Ριχάρδος της Υόρκης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 09:34, 14 Μαΐου 2013

Ριχάρδος της Υόρκης

Ο Ριχάρδος Πλανταγενέτης, δούκας της Υόρκης (21 Σεπτεμβρίου 1411 - 30 Δεκεμβρίου 1460) ήταν μέλος της Αγγλικής βασιλικής οικογένειας των Πλανταγενετών. Η σύγκρουσή του με τον βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκο ΣΤ΄ σήμανε και την έναρξη του εμφύλιου πολέμου των Ρόδων, που κυριάρχησε στην Αγγλία κατά την διάρκεια του 15ου αιώνα. Ο ίδιος δεν έγινε ποτέ βασιλιάς Ο πατέρας του σκοτώθηκε στην εξέγερση κατά του βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκου Ε΄ τον Αύγουστο του 1415, από την οποία δεν κληρονόμησε κανένα μερίδιο γης και κανέναν τίτλο. Ο θείος του από την πλευρά του πατέρα του Εδουάρδος του Νόργουιτς, Β΄ δούκας της Υόρκης, σκοτώθηκε στην μάχη του Αζινκούρ (25 Οκτωβρίου 1415) άτεκνος, ενώ ο Ριχάρδος ήταν ο πλησιέστερος αρσενικός διάδοχος του.

Μετά από μερικούς δισταγμούς ο Ερρίκος Ε΄ του επέτρεψε να κληρονομήσει τους τίτλους και τα εδάφη του δουκάτου της Υόρκης. Όταν πέθανε και ο άλλος άτεκνος θείος του από την πλευρά της μητέρας του, Εδμόνδος Μόρτιμερ, Ε΄ κόμης του Μαρς (1425) κληρονόμησε την γη και τους τίτλους του. Σαν ορφανός, οι τίτλοι και η περιουσία του βρίσκονταν υπό την κατοχή του Αγγλικού στέμματος και παραχωρήθηκαν τον Οκτώβριο του 1417 στον Ράλφ Νέβιλ, Α΄ κόμη του Γουέστμορλαντ, βάζοντας τον μικρό Ριχάρδο υπό την επιτήρηση του Ρόμπερτ Γουάτερτον. Ο Νέβιλ αναζητούσε γαμπρούς για τις κόρες του και αρραβώνιασε (1424) τον 13χρονο Ριχάρδο με την εννιάχρονη κόρη του, Σεσίλ Νέβιλ. Όταν πέθανε (1425), ανέθεσε την φύλαξη του στην σύζυγο του που έγινε περισσότερο πολύτιμη, αφού ο μικρός Ριχάρδος κληρονόμησε τα εδάφη του θείου του, Μόρτιμερ, κόμη του Μαρς. Λίγα είναι γνωστά σχετικά με τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Τον Μάιο του 1426 στέφθηκε στο Λάνκαστερ από τον Ιωάννη του Λάνκαστερ 1ος δούκας του Μπέντφορντ, ενώ πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 1429 ο γάμος του με την Σεσίλ Νέβιλ.

Στις 6 Νοεμβρίου 1429, ήταν παρών στην στέψη του βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκου ΣΤ΄ στο αββαείο του Γουέστμινστερ. Ακολούθησε τον Ερρίκο στην Γαλλία, όπου ήταν επίσης παρών στην στέψη του ως βασιλέα της Γαλλίας στην Παναγία των Παρισίων στις 16 Δεκεμβρίου 1431.

Πρώτη σοβαρή αναφορά γύρω από το πρόσωπο του γίνεται με την εκστρατεία στην Γαλλία τον Μάιο του 1436, όπου είχαν χαθεί οι περισσότερες κατακτήσεις του Ερρίκου Ε΄ και το Αγγλικό βασίλειο αναζητούσε νέες κατακτήσεις στην Γαλλία για να εξασφαλιστεί. Η Αγγλία είχε πλεονέκτημα λόγω της διαμάχης του Γαλλικού στέμματος με την Βουργουνδία συμμαχώντας μαζί της. Αλλά με την Συνθήκη του Αρράς (1435), η Βουργουνδία έπαυσε να υποστηρίζει την αναγνώριση των Αγγλικών δικαιωμάτων στον Αγγλικό θρόνο.

