Μεγάλα Διονύσια

Τα Μεγάλα ή εν άστει Διονύσια ήταν αθηναϊκή γιορτή προς τιμήν του Διονύσου του Ελευθερέα. Θεσμοθετήθηκαν από τον Πεισίστρατο.

Οι τραγωδίες παρασταίνονταν από την 11η μέχρι και τη 13η ημέρα του Ελαφηβολιώνα (Μάρτιος/Απρίλιος). Είναι επίσης γνωστό ότι από το το 486 π.Χ. κατά τη διάρκεια των εορτών παρουσιάζονταν κωμωδίες. Ο διαγωνισμός τραγικών ηθοποιών τοποθετείται χρονικά στα 449 ενώ των κωμικών πολύ αργότερα (329-312).

Εκτιμάται ότι την επόμενη μέρα των Διονυσίων λάμβανε χώρα συνέλευση απολογισμού των Διονυσίων, ενώ πηγές αναφέρουν και την τέλεση της γιορτής των Πανδίων.

Σημαντικοί νικητές των μεγάλων Διονυσίων

Τραγωδία

• 484 π.Χ. - Αισχύλος
• 472 π.Χ. - Αισχύλος (Πέρσες)
• 471 π.Χ. - Πολυφράσμων
• 468 π.Χ. - Σοφοκλής (Τριπτόλεμος)
• 467 π.Χ. - Αισχύλος (Επτά επί Θήβας)
• 463 π.Χ. - Αισχύλος (Ικέτιδες)
• 458 π.Χ. - Αισχύλος (Ορέστεια)
• 449 π.Χ. - Ηρακλείδης
• 441 π.Χ. - Ευριπίδης
• 441 π.Χ. - Σοφοκλής, (Αντιγόνη)
• 431 π.Χ. - Ευφορίων, γιος του Αισχύλου. Ο Σοφοκλής ήρθε δεύτερος, ο Ευριπίδης με την Μήδεια τρίτος
• 428 π.Χ. - Ευριπίδης (Ιππόλυτος)
• 427 π.Χ. - Φιλοκλής, ανεψιός του Αισχύλου. Ο Σοφοκλής ήρθε δεύτερος.
• 415 π.Χ. - Ξενοκλής
• 409 π.Χ. - Σοφοκλής (Φιλοκτήτης)
• 406 π.Χ. - Ευριπίδης (Βάκχαι)
• 372 π.Χ. - Αστυδάμας

Κωμωδία

• 486 π.Χ. - Χιωνίδης
• 472 π.Χ. - Μάγνης
• 458 π.Χ. - Ευφόνιος
• 450 π.Χ. - Κράτης

Τα μεγάλα Διονύσια ήταν μία πολυήμερη , ανοιξιάτικη αθηναϊκή γιορτή που διαρκούσε από τις 8 έως τις 13 του μηνός Ελαφηβολιώνος και άρχιζαν να γιορτάζονται στην Αθήνα από τα μέσα του 6ου αιώνα όταν ο τύραννος Πεισίστρατος εισήγαγε στο άστυ, από την κώμη των Ελευθερών τη λατρεία του Ελευθερέως Διονύσου. Την 1η μέρα , εκτός από μια θυσία στον Ασκληπιό, το τέμενος το οποίο βρισκότανε στο πλάι σε αυτό του Διονύσου, στην νότια πλαγιά της ακρόπολης γινόταν η μεταφορά του ξόανου του θεού από το τέμενος αυτό σε ένα μικρό ναό της ακαδημίας. Αυθημερόν γινότανε και προάγωνας, με τον οποίο δινόταν στο κοινό μια συνοπτική ιδέα των δραματικών παραστάσεως που θα παρουσιαζόταν. Την επόμενη μέρα, μια μεγάλη εύθυμη πομπή, μετέφερε μέσω του κεραμικού, το ξόανο από την Ακαδημία στο ιερό του Θεού, σε ανάμνηση της παλιάς μεταφοράς του από την κώμη των Ελευθερών. Συμμετείχαν ομάδες ανδρών και παιδιών που έψαλαν διθυράμβους, νέοι που οδηγούσαν ταύρους για θησεία στο Θεό αλλά και νέες που κουβαλούσαν κάνιστρα με τα απαραίτητα σκεύη. Το απόγευμα και το βράδυ οι πολίτες γύριζαν στην πόλη χορεύοντας. Την 3η μέρα ξεκινούσαν οι δραματικοί αγώνες, στους οποίους ήταν αφιερωμένες και οι υπόλοιπες μέρες της γιορτής ,

• 446 π.Χ. - Καλλίας
• 437 π.Χ. - Φερεκράτης
• 435 π.Χ. - Έρμιππος
• 422 π.Χ. - Κάνθαρος
• 421 π.Χ. - Αριστοφάνης (Ειρήνη (2η θέση))
• 414 π.Χ. - Αμειψίας (Θεία αποκάλυψη)
• 402 π.Χ. - Κηφισόδορος
• 290 π.Χ. - Ποσείδιππος
• 278 π.Χ. - Φιλήμων
• 185 π.Χ. - Λαϊνης
• 183 π.Χ. - Φιλήμων
• 154 π.Χ. - Χαιρείων