Εβλιγιά Τσελεμπή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 13:04, 15 Δεκεμβρίου 2010

Εβλιγιά Τσελεμπή

Ο Εβλιγιά Τσελεμπή (τουρκ. Evliya Çelebi, αραβ. اوليا چلبي, Μουχαράμ 1020 / 25 Μαρτίου 1611 - περίπου 1095/1684 ^[1]) ήταν Τούρκος χρονογράφος και περιηγητής.

Βιογραφία

Εικάζεται πως το όνομα Εβλιγιά είναι ψευδώνυμο που υιοθέτησε προς τιμή του δασκάλου του Εβλιγιά Μεχμέτ Εφέντη, του οποίου υπήρξε «πνευματικό τέκνο», αν και στο έργο του ο ίδιος δεν κάνει καμία σχετική αναφορά. Γεννήθηκε το 1020/1611 στη συνοικία Ουνκαπάν της Κωνσταντινούπολης. Όσα παραδίδει ο ίδιος σχετικά με την καταγωγή του πατέρα του είναι αντιφατικά και σε ορισμένες περιπτώσεις απίθανα. Θεωρείται πιθανό πως η οικογένεια του πατέρα του καταγόταν από την Κιουτάχεια και εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη μετά την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς. Ο πατέρας του ήταν χειροτέχνης κοσμημάτων στην Αυλή του Σουλτάνου. Η μητέρα του καταγόταν από τον Καύκασο και κατά τον Εβλιγιά Τσελεμπή ήταν συγγενής του Μελέκ Αχμέντ Πασά χωρίς να είναι σαφές το είδος της συγγένειάς του. Ο ίδιος παραδίδει ακόμα πως είχε έναν αδελφό και μία αδελφή. Για επτά χρόνια ήταν μαθητής στο μεντρεσέ του Χαμίντ Εφέντη στην Κωνσταντινούπολη και εκπαιδεύτηκε ακόμα ως αφηγητής του Κορανίου. Το 1045/1636 διακρίθηκε με μία αφήγησή του κατά τη διάρκεια του «Λεϊλάτ αλ καντρ» («Νύχτα του Πεπρωμένου») και παρουσιάστηκε από τον σιλαχντάρ Μεχμέντ Αχμέντ Αγά ενώπιον του σουλτάνου, ο οποίος έδωσε εντολή να γίνει δεκτός στο παλάτι. Εκεί εκπαιδεύτηκε στην καλλιγραφία, στη μουσική και στην αραβική γραμματική.

Seyahatnâme - «Βιβλίο των ταξιδιών»