Αντιβασιλιάς τον Αγγλικών κτήσεων στην Νορμανδία

Μετά την πτώση των Παρισίων, η θέση της Αγγλίας είχε γίνει δεινή: ο δούκας της Υόρκης κατάφερε να ανακαταλάβει την Φεκάμπ και μερικές περιοχές της Νορμανδίας, έκανε καλή διακυβέρνηση στις περιοχές που είχε την εξουσία και μετά από 12 μήνες τον Νοέμβριο του 1439 επέστρεψε στην Αγγλία. Παρά το γεγονός ότι ήταν ένας από τους εξέχοντες ευγενείς, ο Ερρίκος ΣΤ΄ δεν τον έβαλε στο βασιλικό συμβούλιο.

Στην συνέχεια, διορίστηκε αντιβασιλιάς της Γαλλίας στις 2 Ιουλίου με τις ίδιες εξουσίες που είχε ο Μπέντφορντ, συναθροίζοντας με το μέρος τους υποστηρικτές του. Το 1443 ο Ερρίκος Δ΄ δημιούργησε την κομητεία του Σόμερσετ, τοποθετώντας ως Α΄ δούκα τον Ιωάννη Μπωφόρ, δίνοντας του έναν στρατό 8.000 ανδρών. Αντίθετα, αρνήθηκε να ενισχύσει τον Ριχάρδο στην προσπάθεια του να διατηρήσει τα σύνορα του στην Νορμανδία, κάτι που έκανε τον Ριχάρδο να υποπτευθεί ότι υπεύθυνος γι' αυτό ήταν ο Μπωφόρ. Αυτό ήταν αιτία για την δημιουργία μίσους ανάμεσα στην οικογένεια του Μπωφόρ και τον Οίκο της Υόρκης, που δεν θα αργήσει να εξελιχθεί στην συνέχεια σε εμφύλιο πόλεμο. Ο Ριχάρδος παρέμεινε στην θέση του στην Νορμανδία τα επόμενα χρόνια, όπου γεννήθηκαν στο Ρουέν τα παιδιά του Εδουάρδος, Εδμόνδος και Ελισάβετ.

Μόλις τελείωσε ο πενταετής διορισμός του, επέστρεψε στην Αγγλία και η αντιβασιλεία πήγε (1446) στον Εδμόνδο Μπωφόρ, 2ο κόμη του Σόμερσετ μετά τον θάνατο του αδελφού του. Ο Ριχάρδος διορίστηκε στην συνέχεια αντιβασιλιάς της Ιρλανδίας, με τον τίτλο του κόμη του Όλστερ: φαίνεται σαν μια προσπάθεια του Ερρίκου ΣΤ΄ να τον κρατήσει μακριά από τις υποθέσεις της Αγγλίας και της Γαλλίας. Παρέμεινε στην Αγγλία ως το 1449 και στην συνέχεια μετέβη με 600 άντρες στην Ιρλανδία, αλλά οι τεράστιες οικονομικές του ανάγκες τον ανάγκασαν να επιστρέψει στην Αγγλία. Αναγκάστηκε λόγω της τετελεσμένης οικονομικής του κατάστασης να δανειστεί το ποσό των 40.000 λιρών από το στέμμα.

