Βερμπάσκο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Jaguarlaser (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Jaguarlaser (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 12: Γραμμή 12:
| οικογένεια = [[Σκροφουλαρίδες]] ''(Scrophulariaceae)''
| οικογένεια = [[Σκροφουλαρίδες]] ''(Scrophulariaceae)''
|tribus = [[..]] ''(Scrophularieae)''
|tribus = [[..]] ''(Scrophularieae)''
| γένος = [[Βερμπάσκο]] ''(Verbascum)''
| γένος = [[Φλόμος(γένος)|Φλόμος]] ''(Verbascum)''
|genus_authority = [[Καρολος Λινναίος|Λινναίος ''(L)'']]
|genus_authority = [[Καρολος Λινναίος|Λινναίος ''(L)'']]
|subdivision_ranks = Είδη
|subdivision_ranks = Είδη

Έκδοση από την 22:27, 28 Δεκεμβρίου 2015

Βερμπάσκο
(Verbascum)
Κυματόφυλλος φλόμος (Wavyleaf mullein) (Verbascum sinuatum).
Κυματόφυλλος φλόμος (Wavyleaf mullein)
(Verbascum sinuatum).
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα
Ομοταξία: Ευδικοτυλήδονα (Eudicots)
Υφομοταξία: Αστερίδες (Asterids)
Τάξη: Λαμιώδη (Lamiales)
Οικογένεια: Σκροφουλαρίδες (Scrophulariaceae)
Ομοιογένεια: [[..]] (Scrophularieae)
Γένος: Φλόμος (Verbascum)
Λινναίος (L)
Είδη

Βλέπε κείμενο

Συνώνυμα[1]
  • Celsia L.
  • Rhabdotosperma Hartl
  • Staurophragma Fisch. & C. A. Mey.

Το Βερμπάσκο (Verbascum) (/vɜrˈbæskəm/[2]), γνωστό με τη δημώδη ονομασία φλόμος (mullein) (/ˈmʌlɨn/) (επίσης γνωστό και ως βελούδινο φυτό (velvet plant)), είναι ένα γένος από περίπου 360 είδη[3] από ανθοφόρα φυτά της οικογένειας των χοιραδίων (figwort)[Σημ. 1] Σκροφουλαρίδων (Scrophulariaceae). Είναι εγγενές στην Ευρώπη και την Ασία, με την υψηλότερη ποικιλομορφία των ειδών στην περιοχή της Μεσογείου.

Ο φλόμος ή το "φλόμοφυλλο", αναφέρεται συχνά στα φύλλα του Φλόμου του θάψου (Verbascum thapsus), το μεγάλο ή κοινό φλόμο, ο οποίος χρησιμοποιείται συχνά στη βοτανική φαρμακευτική.[4]

Περιγραφή

Πρόκειται για διετή (biennial plant)[Σημ. 2] ή πολυετή (perennial)[Σημ. 3] φυτά, σπανίως μονοετή (annual) [Σημ. 4] ή κοντά ξυλώδη φυτά, τα οποία αναπτύσσονται από 0,5 έως και 3 μέτρα. Τα φυτά πρωτίστως, σχηματίζουν ένα πυκνό ρόδακα από φύλλα, στο επίπεδο του εδάφους, εν συνεχεία, στέλνοντας προς τα άνω, ένα ψηλό ανθοφόρο βλαστό. Τα διετή φυτά, κατά το πρώτο έτος σχηματίζουν τη ροζέτα και την επόμενη χρονιά, το στέλεχος. Τα φύλλα είναι τοποθετημένα σπειροειδώς, συχνά πυκνά τριχωτά, αν και σε ορισμένα είδη είναι λεία (άτριχα). Τα άνθη έχουν πέντε συμμετρικά πέταλα· τα χρώματα των πετάλων στα διαφορετικά είδη, περιλαμβάνουν: το κίτρινο (το πιο συνηθισμένο), το πορτοκαλί, το κόκκινο-καφέ, το μωβ, το μπλε ή το λευκό. Ο καρπός, είναι μια κάψουλα η οποία περιέχει πολυάριθμους λεπτούς σπόρους.