Αφού περιηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έγραψε λεπτομερώς για κτίρια, αγορές, ήθη, έθιμα και πολιτισμό, από το 1050/1640 μέχρι το 1087/1676 ξεκίνησε τις περιηγήσεις του εκτός της Πόλης. Οι γραπτές του εντυπώσεις συγκεντρώθηκαν σε ένα δεκάτομο έργο, το «Seyahatnâme» (Σεγιαχατναμέ - «Βιβλίο των ταξιδιών») ή σύμφωνα με το χειρόγραφο της Βιέννης Tarikh-i Seyyah («Χρονικό του περιηγητή»). Εκεί περιλαμβάνονται εντυπώσεις από ταξίδια του στον ελλαδικό χώρο, τη Βαλκανική, την Αυστρία, τη Βόρειο Αφρική, την Ανατολία, την Περσία και το Κάιρο. Το ύφος με το οποίο περιγράφει είναι πολλές φορές υπερβολικό. Ο Εβλιγιά Τσελεμπή προτιμά συχνά τους μύθους από τα ιστορικά γεγονότα και δε διστάζει να αφηγηθεί κωμικές εξιστορήσεις. Το έργο του τοποθετείται έτσι σε ένα είδος ελαφρύτερης λογοτεχνίας που πρωταρχικός σκοπός της δεν είναι η ιστορική αλήθεια. Την εποχή του το βιβλίο εθεωρείτο βιβλίο ψυχαγωγικό και καλό για τις γυναίκες του χαρεμιού και αντίθετα με τους μεγάλους φιλόλογους της εποχής το έργο είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή, χρησιμοποιώντας και τοπικές εκφράσεις οι οποίες ήταν συχνά γλαφυρές ^[1]. Ορισμένες αφηγήσεις του θεωρούνται επιπλέον φανταστικές ή βασισμένες σε άλλες πηγές. Χρησιμοποιώντας την φαντασία του περιέγραψε χώρες τις οποίες ποτέ δεν επισκέφτηκε ^[1]. Οι μελετητές του έργου του μπορούν σήμερα να ξεχωρίσουν το ψεύτικο και το αληθινό, έτσι το δεκάτομο έργο του παραμένει πολύτιμο για τις εκτενείς πληροφορίες που παρέχει γύρω από την κατάσταση που βρίσκονταν οι πόλεις και τα χωριά κατά την εποχή εκείνη, την ιστορία, τον πολιτισμό και τη γεωγραφία τους. Στο πρώτο τόμο του «Seyahatnâme» γίνεται περιγραφή της Κωνσταντινούπολης και θεωρείται από τους μελετητές καλή πηγή για να γνωρίσει κάποιος την οθωμανική πρωτεύουσα του 17ου αιώνα ^[1].

Παραπομπές

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Mantran Robert (Μετάφραση Γιάννης Αγγέλου) (Τρίτη Έκδοση - 2008). Η καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη τον αιώνα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Ιπποκράτους 8 - Αθήνα: Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα. σελίδες 296–297. ISBN 978-960-206-205-0. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |year= (βοήθεια)

Πηγές

"Ewliya Celebi", The Encyclopedia of Islam, Vol. II, E.J. Brill, Leiden: 1997, σ. 717
Dankoff, Robert. An Ottoman mentality : the world of Evliya Çelebi, Brill, 2004

Δικτυακοί τόποι

Çelebi, Evliya (1834): Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa, in the seventeenth century (1834), vol 1
Çelebi, Evliya (1834): Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa, in the seventeenth century (1834), vol 2

[mantran_book_kwnstantinoupolh-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Mantran Robert (Μετάφραση Γιάννης Αγγέλου) (Τρίτη Έκδοση - 2008). Η καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη τον αιώνα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς. Ιπποκράτους 8 - Αθήνα: Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα. σελίδες 296–297. ISBN 978-960-206-205-0. Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |year= (βοήθεια)

[1]

