Δουκάτο της Πάρμα

Η θέση του Δουκάτου Πάρμας - Πλακεντίας (καφέ) περί το τέλος του 18ου αιώνα στην Ιταλία.

Το Ανάκτορο των Δουκών της Πάρμας σήμερα.

Το Δουκάτο της Πάρμας ήταν ένα ιταλικό δουκάτο, με δικό του νόμισμα, που δημιουργήθηκε αρχικά το 1545 στη δυτική βόρεια Ιταλία, με απόσπαση εδαφικού τμήματος του Δουκάτου του Μιλάνου που αποτελούσε φέουδο του Πάπα Παύλου του Γ΄ προκειμένου αυτός να το κληροδοτήσει στο γιο του Πέτρο Λουίτζι Φαρνέζε που ήταν και ο πρώτος δούκας αυτού. Κύρια πόλη του δουκάτου ήταν η Πάρμα εκ της οποίας έλαβε και το όνομα. Το Δουκάτο της Πάρμας συνόρευε ανατολικά με τις Παπικές κτήσεις, νότια με το Δουκάτο της Μοδένας, δυτικά με τη Δημοκρατία της Γένουας, και ΒΔ. με το Βασίλειο της Σαρδηνίας με φυσικό όριο τον ποταμό Πάδο. Ένδεκα χρόνια από της ίδρυσής του, το 1556, επί Δούκα Οτάριο Φαρνέζε στο δουκάτο περιήλθε και η πόλη Πλακεντία, (σημερινή Πιατσέντζα), όπου και έλαβε το νέο όνομα Δουκάτο Πάρμας και Πλακεντίας.
Το Δουκάτο παρέμεινε υπό την οικογένεια Φαρνέζε μέχρι το 1731 όταν εξαλείφθηκε και ο τελευταίος κατ΄ αρρενογονία κληρονόμος, οπότε και περιήλθε στο διάδοχο του ισπανικού θρόνου Δον Κάρλο των Βουρβόνων, από την μητέρα του Ελισάβετ Φαρνέζε. Ο ισπανικός Οίκος των Βουρβώνων κυβέρνησε το δουκάτο αυτό μέχρι το 1808 με μια μικρή διακοπή 13 ετών, (1735-1748, που είχε περιέλθει στους Αψβούργους), οπότε και προσαρτήθηκε επίσημα στη Γαλλία).
Συγκεκριμένα το 1735 όταν έληξε ο λεγόμενος πόλεμος της πολωνικής διαδοχής, το Δουκάτο της Πάρμας ανταλλάχθηκε με το Βασίλειο των Δύο Σικελιών και δόθηκε στον Αυτοκράτορα Κάρολο ΣΤ΄ της Αυστροουγγαρίας. Το 1748 με τη συνθήκη της "Αίξ λα Σαπαίγ" επανεκχωρήθηκε στον Οίκο των Βουρβώνων, στο Δον Φίλιππο μαζί με το μικρό Δουκάτο της Γουαστάλα, που έκτοτε και απετέλεσε το Δουκάτο Πάρμας, Πλακεντίας και Γουαστάλας.

Το 1796 ο Μέγας Ναπολέων κατέλαβε το Δουκάτο αυτό όπου και το περιέλαβε στις κτήσεις του, παραμένοντας όμως ο Δούκας αυτού Φερδινάνδος, με μια ιδιαίτερη σχέση αυτονομίας μέχρι το 1801 που συνάφθηκε η συνθήκη του Αραντζού όπου και φέρεται να περιελήφθη όχι όμως επίσημα στη Γαλλία, σε αντάλλαγμα με την Τοσκάνη. Τελικά η επίσημη προσάρτησή του στη Γαλλία φέρεται να έγινε το 1808.

Το 1814 το Συνέδριο της Βιέννης παραχώρησε το Δουκάτο στη σύζυγο του Ναπολέοντα Μαρία Λουΐζα που διατήρησε μέχρι το θάνατό της το 1847 όπου και επανήλθε στους Βουρβώνους μέχρι το 1859 όπου η Λουίζα του Μπουρμόν Μπερύ αντιβασίλισσα του γιού της Ροβέρτου στις 9 Ιουνίου του 1859 μεταβίβασε την εξουσία σε προσωρινή (επαναστατική) κυβέρνηση του Πεδεμοντίου όπου έτσι άνοιξε ο δρόμος για την συνένωση με το Μεγάλο Δουκάτο της Τοσκάνης και το Δουκάτο της Μοντένας, τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους αποτελώντας τις λεγόμενες Ενωμένες Επαρχίες της Κεντρικής Ιταλίας. Τρεις μήνες αργότερα τον Μάρτιο του 1860 αυτές προσαρτήθηκαν στο Βασίλειο της Σαρδηνίας και το τελευταίο ένα χρόνο μετά το 1861 αποτέλεσε τμήμα στο ενιαίο πλέον Βασίλειο της Ιταλίας.

Σημειώνεται ότι σήμερα Αρχηγός του Οίκου των Βουρβώνων – Πάρμας είναι ο πρίγκιπας Κάρολος του ομώνυμου οίκου.

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica τομ.48ος, σελ.211