Ανδρόνικος Δ´ Παλαιολόγος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
CHE (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 37: Γραμμή 37:
}}
}}


Ο '''Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος''' ([[2 Απριλίου]] [[1348]] - [[28 Ιουνίου]] [[1385]]) ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας ([[1376]]-[[1379]]), πρωτότοκος υιός του [[Ιωάννης Ε'|Ιωάννη Ε']] και της Ελένης Καντακουζηνής,<ref>κόρη του [[Ιωάννης ΣΤ'|Ιωάννη Καντακουζηνού]]</ref> άνθρωπος με ακτινοβολούσα, λαοφιλή αλλά και κενόδοξη προσωπικότητα, που αδημονούσε για την αυτόνομη άσκηση της εξουσίας, μιας και ο πατέρας του ήταν μόλις 16 χρόνια μεγαλύτερός του. Είχε νυμφευθεί την κόρη του Βουλγάρου τσάρου [[Ιβάν Αλεξάνταρ|Ιβάν Αλεξάνδρου]], [[Μαρία Κυράτζα]] και διατηρούσε φιλικές σχέσεις με το διάσημο αστρολόγο [[Αβράμιος|Αβράμιο]].
Ο '''Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος''' ([[2 Απριλίου]] [[1348]] - [[28 Ιουνίου]] [[1385]]) ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας ([[1376]]-[[1379]]), πρωτότοκος υιός του [[Ιωάννης Ε'|Ιωάννη Ε']] και της Ελένης Καντακουζηνής,<ref>κόρη του [[Ιωάννης ΣΤ'|Ιωάννη Καντακουζηνού]]</ref> άνθρωπος με ακτινοβολούσα, λαοφιλή αλλά και κενόδοξη προσωπικότητα, που αδημονούσε για την αυτόνομη άσκηση της εξουσίας, μιας και ο πατέρας του ήταν μόλις 16 χρόνια μεγαλύτερός του. Είχε νυμφευθεί την κόρη του Βουλγάρου τσάρου [[Ιβάν Αλεξάνταρ|Ιβάν Αλεξάνδρου]] των Σισμάν, [[Μαρία Κυράτζα|κυρά Μαρία]] και διατηρούσε φιλικές σχέσεις με το διάσημο αστρολόγο [[Αβράμιος|Αβράμιο]].


