Μαχιντεβράν Σουλτάνα

Μαχιντεβράν Σουλτάνα
Επίγονοι	Ηγεμόνας Μουσταφά Ραζιγιέ Σουλτάν
Γέννηση	1500, Αλβανία
Θάνατος	1581 (81 ετών) Προύσα , Οθωμανική Αυτοκρατορία
Τόπος ταφής	Συγκρότημα Μουραντιγιέ,Προύσα
Θρησκεία	Ισλάμ

Η Χασεκί Μαχιντεβράν Σουλτάν (Haseki Mahidevran Sultan) (1500 - 3 Φεβρουαρίου 1581) ήταν σύζυγος του Σουλτάνου Σουλεϊμάν Α΄ του Μεγαλοπρεπούς και μητέρα του διαδόχου του θρόνου Ηγεμόνα Μουσταφά και της Ραζιγιέ Σουλτάνας.

Ήταν γνωστή ως η πιο όμορφη γυναίκα στην Οθωμανική ιστορία, έχοντας καστανά μαλλιά και πράσινα μάτια.

Ήταν συγγενής της Σεμσιρουχσάρ Χατούν, συζύγου του Μουράτ Γ', της Χασεκί Μαχφιρούζ Χατιτζέ Σουλτάνας, συζύγου του Αχμέτ Α' και της Σατσμπαγλί Χατούν, συζύγου του Ιμπραήμ Α'.

Ετυμολογία ονόματος

Το όνομα Μαχιντεβράν σημαίνει "αυτή που είναι πάντα όμορφη", "εκείνη, η ομορφιά της οποίας δεν εξασθενεί ποτέ" ή "ωραία εποχή". Μία άλλη σημασία του ονόματός της είναι "Σελήνη της Ευτυχίας". Ο Σουλεϊμάν ήταν εκείνος που την ονόμασε Μαχιντεβράν Γκιουλμπαχάρ (τουρκ. Mahidevran Gülbahar), καθώς στα τούρκικα Γκιούλ σημαίνει "ρόδο" και Μπαχάρ σημαίνει "άνοιξη".Γκιουλμπαχάρ σημαίνει ρόδο της Άνοιξης...

Βιογραφικά στοιχεία

Η καταγωγή της Χασεκί Μαχιντεβράν Σουλτάν ήταν από την Αλβανία. Ο Σουλεϊμάν ήταν ακόμη πρίγκιπας και κυβερνήτης της Μανίσας όταν εκείνη γέννησε την Ραζιγιέ Σουλτάν το 1514 και τον γιο τους Ηγεμόνα Μουσταφά, το 1515.

Όταν πέθανε ο πατέρας του Σουλεϊμάν, ο Σουλτάνος Σελίμ Α΄ το 1520, ο Σουλεϊμάν εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη, την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας, μαζί με την οικογένειά του για να ανέβει στο θρόνο.

Στο χαρέμι της Κωνσταντινούπολης, η Μαχιντεβράν Σουλτάν είχε μία πολύ ισχυρή αντίπαλο, την Χιουρέμ (τουρκ. Hürrem), η οποία σύντομα αποδείχτηκε ότι ήταν η αγαπημένη σύντροφος του Σουλεϊμάν, καθώς ήταν η νόμιμη σύζυγός του. Η Χιουρέμ γέννησε τον πρώτο της γιο τον Μεχμέτ (τουρκ. Mehmet) το 1521 (ο οποίος πέθανε το 1543) και αργότερα το 1524 τον Σελίμ (τουρκ. Selim), τον μελλοντικό σουλτάνο Σελίμ Β΄, καταστρέφοντας τη δύναμη της Μαχιντεβράν ως μητέρας του μοναδικού γιου του σουλτάνου. Η αντιζηλία μεταξύ των δύο γυναικών υποκινήθηκε εν μέρει από την βαλιντέ σουλτάνα, Αϊσέ Χαφσά Σουλτάν (τουρκ. Ayşe Hafsa Sultan), τη μητέρα του Σουλεϊμάν. Ωστόσο, μετά το θάνατό της το 1534, ο ανταγωνισμός ήταν ολοφάνερος. Η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν ξέσπασε μία διαμάχη ανάμεσα στις δύο γυναίκες, κατά τη διάρκεια της οποίας η Μαχιντεβράν τραυμάτισε τη Χιουρέμ. Το περιστατικό αυτό εκνεύρισε τον Σουλεϊμάν, ο οποίος μεταγενέστερα έστειλε την Μαχιντεβράν Σουλτάν να μείνει μαζί με το γιο της.

Σύμφωνα με την τουρκική παράδοση, όλοι οι πρίγκιπες είχαν την υποχρέωση να εργαστούν ως επαρχιακοί κυβερνήτες (τουρκ. Sanjak-bey) ως μέρος της εκπαίδευσής τους. Ο Μουσταφά στάλθηκε στην Μανίσα και η Μαχιντεβράν Σουλτάν τον συνόδευσε εκεί.

