Βασίλειο της Βαλένθια: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
JSion (συζήτηση | συνεισφορές) Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
| Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
{{Πρώην χώρα |
|||
|εθνικό όνομα ελληνικά = Βασίλειο της Βαλένθια |
|||
| εθνικό όνομα = Regne de València |
|||
| προφορά ονόματος = |
|||
|διάρκεια = 1239-1207 |
|||
|εθνόσημο = [[File:Former Coat of Arms of Valencia (Party with the Royal Arms of Aragon).svg|120px]] |
|||
| λεζάντα εθνόσημου = Το σύμβολο του Βασιλείου της Βαλένθια σύμφωνα με το ''L'Apoteosi Heràldica de Barcelona'' του 1668 |
|||
| πλάτος εθνόσημου = |
|||
|σύνθημα = |
|||
|ύμνος = |
|||
|χάρτης = [[File:Regne valencia 1441.svg|150px]] |
|||
| λεζάντα χάρτη = Το Βασιλειο της Βαλένθια στα πλαίσια του Στέμματος της Αραγόνας το 1441. |
|||
| πλάτος χάρτη = |
|||
|θέση = |
|||
|πρωτεύουσα = [[Βαλένθια]], [[Οριόλα]] |
|||
| συντεταγμένες_πρωτεύουσας = |
|||
|΄= |
|||
|πληθυσμός = περ. 320.000 (1450) |
|||
|γλώσσες = [[βαλενθιανικά]], [[μοθαραβικά]], [[αραβικά]], [[ισπανικά]], [[αραγονικά]] |
|||
|πολίτευμα = Βασίλειο |
|||
| τίτλοι_ηγετών = |
|||
| ονόματα_ηγετών = |
|||
|τύπος_κυριαρχίας = |
|||
| ημερομηνίες_κυριαρχίας = |
|||
| γεγονός_κυριαρχίας = |
|||
|θρησκεία = |
|||
|νόμισμα = |
|||
|προηγούμενο_κράτος = Βασίλεια τάιφα της [[Βασίλειο τάιφα της Βαλένθια|Βαλένθια]] και της [[Βασίλεια τάιφα της Ντένια|Ντένια]] |
|||
|διάδοχο_κράτος = πλήρης ενσωμάτωση στην [[Ισπανική Μοναρχία]] (ακύρωση των τοπικών νόμων) |
|||
|σήμερα = [[Ισπανία]] |
|||
|προηγούμενο = |
|||
|επόμενο = |
|||
}} |
|||
Το '''Βασίλειο της Βαλένθια''' (στα καταλανικά, ''Regne de València'') ήταν μεσαιωνικό βασίλειο που υπήρξε στα πλαίσια του [[Στέμμα της Αραγονίας|Στέμματος της Αραγόνας]] και περιλάμβανε μεγάλο μέρος της σημερινής [[Βαλενθιανική Κοινότητα|Βαλενθιανικής Κοινότητας]]. Σήμερα, ο [[βασιλιάς της Ισπανίας]] είναι κάτοχος του τίτλου του Βασιλιά της Βαλένθια. |
Το '''Βασίλειο της Βαλένθια''' (στα καταλανικά, ''Regne de València'') ήταν μεσαιωνικό βασίλειο που υπήρξε στα πλαίσια του [[Στέμμα της Αραγονίας|Στέμματος της Αραγόνας]] και περιλάμβανε μεγάλο μέρος της σημερινής [[Βαλενθιανική Κοινότητα|Βαλενθιανικής Κοινότητας]]. Σήμερα, ο [[βασιλιάς της Ισπανίας]] είναι κάτοχος του τίτλου του Βασιλιά της Βαλένθια. |
||
| Γραμμή 4: | Γραμμή 37: | ||
== Διαμόρφωση == |
== Διαμόρφωση == |
||
[[File:Mapa de conquesta del Regne de valencia.png|thumb|Η χρονολογία ενσωμάτωσης των εδαφών που αποτελούν τη σημερινή Βαλενθιανική Κοινότητα.]] |
|||
=== Η κατάκτηση === |
=== Η κατάκτηση === |
||
| Γραμμή 15: | Γραμμή 49: | ||
=== Ο εποικισμός και το μουσουλμανικό στοιχείο === |
=== Ο εποικισμός και το μουσουλμανικό στοιχείο === |
||