Συνεχείς διαμάχες με τον βασιλιά Ερρίκο ΣΤ΄

Από το 1450, ο βασιλιάς άρχισε να γίνεται αυταρχικός, να αφαιρεί τα προνόμια και να εξορίζει τους ευνοούμενους του. Οι δούκες του Κεντ και του Σάσσεξ έκαναν επανάσταση στο Λονδίνο, σκότωσαν τον θησαυροφύλακα, την ίδια στιγμή που τα υπολείμματα της Νορμανδίας πέφτουν στα χέρια των Γάλλων. Ο δούκας της Υόρκης πήγε προσεκτικά στο Λονδίνο να συναντήσει τον βασιλιά από τον φόβο σύλληψης, ενώ ο Σόμερσετ μετά την απώλεια της Νορμανδίας επέστρεψε στο Λονδίνο, όπου τοποθετήθηκε για λόγους φύλαξης στον πύργο του Λονδίνου. Στις 7 Σεπτεμβρίου, ο δούκας της Υόρκης στρατοπέδευσε στο Μπιούμαρι, και στην προσπάθεια του να συγκεντρώσει υποστηρικτές έφθασε στο Λονδίνο στις 27 του ίδιου μήνα. Προσπάθησε να εξουδετερώσει τον Σόμερσετ σαν υπεύθυνο για την απώλεια της Νορμανδίας, που είχε εν τω μεταξύ απελευθερωθεί από τον πύργο του Λονδίνου, αλλά έχασε κάθε βασιλική υποστήριξη εκτός από το Κοινοβούλιο. Ο Σόμερσετ τοποθετήθηκε (1451 διοικητής του Καλαί. Ο Ερρίκος ΣΤ΄ είχε ανάγκη από τις αναμορφώσεις του, προκειμένου να βελτιώσει τα οικονομικά του, αλλά ο δούκας της Υόρκης δυσαρεστημένος από την τακτική του βασιλιά παραιτήθηκε και αποσύρθηκε στο Λάντλοου.

Το 1452, ο δούκας της Υόρκης ανέκτησε τις δυνάμεις του: αν και δεν ήθελε να ανατρέψει τον βασιλιά, στόχος του ήταν να γίνει διάδοχος του Αγγλικού θρόνου μετά τον θάνατο του. Συγκέντρωσε στρατό από το Λάντλοου, αλλά όταν έφτασε στο Λονδίνο βρήκε τις πόρτες της πόλης κλειστές και πιέστηκε χάνοντας την υποστήριξη των ευγενών του να συναντηθεί με τον βασιλιά. Του επετράπη από τον βασιλιά να του εκφράσει τα παράπονα του, και μετά από δύο βδομάδες κράτησης αναγκάστηκε να δώσει όρκο υποταγής απέναντι στον βασιλιά στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου.

Το καλοκαίρι του 1453, ο Ριχάρδος έχασε όλες τις δυνάμεις του και ο Ερρίκος προέβη σε μια σειρά ενεργειών για να τιμωρήσει τους υποστηρικτές του που μπλέχτηκαν στην υπόθεση του Ντάρτφορντ. Η βασίλισσα Μαργαρίτα του Ανζού έμεινε έγκυος και ο γάμος του Εδμόνδου Τυδώρ, Α΄ κόμη του Ρίτσμοντ, με την Μαργαρίτα Μπωφόρ θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια εναλλακτική γραμμή διαδοχής.

Ο Ερρίκος ΣΤ΄ που υπέφερε συνεχώς από κρίσεις τρέλας έχασε τελείως τα μυαλά του μετά την ήττα των Άγγλων στην μάχη του Καστιγιόν. Επανήλθε ο Ριχάρδος στο βασιλικό συμβούλιο και παρά τις αντιθέσεις της Μαρίας του Ανζού έγινε διάδοχος και πρόεδρος του συμβουλίου αποκλείοντας τον Σόμερσετ από όλα τα προνόμια του. Ο διορισμός του γαμπρού του, Ριχάρδου Νέβιλ, Ε΄ κόμη του Σάλσμπουρι, ως καγκελάριος ήταν σημαντική. Ο Ερρίκος που ανέκαμψε από την κρίση (1453) στην διαμάχη Πέρσυ-Νέβιλ πήρε το μέρος των πρώτων, γεγονός που οδήγησε τους Νέβιλ στα όπλα στην Υόρκη.

