Ερνστ Κάλτενμπρουνερ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
προσθήκες - τεκμηρίωση
Γραμμή 15: Γραμμή 15:
===Καριέρα και ηγετικές θέσεις===
===Καριέρα και ηγετικές θέσεις===
{{Ολοκαύτωμα}}
{{Ολοκαύτωμα}}
Το [[1937]] ο Κάλτενμπρουνερ ανέλαβε την ηγεσία των αυστριακών SS. Είχε συμμετοχή στην προσάρτηση της Αυστρίας στο Γερμανικό [[Ράιχ]] ([[Προσάρτηση της Αυστρίας|Άνσλους]]) το 1938 και για τη συμβολή του αυτή ο Χίτλερ τον προήγαγε σε ταξίαρχο (Brigadeführer) των SS. Την ίδια χρονιά ανέλαβε τη θέση του Ανώτερου Αρχηγού των SS και της Αστυνομίας (Höhere SS- und Polizeiführer - ''HSSPF'') στη [[Βιέννη]].<ref name="Black-3">[[#Black|Black (1984)]], σ. 3.</ref> Στις [[11 Σεπτεμβρίου]] [[1941]] προήχθη σε υποστράτηγο (Gruppenführer) των SS. Νέα προαγωγή τον Ιούνιο του [[1943]] του έδοσε το βαθμό του αντιστρατήγου.<ref name="ABR"/> Από το Άνσλους έως το 1940 διετέλεσε Υπουργός Ασφαλείας<ref name="Enc"/> της προσαρτημένης Αυστρίας -ήταν όμως μια θέση με τυπικό χαρακτήρα.
Το [[1937]] ο Κάλτενμπρουνερ ανέλαβε την ηγεσία των αυστριακών SS. Είχε συμμετοχή στην προσάρτηση της Αυστρίας στο Γερμανικό [[Ράιχ]] ([[Προσάρτηση της Αυστρίας|Άνσλους]]) το 1938 και για τη συμβολή του αυτή ο Χίτλερ τον προήγαγε σε ταξίαρχο (Brigadeführer) των SS. Την ίδια χρονιά ανέλαβε τη θέση του Ανώτερου Αρχηγού των SS και της Αστυνομίας (Höhere SS- und Polizeiführer - ''HSSPF'') στη [[Βιέννη]].<ref name="Black-3">[[#Black|Black (1984)]], σ. 3.</ref> Στις [[11 Σεπτεμβρίου]] [[1941]] προήχθη σε υποστράτηγο (Gruppenführer) των SS. Νέα προαγωγή τον Ιούνιο του [[1943]] του έδοσε το βαθμό του αντιστρατήγου.<ref name="ABR"/> Από το Άνσλους έως το 1940 διετέλεσε Υπουργός Ασφαλείας της προσαρτημένης Αυστρίας.<ref name="Enc"/> {{efn|Ήταν όμως μια θέση με τυπικό χαρακτήρα, αφού η χώρα δεν υφίστατο πλέον.}}