Το νέο βασίλειο εποικίστηκε με καταλανούς και αραγονέζους, αν και μέχρι τον 16ο αιώνα ο μουσουλμανικός πληθυσμός συνέχισε να αποτελεί την πλειοψηφία. Η όχι απαραίτητα ειρηνική συμβίωση προκάλεσε τρεις μεγάλες εξεγέρσεις των μουσουλμάνων του βασιλείου. |
Το νέο βασίλειο εποικίστηκε με καταλανούς και αραγονέζους, αν και μέχρι τον 16ο αιώνα ο μουσουλμανικός πληθυσμός συνέχισε να αποτελεί την πλειοψηφία. Η όχι απαραίτητα ειρηνική συμβίωση προκάλεσε τρεις μεγάλες εξεγέρσεις των μουσουλμάνων του βασιλείου. Ο διωγμός τους το 1602 από την Ισπανία (περίπου 135.000 άτομα) μετά από διαταγή του Φίλιππου Γ΄, από τη μία επέφερε την ειρήνη στο βασίλειο (πολλοί από αυτούς συνεργάζονταν με τους πειρατές από τη Βόρεια Αφρική που λυμαίνονταν τα παράλια) αλλά από την άλλη επέφερε ένα μεγάλο πλήγμα στην τοπική οικονομία, λόγω του κυρίαρχου ρόλου των μουσουλμάνων στη γεωργική παραγωγή. |
||
== Η εποχή ακμής του Βασιλείου == |
|||
== Διοίκηση == |
|||
{{Κύριο|Βαλενθιανικός χρυσός αιώνας}} |
|||
| ⚫ | Το Βασίλειο της Βαλένθια, από τα τέλη του 13ου αιώνα, διοικείτο βάσει δύο ξεχωριστών διοικήσεων, της Βαλένθια και της Οριόλα. Η πρώτη, που αντιστοιχούσε με τα όρια του Βασιλείου μέχρι το 1245, αποτελείτο με τη σειρά της από τρεις ξεχωριστές διοικήσεις, αυτή της Σάτιβα (στο νότο), της Βαλένθια (στο κέντρο) και της Καστελιό (στο βορρά). Η δεύτερη περιέκλυε τα εδάφη μέρους της σημερινής επαρχίας του Αλικάντε και της αυτόνομης κοινότητας της Μούρθια. Το 1520 εγκαθιδρύθηκε η Αντιβασιλεία της Βαλένθια, που ανατέθηκε στον Ντιέγο Ουρτάδο δε Μεντόθα, ένα γεγονός που υπήρξε και η αφορμή της Εξέγερσης των |
||
Περί τα μέσα του 14ου αιώνα το Βασίλειο βρέθηκε σε μια δύσκολη κατάσταση. Η επιδημία μαύρης πανώλης είχε αποδεκατίσει τον πληθυσμό ενώ οι διάφοροι πόλεμοι με ή εναντίον του [[Στέμμα της Αραγονίας|Στέμματος]] (εναντίον της Καστίλης μεταξύ 1363 και 1364, εξέγερση της Ένωσης εναντίον των αυθαιρεσιών του βασιλιά) και η συμβίωση των τριών θρησκευτικών κοινοτήτων ήταν ιδιαίτερα ταραχώδης. |
|||
Αντίθετα, ο 15ος αιώνας υπήρξε η εποχή άνθησης του Βασιλείου. Η πόλη της Βαλένθια άκμασε οικονομικά και πολιτισμικά, όντας το πιο σημαντικό αστικό κέντρο του Στέμματος της Αραγόνας και ένα από τα ισχυρότερα εμπορικά κέντρα της Μεσογείου. Αυτό το γεγονός το αποδεικνύει η ίδρυση χρηματοοικονομικών θεσμών, όπως η ''Taula de canvis'', μια δημοτική τράπεζα που υποστήριζε τις εμπορικές δραστηριότητες και το [[Ανταλλακτήριο Μεταξιού της Βαλένθιας|Ανταλλακτήριο Μεταξιού της Βαλένθια]], ίσως το σημαντικότερο κέντρο οικονομικών ανταλλαγών της Μεσογείου της εποχής. |
|||
Όσον αφορά την αρχιτεκτονική, τότε οικοδομούνται, πέρα του Ανταλλακτηρίου, οι Πύργοι του Σεράνς και το «Μικαλέτ», το καμπαναριό του καθεδρικού της Βαλένθια. Το Κέντρο Γενικών Σπουδών της πρωτεύουσας γίνεται πανεπιστήμιο ενώ παράλληλα αναπτύσσεται ο [[Βαλενθιανικός χρυσός αιώνας|Βαλενθιανικός Χρυσός Αιώνας]] των γραμμάτων, που παρήγαγε σπουδαία λογοτεχνικά έργα στα καταλανικά όπως τον ''Tirant lo Blanc ''του [[Ζοανότ Μαρτορέλ]]. |