Προσωρινός συμβιβασμός

Από το 1455, ο Ερρίκος προσπάθησε να αναστρέψει τις δραστηριότητες του δούκα της Υόρκης, δίνοντας όλα τα προνόμια στον Σόμερσετ. Ο Ριχάρδος καθαιρέθηκε από το Καλαί, ενώ ο Σόμερσετ απολύθηκε από Καγκελάριος. Οι δούκες της Υόρκης, Σάλσμπουρι και ο Ριχάρδος Νέβιλ, ΙΣΤ΄ κόμης του Γουόρικ, συναντήθηκαν στο Λέστερ, προετοιμαζόμενοι για συγκέντρωση στρατού. Στις 22 Μαΐου, ο βασιλιάς και ο Σόμερσετ συγκέντρωσαν έναν στρατό 2.000 ανδρών φτωχά εξοπλισμένο και έφτασαν στο Saint Albans, όπου τους περίμενε ο στρατός των αντιπάλων του, που ήταν μεγαλύτερος και περισσότερο εξοπλισμένος.

Η Πρώτη μάχη του Αγίου Αλβανού ήταν αμφίρροπη, καθώς σκοτώθηκαν τόσο ο Σόμερσετ και δύο λόρδοι του Πέρσι, όσο και ο δούκας του Νέβιλ, ενώ ο δούκας της Υόρκης αιχμαλωτίστηκε. Προτίμησε ο Ερρίκος να τον κρατήσει ζωντανό, αφού ο θάνατος του θα έδινε δικαιώματα στον θρόνο στον 2χρονο γιο του, Εδουάρδο του Γουέστμινστερ. Ο βασιλιάς επέστρεψε στο Λονδίνο, όπου ο δούκας της Υόρκης του παρέδωσε το στέμμα σαν ένδειξη υποταγής, έγινε καγκελάριος της Αγγλίας διορίζοντας τον Γουόρικ διοικητή του Καλαί. Τον Ιούνιο του 1456 στάλθηκε στα βόρεια προκειμένου να αντιμετωπίσει την απειλή του βασιλιά Ιακώβου Β΄.

Η Μαργαρίτα προσπάθησε να κερδίσει την θέση της στο κυβερνητικό συμβούλιο, αλλά τον Αύγουστο του 1456 η αυλή μετακινήθηκε στο Κόβεντρι, την καρδιά των εδαφών της βασίλισσας. Ο Ριχάρδος προσπάθησε να εξασφαλίσει την διαδοχή στον γιο του, Εδουάρδο, προσπαθώντας να βρει νύφη από την Βουργουνδία, η οικογένεια της οποίας ήταν ισχυρότατος σύμμαχος των Νέβιλ. Η οικογένεια του Νέβιλ έχασε σταδιακά την δύναμη της στο συμβούλιο, αφού όταν πέθανε ο Ροβέρτος Νέβιλ, επίσκοπος του Ντάρχαμ (1457), διορίστηκε στην θέση του ο Λαυρέντιος Μπουθ, που ανήκε στους κύκλους της βασίλισσας. Τον Ιούνιο 1459 ένα μεγάλο συμβούλιο συγκλήθηκε στο Κόβεντρι, όπου ο δούκας της Υόρκης, οι Νέβιλ και μερικοί άλλοι λόρδοι αρνήθηκαν να εμφανιστούν, αφού φοβήθηκαν ότι ο στρατός που είχε συγκεντρωθεί τον προηγούμενο μήνα στόχευε εναντίον τους. Κατηγορήθηκαν για προδοσία και στις 11 Οκτωβρίου, ο δούκας της Υόρκης προσπάθησε να μετακινηθεί νότια. Στις 12 Οκτωβρίου, στην μάχη της γέφυρας Λάντφορντ, αντιμετώπισε ξανά τον Ερρίκο, ενώ τα στρατεύματα του Γουόρικ από το Καλαί αρνήθηκαν να συμμετάσχουν.

