Γρηγόριος (όνομα): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Yobot (συζήτηση | συνεισφορές)
Ρομπότ
16.024 επεξεργασίες
μ Διόρθωση συντακτικών λαθών του κώδικα με τη χρήση AWB (11457)
Γραμμή 6: Γραμμή 6:
*Ο [[Γρηγόριος Νεοκαισαρείας]], εορτάζεται στις [[17 Νοεμβρίου]] (στην ορθόδοξη και καθολική εκκλησία).
*Ο [[Γρηγόριος Νεοκαισαρείας]], εορτάζεται στις [[17 Νοεμβρίου]] (στην ορθόδοξη και καθολική εκκλησία).
==Ετυμολογία του ονόματος==
==Ετυμολογία του ονόματος==
Από το [[Μεταγενέστερο όνομα|μεταγενέστερο όνομα]] ''Γρηγόριος'' «ο γρηγορών, ο άγρυπνος» (στο χριστιανισμό, με την πνευματική σημασία), επίθετο από το μεταγενέστερο ρήμα ''γρηγορῶ'' — «γρηγορεῖτε καὶ προσεύχεσθε» (Καινή Διαθήκη, Κατά Ματθαίον, κϚ΄ 41, και Κατά Μάρκον, ιδ΄ 38), προτροπή του [[Ιησούς Χριστός|Ιησού]] προς τους μαθητές του το βράδυ της σύλληψής του — από το ρήμα ''ἐγρηγορῶ'' (< ''ἐγρήγορα'', παρακείμενος του ρήματος ''ἐγείρω''), πιθανόν ινδοευρωπαϊκής αρχής ''*ger'' «ξυπνῶ».<ref>[[Γεώργιος Μπαμπινιώτης]], ''Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας'', Κέντρο Λεξικολογίας, [[Αθήνα]] [[2005]]</ref><ref>«Gregory»,[http://www.etymonline.com/index.php?term=Gregory&allowed_in_frame=0 ''Online Etymology Dictionary'']</ref>
Από το [[μεταγενέστερο όνομα]] ''Γρηγόριος'' «ο γρηγορών, ο άγρυπνος» (στο χριστιανισμό, με την πνευματική σημασία), επίθετο από το μεταγενέστερο ρήμα ''γρηγορῶ'' — «γρηγορεῖτε καὶ προσεύχεσθε» (Καινή Διαθήκη, Κατά Ματθαίον, κϚ΄ 41, και Κατά Μάρκον, ιδ΄ 38), προτροπή του [[Ιησούς Χριστός|Ιησού]] προς τους μαθητές του το βράδυ της σύλληψής του — από το ρήμα ''ἐγρηγορῶ'' (< ''ἐγρήγορα'', παρακείμενος του ρήματος ''ἐγείρω''), πιθανόν ινδοευρωπαϊκής αρχής ''*ger'' «ξυπνῶ».<ref>[[Γεώργιος Μπαμπινιώτης]], ''Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας'', Κέντρο Λεξικολογίας, [[Αθήνα]] [[2005]]</ref><ref>«Gregory»,[http://www.etymonline.com/index.php?term=Gregory&allowed_in_frame=0 ''Online Etymology Dictionary'']</ref>
==Διάδοση του ονόματος==
==Διάδοση του ονόματος==
[[Αγιωνυμικό]] [[όνομα βαφτιστικό|βαφτιστικό]], ιδιαίτερα δημοφιλές ανάμεσα στους πρώτους χριστιανούς, είτε από την προτροπή του Ιησού είτε από το ευαγγελικό «νήψατε, γρηγορήσατε» (Α΄ Επιστολή Πέτρου, ε΄ 8). Όνομα αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας ([[Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός]], [[Γρηγόριος ο Νύσσης]], [[Γρηγόριος Παλαμάς]] κ.ά.) και της Καθολικής ([[Γρηγόριος Τουρώνης|Γρηγόριος της Τουρ]], [[Πάπας Γρηγόριος Α΄|Γρηγόριος ο Μέγας]] κ.ά.), και όνομα πατριαρχών και παπών. Το όνομα απαντά και ως [[καλογερικό όνομα|καλογερικό]]. Στη λατινόφωνη Ευρώπη, συσχετίστηκε παρετυμολογικά με τη λατινική ρίζα ''grex'' (θέμα ''greg-'') «ποίμνιο».<ref>«gregarious»,[http://www.etymonline.com/index.php?term=gregarious&allowed_in_frame=0 ''Online Etymology Dictionary'']</ref> Η συσχέτιση αυτή με τον ''ποιμένα'' συνέβαλε στη διάδοση του ονόματος ανάμεσα στους μοναχούς και τους πάπες της Καθολικής Εκκλησίας. Το όνομα παρουσιάζει παραδοσιακά μεγάλη διάδοση στη Σκωτία, συχνά με τον τύπο ''Gregor''. Στον αγγλόφωνο κόσμο, χάρη στη δημοφιλία του ηθοποιού [[Γκρέγκορι Πεκ]] (Gregory Peck), έφτασε να είναι μέσα στα 10 πιο συχνά αντρικά βαφτιστικά τη δεκαετία του 1950. Στην Ελλάδα, σε μια προσπάθεια στατιστικής αποτίμησης της συχνότητας των ελληνικών ονομάτων, το όνομα ''Γρηγόριος'' παρουσιάζεται ως το 86ο πιο συχνό όνομα (30ο ανάμεσα στα αντρικά) και το ''Γρηγορία'' ως το 270ο πιο συχνό όνομα (180ο ανάμεσα στα γυναικεία).<ref>[http://www.foundalis.com/grk/EllinikaOnomata.html Χάρης Φουνταλής, «Ελληνικά ονόματα (και ολίγη από στατιστική)»]</ref>
