Ταμπρίζ

Πρότυπο:Πόλη (Ιράν) To Ταμπρίζ (περσ. تبریز), γνωστό και ως Ταυρίδα, είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη του Ιράν και πρωτεύουσα της επαρχίας του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν. Βρίσκεται βορειοδυτικά, κοντά στη λίμνη Ούρμια, σε υψόμετρο περίπου 1.370 μέτρων. Η ονομασία της προέρχεται από τις λέξεις «ταπ ριζ», δηλαδή «ροή θερμότητας», καθώς η περιοχή περιβάλλεται από θερμές πηγές. Παρά το γεγονός πως η ευρύτερη περιοχή είναι σεισμογενής, οδηγώντας συχνά σε καταστροφή μεγάλου μέρους της πόλης, λόγω της σημαντικής στρατηγικά θέσης της υπήρξε στη διάρκεια της ιστορίας της πρωτεύουσα ή διοικητικό κέντρο αρκετών δυναστειών.

Στην αρχαιότητα υπήρξε πρωτεύουσα του βασιλείου της Ατροπατηνής που πήρε το όνομά του από τον σατράπη της Μηδίας Ατροπάτη. Το Ταμπρίζ ήταν πρωτεύουσα του Μογγόλου ηγέτη Ιλκχάν Μαχμούντ Γκαζάν (1295-1304) ο οποίος ίδρυσε αστεροσκοπείο στην πόλη, καθιστώντας την σημαντικότατο κόμβο επιστημών. Το 14ο αιώνα πέρασε στα χέρια των μαυροπροβατάδων Τουρκομάνων, επί της ηγεμονίας των οποίων κτίστηκε το Μπλε Τζαμί της πόλης. Αποτέλεσε διοικητικό κέντρο της δυναστείας των Σαφαβιδών μέχρι το 1548 όταν πρωτεύουσα έγινε το Καζβίν. Επί της δυναστείας των Κατζάρ ανέκτησε την προνομιακή του θέση και εξελίχθηκε σε σημαντικό εμπορικό σταθμό μεταξύ του Ιράν και της Ευρώπης. Το 1826 κατακτήθηκε από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια του ρωσο-ιρανικού πολέμου (1826-8).

Η πόλη διακρίνεται για την παρουσία αξιόλογων μνημείων. Εκτός από το Μπλε Τζαμί (1465-66) ξεχωρίζει επίσης το κάστρο του Ταμπρίζ, που βρίσκεται στη θέση ενός τεμένους υπό κατάρρευση, καθώς και το Ιστορικό Συγκρότημα Αγορών του Ταμπρίζ που αποτελεί από το 2010 Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Το 1946 ιδρύθηκε το πανεπιστήμιο του Ταμπρίζ. Η πόλη παραμένει σημαντικό εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο. Συνδέεται σιδηροδρομικά με την Τεχεράνη ενώ διαθέτει και αεροδρόμιο. Χαρακτηρίζεται από ηπειρωτικό κλίμα. Εκτός από την κοινή περσική γλώσσα, μεγάλο μέρος των κατοίκων ομιλεί την αζερική.

Πηγές

• "Tabrīz." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc., 2012. Web. 29 Mar. 2012. <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/579865/Tabriz>.
• λήμμα «Tabriz», Historical Dictionary of Iran, The Scarecrow Press, β' εκδ. 2007