|||
== Παρακμή == |
|||
| ⚫ | Το Βασίλειο της Βαλένθια, από τα τέλη του 13ου αιώνα, διοικείτο βάσει δύο ξεχωριστών διοικήσεων, της Βαλένθια και της Οριόλα. Η πρώτη, που αντιστοιχούσε με τα όρια του Βασιλείου μέχρι το 1245, αποτελείτο με τη σειρά της από τρεις ξεχωριστές διοικήσεις, αυτή της Σάτιβα (στο νότο), της Βαλένθια (στο κέντρο) και της Καστελιό (στο βορρά). Η δεύτερη περιέκλυε τα εδάφη μέρους της σημερινής επαρχίας του Αλικάντε και της αυτόνομης κοινότητας της Μούρθια.<ref>[http://dglab.cult.gva.es/ArxiuRegne_v/fondosdoc_gobernacion_v.htm Λήμμα «governació»: Αρχειακό υλικό του Αρχείου του Βασιλείου της Βαλένθια] [8/2/1015]</ref> Το 1520 εγκαθιδρύθηκε η Αντιβασιλεία της Βαλένθια, που ανατέθηκε στον Ντιέγο Ουρτάδο δε Μεντόθα, ένα γεγονός που υπήρξε και η αφορμή της Εξέγερσης των Αδελφοτήτων, μιας πολύπλευρης διαμάχης μεταξύ των τοπικών ελίτ και της Ισπανικής Μοναρχίας του Καρόλου Α΄ που είχε ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση των τοπικών εξουσιών. |
||
Κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ισπανικής Διαδοχής το Βασίλειο παρότι αρχικά είχε υποστηρίξει τον [[Φίλιππος Ε΄ της Ισπανίας|Φίλιππο των Βουρβόνων]], στη συνέχεια ανακήρυξε βασιλιά τον αρχιδούκα Κάρολο στις 17 Αυγούστου του 1705 στη Ντενία. Μετά την ήττα των υποστηρικτών του Καρόλου, ο Φίλιππος Ε΄ απεμπόλησε τους βαλενθιανικούς νόμους και επέβαλε αυτούς της Καστίλης. Οι δύο διοικήσεις αντικαταστάθηκαν από έντεκα ''corregimientos'', υποδιοικήσεις εξαρτώμενες από τον βασιλιά.<ref>Vicent Giménez Chornet, ''Compte i raó: la hisenda municipal de la ciutat de València en el segle XVIII'', Βαλένθια, Universitat de València, 2002, σελ.79</ref> Ο τίτλος «Βασίλειο της Βαλένθια» συνέχισε να χρησιμοποιείται μέχρι και τον 19ο αιώνα (π.χ. Εθνοσυνέλευση του Κάδιθ) ώσπου το 1833, με την νέα διοικητική ανασυγκρότηση του ισπανικού κράτους μετονομάστηκε σε ''Región Valenciana'' ('Περιοχή της Βαλένθια'). |
|||
== Παραπομπές == |
|||
{{Reflist}} |
|||
[[Κατηγορία:Κράτη του Στέμματος της Αραγονίας]] |
|||
Έκδοση από την 13:02, 8 Φεβρουαρίου 2015
| Error: No name(s) given | |||||
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Πρωτεύουσα | Βαλένθια, Οριόλα | ||||
| Πολίτευμα | Αδιευκρίνιστο | ||||
| Ιστορία | |||||
| - | Ίδρυση | ||||
| - | Κατάλυση | ||||
| Σήμερα | Ισπανία | ||||
Το Βασίλειο της Βαλένθια (στα καταλανικά, Regne de València) ήταν μεσαιωνικό βασίλειο που υπήρξε στα πλαίσια του Στέμματος της Αραγόνας και περιλάμβανε μεγάλο μέρος της σημερινής Βαλενθιανικής Κοινότητας. Σήμερα, ο βασιλιάς της Ισπανίας είναι κάτοχος του τίτλου του Βασιλιά της Βαλένθια.