== Πριν την ανταρσία ==
== Πριν την ανταρσία ==
Ο Ανδρόνικος αρχικά επιχείρησε να εκμεταλλευτεί την απουσία του πατέρα του σε διπλωματική περιοδεία στο εξωτερικό έως το [[1369]]. Οι αποτυχημένες διαπραγματεύσεις με τον Ούγγρο ηγεμόνα [[Λουδοβίκος Α' της Ουγγαρίας|Λουδοβίκο]], η αισχρή για το λαό υποταγή του [[Ιωάννης Ε'|Ιωάννη]] στον [[Πάπας Ουρβανός Ε΄|πάπα Ουρβανό]] και η ένδεια του αυτοκράτορα κατά την επίσκεψή του στη [[Βενετία]], για διευθέτηση οφειλών, δημιουργούσαν στην πρωτεύουσα κλίμα αγανάκτησης και απογοήτευσης προς τον απροκάλυπτα δυτικόφιλο Ιωάννη. Ο Ανδρόνικος δε φανέρωσε έμπρακτα τις προθέσεις του. Όμως αδράνησε προκλητικά, όταν ουσιαστικά ο πατέρας του ήταν όμηρος των Βουλγάρων ([[Βίντιν]], [[1366]]) και χρειάστηκε η επέμβαση του [[Αμεδέος της Σαβοΐας|Αμεδέου της Σαβοΐας]] (ξαδέλφου του Ιωάννη), αλλά και όταν ο Ιωάννης ζήτησε οικονομική βοήθεια, ενώ βρισκόταν στη Βενετία, και τελικά η συνδρομή του ευπειθούς [[Μανουήλ Β'|Μανουήλ]] έδωσε τη λύση. Επιπρόσθετα, οι σχέσεις πατέρα-πρωτότοκου γιου ψυχράθηκαν περισσότερο επειδή ο Ιωάννης συμφώνησε με τους Βενετούς την παραχώρηση της νήσου [[Τένεδος|Τενέδου]], μήλου της έριδας μεταξύ των μεγάλων ιταλικών ναυτικών δυνάμεων, [[Βενετία]]ς και [[Γένοβα]]ς, με την οποία συνεργαζόταν μυστικά ο Ανδρόνικος.
Ο Ανδρόνικος αρχικά επιχείρησε να εκμεταλλευτεί την απουσία του πατέρα του σε διπλωματική περιοδεία στο εξωτερικό έως το [[1369]]. Οι αποτυχημένες διαπραγματεύσεις με τον Ούγγρο ηγεμόνα [[Λουδοβίκος Α' της Ουγγαρίας|Λουδοβίκο A' ΚΑπέτων-Ανζού]], η αισχρή για το λαό υποταγή του [[Ιωάννης Ε'|Ιωάννη Ε']] στον [[Πάπας Ουρβανός Ε΄|πάπα Ουρβανό]] και η ένδεια του αυτοκράτορα κατά την επίσκεψή του στη [[Βενετία]] για διευθέτηση οφειλών, δημιουργούσαν στην πρωτεύουσα κλίμα απογοήτευσης και αγανάκτησης προς τον απροκάλυπτα δυτικόφιλο Ιωάννη Ε'. Ο Ανδρόνικος δε φανέρωσε έμπρακτα τις προθέσεις του. Όμως αδράνησε προκλητικά, όταν ουσιαστικά ο πατέρας του ήταν όμηρος των Βουλγάρων ([[Βίντιν]], [[1366]]) και χρειάστηκε η επέμβαση του [[Αμεδέος της Σαβοΐας|Αμεδέου της Σαβοΐας]] (εξαδέλφου του Ιωάννη Ε') για να ελευθερωθεί, αλλά και όταν ο Ιωάννης Ε' ζήτησε οικονομική βοήθεια, ενώ βρισκόταν στη Βενετία, η συνδρομή του ευπειθούς [[Μανουήλ Β'|Μανουήλ]] ήταν που τελικά έδωσε τη λύση. Επιπρόσθετα οι σχέσεις πατέρα και πρωτότοκου γιου ψυχράθηκαν περισσότερο, επειδή ο Ιωάννης Ε' συμφώνησε με τους Βενετούς την παραχώρηση της νήσου [[Τένεδος|Τενέδου]], μήλο της έριδας μεταξύ των μεγάλων ιταλικών ναυτικών δυνάμεων [[Βενετία]]ς και [[Γένοβα]]ς, με την οποία Γένοβα συνεργαζόταν μυστικά ο Ανδρόνικος.