Διεκδίκηση της διαδοχής του θρόνου

Ο δούκας της Υόρκης ήταν ακόμα κυβερνήτης της Ιρλανδίας. Όλες οι προσπάθειες για την αντικατάσταση του απέτυχαν και το κοινοβούλιο της Ιρλανδίας τον εξόπλισε με στρατό και χρήματα. Ο Γουόρικ επέστρεψε στο Καλαί, αφού η θέση του εκεί ήταν πολύ σημαντική με τον εφοδιασμό των Άγγλων μηχανικών με ξύλα. Το Δεκέμβριο του 1459, ο Ριχάρδος της Υόρκης που υπέφερε λόγω της στέρησης των προνομίων και των εδαφών του, αν και του χαρίστηκε η ζωή, αποφάσισε να διεκδικήσει ξανά τα δικαιώματα του. Ήθελε να κάνει μια αποφασιστική επίθεση στο Λονδίνο, ώστε να ανακτήσει τον θρόνο αναστρέφοντας τις τύχες του.

Στις 26 Ιουνίου, οι δούκες του Γουόρικ και Σάλσμπουρι στρατοπέδευσαν στο Σάντουιτς, ενώ ο δούκας της Υόρκης παρέμενε στην Ιρλανδία ως τις 9 Σεπτεμβρίου. Βάδισε με την υποστήριξη του στρατού του παππού του, Λάιονελ της Αμβέρσας, 1ου κόμη του Κλάρενς, ενώ ο Γουόρικ στην μάχη του Νορθάμπτον νίκησε και συνέλαβε τον βασιλιά. Συγκλήθηκε το Κοινοβούλιο στις 7 Οκτωβρίου επαναφέροντας το Κοινοβούλιο του Κόβεντρι. Στις 10 Οκτωβρίου, έφτασε στο Λονδίνο και με την απειλή του ξίφους στο Κοινοβούλιο ζήτησε το Αγγλικό στέμμα. Αλλά η πλειοψηφία των ευγενών ήταν εναντίον του και ορίστηκε διάδοχος μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων. Οι δούκες της Υόρκης και του Γουόρικ ήταν οι ουσιαστικοί κυβερνήτες της χώρας. Αλλά η οικογένεια του Λάνκαστερ εξοπλίστηκε με την υποστήριξη της βασίλισσας και του βασιλιά της Σκωτίας Ιακώβου Β΄.

Ο Ριχάρδος της Υόρκης με τον γιο του Εδμόνδο, κόμη του Ρούτλαντ, κατέφυγαν στο κάστρο Σάνταλ, ενώ το εγκατέλειψαν στις 30 Δεκεμβρίου, οπότε και συνάντησαν μια ισχυρή δύναμη του στρατού των Λάνκαστερ που τους σκότωσε επιτόπου. Το κεφάλι του κόπηκε και χρησιμοποιήθηκε από τους Λάνκαστερ σαν έμβλημα στα όπλα τους. Δεν υπάρχει αυθεντική προσωπογραφία του Ριχάρδου της Υόρκης της εποχής του. Όλες είναι μεταγενέστερες και αμφισβητήσιμες.

Κληρονόμοι

Με την σύζυγο του Σεσίλ του Νέβιλ παιδιά του ήταν :

Άννα της Υόρκης (1439 - 1476)
Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας
Εδμόνδος, κόμης του Ρούτλαντ (1443 - 1460)
Ελισάβετ της Υόρκης (1444 - 1503)
Μαργαρίτα της Υόρκης (1446 - 1503) παντρεύτηκε τον Κάρολο τον ισχυρό, δούκα της Βουργουνδίας.
Γεώργιος, δούκας του Κλάρενς (1449 - 1478)
Ριχάρδος Γ΄ της Αγγλίας

Πηγές

Goodman, Anthony The Wars of the Roses Routledge&Kegan 1990
Griffiths Henry VI'
Haigh, Philip From Wakefield to Towton Pen and Sword Books 2002
Hicks Warwick the Kingmaker
Hilliam, David Kings, Queens, Bones and Bastards Sutton Publishing 2000
Johnson Richard Duke of York
Storey, Robin The End of the House of Lancaster Sutton Publishing 1986
Wolffe Henry VI

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Richard Plantagenet, 3rd Duke of York της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).