Τεχνικά, το Βασίλειο υπήρξε όσον ίσχυαν οι επίσημοι νόμοι, τα λεγόμενα «Προνόμια της Βαλένθια» (furs de València), από το 1261 μέχρι το 1707 όταν και καταργήθηκαν με την κατάργηση των νόμων των πρώην εδαφών του Στέμματος της Αραγόνας από τον Φίλιππο Ε΄. Ωστόσο, ο τίτλος αυτός συνέχισε να χαρακτηρίζει τα εδάφη του πρώην βασιλείου μέχρι και τον 19ο αιώνα.
Διαμόρφωση
Η κατάκτηση
Μετά την κατάκτηση των Βαλεαρίδων Νήσων, ο Ιάκωβος Α΄ της Αραγόνας, ήδη από το 1225 και την συνέλευση στην Τορτόζα είχε συμφωνήσει με τους ευγενείς του Στέμματος την επέκταση προς το νότο, που τότε διοικούνταν από αδύναμους μουσουλμάνους ηγεμόνες. Χονδρικά η κατάκτηση χωρίζεται σε τρεις φάσεις:
- Η πρώτη, μεταξύ 1225 και 1232, που ξεκίνησε με την αποτυχημένη, λόγω μη συμμετοχή της αραγονικής στρατιωτικής δύναμης, πολιορκία της Πενίσκολα. Κατακτήθηκε το βόρειο τμήμα της σημερινής Βαλενθιανικής Κοινότητας και αστικοί πυρήνες όπως η Πενίσκολα, η Μορέλια, ο Μποριάνα και το Άρες.
- Η δεύτερη, μεταξύ 1225 και 1232, που κατευθύνθηκε στην περιοχή γύρω από την πόλη της Βαλένθια. Ανακηρύχθηκε «σταυροφορία» από τον πάπα Γρηγόριο Ι΄.
- Η τρίτη, μεταξύ 1243 και 1245, οδήγησαν τα στρατεύματα του Στέμματος μέχρι το όριο που είχε συμφωνηθεί με το Στέμμα της Καστίλης στη συνθήκη της Αλμίθρα το 1244, από την ακτή λίγο πιο βόρεια από τη θέση του Αλικάντε μέχρι τα σημερινά σύνορα με την Καστίλη-Λα Μάντσα. Αυτά τα σύνορα θα επεκταθούν στη συνέχεια προς τα νότια και σε περιοχές της σημερινής Μούρθια.
Η δημιουργία του βασιλείου
Μετά το πέρας της κατάκτησης, ο Ιάκωβος Α΄ αντιστάθηκε στη θέληση των ευγενών της Αραγόνας να εντάξουν τα νέα εδάφη στις ήδη υπάρχουσες φεουδαρχικές τους κτήσεις. Αντίθετα, μετέτρεψε την περιοχή σε ένα αυτόνομο βασίλειο (1239), με δικούς του νόμους (τα «Προνόμια της Βαλένθια»), δικό της Κοινοβούλιο (les Corts Valencianes) και νόμισμα, ενωμένο δυναστικά με το Στέμμα της Αραγόνας.
Ο εποικισμός και το μουσουλμανικό στοιχείο
Το νέο βασίλειο εποικίστηκε με καταλανούς και αραγονέζους, αν και μέχρι τον 16ο αιώνα ο μουσουλμανικός πληθυσμός συνέχισε να αποτελεί την πλειοψηφία. Η όχι απαραίτητα ειρηνική συμβίωση προκάλεσε τρεις μεγάλες εξεγέρσεις των μουσουλμάνων του βασιλείου. Ο διωγμός τους το 1602 από την Ισπανία (περίπου 135.000 άτομα) μετά από διαταγή του Φίλιππου Γ΄, από τη μία επέφερε την ειρήνη στο βασίλειο (πολλοί από αυτούς συνεργάζονταν με τους πειρατές από τη Βόρεια Αφρική που λυμαίνονταν τα παράλια) αλλά από την άλλη επέφερε ένα μεγάλο πλήγμα στην τοπική οικονομία, λόγω του κυρίαρχου ρόλου των μουσουλμάνων στη γεωργική παραγωγή.
Η εποχή ακμής του Βασιλείου
Περί τα μέσα του 14ου αιώνα το Βασίλειο βρέθηκε σε μια δύσκολη κατάσταση. Η επιδημία μαύρης πανώλης είχε αποδεκατίσει τον πληθυσμό ενώ οι διάφοροι πόλεμοι με ή εναντίον του Στέμματος (εναντίον της Καστίλης μεταξύ 1363 και 1364, εξέγερση της Ένωσης εναντίον των αυθαιρεσιών του βασιλιά) και η συμβίωση των τριών θρησκευτικών κοινοτήτων ήταν ιδιαίτερα ταραχώδης.
