Ευσέβιος Βερκελλών

Ο Ευσέβιος Βερκελλών(;-370μ.Χ.) ήταν χριστιανός επίσκοπος και ομολογητής του 4ου αιώνα μ.Χ.

Βίος

Ο Ευσέβιος Βερκελλών είναι άγνωστο πότε γεννήθηκε. Καταγόταν από την Σαρδηνία. Το 344/345 έγινε ο πρώτος επίσκοπος Βερκελλών (σημερινό Βερτσέλλι (Vercelli)) στην Ιταλία. Θα δράσει ιεραποστολικά στην περιοχή του Πεδεμοντίου και κατά την δεκαετία του 350 θα υποστηρίξει σθεναρά τον αγώνα κατά του αρειανισμού. Επειδή δεν συναίνεσε στην καταδίκη του Μεγάλου Αθανασίου από τη Σύνοδο των Μεδιολάνων το 355, στην οποία είχε κληθεί να συμμετάσχει, θα εξοριστεί στην Σκυθόπολη της Παλαιστίνης κι έπειτα στη Θηβαΐδα της Αιγύπτου. Με την άνοδο του Ιουλιανού και την έκδοση, το 362 διατάγματος που επέτρεπε την επιστροφή των εξορίστων ορθοδόξων επισκόπων στουςθρόνους τους θα συμμετάσχει στη σύνοδο που συγκάλεσε ο Αθανάσιος το 362 στην Αλεξάνδρεια με σκοπό την αντιμετώπιση των μετανικαιϊκών θεολογικών προβλημάτων, όπως της ταυτότητας ή μη ουσίας και υποστάσεως, της κτιστότητας ή μη του Αγίου Πνεύματος. Τις αποφάσεις της θα αναλάβει να τις κοινοποιήσει στη Δύση ο Ευσέβιος. Επιστρέφοντας στην έδρα του πέρασε από την Αντιόχεια, όπου θα έλθει σε ρίξη με τον Λουκίφερ Καλάρεως, εξόριστο εκεί, επειδή χειροτόνησε ως επίσκοπο της πόλης τον Παυλίνο σε βάρος του Μελέτιου Αντιοχείας. Αφού επέστρεψε στην έδρα του, μαζί με τον Ιλάριο Πικταβίου συνέχισε την αντιαρειανική προσπάθεια. Σημαντική, τέλος, είναι η συμβολή του στην εισαγωγή του μοναχισμού στη Δύση: συγκεκριμένα θα συγκεντρώσει δίπλα του πολλούς κληρικούς ζώντας μαζί τους κοινοβιακά-μοναστικά.

Συγγραφικό έργο

Το συγγραφικό έργο του είναι μικρό. Ο Ιερώνυμος μας πληροφορεί πως μετέφρασε στα λατινικά το Υπόμνημα στους Ψαλμούς του Ευσέβειου Καισαρείας, παραλείποντας τα μη ορθόδοξα χωρία του. Τρεις επιστολές του μας σώζονται: Προς Κωνστάντιον, Προς τους πρεσβύτερους και τον λαόν της Ιταλίας, Προς τον Γρηγόριον Ελβίρας Στον Εύσέβιο αποδίδεται ατεκμηρίωτα, ο περίφημος κώδικας Codex Vercelensis, που βρέθηκε στην μητρόπολη της πόλης αυτής και περιέχει λατινικό προϊερωνυμικό κείμενο των Ευαγγελίων.

Πηγή

• Στυλιανός Παπαδόπουλος, Πατρολογία, τομ. Β, Αθήνα, 1990, σελ.256-257