[[Αγιωνυμικό]] [[όνομα βαφτιστικό|βαφτιστικό]], ιδιαίτερα δημοφιλές ανάμεσα στους πρώτους χριστιανούς, είτε από την προτροπή του Ιησού είτε από το ευαγγελικό «νήψατε, γρηγορήσατε» (Α΄ Επιστολή Πέτρου, ε΄ 8). Όνομα αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας ([[Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός]], [[Γρηγόριος ο Νύσσης]], [[Γρηγόριος Παλαμάς]] κ.ά.) και της Καθολικής ([[Γρηγόριος Τουρώνης|Γρηγόριος της Τουρ]], [[Πάπας Γρηγόριος Α΄|Γρηγόριος ο Μέγας]] κ.ά.), και όνομα πατριαρχών και παπών. Το όνομα απαντά και ως [[καλογερικό όνομα|καλογερικό]]. Στη λατινόφωνη Ευρώπη, συσχετίστηκε παρετυμολογικά με τη λατινική ρίζα ''grex'' (θέμα ''greg-'') «ποίμνιο».<ref>«gregarious»,[http://www.etymonline.com/index.php?term=gregarious&allowed_in_frame=0 ''Online Etymology Dictionary'']</ref> Η συσχέτιση αυτή με τον ''ποιμένα'' συνέβαλε στη διάδοση του ονόματος ανάμεσα στους μοναχούς και τους πάπες της Καθολικής Εκκλησίας. Το όνομα παρουσιάζει παραδοσιακά μεγάλη διάδοση στη Σκωτία, συχνά με τον τύπο ''Gregor''. Στον αγγλόφωνο κόσμο, χάρη στη δημοφιλία του ηθοποιού [[Γκρέγκορι Πεκ]] (Gregory Peck), έφτασε να είναι μέσα στα 10 πιο συχνά αντρικά βαφτιστικά τη δεκαετία του 1950. Στην Ελλάδα, σε μια προσπάθεια στατιστικής αποτίμησης της συχνότητας των ελληνικών ονομάτων, το όνομα ''Γρηγόριος'' παρουσιάζεται ως το 86ο πιο συχνό όνομα (30ο ανάμεσα στα αντρικά) και το ''Γρηγορία'' ως το 270ο πιο συχνό όνομα (180ο ανάμεσα στα γυναικεία).<ref>[http://www.foundalis.com/grk/EllinikaOnomata.html Χάρης Φουνταλής, «Ελληνικά ονόματα (και ολίγη από στατιστική)»]</ref>
Γραμμή 15: Γραμμή 15:
===Διαλεκτικοί τύποι===
===Διαλεκτικοί τύποι===
*''Γληόρς'', στη [[Σκιάθος|Σκιάθο]]<ref>[[Γεώργιος Α. Ρήγας]], ''Σκιάθου λαϊκός πολιτισμός'', τχ. 3, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, [[Θεσσαλονίκη]] [[1968]], σ. 213</ref>
*''Γληόρς'', στη [[Σκιάθος|Σκιάθο]]<ref>[[Γεώργιος Α. Ρήγας]], ''Σκιάθου λαϊκός πολιτισμός'', τχ. 3, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, [[Θεσσαλονίκη]] [[1968]], σ. 213</ref>
*''Γληγόρς'', στη [[Σαμοθράκη]]<ref>Νικ. Αθ. Κατσάνης, ''Το γλωσσικό ιδίωμα της Σαμοθράκης'', Δήμος Σαμοθράκης, [[Θεσσαλονίκη]] [[1996]], σ. 126</ref> και στο [[Βελβεντό|Βελβεντό]]·<ref>[[Ευθύμιος Μπουντώνας]], ''Μελέτη περί του γλωσσικού ιδιώματος Βελβεντού και των περιχώρων αυτού'', [[1892]], Αρχεία Κοραή #1, [1932], σ. 68</ref> ''Γληγόρας'', ''Γόρας'', στο Βελβεντό<ref>[[Ευθύμιος Μπουντώνας]], ''ό.π.''</ref>
*''Γληγόρς'', στη [[Σαμοθράκη]]<ref>Νικ. Αθ. Κατσάνης, ''Το γλωσσικό ιδίωμα της Σαμοθράκης'', Δήμος Σαμοθράκης, [[Θεσσαλονίκη]] [[1996]], σ. 126</ref> και στο [[Βελβεντό]]·<ref>[[Ευθύμιος Μπουντώνας]], ''Μελέτη περί του γλωσσικού ιδιώματος Βελβεντού και των περιχώρων αυτού'', [[1892]], Αρχεία Κοραή #1, [1932], σ. 68</ref> ''Γληγόρας'', ''Γόρας'', στο Βελβεντό<ref>[[Ευθύμιος Μπουντώνας]], ''ό.π.''</ref>
