Σχίσμα Ιππολύτου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
Το '''σχίσμα του Ιππολύτου''' ήταν ένα ενδοεκκλησιαστικό [[σχίσμα]] το οποίο αναπτύχθηκε κατά τα μέσα του [[3ος αιώνας|3ου αιώνα]] στην τοπική εκκλησία της [[Ρώμη|Ρώμης]], με αφορμή το ζήτημα της μετάνοιας και της επιστροφής των [[Πεπτωκότες (Χριστιανισμός)|πεπτωκότων]] στις τάξεις της Εκκλησίας. Προεξάρχων αυτού του κινήματος από τη γραμμή του επισκόπου [[Πάπας Κάλλιστος Α΄|Καλλίστου]] Ρώμης υπήρξε ο [[Ιππόλυτος Ρώμης|Ιππόλυτος]], συνδιεκδικητής του επισκοπικού θρόνου της Ρώμης και υπέρμαχος της αυστηρότητας της εφαρμογής της «δια βίου μετανοίας» των «πεπτοκότων».
Το '''σχίσμα του Ιππολύτου''' ήταν ένα ενδοεκκλησιαστικό [[σχίσμα]] το οποίο αναπτύχθηκε κατά τα μέσα του [[3ος αιώνας|3ου αιώνα]] στην τοπική εκκλησία της [[Ρώμη|Ρώμης]], με αφορμή το ζήτημα της μετάνοιας και της επιστροφής των [[Πεπτωκότες (Χριστιανισμός)|πεπτωκότων]] στις τάξεις της Εκκλησίας. Προεξάρχων αυτού του κινήματος από τη γραμμή του επισκόπου [[Πάπας Κάλλιστος Α΄|Καλλίστου]] Ρώμης υπήρξε ο [[Ιππόλυτος Ρώμης|Ιππόλυτος]], συνδιεκδικητής του επισκοπικού θρόνου της Ρώμης και υπέρμαχος της αυστηρότητας της εφαρμογής της «δια βίου μετανοίας» των «πεπτοκότων».


Ως πρεσβύτερος συγκρούστηκε με τον συμπρεσβύτερό του (φιλομοναρχιανό) Κάλλιστο (που συγχωρούσε και την ακολασία, επιτρέποντας γάμο και μετά τη χειροτονία), ο οποίος τον κατηγορούσε για Διθεΐτη. Έγραψε πολλά απολογητικά (αντιαιρετικά), ερμηνευτικά και εσχατολογικά συγγράμματα. Ο Λόγος γεννήθηκε κατ’ ελεύθερη θέληση τού Θ. Πατρός, έτσι δεν είναι ισότιμος με τον Πατέρα. Η ''νέα κτίση'' παρουσιάζεται τυπολογικά ως ο τέλειος χιτώνας τού Χριστού, τον οποίο ύφαναν οι Πατριάρχες και οι Προφήτες, μέσω των οποίων εργαζόταν ο Λόγος με αργαλειό το Θείο Πάθος, στήμονα τη δύναμη τού Αγ. Πνεύματος, κρόκη (υφάδι) την αγία σάρκα, μίτο (νήμα) τη Θ. Χάρη και κερκίδα (σαΐτα) τον λόγο. Η Εκκλησία (ως παράδεισος και ναυς) είναι η νύμφη (στο ''Άσμα Ασμάτων'' και τη ''Σωσάννα'') και συνάμα η μητέρα τού Χριστού, η «''γυνή της Αποκαλύψεως''»<sup>. </sup>είναι κοινωνία μόνο αγίων και όχι και αμαρτωλών, γι’ αυτό και ο Ιππόλυτος αρνιόταν τη συγχώρηση των βαρέων αμαρτημάτων. Πίστευε ότι η Συντέλεια θα πραγματοποιούταν το 500 μ.Χ. Ο Αντίχριστος θα είναι εβραϊκής καταγωγής (από τη φυλή τού Δαν).
Ως πρεσβύτερος συγκρούστηκε με τον συμπρεσβύτερό του (φιλομοναρχιανό) Κάλλιστο (που συγχωρούσε και την ακολασία, επιτρέποντας γάμο και μετά τη χειροτονία), ο οποίος τον κατηγορούσε για Διθεΐτη. Έγραψε πολλά απολογητικά (αντιαιρετικά), ερμηνευτικά και εσχατολογικά συγγράμματα. Ο Λόγος γεννήθηκε κατ’ ελεύθερη θέληση του Θ. Πατρός, έτσι δεν είναι ισότιμος με τον Πατέρα. Η ''νέα κτίση'' παρουσιάζεται τυπολογικά ως ο τέλειος χιτώνας του Χριστού, τον οποίο ύφαναν οι Πατριάρχες και οι Προφήτες, μέσω των οποίων εργαζόταν ο Λόγος με αργαλειό το Θείο Πάθος, στήμονα τη δύναμη του Αγ. Πνεύματος, κρόκη (υφάδι) την αγία σάρκα, μίτο (νήμα) τη Θ. Χάρη και κερκίδα (σαΐτα) τον λόγο. Η Εκκλησία (ως παράδεισος και ναυς) είναι η νύμφη (στο ''Άσμα Ασμάτων'' και τη ''Σωσάννα'') και συνάμα η μητέρα του Χριστού, η «''γυνή της Αποκαλύψεως''»<sup>. </sup>είναι κοινωνία μόνο αγίων και όχι και αμαρτωλών, γι’ αυτό και ο Ιππόλυτος αρνιόταν τη συγχώρηση των βαρέων αμαρτημάτων. Πίστευε ότι η Συντέλεια θα πραγματοποιούταν το 500 μ.Χ. Ο Αντίχριστος θα είναι εβραϊκής καταγωγής (από τη φυλή του Δαν).


