Τσετσενία

Εθνόσημο	Ο ρωσικός χάρτης
Στοιχεία
Διαμέρισμα:	Νότιο
Διοικητικό κέντρο:	Γκρόζνυ
Έκταση:	15.300 χμ²
Πληθυσμός:	1.103.686 (απογραφή 2002)
Πυκνότητα πληθυσμού:	72,1 κάτοικοι/χμ²
Τηλεφωνικός κωδικός:
Οικονομία:	Πετρέλαιο, Φυσικό αέριο
Κυριότερες πόλεις:	Γκρόζνυ, Ουρούς Μαρτάν

Η Δημοκρατία της Τσετσενίας (Чече́нская Респу́блика) είναι ομοσπονδιακό υποκείμενο της Ρωσίας, υπαγόμενο στο Νότιο Διαμέρισμα. Βρίσκεται στο Βόρειο Καύκασο και συνορεύει με τη Γεωργία. Πρωτεύουσά της είναι το Γκρόζνυ (210.720 κάτ. το 2002). Κυρίαρχη εθνότητα της Δημοκρατίας είναι οι Τσετσένοι, οι οποίοι εκπροσωπούν το 93,5% του πληθυσμού.

Οι σχέσεις των Τσετσένων με την κυβέρνηση της Μόσχας δεν υπήρξαν ποτέ αρμονικές, όμως η κατάσταση έγινε ανεξέλεγκτη μετά τη διάσπαση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991. Τότε η τοπική κυβέρνηση επιδίωξε την πλήρη απόσχιση της Τσετσενίας, πράγμα που η ρωσική κυβέρνηση απέρριψε για τρεις λόγους:

• Νομικά, η Τσετσενία αποτελούσε και πριν το 1991 τμήμα της Ρωσίας, επομένως δεν είχε δικαίωμα πλήρους απόσχισης όπως π.χ. η Ουκρανία ή η Λιθουανία, οι οποίες ήταν χωριστές Σοβιετικές Δημοκρατίες.

• Πολιτικά, πιθανή ανεξαρτησία της Τσετσενίας θα αποτελούσε παράδειγμα και για άλλες εθνότητες που ζουν στο ρωσικό νότο.

• Οικονομικά, η Τσετσενία είναι βασικός κόμβος στο δίκτυο μεταφοράς του ρωσικού πετρελαίου.

Μετά την άρνηση της ρωσικής κυβέρνησης, ο επικεφαλής του αποσχιστικού κινήματος Τζοχάρ Ντουντάγιεβ έπαυσε να αναγνωρίζει τις ρωσικές αρχές και αυτοανακηρύχθηκε Πρόεδρος της Τσετσενικής Δημοκρατίας της Ιτσκερίας. Το νέο κράτος δεν αναγνώρισε ποτέ κανείς, παρά μόνο το Αφγανιστάν όσο ελεγχόταν από τους Ταλιμπάν και προσωρινά η Γεωργία, η οποία επίσης είχε προβλήματα με τη Ρωσία.

Η κατάσταση συνέχισε να οξύνεται όλο και περισσότερο, μέχρι που σύντομα στα τσετσενικά εδάφη ξεκίνησε ένας αιματηρός εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στους Αυτονομιστές και τους Ομοσπονδιακούς. Η σύνθεση των δύο αυτών στρατοπέδων δεν ήταν σαφής, με τους ντόπιους πολέμαρχους να αλλάζουν πλευρά ανάλογα με τα συμφέροντα και τις διαθέσεις της στιγμής. Ο εμφύλιος έδωσε στη Ρωσία το πρόσχημα να επεμβεί στρατιωτικά το 1994 και έκτοτε η Τσετσενία βρίσκεται (επίσημα ή ανεπίσημα) σε εμπόλεμη κατάσταση, με εξαίρεση την τριετία 1996-1999.

Σήμερα η Ρωσία φαίνεται να έχει σταθεροποιήσει την κατάσταση, έχοντας εξοντώσει τα βασικά στελέχη των αυτονομιστών και εγκαθιστώντας φιλική κυβέρνηση στο Γκρόζνυ, αλλά με πολύ μεγάλες απώλειες. Αδυνατεί όμως ακόμα να ελέγξει τις ανταρτικές ομάδες των αυτονομιστών που δρουν έξω από τις μεγάλες πόλεις.