Δέλτα

Το γράμμα δέλτα (κεφαλαίο Δ, πεζό δ) είναι το τέταρτο γράμμα του ελληνικού αλφαβήτου. Στην ελληνική αναπαριστά στον φθόγγο ð (βλ. Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο). Στο ελληνικό σύστημα αρίθμησης έχει αριθμητική αξία δ´=4.

Αντιστοιχεί στο γράμμα D,d του λατινικού αλφαβήτου και στο Д, д του κυριλλικού. Προήλθε από το φοινικικό γράμμα ντάλεθ (), που στα φοινικικά σήμαινε πόρτα.

Άλλες χρήσεις

Το όνομα Δέλτα μπορεί να αναφέρεται:

• Στην ανώνυμη εταιρία Δέλτα Α.Ε.
• Στην Ελληνίδα συγγραφέα Πηνελόπη Δέλτα
• Στον μουσικό και συνθέτη Μιχάλη Δέλτα
• Στο δέλτα ποταμού (εξαιτίας του σχήματος)

Ως διεθνές σύμβολο

Το κεφαλαίο Δ ως σύμβολο το συναντούμε σε διάφορες περιπτώσεις:

• Συμβολίζει μια μακροσκοπική μεταβολή μιας τιμής ή μεταβλητής στη φυσική ή στα μαθηματικά. Π.χ. ${y_{2}-y_{1} \over x_{2}-x_{1}}={\Delta y \over \Delta x}$
• Συμβολίζει τη διακρίνουσα εξίσωσης (συνήθως) δευτέρου βαθμού. Για μια εξίσωση γενικού τύπου αx² + βx + γ = 0, είναι Δ = β² - 4αγ. Ανάλογα με το πρόσημό της, διακρίνει την ύπαρξη ή και τον αριθμό των πραγματικών λύσεων της εξίσωσης.
• Συμβολίζει τα σωμάτια Δέλτα στη σωματιδιακή φυσική
• Παριστάνει μερικές τον τελεστή Laplace: $\Delta f=\sum _{i=1}^{n}{\frac {\partial ^{2}f}{\partial x_{i}^{2}}}$, αν και πιο συχνά παριστάνεται με ανάδελτα στο τετράγωνο (∇²). Είναι $\Delta f=\nabla ^{2}f=\nabla \cdot \nabla f$.

Το πεζό δ χρησιμοποιείται ως:

• Σύμβολο της μικροσκοπικής μεταβολής μιας τιμής ή μεταβολής στη φυσική ή στα μαθηματικά είτε ως ένδειξη ότι μια τιμή είναι μικροσκοπικής κλίμακας.
• Στατιστικό ηλεκτρικό φορτίο μικρότερο κατά απόλυτη τιμή από αυτό του ενός ηλεκτρονίου στη Χημεία. Χρησιμοποιείται για να δείξει την κατανομή στατιστικού φορτίου σε πολωμένους ομοιοπολικούς δεσμούς. Π.χ. το υδροφθόριο παριστάνεται μερικές φορές έτσι: H^δ+-F^δ-.
• Το δέλτα του Κρόνεκερ στα μαθηματικά.
• Το δέλτα του Ντιράκ στα μαθηματικά.

Το Δ επίσης συμβόλιζε το δέκα σε ένα αρχαιότερο ελληνικό σύστημα αρίθμησης το ακροφωνικό σύστημα αρίθμησης.

Προφορά

Το δ είναι σύμφωνο που χαρακτηρίζεται άφωνο, οδοντικό και μέσο.