Αντίθετα, ο 15ος αιώνας υπήρξε η εποχή άνθησης του Βασιλείου. Η πόλη της Βαλένθια άκμασε οικονομικά και πολιτισμικά, όντας το πιο σημαντικό αστικό κέντρο του Στέμματος της Αραγόνας και ένα από τα ισχυρότερα εμπορικά κέντρα της Μεσογείου. Αυτό το γεγονός το αποδεικνύει η ίδρυση χρηματοοικονομικών θεσμών, όπως η Taula de canvis, μια δημοτική τράπεζα που υποστήριζε τις εμπορικές δραστηριότητες και το Ανταλλακτήριο Μεταξιού της Βαλένθια, ίσως το σημαντικότερο κέντρο οικονομικών ανταλλαγών της Μεσογείου της εποχής.
Όσον αφορά την αρχιτεκτονική, τότε οικοδομούνται, πέρα του Ανταλλακτηρίου, οι Πύργοι του Σεράνς και το «Μικαλέτ», το καμπαναριό του καθεδρικού της Βαλένθια. Το Κέντρο Γενικών Σπουδών της πρωτεύουσας γίνεται πανεπιστήμιο ενώ παράλληλα αναπτύσσεται ο Βαλενθιανικός Χρυσός Αιώνας των γραμμάτων, που παρήγαγε σπουδαία λογοτεχνικά έργα στα καταλανικά όπως τον Tirant lo Blanc του Ζοανότ Μαρτορέλ.
Παρακμή
Το Βασίλειο της Βαλένθια, από τα τέλη του 13ου αιώνα, διοικείτο βάσει δύο ξεχωριστών διοικήσεων, της Βαλένθια και της Οριόλα. Η πρώτη, που αντιστοιχούσε με τα όρια του Βασιλείου μέχρι το 1245, αποτελείτο με τη σειρά της από τρεις ξεχωριστές διοικήσεις, αυτή της Σάτιβα (στο νότο), της Βαλένθια (στο κέντρο) και της Καστελιό (στο βορρά). Η δεύτερη περιέκλυε τα εδάφη μέρους της σημερινής επαρχίας του Αλικάντε και της αυτόνομης κοινότητας της Μούρθια.[1] Το 1520 εγκαθιδρύθηκε η Αντιβασιλεία της Βαλένθια, που ανατέθηκε στον Ντιέγο Ουρτάδο δε Μεντόθα, ένα γεγονός που υπήρξε και η αφορμή της Εξέγερσης των Αδελφοτήτων, μιας πολύπλευρης διαμάχης μεταξύ των τοπικών ελίτ και της Ισπανικής Μοναρχίας του Καρόλου Α΄ που είχε ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση των τοπικών εξουσιών.
Κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ισπανικής Διαδοχής το Βασίλειο παρότι αρχικά είχε υποστηρίξει τον Φίλιππο των Βουρβόνων, στη συνέχεια ανακήρυξε βασιλιά τον αρχιδούκα Κάρολο στις 17 Αυγούστου του 1705 στη Ντενία. Μετά την ήττα των υποστηρικτών του Καρόλου, ο Φίλιππος Ε΄ απεμπόλησε τους βαλενθιανικούς νόμους και επέβαλε αυτούς της Καστίλης. Οι δύο διοικήσεις αντικαταστάθηκαν από έντεκα corregimientos, υποδιοικήσεις εξαρτώμενες από τον βασιλιά.[2] Ο τίτλος «Βασίλειο της Βαλένθια» συνέχισε να χρησιμοποιείται μέχρι και τον 19ο αιώνα (π.χ. Εθνοσυνέλευση του Κάδιθ) ώσπου το 1833, με την νέα διοικητική ανασυγκρότηση του ισπανικού κράτους μετονομάστηκε σε Región Valenciana ('Περιοχή της Βαλένθια').
Παραπομπές
- ↑ Λήμμα «governació»: Αρχειακό υλικό του Αρχείου του Βασιλείου της Βαλένθια [8/2/1015]
- ↑ Vicent Giménez Chornet, Compte i raó: la hisenda municipal de la ciutat de València en el segle XVIII, Βαλένθια, Universitat de València, 2002, σελ.79