Κοστοβώκοι

Ονομασία

Το εθνωνύμιο απαντά με πολλούς φωνητικούς και ορθογραφικούς τύπους στις πηγές, ελληνικές και λατινικές: Κοστοβώκοι (λατ. Costoboci), Κοιστοβώκοι, Κοισστοβώκοι, Κίστοβώκοι, Κοστουβώκοι, Κοστοβώκαι, Κασταβώκοι, Κασταβώκαι, Costobi, Κοστόβοι. Ποικιλία υπάρχει κα στα ανθρωπωνύμια: Burebista, Boerebista, Boirebista, Βοιρεβίστας, Βειρεβίστας, Βυραβίστας, Βύρεβίστας. Οι απόπειρες ετυμολόγησης ποικίλουν: η λέξη είναι σύνθετη με πρώτο συνθετικό το ΄΄Κόστο΄΄,που σημαίνει ΄΄φωτισμένος΄΄, ΄΄λαμπρός΄΄, ΄΄έξοχος΄΄, ΄΄δυνατός΄΄, ΄΄διακεκριμένος΄΄, ΄΄συνετός΄΄, και δεύτερο συνθετικό το ΄΄βώκοι΄΄, του οποίου η έννοια είναι ΄΄ευγενής΄΄, ΄΄σπουδαίος΄΄, ΄΄ισχυρός΄΄.

Αρχική κοιτίδα

Στις πηγές απουσιάζει κάθε σαφής προσδιορισμός της. Απλές μνείες του εθνωνυμίου παρέχουν οι ιστορικοί και γεωγράφοι: Παυσανίας, Δίων Κάσσιος, Αμμιανός Μαρκελλίνος και το λεξικό Σούδα. Ο Κλαύδιος Πτολεμαίος ασαφώς μας πληροφορεί πως το κοστωβοκικό έδαφος βρίσκεται στην προρωμαϊκή Δακία, ή εντός της Ευρωπαϊκής Σαρματίας. Οι σύγχρονοι ερευνητές επιχειρούν να ταυτίσουν τους παραπάνω χώρους με τις εξής περιοχές: α) τη σημερινή βορρειοδυτική Ρουμανία β) το ανώτερο ρεύμα του ποταμού Τίσα της δυτικής Ουκρανίας, γ) της ανατολικής Ογγαρίας και της Β.Δ. Γιουγκοσλαβίας δ) επί της Β.Α ακτής του Εύξεινος Πόντος. Κατά μίαν άλλη εκδοχή πρόκειται για δύο πληθυσμιακές ενότητες, από τις οποίες η μία βρισκόταν στην κοιλάδα του ποταμού Βιστούλα , και η άλλη στον ποταμό Σερέτ ο οποίος πηγάζει από τη Βουκοβίνα και χύνεται στον Δούναβη.

Φυλετική καταγωγή

Οι γνώμες αφθονούν και ως προς την εθνική κατάταξη τους. Από τις αρχές του 19ου αιώνα στους κόλπους της Ρουμανικής ιστοριογραφίας οι Κοστωβόκοι κατατάσσονται στην μεγάλη ενότητα των Θρακικών φυλών. Όμως από το 1880 ο Ρουμάνος Gr. G. Tocilescu επισημαίνει πως οι αρχαίες πηγές δεν τους ονομάζουν ευθέως και ρητώς Θράκες. Όπως παρατηρεί ο Ρωμανιστής Αχιλέας Λαζάρου, «...η τάση θρακοποιήσεώς τους [...] (εκφράζει) ένα εντελώς αναχρονιστικό ρουμανικό μεγαλοϊδεατισμό» Προτείνεται ακόμα η Κέλτικη καταγωγή τους ή πρόκειται για Κέλτες εκδακισμένους. Άλλοι ερευνητές μιλούν για σλαβικό φύλο, ή θεωρούνται πρόγονοι των Αλβανών. Στην Ελλάδα γίνεται, «ερασιτεχνικώς», απόπειρα συσχετισμού τους με τους Δάκες του Κεκαυμένου δηλαδή τους Βλάχους.

Βιβλιογραφία

• Αχιλλεύς Γ. Λαζάρου, Κοστοβώκοι και σωτηρία της ιεράς πόλεως Ελευσίνος, Πλάτων, τομ.51 (1999-2000), σελ.119-131
• Αχιλλεύς Γ. Λαζάρου, Θεσπιείς κατά Κοστοβόκων και στρατολογία Ελλήνων επί Ρωμαιοκρατίας, Επετηρίς της Εταιρείας Βοιωτικών Μελετών, τομ.Α΄, α΄, 1998, σελ.291-306

Εξωτερικές συνδέσεις

Αχιλλεύς Γ. Λαζάρου, Θεσπιείς κατά Κοστοβόκων και στρατολογία Ελλήνων επί Ρωμαιοκρατίας, Επετηρίς της Εταιρείας Βοιωτικών Μελετών, τομ.Α΄, α΄, 1998, σελ.291-306 [1]