==Τα αίτια==
==Τα αίτια==

Έκδοση από την 21:51, 9 Δεκεμβρίου 2015

Το σχίσμα του Ιππολύτου ήταν ένα ενδοεκκλησιαστικό σχίσμα το οποίο αναπτύχθηκε κατά τα μέσα του 3ου αιώνα στην τοπική εκκλησία της Ρώμης, με αφορμή το ζήτημα της μετάνοιας και της επιστροφής των πεπτωκότων στις τάξεις της Εκκλησίας. Προεξάρχων αυτού του κινήματος από τη γραμμή του επισκόπου Καλλίστου Ρώμης υπήρξε ο Ιππόλυτος, συνδιεκδικητής του επισκοπικού θρόνου της Ρώμης και υπέρμαχος της αυστηρότητας της εφαρμογής της «δια βίου μετανοίας» των «πεπτοκότων».

Ως πρεσβύτερος συγκρούστηκε με τον συμπρεσβύτερό του (φιλομοναρχιανό) Κάλλιστο (που συγχωρούσε και την ακολασία, επιτρέποντας γάμο και μετά τη χειροτονία), ο οποίος τον κατηγορούσε για Διθεΐτη. Έγραψε πολλά απολογητικά (αντιαιρετικά), ερμηνευτικά και εσχατολογικά συγγράμματα. Ο Λόγος γεννήθηκε κατ’ ελεύθερη θέληση του Θ. Πατρός, έτσι δεν είναι ισότιμος με τον Πατέρα. Η νέα κτίση παρουσιάζεται τυπολογικά ως ο τέλειος χιτώνας του Χριστού, τον οποίο ύφαναν οι Πατριάρχες και οι Προφήτες, μέσω των οποίων εργαζόταν ο Λόγος με αργαλειό το Θείο Πάθος, στήμονα τη δύναμη του Αγ. Πνεύματος, κρόκη (υφάδι) την αγία σάρκα, μίτο (νήμα) τη Θ. Χάρη και κερκίδα (σαΐτα) τον λόγο. Η Εκκλησία (ως παράδεισος και ναυς) είναι η νύμφη (στο Άσμα Ασμάτων και τη Σωσάννα) και συνάμα η μητέρα του Χριστού, η «γυνή της Αποκαλύψεως». είναι κοινωνία μόνο αγίων και όχι και αμαρτωλών, γι’ αυτό και ο Ιππόλυτος αρνιόταν τη συγχώρηση των βαρέων αμαρτημάτων. Πίστευε ότι η Συντέλεια θα πραγματοποιούταν το 500 μ.Χ. Ο Αντίχριστος θα είναι εβραϊκής καταγωγής (από τη φυλή του Δαν).