Το μεγάλο άλμα στην καριέρα του ήλθε μετά τη δολοφονία του [[Ράινχαρντ Χάιντριχ]] το [[1942]], αρχηγού του RSHA, στο οποίο υπαγόταν και η [[Γκεστάπο]] και η Yπηρεσία Πληροφοριών των SS ([[Sicherheitsdienst]] - ''SD'').<ref name="Black-3"/> Για ένα μικρό χρονικό διάστημα την αρχηγία τoυ Κεντρικού Γραφείου είχε ανάβει προσωπικά ο [[Χάινριχ Χίμλερ]], το 1943 όμως διόρισε στη θέση αυτή στον Κάλτενμπρουνερ. Παράλληλα, λόγω της θέσης του, έγινε προϊστάμενος των στρατοπέδων συγκέντρωσης και εξόντωσης, με στενότερους συνεργάτες του τον Άιχμαν και τον [[Ρούντολφ Ες (Άουσβιτς)|Ρούντολφ Ες]] (Höss), Διοικητή του στρατοπέδου του [[Στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς|Άουσβιτς-Μπίρκεναου]]. Επίσης, ονομάσθηκε Πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Αστυνομίας Δίωξης Εγκλήματος, η οποία μετά τον Πόλεμο μετονομάσθηκε σε [[Ιντερπόλ]].
Το μεγάλο άλμα στην καριέρα του ήλθε μετά τη δολοφονία του [[Ράινχαρντ Χάιντριχ]] το [[1942]], αρχηγού του RSHA, στο οποίο υπαγόταν η [[Γκεστάπο]] και η Yπηρεσία Πληροφοριών των SS ([[Sicherheitsdienst]] - ''SD'').<ref name="Black-3"/> Για ένα μικρό χρονικό διάστημα την αρχηγία τoυ Κεντρικού Γραφείου είχε ανάβει προσωπικά ο [[Χάινριχ Χίμλερ]], τον Ιανουάριο του 1943 όμως διόρισε επικεφαλής τον Κάλτενμπρουνερ.{{efn|Υπάρχουν ενδείξεις πως η επιλογή του Κάλτενμπρουνερ υπεδείχθη στον Χίμλερ από τον ίδιο τον Χίτλερ.<ref>[[#Black|Black (1984)]], σ. 130.</ref>}} Από αυτήν τη θέση επέβλεπε όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονταν με τις μεταγωγές στα στρατόπεδα και την εξόντωση των Εβραίων και των Τσιγγάνων, καθώς και τις δολοφονίες χιλιάδων πολιτών στην κατεχόμενη Ευρώπη και αιχμαλώτων πολέμου.<ref name="Black-3"/> Επίσης, ως επικεφαλής του RSHA έγινε αυτόματα Πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Εγκληματολογικής Αστυνομίας, της μεταπολεμικής [[Ιντερπόλ]].<ref>{{cite book|last=Michael Newton|title=The FBI Encyclopedia|year=2003|publisher=McFarland|location=Τζέφερσον (Β. Καρολίνα)|isbn=978-0-7864-6620-7|pages=164|url=https://books.google.gr/books?id=74beCQAAQBAJ&pg=PA164&dq=interpol+kaltenbrunner&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwiYu8T1z6TJAhVE1iwKHWDhCB4Q6AEIITAB#v=onepage&q=interpol%20kaltenbrunner&f=false|accessdate=22.11.2015|chapter=INTERPOL}}</ref>


[[file:Bundesarchiv Bild 151-17-03, Volksgerichtshof, Dr. Ernst Kaltenbrunner.jpg|thumb|left|O Κάλτενμπρουνερ παρακολουθεί την ποινική διαδικασία εναντίον ενός συνωμότη της απόπειρας της 20ής Ιουλίου 1944]]
[[file:Bundesarchiv Bild 151-17-03, Volksgerichtshof, Dr. Ernst Kaltenbrunner.jpg|thumb|left|O Κάλτενμπρουνερ παρακολουθεί την ποινική διαδικασία εναντίον ενός συνωμότη της απόπειρας της 20ής Ιουλίου 1944]]
Η εξουσία του Κάλτενμπρουνερ ενισχύθηκε ιδιαίτερα προς το τέλος του Πολέμου και ιδιαίτερα μετά την απόπειρα δολοφονίας του Χίτλερ στις [[20 Ιουλίου]] [[1944]], οπότε και απέκτησε άμεση πρόσβαση στον Φύρερ. Η επιρροή του στον Χίτλερ ήταν τόση, ώστε λέγεται ότι ακόμη και ο Χίμλερ τον φοβόταν. Πράγματι, είχε εξελιχθεί σε τρομακτική φυσιογνωμία, καθώς σε αυτό συνέβαλαν το ύψος του (2,01 μ.) και το "ξερακιανό" και "γεμάτο ουλές"<ref name="Γκολντ-107">[[#Γκολντ|Γκόλντενσον (2004)]], σ. 107.</ref> πρόσωπό του (αποτέλεσμα κατ' άλλους μονομαχίας στα φοιτητικά του χρόνια, κατ' άλλους τροχαίου ατυχήματος καθώς οδηγούσε μεθυσμένος) και ο άστατος, κυκλοθυμικός του χαρακτήρας.
Η εξουσία του Κάλτενμπρουνερ ενισχύθηκε ιδιαίτερα προς το τέλος του Πολέμου και κυρίως έπειτα από την απόπειρα δολοφονίας του Χίτλερ στις [[20 Ιουλίου]] [[1944]], οπότε και απέκτησε άμεση πρόσβαση στον Φύρερ.<ref>[[#Houston|Houston (1972)]], σ. 134 ''κ.εξ.''</ref> Η επιρροή του στον Χίτλερ ήταν τόση, ώστε λέγεται ότι ακόμη και ο Χίμλερ τον φοβόταν. Πράγματι, είχε εξελιχθεί σε τρομακτική φυσιογνωμία, καθώς σε αυτό συνέβαλαν το ύψος του (2,01 μ.) και το "ξερακιανό" και "γεμάτο ουλές"<ref name="Γκολντ-107">[[#Γκολντ|Γκόλντενσον (2004)]], σ. 107.</ref> πρόσωπό του{{efn|Σύμφωνα με τον ίδιο αποτέλεσμα ξιφομαχίας στα φοιτητικά του χρόνια, κατ' άλλους από τροχαίο ατύχημα ενώ οδηγούσε μεθυσμένος.}} και ο άστατος, κυκλοθυμικός χαρακτήρας του.


