που είχε.

Εκτός από το συγκεκριμένο νόμισμα, οβολό ονομάζουμε ένα μικρό ή συμβολικό ποσό το οποίο παραθέτουμε, δωρίζουμε, ή προσφέρουμε οικειοθελώς.

Στην Ελληνική μυθολογία ο οβολός είναι το συμβολικό ποσό που κόστιζε η μεταφορά στον Άδη από τον Χάροντα και γι' αυτό βρίσκουμε στους τάφους το νόμισμα αυτό.

Επίσης οβολός ονομάζεται το νόμισμα που κόπηκε το 1819 στα νησιά του Ιονίου.

Αντιστοιχίες

Ο κωμικός ποιητής Μάχων αφηγείται πως η Φρύνη ζητούσε μια μνα για μια νύχτα.

• ένα τάλαντο αντιστοιχούσαν με 60 μνες
• Από μια μνα άργυρο κόβανε 100 δραχμές
• ένας στατήρ ισοδυναμεί με δύο δραχμές ή ένα δίδραχμο
• 1 δραχμή αντιστοιχούσε 6 οβολούς
• ένας οβολός ισοδυναμεί με τρεις τριοβολούς ή τριημιβολούς
• 1 οβολός αντιστοιχούσε 8 χαλκούς
• Υποπολλαπλάσια του χαλκού ήταν ο κόλλυβος και το λεπτόν που ήταν το μικρότερο σε αξία νόμισμα.

Βιβλιογραφία

• Tyll Kroha: Münzen sammeln. Ein Handbuch für Sammler und Liebhaber. Klinkhardt & Biermann, Braunschweig 1961, 1968, München 1985 (6.Aufl.). ISBN 3-7814-0249-5

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Συλλογή αρχαίων Ελληνικών νομισμάτων