== Η σύγκρουση με την πατρική εξουσία ==
== Η σύγκρουση με την πατρική εξουσία ==
Η πρώτη ένοπλή του προσπάθεια να καταλάβει το [[1373]] απέτυχε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να φυλακιστεί μαζί με το γιο του, αφού τιμωρήθηκαν με τύφλωση. Η εκτέλεση της εντολής δεν επέφερε βέβαια πλήρη τύφλωση,<ref>μαρτυρείται ότι χρησιμοποιήθηκε καυτό ξύδι</ref> μια και σε διάστημα σχεδόν δύο χρόνων η όραση των κρατουμένων επανήλθε σε τέτοια επίπεδα, ώστε να διεκδικήσουν την εξουσία. Με τη βοήθεια, λοιπόν, των Γενουατών απέδρασε ο Ανδρόνικος και οργάνωσε πραξικόπημα που πέτυχε (Μάιος του [[1376]]). Συνέλαβε και φυλάκισε τον Ιωάννη και τον αδελφό του [[Μανουήλ Β'|Μανουήλ]]. Κάθισε, επομένως, στο θρόνο από το [[1376]] μέχρι το [[1379]], παρεμβάλλοντας τη βασιλεία του σε αυτή του πατέρα του. Το [[1379]] Ιωάννης και Μανουήλ απελευθερώθηκαν πιθανόν από τους Τούρκους και τους Βενετούς, σταθερά εχθρούς του Ανδρόνικου, λόγω της φιλικής προς τους [[Γενουάτες]] πολιτικής του. Μετά από συμβιβασμό, στον Ανδρόνικο αποδόθηκε ο τίτλος του συναυτοκράτορα και του παραχωρήθηκε μια περιοχή στη [[Σηλυμβρία]], καθώς και δικαίωμα διαδοχής στο βυζαντινό θρόνο από το γιο του [[Ιωάννης Ζ'|Ιωάννη]]. Πέθανε το [[1385]] στις 28 Ιουνίου.
Η πρώτη ένοπλή του προσπάθεια να καταλάβει την εξουσία το [[1373]] απέτυχε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να φυλακιστεί μαζί με το γιο του Ιωάννη, αφού τιμωρήθηκαν με τύφλωση. Η εκτέλεση της εντολής δεν επέφερε βέβαια πλήρη τύφλωση,<ref>μαρτυρείται ότι χρησιμοποιήθηκε καυτό ξύδι</ref> μια και σε διάστημα σχεδόν δύο χρόνων η όραση των κρατουμένων επανήλθε σε τέτοια επίπεδα, ώστε να διεκδικήσουν την εξουσία. Με τη βοήθεια λοιπόν των Γενουατών απέδρασε ο Ανδρόνικος και οργάνωσε πραξικόπημα που επέτυχε (Μάιος του [[1376]]). Συνέλαβε και φυλάκισε τον Ιωάννη Ε' και τον αδελφό του [[Μανουήλ Β'|Μανουήλ]]. Κάθισε στο θρόνο από το [[1376]] μέχρι το [[1379]], παρεμβάλλοντας τη βασιλεία του σε αυτή του πατέρα του. Το [[1379]] Ιωάννης Ε' και Μανουήλ απελευθερώθηκαν, πιθανόν από τους Τούρκους και τους Βενετούς, σταθερά εχθρούς του Ανδρόνικου, λόγω της φιλικής προς τους [[Γενουάτες]] πολιτικής του. Μετά από συμβιβασμό, στον Ανδρόνικο αποδόθηκε ο τίτλος του συναυτοκράτορα και του παραχωρήθηκε μια περιοχή στη [[Σηλυμβρία]], καθώς και δικαίωμα διαδοχής στο βυζαντινό θρόνο από το γιο του [[Ιωάννης Ζ'|Ιωάννη]]. Πέθανε το [[1385]] στις 28 Ιουνίου.


==Νομίσματα==
==Νομίσματα==
Ο Ανδρόνικος Δ' έκοψε αργυρά 1/2 υπερπύρου, βασιλικά και τορνέζια χαλκά. Το ότι δεν έκοψε χρυσά (ολόκληρα) υπέρπυρα φανερώνει τη δύσκολη οικονομική κατάσταση. Στο 1/2 υπερπύρου εικονίζεται σε προτομή με γύρω την επιγραφή ANΔΡΟΝΙΚΟC ΔΕCΠΟΤΗC Ο ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟC / ΘV ΧΑΡΙΤΙ ΒΑCΙΛΕVC ΤΩΝ ΡΩΜΑΙΩΝ, ενώ στην άλλη όψη η προτομή του Χριστού.
Ο Ανδρόνικος Δ' έκοψε αργυρά 1/2 υπερπύρου, βασιλικά και τορνέζια χαλκά. Το ότι δεν έκοψε χρυσά (ολόκληρα) υπέρπυρα φανερώνει τη δύσκολη οικονομική κατάσταση. Στο 1/2 υπερπύρου εικονίζεται σε προτομή με γύρω την επιγραφή ANΔΡΟΝΙΚΟC ΔΕCΠΟΤΗC Ο ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟC / ΘV ΧΑΡΙΤΙ ΒΑCΙΛΕVC ΤΩΝ ΡΩΜΑΙΩΝ, ενώ στην άλλη όψη υπάρχει η προτομή του Χριστού.