===Το τέλος===
===Το τέλος===
Με την κατάρρευση της [[Ναζιστική Γερμανία|Ναζιστικής Γερμανίας]] ο Κάλτενμπρουνερ έδωσε εντολή σε όλους τους διοικητές στρατοπέδων να εκτελέσουν τους κρατουμένους και στη συνέχεια να φύγουν από τα στρατόπεδα. Ο ίδιος πήρε ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος και πέταξε προς νότο. Αναγκάσθηκε, όμως, να προσγειωθεί και συνελήφθη από τους Συμμάχους.
Το 1945, ενώ η [[Ναζιστική Γερμανία]] κατέρρε, ο Κάλτενμπρουνερ προσπάθησε μάταια να έρθει σε συνεννόηση με τους Συμμάχους, όπως άλλωστε και άλλοι ναζιστές ηγέτες. Η στάση του, ωστόσο, χαρακτηριζόταν από αντιφατικότητα: την ίδια στιγμή που "πρόσφερε" στην άλλη πλευρά εγγυήσεις για τη ζωή των κρατουμένων στα στρατόπεδα, έδινε εντολές να τους εκτελέσουν και να εξαφανίσουν όλα τα ίχνη. Εντέλει, ο ίδιος πήρε ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος και πέταξε προς νότο.<ref>[[#Houston|Houston (1972)]], σ. 156 ''κ.εξ.''</ref> Αναγκάσθηκε, όμως, να προσγειωθεί και συνελήφθη από τις συμμαχικές δυνάμεις.


[[File:Dead ernstkaltenbrunner.jpg|thumb|200px|Η σορός του Κάλτενμπουερ μετά την εκτέλεση]]
[[File:Dead ernstkaltenbrunner.jpg|thumb|200px|Η σορός του Κάλτενμπουερ μετά την εκτέλεση]]
Δικάστηκε στη Δίκη της Νυρεμβέργης, εκπροσωπώντας στο εδώλιο τα SS, δεδομένης της απουσίας των Χάιντριχ και Χίμλερ.<ref name="Black-3"/> Υποστήριξε πως ήταν αθώος για τα εγκλήματα που τον κατηγορούσαν. Ισχυρίστηκε πως δε γνώριζε τις "φρικαλεότητες" που διαπράττονταν "κάτω από τις διαταγές του Χίμλερ", διότι αυτός εργαζόταν "κλεισμένος στο γραφείο [του] στο Βερολίνο".<ref>[[#Γκολντ|Γκόλντενσον (2004)]], σ. 108.</ref> Κατά τη διάρκεια της κράτησής του, υπέστη δυο επεισόδια υπαραχνοειδούς αιμορραγίας.<ref name="Γκολντ-107"/> Κρίθηκε ένοχος για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και καταδικάστηκε σε θάνατο με απαγχονισμό. Η ποινή εκτελέστηκε στις 16 Οκτωβρίου 1946.
Δικάστηκε στη Δίκη της Νυρεμβέργης, εκπροσωπώντας στο εδώλιο τα SS, δεδομένης της απουσίας των Χάιντριχ και Χίμλερ.<ref name="Black-3"/> Υποστήριξε πως ήταν αθώος για τα εγκλήματα που τον κατηγορούσαν. Ισχυρίστηκε πως δε γνώριζε τις "φρικαλεότητες" που διαπράττονταν "κάτω από τις διαταγές του Χίμλερ", διότι αυτός εργαζόταν "κλεισμένος στο γραφείο [του] στο Βερολίνο".<ref>[[#Γκολντ|Γκόλντενσον (2004)]], σ. 108.</ref> Κατά τη διάρκεια της κράτησής του, υπέστη δυο επεισόδια υπαραχνοειδούς αιμορραγίας.<ref name="Γκολντ-107"/> Κρίθηκε ένοχος για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και καταδικάστηκε σε θάνατο με απαγχονισμό. Η ποινή εκτελέστηκε στις 16 Οκτωβρίου 1946.


