Εμπειρία

Εμπειρία είναι η γνώση που στηρίζεται στην πείρα, δηλαδή στην παρατήρηση και στην πρακτική εξάσκηση. Η Εμπειρία είναι απαραίτητη για τη ζωή, γιατί μ' αυτήν ο άνθρωπος αποκτά δεξιότητες, τις όποιες δε θα μπορούσε να αποκτήσει διαφορετικά. Οι τεχνίτες π.χ. μαθαίνουν τη δουλειά τους, βλέποντας, αρχικά, άλλους που είναι εξειδικευμένοι, ενώ μετά δοκιμάζοντας μόνοι τους. Έτσι με τον καιρό γίνονται όλο και καλύτεροι, μαθαίνουν συνεχώς καινούρια πράγματα και διδάσκονται πολλές φορές από τα λάθη τους. Αλλά και για κάθε άνθρωπο, η εμπειρία είναι πηγή γνώσεων. Ακόμα και οι επιστήμονες τη χρειάζονται. Οι ακαδημαϊκές γνώσεις, επίσης, από το σχολείο ή το πανεπιστήμιο, είναι απαραίτητες για εκείνους. όμως, για να μπορέσουν να τις εφαρμόσυν και στη ζωή, πρέπει πρώτα να αποκτήσουν εμπειρία. Οι νέοι γιατροί, για παράδειγμα, πρέπει οπωσδήποτε να να εξασκηθούν πρώτα σε νοσοκομείο, υπό την επίβλεψη άλλων έμπειρων γιατρών και έπειτα να ξεκινήσουν να ασκούν ελεύθερα το επάγγελμά τους.

Όλα αυτά τα παραδείγματα δείχνουν φανερά το πόσο χρήσιμη είναι στον άνθρωπο η εμπειρία. Όμως, μήπως και η καθημερινή ζωή δεν είναι μια ζωντανή απόδειξη αυτού του γεγονότος; Πόσες φορές η συμπεριφορά μας δε στηρίζεται σε αυτήν; Ένας άνθρωπος που βρίσκεται στην κοινωνία χωρίς καθόλου εμπειρία, είναι, θα λέγαμε, σαν πλοίο στο πέλαγος χωρίς πυξίδα. Διότι δεν ξέρει ούτε τι πρέπει να κάνει, ούτε πώς πρέπει να ενεργήσει στην κάθε περίπτωση. Αντίθετα, η εμπειρία τον καθοδηγεί, υποδεικνύοντάς του, κάθε φορά, πώς να φερθεί και τι να αποφύγει.

Στη Φιλοσοφία

Στον κλάδο της φιλοσοφίας, εμπειρία είναι η γνώση που αποκτάται με την αισθητηριακή αντίληψη ή με την παρατήρηση. Η γνώση αυτή, σύμφωνα με τους οπαδούς της εμπειριοκρατίας, η μόνη αληθινή μορφή γνώσης που μπορεί να αποκτήσει ο άνθρωπος. Αντίθετα, οι οπαδοί ενός άλλου φιλοσοφικού ρεύματος, της νοησιαρχίας, δεν αποδέχονται την άποψη αυτή και αντιτάσσουν στην εμπειρία την a priori γνώση.

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Ελλαδική, εκδόσεις Γιάννη Ρίζου