Θειικός χαλκός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές) μ →Παραγωγή: Διόρθωση συντακτικών λαθών του κώδικα με τη χρήση AWB (11457) |
|||
Γραμμή 6: | Γραμμή 6: | ||
== Παραγωγή == |
== Παραγωγή == |
||
Συνηθέστερη παραγωγή του άνυδρου χαλκού γίνεται από την ένυδρη μορφή του που προέρχεται ως προϊόν επεξεργασίας (αντίδρασης) [[μονοξείδιο χαλκού|μονοξειδίου χαλκού]], (CuO), και [[θειικό οξύ|θειικού οξέος]]<ref>[http://books.google.gr/books?id=Zk0z22smWUoC&pg=PA72&lpg=PA72&dq=copper+ii+sulfate+hydrate+preparation&source=bl&ots=vcbqgMI0pe&sig=gzA96F8zKcOiMLxmYI7E4GmzR-g&hl=el&sa=X&ei=estfVJ8Wks9oot-C2AE&ved=0CGgQ6AEwCQ#v=onepage&q=copper%20ii%20sulfate%20hydrate%20preparation&f=false H. Wayne Richardson, ''Handbook of Copper Compounds and Applications'', CRC Press, 16 Ιαν 1997, σελ. 72</ref> και στη συνέχεια κρυσταλλώνεται κατά μόριο με πέντε μόρια ύδατος, σε κυανούς τρικλινείς κρυστάλλους, οι οποίοι στη συνέχεια υποβαλλόμενοι σε ξήρανση στους 100 °C χάνουν τα τέσσερα μόρια ύδατος ενώ προχωρώντας τη ξήρανση στους 200 °C χάνουν και το υπόλοιπο 1/5 του ύδατος μετατρεπόμενοι έτσι σε άνυδρο χαλκό λαμβάνοντας τη μορφή λευκής σκόνης. |
Συνηθέστερη παραγωγή του άνυδρου χαλκού γίνεται από την ένυδρη μορφή του που προέρχεται ως προϊόν επεξεργασίας (αντίδρασης) [[μονοξείδιο χαλκού|μονοξειδίου χαλκού]], (CuO), και [[θειικό οξύ|θειικού οξέος]]<ref>[http://books.google.gr/books?id=Zk0z22smWUoC&pg=PA72&lpg=PA72&dq=copper+ii+sulfate+hydrate+preparation&source=bl&ots=vcbqgMI0pe&sig=gzA96F8zKcOiMLxmYI7E4GmzR-g&hl=el&sa=X&ei=estfVJ8Wks9oot-C2AE&ved=0CGgQ6AEwCQ#v=onepage&q=copper%20ii%20sulfate%20hydrate%20preparation&f=false H. Wayne Richardson, ''Handbook of Copper Compounds and Applications'', CRC Press, 16 Ιαν 1997, σελ. 72]</ref> και στη συνέχεια κρυσταλλώνεται κατά μόριο με πέντε μόρια ύδατος, σε κυανούς τρικλινείς κρυστάλλους, οι οποίοι στη συνέχεια υποβαλλόμενοι σε ξήρανση στους 100 °C χάνουν τα τέσσερα μόρια ύδατος ενώ προχωρώντας τη ξήρανση στους 200 °C χάνουν και το υπόλοιπο 1/5 του ύδατος μετατρεπόμενοι έτσι σε άνυδρο χαλκό λαμβάνοντας τη μορφή λευκής σκόνης. |
||
Η αντίδραση που λαμβάνει χώρα είναι: |
Η αντίδραση που λαμβάνει χώρα είναι: |
Έκδοση από την 07:35, 13 Σεπτεμβρίου 2015
Ο θειικός χαλκός είναι χημική ένωση - άλας - του δισθενούς χαλκού (Cu) με χημικό τύπο CuSO4. Χαρακτηρίζεται άνυδρος, σε αντίθεση με την ένυδρη μορφή του, (CuSO4.5Η2Ο) που είναι περισσότερο γνωστή ως γαλαζόπετρα.
Προέλευση
Ο άνυδρος θειικός χαλκός απαντάται στη φύση ως ορυκτό χαλκοκυανίτης ή υδροκυανίτης[1] έχοντας ειδικό βάρος 3,603 που αποσυντίθεται σε θερμοκρασία μεγαλύτερη των 200 °C. Η δε ένυδρη μορφή του απαντάται στη φύση σε ευμεγέθεις λαμπρούς κυανούς κρυστάλλους ως ορυκτό με το όνομα χαλκάνθη ή χαλκανθίτης.
Παραγωγή
Συνηθέστερη παραγωγή του άνυδρου χαλκού γίνεται από την ένυδρη μορφή του που προέρχεται ως προϊόν επεξεργασίας (αντίδρασης) μονοξειδίου χαλκού, (CuO), και θειικού οξέος[2] και στη συνέχεια κρυσταλλώνεται κατά μόριο με πέντε μόρια ύδατος, σε κυανούς τρικλινείς κρυστάλλους, οι οποίοι στη συνέχεια υποβαλλόμενοι σε ξήρανση στους 100 °C χάνουν τα τέσσερα μόρια ύδατος ενώ προχωρώντας τη ξήρανση στους 200 °C χάνουν και το υπόλοιπο 1/5 του ύδατος μετατρεπόμενοι έτσι σε άνυδρο χαλκό λαμβάνοντας τη μορφή λευκής σκόνης.