Προς το τέλος της πολύχρονης βασιλείας του Σουλεϊμάν, η αντιζηλία μεταξύ των γιων του έγινε ιδιαίτερα έντονη. Επιπλέον, τόσο η Χιουρέμ Σουλτάν όσο και ο μεγάλος βεζίρης Ρουστέμ Πασάς (τουρκ. Rüstem Pasha) τον έστρεφαν κατά του Μουσταφά, ο οποίος και κατηγορήθηκε για πρόκληση αναταραχών. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας εναντίον της δυναστείας Σαφαβιδών (τουρκ. Safavi) στην Περσία το 1553, ο Σουλεϊμάν διέταξε την εκτέλεση του Μουσταφά.

Για αρκετά χρόνια μετά την εκτέλεση του γιου της, η Χασεκί Μαχιντεβράν Σουλτάν έζησε μια πολυτάραχη ζωή. Μετακινήθηκε στην Προύσα, όπου βρισκόταν και ο τάφος του γιου της. Ζούσε μέσα στη φτώχεια, καθώς η ίδια δεν είχε κάποιο εισόδημα. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια της ζωής της ξέφυγε από τη μιζέρια χάρη στον Σελίμ Β΄, τον γιο της Χιουρέμ Σουλτάνας, ο οποίος, αφού έγινε σουλτάνος το 1566, όρισε ένα μισθό για εκείνη. Πέθανε το 1581 από σοβαρή κατάθλιψη λόγω του θανάτου του παιδιού της, του Ηγεμόνα Μουσταφά, κάτι που την έκανε να μισήσει τον σουλτάνο Σουλεϊμάν Χαν. Ο μύθος λέει επίσης πως η Μαχιντεβράν Σουλτάνα έδωσε όλες τις οικονομίες που της είχαν απομείνει μετά από την αποχώρησή της στην Προύσα σε έναν πασά του παλατιού, ο οποίος καταλάμβανε υψηλή διοικητική και στρατιωτική θέση στο παλάτι και στρεφόταν εναντίον της Χιουρέμ Σουλτάνας να την δηλητηριάσει προσπαθώντας να επιτύχει τον θάνατό της. Αυτή όμως είναι μόνο μία εκδοχή από τις τρεις που σχετίζονται με τον τρόπο με τον οποίο πέθανε η Χασεκί Χιουρέμ Σουλτάνα.

Παραπομπές

• "Ailesinin ağzından Mahidevran’ın hikâyesi". Archived from the original on 2013-01-29.
• Ghada Hashem Talhami (2013). Historical Dictionary of Women in the Middle East and North Africa. Rowman & Littlefield. p. 279. ISBN 978-0-810-86858-8. Her elevation to this rank opened a period of great hostility between her and the first wife, Mahidevran, the mother of the heir to the throne.
• John Freely (2001). Inside the Seraglio: private lives of the sultans in Istanbul. Penguin. The bailo also noted that Mustafa was the 'whole joy' of his mother Mahidevran, who was still Siileyman's birinci kadin, though she had been supplanted as haseki by Roxelana.
• Leslie P., Peirce (1993). "Wives and Concubines: The Fourteenth and Fifteenth Centuries". The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. 198 Madison Avenue, New York, New York 10016-4314: Oxford University Press. p. 55. ISBN 978-0-19-508677-5.
• Mahidevran’s Circassian descent was mentioned in the Venetian reports discussed below: e.g., "la circassa" (Navagero); "una donna circassa" (Trevisano). By some other accounts, she was of a Montenegrin origin, but it is not proven.
• Eugenio Alberi, ed. Relazioni degli ambasciatori veneti al Senato, ser. 3: Relazioni degli stati ottomani, 3 vols (Firenze [Florence: Società editrice fiorentina], 1840–1855), 1: 74–5, 77; 3: 115.
• Y. İzzettin Barış, Osmanlı padişahlarının yaşamlarından kesitler, hastalıkları ve ölüm sebepleri, pg.84
• Dr Galina I Yermolenko, Roxolana in European Literature, History and Culture, pg.2
• Marie Broxup (1996). The North Caucasus Barrier: The Russian Advance Towards the Muslim World. Hurst. ISBN 978-1-850-65305-9. According to an Italian source, the first wife of Sultan Suleiman the Magnificent was "una donna circassa".
• Mahidevran Hatun is described as follows: Mahidevran Gülbehar binti Mirza Haydar Temruk Bey, Mahidevran binti Haydar Abdullah, Gülbahar binti Abdulmennan Tamrok, Fatma Mahidevran binti Çerkes Haydar Bey, Mahidevran Gülden binti Temrukzade Mirza Haydar, Bosforlu Malhurub Hatun binti Haydar Abdullah, Mahidevran Malhurub binti Bosfor Temrok.