Καλλιέργεια

Στην κηπουρική και την αρχιτεκτονική τοπίου, οι φλόμοι εκτιμώνται για το ψηλό στενό ανάστημα τους και γιατί ανθοφορούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, ακόμη και σε ξηρά εδάφη. Πολλές ποικιλίες είναι διαθέσιμες εκ των οποίων "Gainsborough",[5] "Letitia"[6] και "Pink Domino",[7] έχουν κερδίσει το βραβείο της Royal Horticultural Society's Award of Garden Merit.

Από το 2000, έχουν βγει ένας αριθμός νέων υβριδικών ποικιλιών, οι οποίες έχουν αυξημένα μεγέθη ανθέων, βραχύτερα ύψη και μια τάση να είναι μακροβιότερα φυτά. Ένας αριθμός έχει νέα χρώματα για αυτό το γένος. Πολλοί φλόμοι αναπτύσσονται από σπόρο, συμπεριλαμβάνοντας τόσο τα βραχύβια πολυετή όσο και τα διετή είδη.

Άλλες χρήσεις

Ο Φλόμος ο θάψος (Verbascum thapsus), έχει μακρόχρονη ιστορία χρήσης ως βοτανική θεραπεία.[8] Παρόλο που αυτό το φυτό είναι πρόσφατη άφιξη στη Βόρεια Αμερική, οι Αμερικανοί ιθαγενείς, χρησιμοποιούσαν τους αλεσμένους σπόρους αυτού του φυτού, ως παραλυτικό δηλητήριο ψαριών, λόγω των υψηλών επιπέδων ροτενόνης (rotenone). Τα άνθη του είδους Verbascum, έχουν χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή Αυστριακή ιατρική, εσωτερικά (ως τέιον) ή εξωτερικά (ως αλοιφή, τσάι, λουτρά ή επιθέματα) για τη θεραπεία των διαταραχών της αναπνευστικής οδού, του δέρματος, των φλεβών, της γαστρεντερικής οδού και του μυοσκελετικού συστήματος.[9]

Ο μίσχος (stalk)[Σημ. 5] του φυτού, θεωρείται πρώτης τάξεως τρυπάνι, για χρήση με το χέρι, στο άναμμα της φωτιάς με την μέθοδο της τριβής.

