Ολυμπιακή Φλόγα

Δρομέας μεταφέρει την Ολυμπιακή φλόγα.

Η Ολυμπιακή Φλόγα είναι ένα σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων. Είναι αναπαράσταση της κλοπής της φωτιάς του Δία από τον Προμηθέα, και οι ρίζες της βρίσκονται στην αρχαία Ελλάδα, όπου μια φωτιά κρατούνταν άσβεστη κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Η Φλόγα επανήλθε κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1928, ενώ η λαμπαδηδρομία εισήχθη κατά τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936.

Αφή της Φλόγας

Η Αφή της Ολυμπιακής Φλόγας γίνεται στο χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας. Για πρώτη φορά έγινε το 1936 για την Ολυμπιάδα του Βερολίνου με τη βοήθεια κοίλου κατόπτρου, το οποίο ανήκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και είχε κατασκευαστεί στη Γερμανία. Επιστημονικός υπεύθυνος αυτής της πρώτης αφής ήταν ο καθηγητής φυσικής Σαλτερής Περιστεράκης.

Σύμφωνα με το τελετουργικό που έχει καθιερωθεί την αφή κάνει η πρωθιέρεια στο χώρο του ναού της Ήρας (Ηραίου), που βρίσκεται απέναντι από το ναό του Δία, στο αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας. Εκεί η πρωθιέρεια ζητά τη βοήθεια του θεού του ήλιου Απόλλωνα ώστε να ανάψει η δάδα απαγγέλοντας την ακόλουθη επίκληση:

ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΤΟΝ ΑΠΟΛΛΩΝΑ

Ιερά σιωπή!
Να ηχήσει όλος ο αιθέρας, η γη, η θάλασσα και οι πνοές των ανέμων.
Όρη και Τέμπη σιγήστε.
Ήχοι και φωνές πουλιών παύσατε.
Γιατί μέλλει να μας συντροφεύσει ο Φοίβος, ο Φωσφόρος Βασιλεύς.
Απόλλωνα, θεέ του ήλιου και της ιδέας του φωτός,
στείλε τις ακτίνες σου και άναψε την ιερή δάδα
για τη φιλοξενη πόλη της ...(όνομα της διοργανώτριας πόλης).
Και συ, ω Δία, χάρισε ειρήνη σ' όλους τους λαούς της Γης
και στεφάνωσε τους νικητές του Ιερού Αγώνα.

Μετά την αφή η πρωθιέρεια παραδίδει ανάβει με τη φλόγα τη δάδα του πρώτου λαμπαδηδρόμου, ενώ παράλληλα φυλάει άσβηστη τη φλόγα σε όλη τη διάρκεια της ολυμπιακής τετραετίας σε ειδικό χώρο. Ακολουθεί λαμπαδηδρομία σε πολλές πόλεις της Ελλάδας πριν τελικά παραδοθεί στους εκπροσώπους της διοργανώτριας χώρας.

Η λαμπαδηδρομία συνεχίζεται και η φλόγα φτάνει στο στάδιο τη βραδιά της τελετής έναρξης των αγώνων.

Πρωθιέρειες

Οι ιέρειες κατά την εκτέλεση της χορογραφίας της Μαρίας Χορς κατά την τελετή αφής της Ολυμπιακής Φλόγας το 2004

Στο τελετουργικό της αφής συμμετέχουν η πρωθιέρεια και οι ιέρειες, οι οποίες πραγματοποιούν μια λιτή χορογραφία κατά τη διάρκεια της τελετής. Υπεύθυνη της χορογραφίας ήταν η Μαρία Χορς από το 1964 ως το 2004. Το 2008 τη διαδέχτηκε η Άρτεμις Ιγνατίου.

Πρωθιέρειες από το 1936 μέχρι σήμερα διετέλεσαν οι εξής:

• Κούλα Πράτσικα: 1936.
• Μαρία Αγγελακοπούλου: 1948.
• Ξανθίππη Πηχεών-Θεολογίτη: 1952.
• Αλέκα Κατσέλη: 1956, 1960, 1964.
• Μαρία Μοσχολιού: 1968, 1972, 1976, 1980.
• Κατερίνα Διδασκάλου: 1984, 1988.
• Μαρία Παμπούκη: 1992, 1996.
• Θάλεια Προκοπίου: 2000, 2004.
• Μαρία Ναυπλιώτου: 2008.
• Ηρώ Μενεγάκη: 2012.

Πρώτοι Λαμπαδηδρόμοι

Ιδιαίτερα τιμητική είναι η επιλογή του πρώτου και του τελευταίου λαμπαδηδρόμου. Από το 1936 μέχρι το 1956 οι πρώτοι λαμπαδηδρόμοι δεν ήταν αθλητές. Στη συνέχεια καθιερώθηκε να είναι αθλητής εκτός από το 1972 και το 1980.

Το 1984 δεν έγινε λαμπαδηδρομία επί ελληνικού εδάφους, ως διαμαρτυρία για την εμπορευματοποίησή της από τους διοργανωτές της ολυμπιάδας του Λος Άντζελες.

Ως το 2004 οι πρώτοι λαμπαδηδρόμοι ήταν αθλητές στίβου. Μόλις το 2008 επιλέχτηκε από άλλο άθλημα (τάε κβον ντο). Ως τώρα δεν υπήρξε γυναίκα πρώτη λαμπαδηδρόμος.

• 1936: Κωνσταντίνος Κονδύλης (διπλωμάτης)
• 1948: Κωνσταντίνος Δημητρέλλης (στρατιώτης)
• 1952: Χρήστος Παναγόπουλος (ιδιώτης)
• 1956: Διονύσιος Παπαθανασόπουλος (ιδιώτης)
• 1960: Τάκης Επιτρόπουλος (αθλητής δεκάθλου)
• 1964: Γιώργος Μαρσέλλος (αθλητής 110 εμπ. και ύψους)
• 1968: Χάρης Αϊβαλιώτης (αθλητής 100 μ.)
• 1972: Γιάννης Κιρκιλέσης (ιδιώτης από την περιοχή, 19 ετών)
• 1976: Τάσος Ψυλλίδης (αθλητής 110 εμπ.)
• 1980: Θανάσης Κοσμόπουλος (μαθητής από την περιοχή, 17 ετών)
• 1984: ---
• 1988: Θανάσης Καλογιάννης (αθλητής 400 εμπ.)
• 1992: Σάββας Σαριτζόγλου (αθλητής σφυροβολίας)
• 1996: Κώστας Κουκοδήμος (αθλητής μήκους)
• 2000: Λάμπρος Παπακώστας (αθλητής ύψους)
• 2004: Κώστας Γκατσιούδης (αθλητής ακοντισμού)
• 2008: Αλέξανδρος Νικολαΐδης (αθλητής τάε κβο ντο)

Πηγή

• ΕΤ-Sports, τεύχος 32, σελ. 58-60.

Αναφορές

Πρότυπο:Link FA