*''Γληγουούδς'', ''Γληγουέλιας'', στη [[Σαμοθράκη]]<ref>Νικ. Αθ. Κατσάνης, ''ό.π.''</ref>
*''Γληγουούδς'', ''Γληγουέλιας'', στη [[Σαμοθράκη]]<ref name="Νικ. Αθ. Κατσάνης, ό.π.">Νικ. Αθ. Κατσάνης, ''ό.π.''</ref>
*Γληόρης, στη Νάξο, ''Γληόρης'', στη [[Σύμη]]<ref>Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ''Συμαϊκόν ονοματολόγιον'', Σύλλογος Συμαίων Πειραιώς «Ο Πανορμίτης», [[Αθήνα]] [[1971]]</ref> και στην Κύπρο
*Γληόρης, στη Νάξο, ''Γληόρης'', στη [[Σύμη]]<ref>Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ''Συμαϊκόν ονοματολόγιον'', Σύλλογος Συμαίων Πειραιώς «Ο Πανορμίτης», [[Αθήνα]] [[1971]]</ref> και στην Κύπρο
*''Ληγόρης'', στα [[Σύλατα]] (Νεβσεχίρ Ζήλε) [[Καππαδοκία|Καππαδοκίας]]·<ref>Κωνσταντίνος Μελ. Νιγδέλης, Ιωάννης Θεοφάνους Σταματιάδης, ''Τα Συλλάτα της Καππαδοκίας'', Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών Νέων Συλλάτων, σ. 133</ref> ''Ληγόρ(η)ς'', στις [[Σαράντα Εκκλησιές]] ([[Κιρκλαρελί]])<ref>[[Σταμάτιος Β. Ψάλτης]], ''Θρακικά: Ή μελέτη περί του γλωσσικού ιδιώματος της πόλεως Σαράντα Εκκλησιών'', Βιβλιοπωλείο Καρόλου Μπεκ, [[Αθήνα]] [[1905]], σ. 142</ref>
*''Ληγόρης'', στα [[Σύλατα]] (Νεβσεχίρ Ζήλε) [[Καππαδοκία]]ς·<ref>Κωνσταντίνος Μελ. Νιγδέλης, Ιωάννης Θεοφάνους Σταματιάδης, ''Τα Συλλάτα της Καππαδοκίας'', Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών Νέων Συλλάτων, σ. 133</ref> ''Ληγόρ(η)ς'', στις [[Σαράντα Εκκλησιές]] ([[Κιρκλαρελί]])<ref>[[Σταμάτιος Β. Ψάλτης]], ''Θρακικά: Ή μελέτη περί του γλωσσικού ιδιώματος της πόλεως Σαράντα Εκκλησιών'', Βιβλιοπωλείο Καρόλου Μπεκ, [[Αθήνα]] [[1905]], σ. 142</ref>
*''Αληγόρης'', στην [[Αίνος|Αίνο]] ([[Ενέζ]] τής [[Θράκη|Θράκης]])<ref>[[Αθανάσιος Χ. Μπούτουρας]], ''ό.π.''</ref>
*''Αληγόρης'', στην [[Αίνος|Αίνο]] ([[Ενέζ]] τής [[Θράκη]]ς)<ref name="ReferenceA">[[Αθανάσιος Χ. Μπούτουρας]], ''ό.π.''</ref>
**''Γληουράκ’ς'', ''Ριρής'', στη [[Σκιάθος|Σκιάθο]], υποκοριστικά·<ref>[[Γεώργιος Α. Ρήγας]], ''ό.π.''</ref>''Γληοράκι'', ''Γληοριό'', υποκοριστικοί τύποι (ουδέτεροι)·<ref>Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ''ό.π.''</ref> ''Ληγοράκης'', στον Οινούντα ([[Βρέσθενα]]) [[Λακωνία|Λακωνίας]], υποκοριστικός τύπος<ref>[[Αθανάσιος Χ. Μπούτουρας]], ''ό.π.''</ref>
**''Γληουράκ’ς'', ''Ριρής'', στη [[Σκιάθος|Σκιάθο]], υποκοριστικά·<ref>[[Γεώργιος Α. Ρήγας]], ''ό.π.''</ref>''Γληοράκι'', ''Γληοριό'', υποκοριστικοί τύποι (ουδέτεροι)·<ref name="Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ό.π.">Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ''ό.π.''</ref> ''Ληγοράκης'', στον Οινούντα ([[Βρέσθενα]]) [[Λακωνία]]ς, υποκοριστικός τύπος<ref name="ReferenceA"/>
*''Γληγουούδς'', ''Γληγουέλιας'', στη [[Σαμοθράκη]]<ref>Νικ. Αθ. Κατσάνης, ''ό.π.''</ref>
*''Γληγουούδς'', ''Γληγουέλιας'', στη [[Σαμοθράκη]]<ref name="Νικ. Αθ. Κατσάνης, ό.π."/>
*''Γληόρα'' (ή), «ἐπὶ ἀρρένων», μεγεθυντικό<ref>Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ''ό.π.''</ref>
*''Γληόρα'' (ή), «ἐπὶ ἀρρένων», μεγεθυντικό<ref name="Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ό.π."/>


