Χριστός Παντοκράτωρ (Σινά): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 22:11, 9 Απριλίου 2007

Ο Χριστός Παντοκράτωρ, όπως έχει παραδοθεί, είναι εγκαυστική^[1] εικόνα σε φυσικό μέγεθος, από το πρώτο μισό του 6ου αιώνα, που βρίσκεται στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Η εικόνα, που έχει διαστάσεις 84 cm ύψος Χ 45,5 cm πλάτος^[2], και είναι πολύ καλά συντηρημένη στον ξηρό αέρα της χερσονήσου του Σινά, παρουσιάζει μια εντυπωσιακή εικόνα του Χριστού.

Περιγραφή

Υπάρχει μια μικρή ασυμμετρία στα μάτια, η οποία τραβά την προσοχή του θεατή. Η τεχνοκριτικοί αναγνωρίζουν συγγένεια ανάμεσα στα μάτια αυτής της βυζαντινής εικόνας και στα μάτια των προσωπογραφιών του Φαγιούμ^[3] ή εκείνων που παράχθηκαν στη Ρωσία στους επόμενους αιώνες, ειδικά από τον Αντρέι Ρουμπλέφ (Andrei Rublev)^[4]. Ο Χριστός είναι ενδεδυμένος με τον παραδοσιακό πορφυρό χιτώνα^[5]. Το φωτοστέφανο που περιβάλλει το κεφάλι του φέρει σταυρό και μια σειρά διακοσμητικές χάντρες στην περιφέρειά του. Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι η διαφορά ανάμεσα στο χρώμα του προσώπου και το χρώμα των χεριών. Σύμφωνα με τον Κουρτ Βάιτζμαν (Kurt Weitzmann), «η υψηλή ποιότητα αυτής της εικόνας στηρίζεται στο λεπτό χειρισμό της σάρκας, που υποδεικνύει μια σταθερή σχέση με τη κλασική παράδοση, και στη δυνατότητα του καλλιτέχνη να ξεπερνά την ανθρώπινη φύση του Χριστού με τη μεταβίβαση της εντύπωσης του άχρονου που συνδέεται με το θείο»^[6].

Τάσεις-Συγκρίσεις

Στη συγκεκριμένη εικόνα συνυπάρχουν οι νατουραλιστικές τάσεις της ελληνιστικής παράδοσης –ιδιαίτερα στο πρόσωπο- με την προσπάθεια του καλλιτέχνη να προχωρήσει στην αφαιρετική διαδικασία και να προβάλλει μια άχρονη Ύπαρξη πίσω από την ανεικόνιση του συγκεκριμένου προσώπου, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες χρωματικές αποδόσεις, τη μετωπικότητα, την έκφραση των ματιών, τα σύμβολα του φωτοστέφανου και του σταυρού.

Παραπομπές - σημειώσεις

↑ Τεχνική, σύμφωνα με την οποία οι χρωστικές ουσίες αναμιγνύονται με κερί ή κερί και ρητίνη και εφαρμόζονται με πυρωμένο σίδερο ή άλλο μέσο. Η τεχνική χρονολογείται περίπου από τον 2ο π.Χ. αιώνα στην Αίγυπτο αλλά χρησιμοποιήθηκε επίσης στη Ρώμη, την Ελλάδα και άλλες χώρες. Είναι ευρέως διαδεδομένη τεχνική στη βυζαντινή τέχνη, περίπου ως την περίοδο της Εικονομαχίας. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος περιγράφει την τεχνική, σύμφωνα με την οποία η χρωστική ουσία απλωνόταν στο ξύλο ή τον τοίχο με πυρωμένο σίδερο. Η τεχνική χρησιμοποιήθηκε και στη βυζαντινή τέχνη, επεβίωσε και εμφανίστηκε πάλι κατά τον 19ο και 20ο αιώνα με καλλιτέχνες όπως ο Ντιέγκο Ριβέρα (Diego Rivera), o Καρλ Ζέρμπε (Karl Zerbe) κ.ά. Βλ. επίσης Πανσελήνου Ν., 2002, Βυζαντινή Ζωγραφική, Η Βυζαντινή Κοινωνία και οι Εικόνες της, Καστανιώτης, Αθήνα, 103.
↑ Lowden J., 1999, Πρώιμη Χριστιανική και Βυζαντινή Τέχνη, Καστανιώτης, Αθήνα, 96.
↑ Πανσελήνου Ν., 2002, 97.
↑ Βλ επίσης Weitzmann, Κ. (εκδ). 1982, The Icon: Images-Sixth to Fourteenth Century, Alfred A. Knopf, Rev. Edition, New York, 55.
↑ Με τον πορφυρό χιτώνα συμβολίζεται το αίμα του Χριστού, το οποίο θυσίασε χάριν του ανθρώπου, ενώ ο μανδύας ή «ιμάτιον» σε σκούρο μπλε συμβολίζει το μυστήριον της θείας φύσης.
↑ Βλ. Weitzmann, K., 1982, 40.