==Σημειώσεις==
{{παραπομπές|group=lower-greek}}


==Παραπομπές==
==Παραπομπές==
{{παραπομπές|2}}
{{παραπομπές|2}}



==Βιβλιογραφία==
==Βιβλιογραφία==

Έκδοση από την 18:56, 22 Νοεμβρίου 2015

O Κάλτενμπρουνερ στη Δίκη της Νυρεμβέργης

O Dr. Jur. Ερνστ Κάλτενμπρουνερ (Ernst Kaltenbrunner, 4 Οκτωβρίου 1903 - 16 Οκτωβρίου 1946)[1] ήταν Αυστριακός νομικός και πολιτικός, αρχηγός των SS στη χώρα του. Έφτασε έως το βαθμό του αντιστρατήγου των SS (Obergruppenführer). Διετέλεσε επικεφαλής του πανίσχυρου Κεντρικού Γραφείου Ασφαλείας του Ράιχ (Reichssicherheitshauptamt - RSHA) από το 1943 κι είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη του Χίτλερ. Μετά την κατάρρευση του ναζιστικού καθεστώτος δικάστηκε στη Δίκη της Νυρεμβέργης και καταδικάστηκε σε θάνατο με απαγχονισμό.[2]

Βιογραφία

Οικογενειακό περιβάλλον - Νεανικά χρόνια

Γεννήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 1903 στο Ρίιντ ιμ Ίνκραϊς (Ried im Innkreis)[1] της Αυστρίας. Ο πατέρας του, Χούγκο, ήταν δικηγόρος, όπως και ο παππούς του. Η μητέρα του, Θηρεσία Ελισάβετ, με την οποία ο Ερνστ είχε ιδιαίτερο δέσιμο, ήταν ουγγρικής καταγωγής. Στο σπίτι των Κάλτενμπρουνερ επικρατούσαν οι ιδέες του παν-γερμανισμού, του αντισιμιτισμού και του αντικληρικαλισμού.[3] Κατά τη διάρκεια των γυμνασιακών του χρόνων, γνωρίστηκε και έγινε φίλος με τον Άντολφ Άιχμαν.[4] Αποφοίτησε από το Realgymnasium (Πρακτικό) του Λιντς και στη συνέχεια γράφτηκε στο χημικό τμήμα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Γκρατς. Έπειτα όμως από δυο χρόνια σπουδών, υπό την πίεση της μητέρας του, άλλαξε πεδίο και μεταπήδησε στη Νομική Σχολή.[5] Αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο το 1926. Αρχικά εργάστηκε ως δικηγόρος στο Σάλτσμπουργκ, στη συνέχεια όμως επέστρεψε στο Λιντς (1928).

Ένταξη στο ναζιστικό κίνημα

To 1929 ο Κάλτενμπρουνερ είχε ενταχθεί στην ακροδεξιά, εθνικιστική, παραστρατιωτική οργάνωση Χάιμβερ (Heimwehr - Εθνοφρουρά), αναλαμβάνοντας μάλιστα και τη θέση του επαρχιακού επικεφαλής της Άνω Αυστρίας.[6] Απογοητεύτηκε, όμως, σύντομα από την αναποτελεσματική -όπως την έβλεπε- δράση της και στράφηκε προς το Aυστριακό Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα. Έγινε μέλος του τον Οκτώβριο του 1930 (αριθμ. 300179) και την επόμενη χρονιά, στις 31 Αυγούστου 1931 κατατάχθηκε στα SS (αριθμ. 13039).[2] Ένα από κύρια καθήκοντά του στην οργάνωση ήταν και η παροχή νομικών συμβουλών.[7]