===Σύνθετο με άλλα ονόματα===
===Σύνθετο με άλλα ονόματα===
Γραμμή 32: Γραμμή 32:
===Διαλεκτικοί τύποι===
===Διαλεκτικοί τύποι===
*''Γρηγορή''
*''Γρηγορή''
*''Γληορία'', στη [[Σύμη]]·<ref>Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ''ό.π.''</ref> ''Γληορού'', στην [[Κύπρος|Κύπρο]]<ref>[[Αθανάσιος Χ. Μπούτουρας]], ''ό.π.''</ref>
*''Γληορία'', στη [[Σύμη]]·<ref name="Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ό.π."/> ''Γληορού'', στην [[Κύπρος|Κύπρο]]<ref name="ReferenceA"/>
==Άγιοι==
==Άγιοι==
*Γρηγόριος, επίσκοπος Ναζιανζού, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[1 Ιανουαρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''Αγιολόγιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Αποστολική Διακονία της Ελλάδος'', Αποστολική Διακονία της Ελλάδος, Αθήνα 1995 (ανατύπωση)</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=4&search=3 ''Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού''], Εκδόσεις Δόμος, [[Αθήνα]] [[2005]]</ref>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Ναζιανζού, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[1 Ιανουαρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''Αγιολόγιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Αποστολική Διακονία της Ελλάδος'', Αποστολική Διακονία της Ελλάδος, Αθήνα 1995 (ανατύπωση)</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=4&search=3 ''Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού''], Εκδόσεις Δόμος, [[Αθήνα]] [[2005]]</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[5 Ιανουαρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=33&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[5 Ιανουαρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π.">Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=33&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, θείος του οσίου Ευστρατίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[9 Ιανουαρίου]]<ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=57&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, θείος του οσίου Ευστρατίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[9 Ιανουαρίου]]<ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=57&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Γρηγόριος Νύσσης|Γρηγόριος, επίσκοπος Νύσσης]], η Ορθόδοξη και η Καθολική Εκκλησία τιμούν τη μνήμη του στις [[10 Ιανουαρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=58&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref><ref>[http://www.santiebeati.it/santi_search.php?query=Gregorio Gregorio] ''Santi, beati e testimoni''</ref>
*[[Γρηγόριος Νύσσης|Γρηγόριος, επίσκοπος Νύσσης]], η Ορθόδοξη και η Καθολική Εκκλησία τιμούν τη μνήμη του στις [[10 Ιανουαρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=58&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref><ref name="Gregorio">[http://www.santiebeati.it/santi_search.php?query=Gregorio Gregorio] ''Santi, beati e testimoni''</ref>
*[[Γρηγόριος Ναζιανζηνός|Γρηγορίου του Θεολόγου]] λειψάνου ανακομιδή, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την επέτειο στις [[19 Ιανουαρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=106&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Γρηγόριος Ναζιανζηνός|Γρηγορίου του Θεολόγου]] λειψάνου ανακομιδή, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την επέτειο στις [[19 Ιανουαρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=106&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Γρηγόριος Ναζιανζηνός]], πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο Θεολόγος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[25 Ιανουαρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=156&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref> και η Καθολική Εκκλησία στις [[2 Ιανουαρίου]]<ref>[http://www.santiebeati.it/santi_search.php?query=Gregorio Gregorio] ''Santi, beati e testimoni''</ref>
*[[Γρηγόριος Ναζιανζηνός]], πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο Θεολόγος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[25 Ιανουαρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=156&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref> και η Καθολική Εκκλησία στις [[2 Ιανουαρίου]]<ref name="Gregorio"/>
*Γρηγόριος, όσιος, ο εν τη Μονή του Πουπλίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[25 Ιανουαρίου]]<ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=157&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, ο εν τη Μονή του Πουπλίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[25 Ιανουαρίου]]<ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=157&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Γρηγόριος Ναζιανζηνός|Γρηγόριος ο Θεολόγος]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[30 Ιανουαρίου]] ([[Τρεις Ιεράρχες|των 3 Ιεραρχών]])<ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=189&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Γρηγόριος Ναζιανζηνός|Γρηγόριος ο Θεολόγος]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[30 Ιανουαρίου]] ([[Τρεις Ιεράρχες|των 3 Ιεραρχών]])<ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=189&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Κύπρου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[4 Μαρτίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=409&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Κύπρου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[4 Μαρτίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=409&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Άσσου, †[[1150]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[4 Μαρτίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=410&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Άσσου, †[[1150]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[4 Μαρτίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=410&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Πάπας Γρηγόριος Α΄|Γρηγόριος, πάπας Ρώμης, ο Διάλογος]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[12 Μαρτίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=450&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref> και η Καθολική Εκκλησία στις [[3 Σεπτεμβρίου]]<ref>[http://www.santiebeati.it/santi_search.php?query=Gregorio Gregorio] ''Santi, beati e testimoni''</ref>
*[[Πάπας Γρηγόριος Α΄|Γρηγόριος, πάπας Ρώμης, ο Διάλογος]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[12 Μαρτίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=450&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref> και η Καθολική Εκκλησία στις [[3 Σεπτεμβρίου]]<ref name="Gregorio"/>
*Γρηγόριος, όσιος, εν Νικομηδεία, †[[1240]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[2 Απριλίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=558&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, εν Νικομηδεία, †[[1240]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[2 Απριλίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=558&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, Αγιορείτης, †[[1308]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[6 Απριλίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=590&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, Αγιορείτης, †[[1308]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[6 Απριλίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=590&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, ο Σιναΐτης, †[[1310]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[6 Απριλίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=589&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, ο Σιναΐτης, †[[1310]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[6 Απριλίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=589&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄|Γρηγόριος, ιερομάρτυς, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο Ε΄]], †[[1821]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[10 Απριλίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref>