Βιβλιογραφία

Lowden J., 1999, Πρώιμη Χριστιανική και Βυζαντινή Τέχνη, Καστανιώτης, Αθήνα
Πανσελήνου Ν., 2002, Βυζαντινή Ζωγραφική, Η Βυζαντινή Κοινωνία και οι Εικόνες της, Καστανιώτης, Αθήνα
Weitzmann, Κ. (εκδ). 1982, The Icon: Images-Sixth to Fourteenth Century, Alfred A. Knopf, Rev. Edition, New York

[1] Τεχνική, σύμφωνα με την οποία οι χρωστικές ουσίες αναμιγνύονται με κερί ή κερί και ρητίνη και εφαρμόζονται με πυρωμένο σίδερο ή άλλο μέσο. Η τεχνική χρονολογείται περίπου από τον 2ο π.Χ. αιώνα στην Αίγυπτο αλλά χρησιμοποιήθηκε επίσης στη Ρώμη, την Ελλάδα και άλλες χώρες. Είναι ευρέως διαδεδομένη τεχνική στη βυζαντινή τέχνη, περίπου ως την περίοδο της Εικονομαχίας. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος περιγράφει την τεχνική, σύμφωνα με την οποία η χρωστική ουσία απλωνόταν στο ξύλο ή τον τοίχο με πυρωμένο σίδερο. Η τεχνική χρησιμοποιήθηκε και στη βυζαντινή τέχνη, επεβίωσε και εμφανίστηκε πάλι κατά τον 19ο και 20ο αιώνα με καλλιτέχνες όπως ο Ντιέγκο Ριβέρα (Diego Rivera), o Καρλ Ζέρμπε (Karl Zerbe) κ.ά. Βλ. επίσης Πανσελήνου Ν., 2002, Βυζαντινή Ζωγραφική, Η Βυζαντινή Κοινωνία και οι Εικόνες της, Καστανιώτης, Αθήνα, 103.

[2] Lowden J., 1999, Πρώιμη Χριστιανική και Βυζαντινή Τέχνη, Καστανιώτης, Αθήνα, 96.

[3] Πανσελήνου Ν., 2002, 97.

[4] Βλ επίσης Weitzmann, Κ. (εκδ). 1982, The Icon: Images-Sixth to Fourteenth Century, Alfred A. Knopf, Rev. Edition, New York, 55.

[5] Με τον πορφυρό χιτώνα συμβολίζεται το αίμα του Χριστού, το οποίο θυσίασε χάριν του ανθρώπου, ενώ ο μανδύας ή «ιμάτιον» σε σκούρο μπλε συμβολίζει το μυστήριον της θείας φύσης.