Τον Ιούνιο του 1933 το Αυστριακό ναζιστικό κόμμα τέθηκε εκτός νόμου και τα μέλη του, ανάμεσά τους και ο Κάλτενμπρουνερ που ηγείτο του παράνομου μηχανισμού, αντιμετώπισαν διώξεις. Συνελήφθη τον Ιανουάριο του 1934, την επομένη του γάμου του με την Ελίζαμπετ Έντερ (Elisabeth Lisl Eder, γενν. 1908) και κρατήθηκε για μερικούς μήνες.[8] Το κυνηγητό των Αρχών εντάθηκε κι έλαβε σκληρότερη μορφή έπειτα από το αποτυχημένο πραξικόπημα των ναζί, τον Ιούλιο του 1934, όπου δολοφονήθηκε ο Αυστριακός καγκελάριος Ένγκελμπερτ Ντόλφους. Ο Κάλτενμπρουνερ συνελήφθη και πάλι τον Ιανουάριο του 1935 ως ύποπτος για εσχάτη προδοσία, καταδικάστηκε σε εξάμηνη φυλάκιση και ανακλήθηκε η επαγγελματική άδειά του.[9]

Καριέρα και ηγετικές θέσεις

Το Ολοκαύτωμα (Φάσεις)

Το 1937 ο Κάλτενμπρουνερ ανέλαβε την ηγεσία των αυστριακών SS. Είχε συμμετοχή στην προσάρτηση της Αυστρίας στο Γερμανικό Ράιχ (Άνσλους) το 1938 και για τη συμβολή του αυτή ο Χίτλερ τον προήγαγε σε ταξίαρχο (Brigadeführer) των SS. Την ίδια χρονιά ανέλαβε τη θέση του Ανώτερου Αρχηγού των SS και της Αστυνομίας (Höhere SS- und Polizeiführer - HSSPF) στη Βιέννη.[10] Στις 11 Σεπτεμβρίου 1941 προήχθη σε υποστράτηγο (Gruppenführer) των SS. Νέα προαγωγή τον Ιούνιο του 1943 του έδοσε το βαθμό του αντιστρατήγου.[2] Από το Άνσλους έως το 1940 διετέλεσε Υπουργός Ασφαλείας της προσαρτημένης Αυστρίας.[1] [α]

Το μεγάλο άλμα στην καριέρα του ήλθε μετά τη δολοφονία του Ράινχαρντ Χάιντριχ το 1942, αρχηγού του RSHA, στο οποίο υπαγόταν η Γκεστάπο και η Yπηρεσία Πληροφοριών των SS (Sicherheitsdienst - SD).[10] Για ένα μικρό χρονικό διάστημα την αρχηγία τoυ Κεντρικού Γραφείου είχε ανάβει προσωπικά ο Χάινριχ Χίμλερ, τον Ιανουάριο του 1943 όμως διόρισε επικεφαλής τον Κάλτενμπρουνερ.[β] Από αυτήν τη θέση επέβλεπε όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονταν με τις μεταγωγές στα στρατόπεδα και την εξόντωση των Εβραίων και των Τσιγγάνων, καθώς και τις δολοφονίες χιλιάδων πολιτών στην κατεχόμενη Ευρώπη και αιχμαλώτων πολέμου.[10] Επίσης, ως επικεφαλής του RSHA έγινε αυτόματα Πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Εγκληματολογικής Αστυνομίας, της μεταπολεμικής Ιντερπόλ.[12]

O Κάλτενμπρουνερ παρακολουθεί την ποινική διαδικασία εναντίον ενός συνωμότη της απόπειρας της 20ής Ιουλίου 1944

Η εξουσία του Κάλτενμπρουνερ ενισχύθηκε ιδιαίτερα προς το τέλος του Πολέμου και κυρίως έπειτα από την απόπειρα δολοφονίας του Χίτλερ στις 20 Ιουλίου 1944, οπότε και απέκτησε άμεση πρόσβαση στον Φύρερ.[13] Η επιρροή του στον Χίτλερ ήταν τόση, ώστε λέγεται ότι ακόμη και ο Χίμλερ τον φοβόταν. Πράγματι, είχε εξελιχθεί σε τρομακτική φυσιογνωμία, καθώς σε αυτό συνέβαλαν το ύψος του (2,01 μ.) και το "ξερακιανό" και "γεμάτο ουλές"[14] πρόσωπό του[γ] και ο άστατος, κυκλοθυμικός χαρακτήρας του.