*[[Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄|Γρηγόριος, ιερομάρτυς, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο Ε΄]], †[[1821]], η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[10 Απριλίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Πανήδου, ομολογητἠς, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[19 Ιουλίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Πανήδου, ομολογητἠς, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[19 Ιουλίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/>
*Γρηγόριος, όσιος, Ζωγράφος, Ρώσος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[8 Αυγούστου]]<ref>Βασίλειος Κ. Διαμαντής, ''ό.π.''</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, Ζωγράφος, Ρώσος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[8 Αυγούστου]]<ref name="Βασίλειος Κ. Διαμαντής, ό.π.">Βασίλειος Κ. Διαμαντής, ''ό.π.''</ref>
*Γρηγόριος, μάρτυς, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[25 Αυγούστου]]<ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1356&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, μάρτυς, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[25 Αυγούστου]]<ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1356&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, Ρώσος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[30 Σεπτεμβρίου]]<ref>Βασίλειος Κ. Διαμαντής, ''ό.π.''</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, Ρώσος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[30 Σεπτεμβρίου]]<ref name="Βασίλειος Κ. Διαμαντής, ό.π."/>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Μεγάλης Αρμενίας, η Ορθόδοξη Εκκλησία, η Καθολική και η Κοπτική τιμούν τη μνήμη του στις [[30 Σεπτεμβρίου]] <ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1603&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref><ref>[http://www.santiebeati.it/santi_search.php?query=Gregorio Gregorio] ''Santi, beati e testimoni''</ref>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Μεγάλης Αρμενίας, η Ορθόδοξη Εκκλησία, η Καθολική και η Κοπτική τιμούν τη μνήμη του στις [[30 Σεπτεμβρίου]] <ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref name="Gregorio"/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1603&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, μοναχός Μεγάλης Λαύρας, ο Δομέστικος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[1 Οκτωβρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1615&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, μοναχός Μεγάλης Λαύρας, ο Δομέστικος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[1 Οκτωβρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1615&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, πατριάρχης Αλεξανδρείας, ομολογητής, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[5 Νοεμβρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1843&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, πατριάρχης Αλεξανδρείας, ομολογητής, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[5 Νοεμβρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1843&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, άγιος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[7 Νοεμβρίου]]<ref>Βασίλειος Κ. Διαμαντής, ''Θέλεις να μάθεις πότε γιορτάζεις;'', Αθήνα 1991</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1854&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, άγιος, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[7 Νοεμβρίου]]<ref>Βασίλειος Κ. Διαμαντής, ''Θέλεις να μάθεις πότε γιορτάζεις;'', Αθήνα 1991</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1854&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Γρηγόριος Παλαμάς|Γρηγόριος, αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, ο Παλαμάς]], η Ορθόδοξη και η Καθολική Εκκλησία τιμούν τη μνήμη του στις [[14 Νοεμβρίου]]· και τη Β΄ Κυριακή των Νηστειών<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1897&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref><ref>[http://www.santiebeati.it/santi_search.php?query=Gregorio Gregorio] ''Santi, beati e testimoni''</ref>
*[[Γρηγόριος Παλαμάς|Γρηγόριος, αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, ο Παλαμάς]], η Ορθόδοξη και η Καθολική Εκκλησία τιμούν τη μνήμη του στις [[14 Νοεμβρίου]]· και τη Β΄ Κυριακή των Νηστειών<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref name="Gregorio"/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1897&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Γρηγόριος Νεοκαισαρείας|Γρηγόριος, αρχιεπίσκοπος Νεοκαισαρείας]], θαυματουργός, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[17 Νοεμβρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1905&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*[[Γρηγόριος Νεοκαισαρείας|Γρηγόριος, αρχιεπίσκοπος Νεοκαισαρείας]], θαυματουργός, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[17 Νοεμβρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1905&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, ο Δεκαπολίτης, η Ορθόδοξη και η Καθολική Εκκλησία τιμούν τη μνήμη του στις [[20 Νοεμβρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1926&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref><ref>[http://www.santiebeati.it/santi_search.php?query=Gregorio Gregorio] ''Santi, beati e testimoni''</ref>
*Γρηγόριος, ο Δεκαπολίτης, η Ορθόδοξη και η Καθολική Εκκλησία τιμούν τη μνήμη του στις [[20 Νοεμβρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref name="Gregorio"/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1926&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Ακραγαντίνων, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[23 Νοεμβρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1953&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, επίσκοπος Ακραγαντίνων, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[23 Νοεμβρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1953&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, ο εν τω Ακρίτα, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[24 Νοεμβρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1966&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, όσιος, ο εν τω Ακρίτα, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[24 Νοεμβρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=1966&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, Αγιορείτης, ησυχαστής, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[7 Δεκεμβρίου]]<ref>Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ''ό.π.''</ref><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=2063&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>
*Γρηγόριος, Αγιορείτης, ησυχαστής, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις [[7 Δεκεμβρίου]]<ref name="Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π."/><ref>[http://www.snhell.gr/references/synaxaristis/search.asp?id=2063&search=3 Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ''ό.π.'']</ref>