Τα αίτια

Η γραμμή της Εκκλησίας με το πέρασμα των αιώνων, καθώς επήλθε εξασθένηση των ενθουσιαστικών τάσεων, επέφερε μια τάση επιείκειας στο ζήτημα της μετάνοιας. Όμως στη Ρώμη, όπως και σε άλλες περιοχές, υπήρχαν στελέχη της εκκλησίας, τα οποία θεωρούσαν αυτή την επιείκεια ως μια αλλοίωση της Αποστολικής παράδοσης κατά των πεπτοκότων στην Εκκλησία. Έτσι ο Ζεφυρίνος Ρώμης εισήγαγε μια αρκετά επιεική πολιτική για τους πεπτωκότες ή τους αμαρτάνοντες, οι οποίοι για πρώτη φορά, μπορούσαν, να μην διάγουν δια βίου μετάνοια, εάν και εξέπεσαν σε σοβαρά - θανάσιμα αμαρτήματα. Ο Ιππόλυτος ήδη από εκείνη την εποχή κατηγορούσε στη γραμματεία του[1] το Ζεφυρίνο. Το κλίμα στη Ρώμη όμως δυναμιτιζόταν ακόμα περισσότερο από τη έντονη διαμάχη Μοντανιστών και Μοναρχιανών. Οι Μοναρχιανοί σφοδροί πολέμιοι των μοντανιστών, είχαν αρκετά ευνοϊκή μεταχείριση από την Εκκλησία της Ρώμης και συναινούσαν στην επιείκεια, ενώ οι Μοντανιστές που κυριαρχούνταν από ενθουσιαστικές τάσεις θεωρούσαν οποιαδήποτε έκπτωση απο την αυστηρή γραμμή, ανεπίτρεπτη. Έτσι όταν ο Κάλλιστος διαδέχθηκε το Ζεφυρίνο, οι αλληλοκατηγορίες των δύο ανδρών κυμάνθηκαν στην αιρετικότητα των απόψεων των δύο τάσεων. Η σύγκρουση αυτή όμως οξύνθηκε με το πέρασμα των ετών ειδικά όταν ο Κάλλιστος εισήγαγε μέτρα επιείκειας τα οποία για την εποχή ήταν πρωτόγνωρα.

Το σχίσμα

Ο Κάλλιστος σύμφωνα με τον Ιππόλυτο[2] εισήγαγε μετριοπαθείς τάσεις «...ότι εάν αμαρτή, φασίν, ου λογίζεται αυτώ η αμαρτία...». Επίσης προέβαλλε την Παύλεια έκφραση «συ τις ει ο κρίνων αλλοτρίω»[3] την οποία συνέδεε και με τη παραβολή των ζιζανίων[4]. Η αλήθεια είναι ότι ο Κάλλιστος έφτασε να επιβάλλει μεγάλη επιείκεια και στον κλήρο, σε σημείο μάλιστα ακόμα και αν κάποιος διέπραττε θανάσιμο αμάρτημα να μην αποβάλλεται από το σώμα των κληρικών, ενώ επέτρεπε και τη διγαμία ή ακόμα τριγαμία του κλήρου[5]. Αυτές οι ενέργειες του Καλλίστου πυροδότησαν ένταση ειδικά από τους μοντανίζοντες Χριστιανούς, αλλά και αυτούς που ήσαν υπέρμαχοι της αυστηρότητας. Μάλιστα αφού ο Κάλλιστος δεν υποχώρησε έπαψαν να τον αναγνωρίζουν ως επίσκοπο και εξέλεξαν τον Ιππόλυτο στη θέση του το 220. Οι ακραίες για την εποχή καινοτομίες του Καλλίστου γρήγορα μαθεύτηκαν στη Βόρεια Αφρική, οπού οι μοντανιστικές ενθουσιαστικές αντιλήψεις ήταν πολύ ισχυρές, με αποτέλεσμα να προκληθεί και εκεί ένταση με επίθεση του Τερτυλλιανού σε βάρος του Καρθαγένης Αγριππίνου, που είχε εισάγει και αυτός επιεικέστερη γραμμή. Το σχίσμα του Ιππολύτου διατηρήθηκε ως το 235, μέχρι και την επισκοπή του Ποντιανού όταν και προβλήθηκε η ανάγκη ενότητας της εκκλησίας λόγω του διωγμού του Μαξιμίνου. Οι αντιλήψεις τελικά δεν εξαλείφθηκαν από τις δύο πλευρές, ούτε προήλθε σύγκλιση απόψεων.

Υποσημειώσεις

  1. Φιλοσοφούμενα, Προς απάσας αιρέσεις, Εις δανιληλ, Άσνα ασμάτων κ.α.
  2. Φιλοσοφούμενα 9, 12
  3. Ρωμαίους 14,4
  4. Mατθαίον 13,30
  5. Aυτόθι

Βιβλιογραφία

  • «Εκκλησιαστική ιστορία» Βλάσιος Φειδάς
    Εκδόσεις Διήγηση, Αθήνα, 2003

Πρόσθετη ανάγνωση