Χαλκονικέλιο

Το χαλκονικέλιο είναι κράμα χαλκού, νικελίου και σκληρυντικών μετάλλων, όπως ο σίδηρος.

Βασική ιδιότητα του χαλκονικέλιου είναι ότι δε διαβρώνεται από το θαλασσινό νερό. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται ευρέως σε μεταλλικά μέρη σκαφών. Η πιο ευρεία πάντως χρήση του είναι στην παραγωγή κερμάτων με ασημένια απόχρωση. Στις περιπτώσεις αυτές η αναλογία του κράματος είναι περίπου 75% χαλκός και 25% νικέλιο. Χρησιμοποιείται επίσης για την παραγωγή ανθεκτικών ηλεκτρικών αντιστάσεων.

Ιστορία

Χαλκονικέλινο κέρμα του βασιλιά Πανταλέοντος, περί το 170 π.Χ.
Εμπρός: Ο Διόνυσος με στεφάνι αμπέλου.
Πίσω: Μαύρος πάνθηρας αγγίζει αμπέλι με το αριστερό του πόδι. Και η επιγραφή: ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΑΝΤΑΛΕΟΝΤΟΣ

Η δημιουργία κράματος χαλκονικελίου ήταν γνωστή στους Κινέζους ήδη από τον τρίτο αιώνα προ Χριστού. Το κράμα αυτό ονομαζόταν "λευκός χαλκός".

Κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους, οι βασιλείς της Βακτριανής (περί το σημερινό Αφγανιστάν) Αγαθοκλής και Πανταλέων ήταν οι πρώτοι παγκοσμίως που χρησιμοποίησαν κράμα χαλκονικελίου (σε αναλογία 75/25) για την κοπή κερμάτων. Η γεωγραφική γειτνίαση ίσως υποδηλώνει και μεταφορά τεχνογνωσίας από την Κίνα, δηλαδή είτε χαλκονικέλινων κινέζικων κερμάτων, είτε Κινέζων ειδικών τεχνητών.

Κράμα χαλκονικελίου για παραγωγή κερμάτων χρησιμοποιήθηκε έκτοτε ξανά μόλις τον 19ο αιώνα. Χαλκονικέλιο χρησιμοποιείται και στα κέρματα του ενός και δύο ευρώ.