Η αντίδραση που λαμβάνει χώρα είναι:
- Cuo + H2SO4 CuSO4.H2O
Χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή θειικού χαλκού είναι οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Αγγλία και η Ιταλία. Στην Ελλάδα η παραγωγή του είναι πολύ περιορισμένη.
Εμπορική διάθεση
Ο θειικός χαλκός, γνωστός στο εμπόριο και με την ονομασία "μπλέ βιτριόλι", ή "ρωμαϊκό, βιτριόλι" και γνωστότερα ως γαλαζόπετρα προσφέρεται στο εμπόριο με τις ακόλουθες μορφές:
- Ως καθαρός θειικός χαλκός, σε κυανούς διαφανείς κρυστάλλους, που περιέχουν περίπου 36% νερό.
- Ως χιονώδης θειικός χαλκός, σε μορφή νιφάδων - σκόνης που παρασκευάζεται κατά την παραπάνω αφύδρανση στους 200 - 250 °C. Η μορφή αυτή προτιμάται ιδιαίτερα σε γεωργικές εφαρμογές λόγω της ευκολότερης διάλυσής του στο νερό. Η διαφορά της μορφής αυτής με τον καθαρό χαλκό είναι η έλλειψη του 36% νερού.
- Ως "βιτριόλι του Σάλτσμπουργκ", που πρόκειται για θειικό χαλκό κατώτερης τιμής περιέχοντας και θειικό σίδηρο. Η μορφή αυτή παρασκευάζεται σε τρεις τύπους 1, 2 και 3 ανάλογα της ποσοστιαίας περιεκτικότητας καθαρού χαλκού.
- Ως "αναμεμιγμένος χαλκός" ή "βιτριόλι της Κύπρου", που πρόκειται για θειικό χαλκό, επίσης κατώτερης τιμής περιέχοντας θειικό ψευδάργυρο.
- Κάποιοι των παραπάνω τύπων φέρονται στο εμπόριο και σε μικρά κυανά σφαιρίδια.
Χρήση - εφαρμογές
Ο θειικός χαλκός λόγω της πληθώρας των ιδιοτήτων του έχει ευρύτατη χρήση - εφαρμογές σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς. Ειδικότερα:
- Στη γεωργία χρησιμοποιείται ως ζιζανιοκτόνο και βακτηριοκτόνο
- Στις διάφορες καλλιέργειες ως λίπασμα, ενισχυτικό του εδάφους π.χ. του σίτου προ της σποράς και στο ραντισμό των οπωροφόρων δένδρων και ιδιαίτερα στην αμπελουργία.
- Στη παραγωγή διαφόρων φυτοφαρμάκων.
- Στη βαφή υφασμάτων.
- Ως συντηρητικό ξυλείας σε ειδικές βαφές, π.χ. εμποτισμό τηλεγραφικών στύλων, ξύλινων πέδιλων στήριξης σιδηροδρομικών γραμμών.
- Ως συντηρητικό δέρματος.
- Ως ηλεκτρολύτης ηλεκτρικών στοιχείων.
- Λόγω της εύκολης αποσύνθεσής του σε ηλεκτρικό ρεύμα χρησιμοποιείται επίσης στη γαλβανοπλαστική και ηλεκτρομεταλλουργία.
- Στη φαρμακευτική, ως τοπικό αντισηπτικό, μυκητοκτόνο και βακτηριοκτόνο.
- Σε πρώτες βοήθειες παρέχεται ως εμετικό - αντίδοτο σε κάποιες περιπτώσεις δηλητηριάσεων.
- Σε απολυμάνσεις ευρύτερων χώρων, στρατοπέδων, νοσοκομείων, πλοίων κ.λπ.
- Και βεβαίως στην αναλυτική χημεία ως πρώτη ύλη για την παραγωγή άλλων χημικών ενώσεων του χαλκού.
Αξιόποινη χρήση
Η χρήση γαλαζόπετρας (διαλύματος) σε οποιαδήποτε μέθοδο αλιείας επισύρει ιδιαίτερα αυστηρές ποινικές κυρώσεις της σχετικής νομοθεσίας περί αλιείας με χημικά και εκρηκτικά μέσα. Σε περίπτωση εντοπισμού σε αλιευτικό σκάφος, ή ακόμα και μέσο μεταφοράς (π.χ. σκάφος, τρέιλερ, όχημα μεταφοράς του σκάφους), εκτός της ποινικής δίωξης και του υψηλού προστίμου, υπόκειται τούτο και σε κατάσχεση. Η παράβαση αυτή δυνατόν να επιφέρει και άλλα διοικητικά προβλήματα, όπως στον αποκλεισμό έκδοσης ναυτικού φυλλαδίου, συμμετοχής σε εξετάσεις ναυτικού ενδιαφέροντος, ή ναυτικών παραγωγικών σχολών, κ.λπ.
Πηγές
|