@@ Γραμμή 1: / Γραμμή 1: @@
 [[Αρχείο:Richardofyork_1008_7.jpg|thumb|right|250px|Ριχάρδος της Υόρκης]]
-Ο '''Ριχάρδος Πλανταγενέτης, δούκας της Υόρκης''' ([[21 Σεπτεμβρίου]] [[1411]] - [[30 Δεκεμβρίου]] [[1460]]) ήταν μέλος της Αγγλικής βασιλικής οικογένειας των '''Πλανταγενετών'''. Η σύγκρουσή του με τον βασιλιά της Αγγλίας [[Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγγλίας|Ερρίκο ΣΤ΄]] σήμανε και την έναρξη του εμφύλιου [[Πόλεμος των Ρόδων|πολέμου των Ρόδων]], που κυριάρχησε στην [[Αγγλία]] κατά την διάρκεια του 15ου αιώνα. Ο ίδιος δεν έγινε ποτέ βασιλιάς, κάτι που κατόρθωσαν να κάνουν οι δύο γιοί του, [[Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας|Εδουάρδος Δ΄]] και [[Ριχάρδος Γ΄ της Αγγλίας|Ριχάρδος Γ΄]].
+Ο '''Ριχάρδος Πλανταγενέτης, δούκας της Υόρκης''' ([[21 Σεπτεμβρίου]] [[1411]] - [[30 Δεκεμβρίου]] [[1460]]) ήταν μέλος της Αγγλικής βασιλικής οικογένειας των '''Πλανταγενετών'''. Η σύγκρουσή του με τον βασιλιά της Αγγλίας [[Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγγλίας|Ερρίκο ΣΤ΄]] σήμανε και την έναρξη του εμφύλιου [[Πόλεμος των Ρόδων|πολέμου των Ρόδων]], που κυριάρχησε στην [[Αγγλία]] κατά την διάρκεια του 15ου αιώνα. Ο ίδιος δεν έγινε ποτέ βασιλιάς
-Γιος του [[Ριχάρδος του Κέμπριτζ|Ριχάρδου, Γ΄ κόμη του Καίμπριτζ]], και της [[Άννα Μόρτιμερ|Άννας του Μόρτιμερ]]: η μητέρα του πέθανε αμέσως μετά την γέννηση του. Ήταν μικρότερος αδελφός της [[Ισαβέλλα Πλανταγενέτη|Ισαβέλλας Πλανταγενέτη]]. Προπάππους του και από τους δύο γονείς του ήταν ο βασιλιάς της Αγγλίας [[Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας|Εδουάρδος Γ΄]]. ο δε πατέρας του ήταν γιος του μικρότερου γιου του [[Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας|Εδουάρδου Γ΄]], [[Εδμόνδος του Λάνκλεϋ|Εδμόνδου του Λάνκλεϋ]], κάτι που τον οδήγησε αμέσως στις ψηλότερες θέσεις της Αγγλικής αριστοκρατίας.
-== Ισχυρός δούκας αλλά με απαιτήσεις που δεν ικανοποιήθηκαν ==
 Ο πατέρας του σκοτώθηκε στην εξέγερση κατά του βασιλιά της Αγγλίας [[Ερρίκος Ε΄ της Αγγλίας|Ερρίκου Ε΄]] τον Αύγουστο του [[1415]], από την οποία δεν κληρονόμησε κανένα μερίδιο γης και κανέναν τίτλο. Ο θείος του από την πλευρά του πατέρα του [[Εδουάρδος του Νόργουιτς]], Β΄ δούκας της [[Υόρκη|Υόρκης]], σκοτώθηκε στην [[μάχη του Αζινκούρ]] ([[25 Οκτωβρίου]] [[1415]]) άτεκνος, ενώ ο Ριχάρδος ήταν ο πλησιέστερος αρσενικός διάδοχος του.