Φιντέλιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Νέα σελίδα: {{{!}} class="infobox" style="font-size: 85%;" {{!}}- {{!}}colspan="3" style="text-align:center; font-size: large"|Φιντέλιο {{!}}- {{!}}colspan="3" style="text-align:cen...
 
Γραμμή 58: Γραμμή 58:
|-
|-
| '''Ρόκο'''
| '''Ρόκο'''
| Ανώτερος δεσμοφύλακας
| Δεσμοφύλακας
| [[Βαθύφωνος]]
| [[Βαθύφωνος]]
|-
|-
Γραμμή 66: Γραμμή 66:
|-
|-
| '''Τζακίνο'''
| '''Τζακίνο'''
| Κατώτερος δεσμοφύλακας
| Βοηθός του Ρόκο
| [[Τενόρος]]
| [[Τενόρος]]
|-
|-

Έκδοση από την 16:42, 2 Απριλίου 2010

Φιντέλιο
Δημιουργοί
Σύνθεση  Λούντβιχ φαν Μπετόβεν
Λιμπρέτο  Γιόζεφ Ζονλάιτνερ
Ζαν-Νικολά Μπουϊγί
Άλλα στοιχεία
Πρωτότυπη γλώσσα  Γερμανική
Πρεμιέρα  20/11/1805, Βιέννη
Τεχνοτροπία Ρομαντισμός
Θεματολογία Όπερα διάσωσης

Ο Φιντέλιο (Fidelio) είναι όπερα σε δύο πράξεις του Λούντβιχ φαν Μπετόβεν. Γράφτηκε πάνω στο λιμπρέτο μιας παλαιότερης γαλλικής όπερας, της Léonore ou L’amour conjugal (Ζαν-Νικολά Μπουϊγί), όπως διασκευάστηκε στα γερμανικά από το Γιόζεφ Ζονλάιτνερ.

Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε ως τρίπρακτο το 1805, υπό τον τίτλο του γαλλικού πρωτότυπου λιμπρέτου. Αυτή η πρώτη εκδοχή δεν ικανοποίησε πλήρως τον Μπετόβεν, ο οποίος προέβαινε σε συνεχείς αλλαγές μέχρι να δώσει στην όπερα την τελική της υπόσταση και όνομα το 1814. Περιγράφοντας τις δυσκολίες που αντιμετώπισε όλο αυτό το διάστημα, ο συνθέτης έγραψε τότε σε έναν συνεργάτη του: «Σας διαβεβαιώνω, αγαπητέ Τράιτσκε, ότι αυτή η όπερα θα μου χαρίσει το φωτοστέφανο του μάρτυρα».

Ιδιαιτερότητες

Μολονότι ο Φιντέλιο είναι η μοναδική όπερα του Γερμανού συνθέτη, αποτελεί έργο - σταθμό στην ιστορία του συγκεκριμένου μουσικού είδους. Θεωρείται ως μία από τις πλέον πολύπλοκες και δύσκολες όπερες, απαιτώντας εξαιρετική δεξιοτεχνία τόσο από την ορχήστρα όσο και από τους ερμηνευτές. Μάλιστα ο ανδρικός πρωταγωνιστικός ρόλος, ο Φλορεστάν, αποτελεί μέχρι σήμερα «ρόλο αναφοράς» για την κατηγορία των ηρωικών τενόρων (Heldentenor).

Το έργο ξεχωρίζει επίσης για το φιλελεύθερο πολιτικό χαρακτήρα του, με το πρωταγωνιστικό ζευγάρι να παραπέμπει ευθέως στις αξίες του Διαφωτισμού. Ο λιμπρετίστας Μπουϊγί είχε συμμετάσχει ενεργά στη Γαλλική Επανάσταση και μάλιστα κατά την περίοδο της Τρομοκρατίας ήταν επικεφαλής του στρατού στην πόλη Τουρ.

Ενορχήστρωση

Η ορχήστρα του Φιντέλιο αποτελείται από τα εξής μουσικά όργανα:

Ρόλοι

Όνομα Ρόλος Είδος φωνής
Φλορεστάν Φυλακισμένος Τενόρος
Λεονόρα (Φιντέλιο) Σύζυγος του Φλορεστάν, μεταμφιεσμένη
σε άνδρα με το όνομα Φιντέλιο
Υψίφωνος
Ρόκο Ανώτερος δεσμοφύλακας Βαθύφωνος
Μαρτσελίνα Κόρη του Ρόκο Υψίφωνος
Τζακίνο Κατώτερος δεσμοφύλακας Τενόρος
Δον Πιζάρο Διευθυντής της φυλακής Βαθύφωνος
Δον Φερνάντο Βασιλικός επίτροπος Βαθύφωνος
Δύο ανώνυμοι Κρατούμενοι στη φυλακή Τενόρος, Βαθύφωνος

Σύνοψη

Πράξη Α'

Ο νεαρός δεσμοφύλακας Τζακίνο αγαπά τη Μαρτσελίνα, κόρη του προϊσταμένου του Ρόκο. Αυτή όμως παραπέμπει το γάμο στο απώτερο μέλλον, επειδή είναι ερωτευμένη με το Φιντέλιο, έναν νεοφερμένο τεχνίτη που επισκευάζει τις αλυσίδες των κρατουμένων. Το Φιντέλιο επιθυμεί για γαμπρό και ο ίδιος ο Ρόκο. Εκμεταλλευόμενος αυτό το γεγονός, ο Φιντέλιο εκμαιεύει στοιχεία για τα μπουντρούμια του υπογείου, όπου πρόσβαση έχουν μόνο τα υψηλόβαθμα στελέχη. Μαθαίνει λοιπόν από το Ρόκο ότι εκεί βρίσκεται ένας πολιτικός κρατούμενος με «μεγάλους εχθρούς».