Το τέλος

Το 1945, ενώ η Ναζιστική Γερμανία κατέρρε, ο Κάλτενμπρουνερ προσπάθησε μάταια να έρθει σε συνεννόηση με τους Συμμάχους, όπως άλλωστε και άλλοι ναζιστές ηγέτες. Η στάση του, ωστόσο, χαρακτηριζόταν από αντιφατικότητα: την ίδια στιγμή που "πρόσφερε" στην άλλη πλευρά εγγυήσεις για τη ζωή των κρατουμένων στα στρατόπεδα, έδινε εντολές να τους εκτελέσουν και να εξαφανίσουν όλα τα ίχνη. Εντέλει, ο ίδιος πήρε ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος και πέταξε προς νότο.[15] Αναγκάσθηκε, όμως, να προσγειωθεί και συνελήφθη από τις συμμαχικές δυνάμεις.

Η σορός του Κάλτενμπουερ μετά την εκτέλεση

Δικάστηκε στη Δίκη της Νυρεμβέργης, εκπροσωπώντας στο εδώλιο τα SS, δεδομένης της απουσίας των Χάιντριχ και Χίμλερ.[10] Υποστήριξε πως ήταν αθώος για τα εγκλήματα που τον κατηγορούσαν. Ισχυρίστηκε πως δε γνώριζε τις "φρικαλεότητες" που διαπράττονταν "κάτω από τις διαταγές του Χίμλερ", διότι αυτός εργαζόταν "κλεισμένος στο γραφείο [του] στο Βερολίνο".[16] Κατά τη διάρκεια της κράτησής του, υπέστη δυο επεισόδια υπαραχνοειδούς αιμορραγίας.[14] Κρίθηκε ένοχος για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και καταδικάστηκε σε θάνατο με απαγχονισμό. Η ποινή εκτελέστηκε στις 16 Οκτωβρίου 1946.


Σημειώσεις

  1. Ήταν όμως μια θέση με τυπικό χαρακτήρα, αφού η χώρα δεν υφίστατο πλέον.
  2. Υπάρχουν ενδείξεις πως η επιλογή του Κάλτενμπρουνερ υπεδείχθη στον Χίμλερ από τον ίδιο τον Χίτλερ.[11]
  3. Σύμφωνα με τον ίδιο αποτέλεσμα ξιφομαχίας στα φοιτητικά του χρόνια, κατ' άλλους από τροχαίο ατύχημα ενώ οδηγούσε μεθυσμένος.

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 «Ernst Kaltenbrunner», Encyclopædia Britannica.
  2. 2,0 2,1 2,2 Axis Biographical Research.
  3. Black (1984), σ. 26-29.
  4. Houston (1972), σ. 11.
  5. Houston (1972), σ. 19-20.
  6. Black (1984), σ. 60.
  7. Black (1984), σ. 71.
  8. Houston (1972), σ. 40, 43.
  9. Black (1984), σ. 79.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Black (1984), σ. 3.
  11. Black (1984), σ. 130.
  12. Michael Newton (2003). «INTERPOL». The FBI Encyclopedia. Τζέφερσον (Β. Καρολίνα): McFarland. σελ. 164. ISBN 978-0-7864-6620-7. Ανακτήθηκε στις 22.11.2015.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  13. Houston (1972), σ. 134 κ.εξ.
  14. 14,0 14,1 Γκόλντενσον (2004), σ. 107.
  15. Houston (1972), σ. 156 κ.εξ.
  16. Γκόλντενσον (2004), σ. 108.

Βιβλιογραφία

Βιβλία

  • Black, Peter (1984). Ernst Kaltenbrunner: Ideological Soldier of the Third Reich. Πρίνστον: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-05397-9 Check |isbn= value: checksum (βοήθεια). 
  • Γκόλντενσον, Λίον (2004). «Ερνστ Καλντενμπρούνερ». Νυρεμβέργη. Αθήνα: Κέδρος. σελίδες 107–129. ISBN 978-960-04-3168-1.  (Ο τόμος περιέχει τα ψυχογραφήματα του Αμερικανού στρατιωτικού ψυχιάτρου Λ. Γκόλντενσον από τις συνεντεύξεις με τους κατηγορούμενους -και ορισμένους μάρτυρες- Ναζί εγκληματίες πολέμου.)

Διαδίκτυο

  • «Ernst Kaltenbrunner». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 21.11.2015.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)