==Ιστορικά πρόσωπα==
==Ιστορικά πρόσωπα==
Γραμμή 107: Γραμμή 107:
* [[Ινδονησιακά]]: ''Gregorius''
* [[Ινδονησιακά]]: ''Gregorius''
* [[Ιρλανδικά]]: ''Gréagóir''
* [[Ιρλανδικά]]: ''Gréagóir''
* [[Ισπανικά]]: ''Gregorio''<ref>[http://books.google.gr/books?id=A_KHaYiixzwC&pg=PA246&lpg=PA246&dq=vendimianus&source=bl&ots=-Gct4du8_o&sig=STOv7cq3C_xYTukUmq6QVRU26g0&hl=el&sa=X&ei=VgVtU5HFDorzyAOx7YDABA&ved=0CEQQ6AEwBTgK#v=onepage&q=gregorio&f=false «Gregorio»]Josep M. Albaigès, Josep M. Albaigès i Olivart, ''Diccionario de nombres de personas''</ref>
* [[Ισπανικά]]: ''Gregorio''<ref>[http://books.google.gr/books?id=A_KHaYiixzwC&pg=PA246&lpg=PA246&dq=vendimianus&source=bl&ots=-Gct4du8_o&sig=STOv7cq3C_xYTukUmq6QVRU26g0&hl=el&sa=X&ei=VgVtU5HFDorzyAOx7YDABA&ved=0CEQQ6AEwBTgK#v=onepage&q=gregorio&f=false «Gregorio»] Josep M. Albaigès, Josep M. Albaigès i Olivart, ''Diccionario de nombres de personas''</ref>
* [[Ιταλικά]]: ''Gregòrio'', ''Gorio'', ''Goro''· θηλ. ''Gregòria'', ''Gregorina''<ref>[[Εμίντιο Ντε Φελίτσε|Emidio De Felice]], ''Dizionario dei nomi italiani'', Mondadori, Μιλάνο 1986</ref>
* [[Ιταλικά]]: ''Gregòrio'', ''Gorio'', ''Goro''· θηλ. ''Gregòria'', ''Gregorina''<ref>[[Εμίντιο Ντε Φελίτσε|Emidio De Felice]], ''Dizionario dei nomi italiani'', Mondadori, Μιλάνο 1986</ref>
* [[Ιαπωνικά]]: ''Guregori'' (グレゴリー)
* [[Ιαπωνικά]]: ''Guregori'' (グレゴリー)
Γραμμή 136: Γραμμή 136:
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
{{βικιλεξικό|Γρηγόριος|Γρηγόριος}}
{{βικιλεξικό|Γρηγόριος|Γρηγόριος}}