==Πρόγονοι==
==Πρόγονοι==

Έκδοση από την 17:18, 6 Φεβρουαρίου 2016

Ανδρόνικος Δ΄
Ο Ανδρόνικος Δ' σε μεταγενέστερη μικρογραφία
Αυτοκράτωρ του Βυζαντίου
Περίοδος1376-1379
ΠροκάτοχοςΙωάννης Ε΄
ΔιάδοχοςΙωάννης Ε΄
Γέννηση2 Απριλίου 1348
Θάνατος28 Ιουνίου 1385
Τόπος ταφήςΜονή Παντοκράτορος
ΣύζυγοςΜαρία Κυράτζα
ΕπίγονοιΙωάννης
ΟίκοςΠαλαιολόγων
ΠατέραςΙωάννης Ε΄ Παλαιολόγος
ΜητέραΕλένη Καντακουζηνή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Ανδρόνικος Δ΄ Παλαιολόγος (2 Απριλίου 1348 - 28 Ιουνίου 1385) ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας (1376-1379), πρωτότοκος υιός του Ιωάννη Ε' και της Ελένης Καντακουζηνής,[1] άνθρωπος με ακτινοβολούσα, λαοφιλή αλλά και κενόδοξη προσωπικότητα, που αδημονούσε για την αυτόνομη άσκηση της εξουσίας, μιας και ο πατέρας του ήταν μόλις 16 χρόνια μεγαλύτερός του. Είχε νυμφευθεί την κόρη του Βουλγάρου τσάρου Ιβάν Αλεξάνδρου των Σισμάν, κυρά Μαρία και διατηρούσε φιλικές σχέσεις με το διάσημο αστρολόγο Αβράμιο.

Πριν την ανταρσία

Ο Ανδρόνικος αρχικά επιχείρησε να εκμεταλλευτεί την απουσία του πατέρα του σε διπλωματική περιοδεία στο εξωτερικό έως το 1369. Οι αποτυχημένες διαπραγματεύσεις με τον Ούγγρο ηγεμόνα Λουδοβίκο A' ΚΑπέτων-Ανζού, η αισχρή για το λαό υποταγή του Ιωάννη Ε' στον πάπα Ουρβανό και η ένδεια του αυτοκράτορα κατά την επίσκεψή του στη Βενετία για διευθέτηση οφειλών, δημιουργούσαν στην πρωτεύουσα κλίμα απογοήτευσης και αγανάκτησης προς τον απροκάλυπτα δυτικόφιλο Ιωάννη Ε'. Ο Ανδρόνικος δε φανέρωσε έμπρακτα τις προθέσεις του. Όμως αδράνησε προκλητικά, όταν ουσιαστικά ο πατέρας του ήταν όμηρος των Βουλγάρων (Βίντιν, 1366) και χρειάστηκε η επέμβαση του Αμεδέου της Σαβοΐας (εξαδέλφου του Ιωάννη Ε') για να ελευθερωθεί, αλλά και όταν ο Ιωάννης Ε' ζήτησε οικονομική βοήθεια, ενώ βρισκόταν στη Βενετία, η συνδρομή του ευπειθούς Μανουήλ ήταν που τελικά έδωσε τη λύση. Επιπρόσθετα οι σχέσεις πατέρα και πρωτότοκου γιου ψυχράθηκαν περισσότερο, επειδή ο Ιωάννης Ε' συμφώνησε με τους Βενετούς την παραχώρηση της νήσου Τενέδου, μήλο της έριδας μεταξύ των μεγάλων ιταλικών ναυτικών δυνάμεων Βενετίας και Γένοβας, με την οποία Γένοβα συνεργαζόταν μυστικά ο Ανδρόνικος.

Η σύγκρουση με την πατρική εξουσία

Η πρώτη ένοπλή του προσπάθεια να καταλάβει την εξουσία το 1373 απέτυχε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να φυλακιστεί μαζί με το γιο του Ιωάννη, αφού τιμωρήθηκαν με τύφλωση. Η εκτέλεση της εντολής δεν επέφερε βέβαια πλήρη τύφλωση,[2] μια και σε διάστημα σχεδόν δύο χρόνων η όραση των κρατουμένων επανήλθε σε τέτοια επίπεδα, ώστε να διεκδικήσουν την εξουσία. Με τη βοήθεια λοιπόν των Γενουατών απέδρασε ο Ανδρόνικος και οργάνωσε πραξικόπημα που επέτυχε (Μάιος του 1376). Συνέλαβε και φυλάκισε τον Ιωάννη Ε' και τον αδελφό του Μανουήλ. Κάθισε στο θρόνο από το 1376 μέχρι το 1379, παρεμβάλλοντας τη βασιλεία του σε αυτή του πατέρα του. Το 1379 Ιωάννης Ε' και Μανουήλ απελευθερώθηκαν, πιθανόν από τους Τούρκους και τους Βενετούς, σταθερά εχθρούς του Ανδρόνικου, λόγω της φιλικής προς τους Γενουάτες πολιτικής του. Μετά από συμβιβασμό, στον Ανδρόνικο αποδόθηκε ο τίτλος του συναυτοκράτορα και του παραχωρήθηκε μια περιοχή στη Σηλυμβρία, καθώς και δικαίωμα διαδοχής στο βυζαντινό θρόνο από το γιο του Ιωάννη. Πέθανε το 1385 στις 28 Ιουνίου.

Νομίσματα

Ο Ανδρόνικος Δ' έκοψε αργυρά 1/2 υπερπύρου, βασιλικά και τορνέζια χαλκά. Το ότι δεν έκοψε χρυσά (ολόκληρα) υπέρπυρα φανερώνει τη δύσκολη οικονομική κατάσταση. Στο 1/2 υπερπύρου εικονίζεται σε προτομή με γύρω την επιγραφή ANΔΡΟΝΙΚΟC ΔΕCΠΟΤΗC Ο ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟC / ΘV ΧΑΡΙΤΙ ΒΑCΙΛΕVC ΤΩΝ ΡΩΜΑΙΩΝ, ενώ στην άλλη όψη υπάρχει η προτομή του Χριστού.

Πρόγονοι

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
16. Ανδρόνικος Β' Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
8. Μιχαήλ Θ' Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
17. Anna Arpad
 
 
 
 
 
 
 
4. Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
18. Leon II Hetoumid king L.Armenia
 
 
 
 
 
 
 
9. Rita Hetoumid
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
19. kyra Anna (Keran) Hetoumid
 
 
 
 
 
 
 
2. Ιωάννης Ε' Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
20. Thomas II count Savoy
 
 
 
 
 
 
 
10. Amadeus V count Savoy
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
21. Beatrice Firschi
 
 
 
 
 
 
 
5. Giovanna (Άννα) di Savoy
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
22. John I duke Brabant
 
 
 
 
 
 
 
11. Maria Brabant
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
23. Margaret Hainaut Brabant
 
 
 
 
 
 
 
1. Ανδρόνικος Δ' Παλαιολόγος
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
24. Mανουήλ Κα.
 
 
 
 
 
 
 
12. Μιχαήλ Καντακουζηνός
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6. Ιωάννης ΣΤ' αυτ.Ρωμαίων
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
26. Χανδρηνός (στρατηγός)
 
 
 
 
 
 
 
13. Θεοδώρα Παλαιολογίνα Αγγελίνα
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
27. Θεοδότη Γλαβά Ταρχανειώτη
 
 
 
 
 
 
 
3. Ελένη Καντακουζηνή
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
28. Ivan III Mitso-Asen
ηγεμών Βουλγαρίας
 
 
 
 
 
 
 
14. Αndronikos Mitso-Asen
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
29. Ειρήνη Παλαιολογίνα
(κόρη Μιχαήλ Η' Παλαιολόγου)
 
 
 
 
 
 
 
7. Irene Mitso-Asen
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
30. Mιχαήλ Γλαβάς Ταρχανειώτης
 
 
 
 
 
 
 
15. Tαρχανειώτη
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
31. Μαρία Βρανά
 
 
 
 
 
 

Παραπομπές

  1. κόρη του Ιωάννη Καντακουζηνού
  2. μαρτυρείται ότι χρησιμοποιήθηκε καυτό ξύδι

Βιβλιογραφία

  • Norwich, J.J. "Byzantium", Vol. III-The Decline and Fall
  • Vasiliev, A. "History of the Byzantine Empire, 324–1453"
  • Ostrogorsky, G. "History of the Byzantine State"
  • Π.Κατσώνη, "Μια επταετία κρίσιμων γεγονότων (1366-1373)"