Επιλεγμένα είδη

  • Verbascum acaule (Bory & Chaub.) Kuntze
  • Verbascum adeliae Heldr.
  • Verbascum adenanthum Bornm.
  • Verbascum adrianopolitanum Podp.
  • Verbascum anisophylum Murb.
  • Verbascum arcturus L.
  • Verbascum argenteum Ten.
  • Verbascum baldaccii Degen
  • Verbascum banaticum Schrad.
  • Verbascum barnadesii Vahl
  • Verbascum bithynicum Boiss.
  • Verbascum blattaria L.Moth mullein
  • Verbascum boerhavii L.
  • Verbascum boissieri (Heldr. & Sart.) Kuntze
  • Verbascum botuliforme Murb.
  • Verbascum bombyciferum Boiss.
  • Verbascum bugulifolium Lam.
  • Verbascum chaixii Vill.Nettle-leaved mullein
  • Verbascum charidemii Murb.
  • Verbascum chinense (L.) Santapau
  • Verbascum chrysanthum Murb.
  • Verbascum creticum (L.) Cav.
  • Verbascum cylindrocarpum Griseb.
  • Verbascum cyleneum (Boiss. & Heldr.) Kuntze
  • Verbascum daenzeri (Fauché & Chaub.) Kuntze
  • Verbascum damascenum
  • Verbascum davidoffii Murb.
  • Verbascum decorum Velen.
  • Verbascum delphicum Boiss. & Heldr.
  • Verbascum densiflorum Bertol.
  • Verbascum dentifolium Delile
  • Verbascum dieckianum Borbás & Degen
  • Verbascum dimoniei Velen.
  • Verbascum dingleri Mattf. & Stef.
  • Verbascum dumulosum P.H.Davis
  • Verbascum durmitoreum Rohlena
  • Verbascum epixanthinum Boiss. & Heldr.
  • Verbascum eriophorum Godr.
  • Verbascum euboicum Murb. & Rech.f.
  • Verbascum foetidum Boiss. & Heldr.
  • Verbascum formosum Fisch. πρώην Schrank
  • Verbascum friedrichsthalianum Kuntze
  • Verbascum georgicum Benth.
  • Verbascum glabratum Friv.
  • Verbascum glandulosum Delile
  • Verbascum gnaphalodes M.Bieb.
  • Verbascum graecu Heldr. & Sart. πρώην Boiss.
  • Verbascum guicciardii Heldr. πρώην Boiss.
  • Verbascum halacsyanum Sint. & Bornm. πρώην Halácsy
  • Verbascum haussknechtii Heldr. πρώην Hausskn.
  • Verbascum hervieri Degen
  • Verbascum herzogii Bornm.
  • Verbascum humile Janka
  • Verbascum hypoleucum Boiss. & Heldr.
  • Verbascum jankaeanum Pancic
  • Verbascum juruk Stef.
  • Verbascum laciniatum (Poir.) Kuntze
  • Verbascum lagurus Fisch. & C.A.Mey.
  • Verbascum lanatum Schrad.
  • Verbascum lasianthum Boiss. πρώην Benth.
  • Verbascum leianthum Benth.
  • Verbascum leucophylum Griseb.
  • Verbascum levanticum I.K.Ferguson
  • Verbascum litigiosum Samp.
  • Verbascum longifolium Ten.
  • Verbascum longirostris (Murb.) Huber-Morath
  • Verbascum lychnitis L.White mullein
  • Verbascum macedonicum Kosanin & Murb.
  • Verbascum macrurum Ten.
  • Verbascum malophorum Boiss. & Heldr.
  • Verbascum mucronatum Lam.
  • Verbascum nevadense Boiss.
  • Verbascum nicolai Rohlena
  • Verbascum nigrum L.Dark mullein
  • Verbascum niveum Ten.
  • Verbascum nobile Velen.
  • Verbascum gypsicola Vural & Aydoğdu
  • Verbascum olympicum Boiss.
  • Verbascum orientale (L.) Al.
  • Verbascum orphanideum Murb.
  • Verbascum ovalifolium Donn πρώην Sims
  • Verbascum paniculatum Wulf.
  • Verbascum pelium Halácsy
  • Verbascum pentelicum Murb.
  • Verbascum pestalozzae Murb.
  • Verbascum phlomoides L.Orange mullein
  • Verbascum phoeniceum L.Purple mullein
  • Verbascum pinnatifidum Vahl
  • Verbascum pseudonobile Stoj. & Stef.
  • Verbascum pulverulentum Vill.Hoary mullein
  • Verbascum purpureum (Janka) Hub.-Mor.
  • Verbascum pycnostachyum Boiss. & Heldr.
  • Verbascum pyramidatum M.Bieb.
  • Verbascum reiseri Halácsy
  • Verbascum roripifolium (Halácsy) I.K.Ferguson
  • Verbascum rotundifolium Ten.
  • Verbascum rupestre (Davidov) I.K.Ferguson
  • Verbascum samniticum Ten.
  • Verbascum scardicola Bornm.
  • Verbascum shahsavarensis sotoodeh [10]
  • Verbascum siculum Tod. πρώην Lojac.
  • Verbascum sinaiticum
  • Verbascum sinuatum L.Wavyleaf mullein
  • Verbascum songaricum Schrenk.
  • Verbascum spathulisepalum Greuter & Rech. f.
  • Verbascum speciosum Schrad.Showy mullein
  • Verbascum spectabile M.Bieb.
  • Verbascum spinosum L.
  • Verbascum syriacum
  • Verbascum tzar-borisii (Davidov πρώην Stoj.) Stef.-Gat.
  • Φλόμος ο θάψος (Verbascum thapsus) L.Great mullein ή Κοινός φλόμος (Common mullein)
  • Verbascum undulatum Lam.
  • Verbascum vandasii (Rohlena) Rohlena
  • Verbascum virgatum StokesTwiggy mullein
  • Verbascum viridissimum Stoj. & Stef.
  • Verbascum widemannianum Fisch. & Mey.
  • Verbascum xanthophoeniceumGriseb.
  • Verbascum zuccarinii (Boiss.) I.K.Ferguson