⚫
{{ενσωμάτωση κειμένου|en|Gregory (given name)}}


[[Κατηγορία:Ανδρικά ελληνικά ονόματα]]
[[Κατηγορία:Ανδρικά ελληνικά ονόματα]]
[[Κατηγορία:Αγιωνύμια]]
[[Κατηγορία:Αγιωνύμια]]
[[Κατηγορία:Μεταγενέστερα ονόματα]]
[[Κατηγορία:Μεταγενέστερα ονόματα]]


⚫
{{ενσωμάτωση κειμένου|en|Gregory (given name)}}

Έκδοση από την 14:08, 12 Σεπτεμβρίου 2015

Το όνομα Γρηγόριος (Γρηγόρης στη δημοτική) είναι κύριο ανδρικό όνομα που χρησιμοποιούνταν κυρίως από τους Χριστιανούς.[1][2] Το όνομα παράγει το γυναικείο όνομα Γρηγορία και το χαϊδευτικό Γόλης.[3] Οι ονομαστικές εορτές του Γρηγορίου είναι πέντε και αφορούν σε τέσσερις σημαντικούς Αγίους της ορθόδοξης και καθολικής χριστιανικής εκκλησίας[3]:

Ετυμολογία του ονόματος

Από το μεταγενέστερο όνομα Γρηγόριος «ο γρηγορών, ο άγρυπνος» (στο χριστιανισμό, με την πνευματική σημασία), επίθετο από το μεταγενέστερο ρήμα γρηγορῶ — «γρηγορεῖτε καὶ προσεύχεσθε» (Καινή Διαθήκη, Κατά Ματθαίον, κϚ΄ 41, και Κατά Μάρκον, ιδ΄ 38), προτροπή του Ιησού προς τους μαθητές του το βράδυ της σύλληψής του — από το ρήμα ἐγρηγορῶ (< ἐγρήγορα, παρακείμενος του ρήματος ἐγείρω), πιθανόν ινδοευρωπαϊκής αρχής *ger «ξυπνῶ».[4][5]

Διάδοση του ονόματος

Αγιωνυμικό βαφτιστικό, ιδιαίτερα δημοφιλές ανάμεσα στους πρώτους χριστιανούς, είτε από την προτροπή του Ιησού είτε από το ευαγγελικό «νήψατε, γρηγορήσατε» (Α΄ Επιστολή Πέτρου, ε΄ 8). Όνομα αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας (Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, Γρηγόριος ο Νύσσης, Γρηγόριος Παλαμάς κ.ά.) και της Καθολικής (Γρηγόριος της Τουρ, Γρηγόριος ο Μέγας κ.ά.), και όνομα πατριαρχών και παπών. Το όνομα απαντά και ως καλογερικό. Στη λατινόφωνη Ευρώπη, συσχετίστηκε παρετυμολογικά με τη λατινική ρίζα grex (θέμα greg-) «ποίμνιο».[6] Η συσχέτιση αυτή με τον ποιμένα συνέβαλε στη διάδοση του ονόματος ανάμεσα στους μοναχούς και τους πάπες της Καθολικής Εκκλησίας. Το όνομα παρουσιάζει παραδοσιακά μεγάλη διάδοση στη Σκωτία, συχνά με τον τύπο Gregor. Στον αγγλόφωνο κόσμο, χάρη στη δημοφιλία του ηθοποιού Γκρέγκορι Πεκ (Gregory Peck), έφτασε να είναι μέσα στα 10 πιο συχνά αντρικά βαφτιστικά τη δεκαετία του 1950. Στην Ελλάδα, σε μια προσπάθεια στατιστικής αποτίμησης της συχνότητας των ελληνικών ονομάτων, το όνομα Γρηγόριος παρουσιάζεται ως το 86ο πιο συχνό όνομα (30ο ανάμεσα στα αντρικά) και το Γρηγορία ως το 270ο πιο συχνό όνομα (180ο ανάμεσα στα γυναικεία).[7]

Τύποι και υποκοριστικά του ονόματος

  • Γρηγόρης, Γληγόρης, καθημερινοί τύποι, κοινοί σε όλη την Ελλάδα
    • Γρηγοράκης, Γληγοράκης, υποκοριστικοί τύποι, κοινοί σε όλη την Ελλάδα· Γληγοράκος, στην Τριφυλία[8]
    • Γρηγοράκι, Γληγοράκι, υποκοριστικοί τύποι (ουδέτεροι)

Διαλεκτικοί τύποι

Σύνθετο με άλλα ονόματα

Γρηγοράγγελος, από Γρηγόρης και Άγγελος

Θηλυκός τύπος

  • Γρηγορία, κοινός τύπος σε όλη την Ελλάδα
    • Ρία, τύπος από αφαίρεση, κοινός σε όλη την Ελλάδα
    • Γρηγορίτσα, υποκοριστικός τύπος, κοινός σε όλη την Ελλάδα· Ρίτσα, τύπος από αφαίρεση, κοινός σε όλη την Ελλάδα

Διαλεκτικοί τύποι

Άγιοι

Ιστορικά πρόσωπα

Πάπες

Πατριάρχες

Μητροπολίτες

  • Γρηγόριος Α΄, Επίσκοπος Κίτρους (14ος αιώνας-1380)
  • Γρηγόριος Α΄, Μητροπολίτης Θηβών (1490)
  • Γρηγόριος Α΄, Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών (1545-1561)
  • Γρηγόριος Β΄, Μητροπολίτης Θηβών (1613–1616)
  • Γρηγόριος Β΄, Επίσκοπος Ερυθρών, Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών (1781-1799) και Ναυπλίου & Άργους (1800-1810)
  • Γρηγόριος Β', Επίσκοπος Κίτρους (1846-1853)
  • Γρηγόριος Γ΄, Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών (1826)
  • Γρηγόριος Ε΄, Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού (1838-1907)