Διοικητής της φυλακής είναι ο Δον Πιζάρο, για τον οποίο κυκλοφορεί η φήμη ότι φέρεται τυραννικά - για το λόγο αυτό επίκειται επιθεώρηση από το βασιλικό επίτροπο. Φοβούμενος ότι έτσι θα ανακαλυφθεί ο μυστικός κρατούμενος του υπογείου (δηλ. ο Φλορεστάν που επισήμως θεωρείται τα τελευταία δύο χρόνια αγνοούμενος), ο Πιζάρο αποφασίζει να τον σκοτώσει. Διατάζει λοιπόν μυστικά το Ρόκο να ανοίξει έναν τάφο στο υπόγειο.

Αν και δεν ακούει τα λόγια τους, ο Φιντέλιο διαισθάνεται απ' το συνομωτικό ύφος τους ότι κάτι κακό θα συμβεί. Επιθυμώντας να εντοπίσει το Φλορεστάν όσο το δυνατόν γρηγορότερα, πείθει τον κατά βάθος καλόψυχο Ρόκο να βγάλει για λίγο τους κρατουμένους στο προαύλιο, ώστε να χαρούν τον καλό καιρό. Ενώ αυτό υλοποιείται, ο Ρόκο αναλαμβάνει να κρατά απασχολημένο τον Πιζάρο για να μην το αντιληφθεί. Τελικά το σχέδιο αποτυγχάνει: ο Πιζάρο το παίρνει είδηση και οργισμένος διατάζει τους κρατουμένους να επιστρέψουν στα κελιά τους, ενώ καλεί το Ρόκο να επισπεύσει το άνοιγμα του τάφου. Δίνει μάλιστα άδεια να τον βοηθήσει ο Φιντέλιο, ώστε η δουλειά να τελειώσει όσο το δυνατόν νωρίτερα.

Πράξη Β'

Η δράση μεταφέρεται στο κελί του Φλορεστάν, ο οποίος έχει καταρρεύσει μετά από ένα όραμα, ότι η αγαπημένη του Λεονόρα έρχεται στο μπουντρούμι και τον σώζει. Καθώς οι Ρόκο και Φιντέλιο σκάβουν τον τάφο, ο Φλορεστάν συνέρχεται. Πληροφορείται απ' τους δύο άνδρες τη μοίρα που τον περιμένει και τους παρακαλεί να μεταβιβάσουν ένα μήνυμα στη γυναίκα του. Ο Ρόκο αρνείται, δίνει όμως άδεια στο Φιντέλιο να του δώσει κάτι να πιει και λίγο ψωμί.

Όταν οι δύο τελειώνουν το σκάψιμο, ο διευθυντής κατεβαίνει για να σκοτώσει το Φλορεστάν και διώχνει το Φιντέλιο απ' το κελί. Όμως τη στιγμή που ο Πιζάρο τραβά το μαχαίρι, ο Φιντέλιο (που ήταν κρυμμένος δίπλα) μπαίνει στη μέση, αποκαλύπτει ότι είναι στην πραγματικότητα η Λεονόρα και βγάζει ένα πιστόλι για να αποτρέψει τη δολοφονία. Η σκηνή διακόπτεται από τον ανύποπτο Τζακίνο, ο οποίος εμφανίζεται μαζί με στρατιώτες και ενημερώνει ότι ο επίτροπος (Δον Φερνάντο) περιμένει στην πύλη. Ανακουφισμένος, ο καλόκαρδος Ρόκο ζητά απ' τους στρατιώτες να συνοδεύσουν τον Πιζάρο επάνω, ενώ ο Φλορεστάν και η Λεονόρα γιορτάζουν τη νίκη τους.

Οι υπόλοιποι φυλακισμένοι αρχίζουν να τραγουδούν για τη στιγμή της δικαιοσύνης που επιτέλους έφτασε, καθώς ο Φερνάντο ανακοινώνει σε μια πλατεία έξω απ' τις φυλακές πως η τυραννία του Πιζάρο τελείωσε. Ο Ρόκο τον πλησιάζει και τον ενημερώνει για τα συμβάντα. Έτσι ο Πιζάρο οδηγείται στο κελί, ενώ η Μαρτσελίνα λιποθυμά καταλαβαίνοντας ότι είχε ερωτευθεί μια μεταμφιεσμένη γυναίκα.

Στην τελική σκηνή, η Λεονόρα απελευθερώνει με τα ίδια της τα χέρια το Φλορεστάν απ' τις αλυσίδες του, ενώ οι συγκεντρωμένοι εξυμνούν τις αρετές της ως πιστής και τολμηρής γυναίκας.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι