Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Σταυρούπολη (αποσαφήνιση).

Σταυρούπολη
Πόλη
Σταυρούπολη
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κεντρική Μακεδονία
Πληθυσμός	45.891
Τηλεφωνικός κωδικός	2310

Άποψη της Μονής Λαζαριστών στη Σταυρούπολη, όπου στεγάζεται το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.

Αρχείο:Memorial 01996.JPG

Το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης στη Σταυρούπολη μπροστά από το Δημαρχείο Παύλου Μελά επί της οδού Λαγκαδά.

H Σκηνή Σωκράτης Καραντινός του Θεάτρου της Μονής Λαζαριστών.

Η Σταυρούπολη (υψόμ. 50μ. 41.653 κάτοικοι), είναι περιοχή του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης και αποτελεί την έδρα του Δήμου Παύλου Μελά. Βρίσκεται στην βορειοδυτική πλευρά της πόλης, τον δρόμο που οδηγεί ανατολικά προς Καβάλα.

Με την απογραφή του 2011 ο πληθυσμός του Δήμου Παύλου Μελά είναι 98.870 κάτοικοι και είναι πλέον πληθυσμιακά ο τρίτος μεγαλύτερος Δήμος του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, μετά τον Δήμο Θεσσαλονίκης και τον Δήμο Κορδελιού-Ευόσμου. Έδρα του νέου Δήμου ορίστηκε η Σταυρούπολη. Η περιοχή της Σταυρούπολης περιλαμβάνει τις περιοχές:

1) Τερψιθέα

2) Πρόνοια

3) Αμπελώνες

4) Άνω Ηλιούπολη

5) Κάτω Ηλιούπολη

6) Νεόκτιστα

7) Άνωθεν Ασύλου

8) Νικόπολη

9) Ομόνοια

Ιστορία

Χρυσό στεφάνι μυρτιάς από κιβωτιόσχημο τάφο που βρέθηκε στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης. Χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αι. π.Χ. και εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.

Τα αρχαιολογικά ευρήματα που έχουν βρεθεί στην περιοχή της Ομόνοιας μαρτυρούν ότι η ιστορία της περιοχής ξεκινά κατά την νεολιθική εποχή. Η Σταυρούπολη, δυτική ύπαιθρος της Θεσσαλονίκης αλλάζει μορφή μετά το 1914 με την οργανωμένη εγκατάσταση ανθρώπων και τη δημιουργία οικισμών. Πρόσφυγες από τη Μακεδονία, τη Θράκη, τη Μικρά Ασία (Ιωνία, Καππαδοκία, Ικόνιο-Λυκαονία, Πόντος, Βιθυνία) εγκαθίστανται στην περιοχή, η οποία τότε ονομαζόταν Λεμπέτ, από ένα τσιφλίκι που βρισκόταν λίγα χιλιόμετρα βορειότερα. Το όνομα Σταυρούπολη επελέγη από τους πρόσφυγες καθώς είχαν φτάσει πρώτη φορά στην περιοχή ανήμερα της εορτής του Τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου. Η ονομασία αυτή τελικα καθιερώθηκε από το 1932. Στη δεκαετία 1950-1960 με το κύμα της αστυφιλίας, ο πληθυσμός της περιοχής αυξάνεται ραγδαία.

Στη Σταυρούπολη υπάρχουν σημαντικά ιστορικά κτίρια όπως το συγκρότημα της Μονής Λαζαριστών (που αποτελεί σήμερα πολιτιστικό κέντρο όπου στεγάζονται δύο θεατρικές σκήνες του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και η έδρα της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης), οι διατηρητέες εγκαταστάσεις του παλαιού Στρατοπέδου Παύλος Μελάς, καθώς και πολλά ανενεργά βιομηχανικά κτίρια (όπως το εργοστάσιο της ΑΓΝΟ, παλαιά Καπνεργοστάσια), που αποτελούν πολύτιμα δείγματα της βιομηχανικής κληρονομιάς της χώρας.

Στη Σταυρούπολη βρίσκεται και ο Καθολικός Ναός του Αγίου Βικεντίου των Λαζαριστών.

Υποδομές

Μνημείο Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων στη Σταυρούπολη (Εβραικό Κοιμητήριο.)

• Δημαρχείο Δήμου Παύλου Μελά (Καραολή & Δημητρίου 1).
• Κέντρο Πολιτισμού «Χρήστος Τσακίρης».

Περιλαμβάνει αίθουσα θεάτρου από τις αρτιότερες των περιφερειακών δήμων της Θεσσαλονίκης με χωρητικότητα 270 θέσεων συνολικά (στην πλατεία και τον εξώστη), χώρο όπου στεγάζεται η δανειστική βιβλιοθήκη της Δημοτικής Ενότητας Σταυρούπολης, χώρο πολλαπλών εκδηλώσεων, χώρους για δραστηριότητες της Δημοτικής Επιχείρησης «ίρις», υπόγειους χώρους (για τη φωτογραφία, τη μουσική κ.α.)

• Ανοιχτό Θέατρο Πλατείας Εδέσσης.
• Ανοιχτό Θέατρο στο Πάρκο Σόλωνος (Ηλιούπολη)