Αυτοκράτειρες

Το όνομα Γρηγόρης σε άλλες γλώσσες

Παραπομπές

  1. ↑ Λεξικό Πρωΐας, τόμος 1, σελίδα 667.
  2. ↑ Λεξικό Γ. Μπαμπινιώτη, σελ.442
  3. ↑ 3,0 3,1 http://www.eortologio.gr/data/eortes/eortes_Gama.php
  4. ↑ Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας, Κέντρο Λεξικολογίας, Αθήνα 2005
  5. ↑ «Gregory»,Online Etymology Dictionary
  6. ↑ «gregarious»,Online Etymology Dictionary
  7. ↑ Χάρης Φουνταλής, «Ελληνικά ονόματα (και ολίγη από στατιστική)»
  8. ↑ Αθανάσιος Χ. Μπούτουρας, Τὰ νεοελληνικὰ κύρια ὀνόματα ἱστορικῶς καὶ γλωσσικῶς ἑρμηνευόμενα, Αθήνα 1912, σ. 61
  9. ↑ Γεώργιος Α. Ρήγας, Σκιάθου λαϊκός πολιτισμός, τχ. 3, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1968, σ. 213
  10. ↑ Νικ. Αθ. Κατσάνης, Το γλωσσικό ιδίωμα της Σαμοθράκης, Δήμος Σαμοθράκης, Θεσσαλονίκη 1996, σ. 126
  11. ↑ Ευθύμιος Μπουντώνας, Μελέτη περί του γλωσσικού ιδιώματος Βελβεντού και των περιχώρων αυτού, 1892, Αρχεία Κοραή #1, [1932], σ. 68
  12. ↑ Ευθύμιος Μπουντώνας, ό.π.
  13. ↑ 13,0 13,1 Νικ. Αθ. Κατσάνης, ό.π.
  14. ↑ Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, Συμαϊκόν ονοματολόγιον, Σύλλογος Συμαίων Πειραιώς «Ο Πανορμίτης», Αθήνα 1971
  15. ↑ Κωνσταντίνος Μελ. Νιγδέλης, Ιωάννης Θεοφάνους Σταματιάδης, Τα Συλλάτα της Καππαδοκίας, Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών Νέων Συλλάτων, σ. 133
  16. ↑ Σταμάτιος Β. Ψάλτης, Θρακικά: Ή μελέτη περί του γλωσσικού ιδιώματος της πόλεως Σαράντα Εκκλησιών, Βιβλιοπωλείο Καρόλου Μπεκ, Αθήνα 1905, σ. 142
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 Αθανάσιος Χ. Μπούτουρας, ό.π.
  18. ↑ Γεώργιος Α. Ρήγας, ό.π.
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 Σωτήριος Αλ. Καρανικόλας, ό.π.
  20. ↑ Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, Αγιολόγιον της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Αποστολική Διακονία της Ελλάδος, Αποστολική Διακονία της Ελλάδος, Αθήνα 1995 (ανατύπωση)
  21. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού, Εκδόσεις Δόμος, Αθήνα 2005
  22. ↑ 22,00 22,01 22,02 22,03 22,04 22,05 22,06 22,07 22,08 22,09 22,10 22,11 22,12 22,13 22,14 22,15 22,16 22,17 22,18 22,19 22,20 Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, ό.π.
  23. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  24. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  25. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 Gregorio Santi, beati e testimoni
  27. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  28. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  29. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  30. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  31. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  32. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  33. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  34. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  35. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  36. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  37. ↑ 37,0 37,1 Βασίλειος Κ. Διαμαντής, ό.π.
  38. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  39. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  40. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  41. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  42. ↑ Βασίλειος Κ. Διαμαντής, Θέλεις να μάθεις πότε γιορτάζεις;, Αθήνα 1991
  43. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  44. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  45. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  46. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  47. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  48. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  49. ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, ό.π.
  50. ↑ Patrick Hanks, Flavia Hodges, A Concise Dictionary of First Names, Oxford University Press, 1997
  51. ↑ Gregory The Penguin Book of Baby Names
  52. ↑ Rosa και Volker Kohlheim, Lexikon der Vornamen, Duden, τρίτη έκδοση, 1998
  53. ↑ «Gregorio» Josep M. Albaigès, Josep M. Albaigès i Olivart, Diccionario de nombres de personas
  54. ↑ Emidio De Felice, Dizionario dei nomi italiani, Mondadori, Μιλάνο 1986
  55. ↑ «григорий» gramota
  56. ↑ Patrick Hanks, Flavia Hodges, ό.π.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

CC-BY-SA
Μετάφραση 		Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Gregory (given name) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γρηγόριος_(όνομα)&oldid=5421066"