Εικόνες

Σημειώσεις

  1. Ένα ευρέως διαδεδομένο ποώδες φυτό, με δύο μωβ-καφέ λοβώδη άνθη. Προηγουμένως, είχε θεωρηθεί ότι ήταν αποτελεσματικό, στη θεραπεία της χελώνιας (scrofula).
  2. Διετές φυτό (biennial plant), είναι το φυτό, το οποίο ολοκληρώνει τον κύκλο της ζωής του και πεθαίνει μέσα στο δεύτερο χρόνο· συνήθως, σχηματίζει το βασικό ρόδακα των φύλλων κατά το πρώτο έτος και τα άνθη και τους καρπούς κατά το δεύτερο έτος.
  3. Ένα πολυετές φυτό (perennial plant) ή απλά πολυετές (perennial) (από το Λατινικό per, που σημαίνει "μέσα" και annus, που σημαίνει "χρόνος"), είναι ένα φυτό που ζει για περισσότερο από δύο χρόνια.[Παρ. Σημ. 1]
  4. Ένα ετήσιο φυτό (annual plant) είναι ένα φυτό που ολοκληρώνει τον κύκλο ζωής του από τη βλάστηση έως την παραγωγή σπόρων προς σπορά εντός ενός έτους και μετά ξεραίνεται. Τα καλοκαιρινά μονοετή βλαστάνουν την άνοιξη ή νωρίς το καλοκαίρι και ωριμάζουν το φθινόπωρο του ίδιου έτους. Τα χειμερινά μονοετή βλαστάνουν κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και ωριμάζουν κατά τη διάρκεια της άνοιξης ή το καλοκαίρι του επόμενου ημερολογιακού έτους.[Παρ. Σημ. 2]
  5. Ένας μίσχος (στη βοτανική) είναι ένα στέλεχος που αποδίδει ενιαία λουλούδια στην ταξιανθία. Είναι τα κλαδιά ή τα στελέχη που συνδέουν το κάθε λουλούδι σε μια ταξιανθία, που περιέχει περισσότερα από ένα λουλούδι.[Παρ. Σημ. 3]
Παραπομπές σημειώσεων
  1. The Garden Helper. The Difference Between Annual Plants and Perennial Plants in the Garden. Retrieved on 2008-06-22.
  2. http://www.illinoiswildflowers.info/files/line_drawings.htm
  3. Hickey, M.; King, C. (2001). The Cambridge Illustrated Glossary of Botanical Terms. Cambridge University Press. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)

Παραπομπές

  1. «USDA GRIN Taxonomy». Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2014. 
  2. Sunset Western Garden Book, 1995:606–607
  3. «The most complete source of Verbascum». The most complete source of Verbascum. 
  4. «The most complete source of Verbascum». The most complete source of Verbascum. 
  5. «RHS Plant Selector - Verbascum 'Gainsborough'». Ανακτήθηκε στις June 2013.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  6. «RHS Plant Selector - Verbascum 'Letitia'». Ανακτήθηκε στις June 2013.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  7. «RHS Plant Selector - Verbascum 'Pink Domino'». Ανακτήθηκε στις June 2013.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  8. Tierra, Michael, C.A., O.M.D. & John Lust, N.D. (2003). The Natural Remedy Bible (revised and updated έκδοση). New York: Pocket Books. σελίδες 164, 180. ISBN 0-7434-6642-X. 
  9. Vogl, S; Picker, P; Mihaly-Bison, J; Fakhrudin, N; Atanasov, A. G.; Heiss, E. H.; Wawrosch, C; Reznicek, G και άλλοι. (2013). «Ethnopharmacological in vitro studies on Austria's folk medicine--an unexplored lore in vitro anti-inflammatory activities of 71 Austrian traditional herbal drugs». Journal of Ethnopharmacology 149 (3): 750–71. doi:10.1016/j.jep.2013.06.007. PMID 23770053. 
  10. «The most complete source of Verbascum». The most complete source of Verbascum. 

Πηγές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι


CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Verbascum (έκδοση 682119071) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).