[6] Βλ. Weitzmann, K., 1982, 40.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Γραμμή 1: / Γραμμή 1: @@
 [[Εικόνα:Pantocrator.jpg|right|]]
-'''Ο Χριστός Παντοκράτωρ''', όπως έχει παραδοθεί, είναι εγκαυστική<ref>Τεχνική, σύμφωνα με την οποία οι χρωστικές ουσίες αναμιγνύονται με κερί ή κερί και ρητίνη και εφαρμόζονται με πυρωμένο σίδερο ή άλλο μέσο. Η τεχνική χρονολογείται περίπου από τον [[2ος αιώνας π.Χ.|2ο π.Χ. αιώνα]]  στην [[Αρχαία Αίγυπτος|Αίγυπτο]] αλλά χρησιμοποιήθηκε επίσης στη Ρώμη, την Ελλάδα και άλλες χώρες. Είναι ευρέως διαδεδομένη τεχνική στη [[βυζαντινή τέχνη]], περίπου ως την περίοδο της [[Εικονομαχία]]ς. Ο [[Πλίνιος ο Πρεσβύτερος]] περιγράφει την τεχνική, σύμφωνα με την οποία η χρωστική ουσία απλωνόταν στο ξύλο ή τον τοίχο με πυρωμένο σίδερο. Η τεχνική χρησιμοποιήθηκε και στη βυζαντινή τέχνη, επεβίωσε και εμφανίστηκε πάλι κατά τον [[19ος αιώνας|19ο]] και [[20ος αιώνας|20ο αιώνα]] με καλλιτέχνες όπως ο Ντιέγκο Ριβέρα (Diego Rivera), o Καρλ Ζαρλ Ζερμπε (Karl Zerbe) κ.ά. Βλ. επίσης Πανσελήνου Ν., 2002, ''Βυζαντινή Ζωγραφική, Η Βυζαντινή Κοινωνία και οι Εικόνες της'', Καστανιώτης, Αθήνα, 103.</ref> εικόνα σε φυσικό μέγεθος, από το πρώτο μισό του 6ου μ.Χ. αιώνα, που βρίσκεται στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Η εικόνα, που έχει διαστάσεις 84 cm ύψος Χ 45,5 cm πλάτος<ref>Lowden J., 1999, ''Πρώιμη Χριστιανική και Βυζαντινή Τέχνη'', Καστανιώτης, Αθήνα, 96.</ref>, και είναι πολύ καλά συντηρημένη στον ξηρό αέρα της χερσονήσου του Σινά, παρουσιάζει μια εντυπωσιακή εικόνα του Χριστού.
+'''Ο Χριστός Παντοκράτωρ''', όπως έχει παραδοθεί, είναι εγκαυστική<ref>Τεχνική, σύμφωνα με την οποία οι χρωστικές ουσίες αναμιγνύονται με κερί ή κερί και ρητίνη και εφαρμόζονται με πυρωμένο σίδερο ή άλλο μέσο. Η τεχνική χρονολογείται περίπου από τον [[2ος αιώνας π.Χ.|2ο π.Χ. αιώνα]]  στην [[Αρχαία Αίγυπτος|Αίγυπτο]] αλλά χρησιμοποιήθηκε επίσης στη Ρώμη, την Ελλάδα και άλλες χώρες. Είναι ευρέως διαδεδομένη τεχνική στη [[βυζαντινή τέχνη]], περίπου ως την περίοδο της [[Εικονομαχία]]ς. Ο [[Πλίνιος ο Πρεσβύτερος]] περιγράφει την τεχνική, σύμφωνα με την οποία η χρωστική ουσία απλωνόταν στο ξύλο ή τον τοίχο με πυρωμένο σίδερο. Η τεχνική χρησιμοποιήθηκε και στη βυζαντινή τέχνη, επεβίωσε και εμφανίστηκε πάλι κατά τον [[19ος αιώνας|19ο]] και [[20ος αιώνας|20ο αιώνα]] με καλλιτέχνες όπως ο Ντιέγκο Ριβέρα (Diego Rivera), o Καρλ Ζέρμπε (Karl Zerbe) κ.ά. Βλ. επίσης Πανσελήνου Ν., 2002, ''Βυζαντινή Ζωγραφική, Η Βυζαντινή Κοινωνία και οι Εικόνες της'', Καστανιώτης, Αθήνα, 103.</ref> εικόνα σε φυσικό μέγεθος, από το πρώτο μισό του [[6ος αιώνας|6ου αιώνα]], που βρίσκεται στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Η εικόνα, που έχει διαστάσεις 84 cm ύψος Χ 45,5 cm πλάτος<ref>Lowden J., 1999, ''Πρώιμη Χριστιανική και Βυζαντινή Τέχνη'', Καστανιώτης, Αθήνα, 96.</ref>, και είναι πολύ καλά συντηρημένη στον ξηρό αέρα της [[Χερσόνησος του Σινά|χερσονήσου του Σινά]], παρουσιάζει μια εντυπωσιακή εικόνα του [[Χριστός|Χριστού]].
 ==Περιγραφή==