@@ Γραμμή 1: / Γραμμή 1: @@
 [[Αρχείο:Evliya Celebi.jpg|thumb|right|200px|Εβλιγιά Τσελεμπή]]
-Ο '''Εβλιγιά Τσελεμπή''' ([[τουρκικά|τουρκ.]] ''Evliya Çelebi'', [[αραβικά|αραβ.]] اوليا چلبي, Μουχαράμ 1020 / 25 Μαρτίου 1611 - πέθανε γύρω στο 1095/1684  <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh">{{cite book | title=Η καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη τον αιώνα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς | author=Mantran Robert (Μετάφραση Γιάννης Αγγέλου) | year=Τρίτη Έκδοση - 2008 | publisher=Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα | location=Ιπποκράτους 8 - Αθήνα | pages=296-297 | isbn=978-960-206-205-0}}</ref>) ήταν Τούρκος χρονογράφος και περιηγητής.
+Ο '''Εβλιγιά Τσελεμπή''' ([[τουρκικά|τουρκ.]] ''Evliya Çelebi'', [[αραβικά|αραβ.]] اوليا چلبي, Μουχαράμ 1020 / 25 Μαρτίου 1611 - περίπου 1095/1684  <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh">{{cite book | title=Η καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη τον αιώνα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς | author=Mantran Robert (Μετάφραση Γιάννης Αγγέλου) | year=Τρίτη Έκδοση - 2008 | publisher=Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα | location=Ιπποκράτους 8 - Αθήνα | pages=296-297 | isbn=978-960-206-205-0}}</ref>) ήταν Τούρκος χρονογράφος και περιηγητής.
 ==Βιογραφία==
@@ Γραμμή 8: / Γραμμή 8: @@
 [[Αρχείο:Celebi1.jpg|thumb|right|200px|Χειρόγραφο του Εβλιγιά Τσελεμπή από το Τόμο VII Seyahatnâme «Βιβλίο των ταξιδιών» - βρίσκεται στην βιβλιοθήκη του Top Kapi.]]
 Αφού περιηγήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έγραψε λεπτομερώς για κτίρια, αγορές, ήθη, έθιμα και πολιτισμό, από το 1050/1640 μέχρι το 1087/1676 ξεκίνησε τις περιηγήσεις του εκτός της Πόλης. Οι γραπτές του εντυπώσεις συγκεντρώθηκαν σε ένα δεκάτομο έργο, το «Seyahatnâme» (Σεγιαχατναμέ - «Βιβλίο των ταξιδιών») ή σύμφωνα με το χειρόγραφο της Βιέννης ''Tarikh-i Seyyah'' («Χρονικό του περιηγητή»). Εκεί περιλαμβάνονται εντυπώσεις από ταξίδια του στον ελλαδικό χώρο, τη Βαλκανική, την [[Αυστρία]], τη Βόρειο [[Αφρική]], την Ανατολία, την Περσία και το [[Κάιρο]]. Το ύφος με το οποίο περιγράφει είναι πολλές φορές υπερβολικό. Ο Εβλιγιά Τσελεμπή προτιμά συχνά τους μύθους από τα ιστορικά γεγονότα και δε διστάζει να αφηγηθεί κωμικές εξιστορήσεις. Το έργο του τοποθετείται έτσι σε ένα είδος ελαφρύτερης λογοτεχνίας που πρωταρχικός σκοπός της δεν είναι η ιστορική αλήθεια. Την εποχή του το βιβλίο εθεωρείτο βιβλίο ψυχαγωγικό και καλό για τις γυναίκες του χαρεμιού και αντίθετα με τους μεγάλους φιλόλογους της εποχής το έργο είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή,  χρησιμοποιώντας και τοπικές εκφράσεις οι οποίες ήταν συχνά γλαφυρές <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh"/>. Ορισμένες αφηγήσεις του θεωρούνται επιπλέον φανταστικές ή βασισμένες σε άλλες πηγές. Χρησιμοποιώντας την φαντασία του περιέγραψε χώρες τις οποίες ποτέ δεν επισκέφτηκε <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh"/>. Οι μελετητές του έργου του μπορούν σήμερα να ξεχωρίσουν το ψεύτικο και το αληθινό, έτσι το δεκάτομο έργο του παραμένει πολύτιμο για τις εκτενείς πληροφορίες που παρέχει γύρω από την κατάσταση που βρίσκονταν οι πόλεις και τα χωριά κατά την εποχή εκείνη, την ιστορία, τον πολιτισμό και τη γεωγραφία τους. Στο πρώτο τόμο του «Seyahatnâme» γίνεται περιγραφή της Κωνσταντινούπολης και θεωρείται από τους μελετητές καλή πηγή για να γνωρίσει κάποιος την οθωμανική πρωτεύουσα του 17ου αιώνα <ref name="mantran_book_kwnstantinoupolh"/>.
+==Παραπομπές==
+{{παραπομπές}}
 ==Πηγές==
 *"Ewliya Celebi", The Encyclopedia of Islam, Vol. II, E.J. Brill, Leiden: 1997, σ. 717
 * Dankoff, Robert. ''An Ottoman mentality : the world of Evliya Çelebi'', Brill, 2004
-{{παραπομπές}}
 ==Δικτυακοί τόποι==