Βλαδίμηρος Β΄ Μονομάχος

Ο Βλαδίμηρος ξεκουράζεται μετά από κυνήγι, πίνακας του Βίκτορ Βασνέτσοβ

Ο Βλαδίμηρος II Βσεβολοντοβίτς Μονομάχος (1053 – 1125) ήταν μέγας δούκας του Κιέβου από το 1113 εώς το 1125, κυβερνήτης, αρχηγός και συγγραφέας.

Αρχή της δράσης

Ο Βλαδίμηρος ήταν γιος του δούκα Βσέβολοντ Γιαροσλάβοβιτς. Πήρε το όνομα Μονομάχος από την μητερα του, την κόρη του βυζαντινού αυτοκράτορα Κωσταντίνου Θ' Μονομάχου. Ήταν ο δούκας της Ροστόφ (1066—1073) στα νιάτα του, διεύθυνε στην Σμολένσκ από το 1073 εώς το 1078. Το 1073 σύναψε ειρήνη με την Πολωνία. Το 1078 ο πατέρας του Βσέβολοντ έγινε μέγας δούκας του Κιέβου και έδωσε το Βλαδίμηρο τον Τσερνίγκοφ.

Οργανωτής της ενώσης της Ρωσίας

Από το 1093 πολεμούσε με τους πόλοβτσι - γειτονικούς βαρβάρους λαούς και τον σύμμαχον τους δούκα Ολέγκ Σβιατοσλάβιτς. Το 1094 ήταν αναγκασμένος να επιστρέψει τον Τσερνίγκοφ τον Ολέγκ Σβιατοσλάβιτς και μεταφέρθηκε στην Περεγιαροσλάβ δουκεία, όπου εκτέθηκε με τις διαρκές επιθέσεις από τους πόλοβτσι. Αυτός είναι ο λόγος, γιατί ο Βλαδίμηρος Μονομάχος ήταν ο ποιος ενδιαφερμένος από όλλους στον τερματισμό των δουκικών εμφυλέων πολέμων και την ένωση της Ρωσίας εναντίον τους πόλοβτσι. Την σκέψη αυτή έκφραζε επίμονα στα δουκικά συνέδρια (συνέδρια στην Λιούμπετς τα 1097, 1100, 1103). Μετά το συνέδριο στην Ντόλομπ (1103) ο Βλαδίμηρος Μονομάχος έγινε εμπνευστής και διοικητής των πολεμικών εκστρατειών εναντίον τους πόλοβτσι (1103, 1107, 1111). Αρχισε να χρησιμοποιεί την λαϊκή μιλίτσια στις καμπάνιες του. Οι πόλοβτσι νικήθηκαν μερικες φορές και άφησαν τα σύνορα της Ρωσίας για πολύ καιρό.

Μεγας δούκας

Μετά το θάνατο (1113) του μέγας δούκας|μέγα δούκα του Κιέβου Σβιατοπόλκου Ισιασλάβοβιτσου ξέσπασε η λαϊκή επανάσταση τον Κίεβο. Οι ανώτεροι της κιεβικής κοινωνίας κάλεσαν το Βλαδίμηρο Μονομάχο να γίνει μέγας δούκας τους. Αυτός έπνιξε την εξέγερση, αλλά αναγκάστηκε να ελαφρώσει την καταστάση της πλέμπας νομοθετικά. Ετσί δημιούρήθηκε «Το Καταστατικό του Βλαδιμήρου Μονομάχου» ή «Το Καταστατικό για τα Ποσοστά», όποιο έγινε μέρος της επεκτεταμένης συνθέσης της «Ρωσικής Αλήθειας». Το καταστατικό κατοχύρωσε τους τόκους των δανειστών και καθόριζε τους όρους της σκλαβώσης. Δεν μεταβαλλωντας τα θεμέλια της φεουδαρχικής κοινωνίας αυτός προσπαθούσε να ελαφρώνει την κατάσταση των χρεωστών και ζακουπ εστώ και διακηρυκτικά. (ζάκουπ είναι ένας χωριάτης που δανείστηκε απο έναν φεουδάρχη και γίνηκε μεσόσκλαβος του (στην Ρωσία IX-XIII).

Συγγραφέας

Έχουμε τα σύγγραμματα του Βλαδίμηρου Μονομάχου στον μοναδικό αριθμό ως μέρος «του Λαβρέντιεβσκ χρονογραφήματος». Είναι το μεγάλο μνημείο της αρχαιορωσικής λογοτεχνίας γραμμένο με ταλέντο και λογοτεχνική λάμψη. Ο χρονικογράφος συνέδεσε τρία έργα του: «Η Διδαχή», που έχει το λεπτομερειακό διήγημα του Βλαδιμήρου Μονομάχου τα παιδιά του για την ζωή του, «Η επιστολή στον Ολέγκ Σβιατοσλάβιτς» (1093) και «Η Προσευχή». «Στην Διδαχή» διαβάζουμε για την ιδανική εικόνα ενός δούκα-χριστιανού, εργατικού, συμφιλιωτή και φιλανθρώπου. «Η Διδαχή» είναι το σύνθετο αριστούργημα, γραμμένο σε διαρκές διάστημα. Ο Βλαδίμηρος άρχιζε να το γράφει το 1101 στην ταξίδι του στην Ροστόφ μετά την ταραγμένη συνάντηση με τους πρέσβεις και το διαλογισμό για τη ζωή του και ολοκλήρωσε μετά το 1117. Οι λογοτεχνικές πηγές του έργου είναι τα βιβλικά και λειτουργίκα κείμενα, τα απόκρυφα βιβλία και η άλλη βυζαντινή λογοτεχνία, που δεν ήταν μεταφρασμένη στα ρωσικά τότε.

Χαρακτηρισμός

Ο χρόνος κατά τον οποίο είχε την εξουσία ο Βλαδίμηρος Μονομάχος ήταν η τελευταίος περίοδος ενίσχυσης της Κιεβικής Ρωσίας. Ο Βλαδίμηρος Μονομάχος και οι συγγενείς του διεύθυναν τα ¾ του εδάφους της Αρχαιορωσίας. Οι εμφύλιοι πόλεμοι στο δουκάτο τερματίστηκαν προσωρινά. Η σταθερότητα του κράτους στηριζόταν στην αυθεντία του Μονομάχου, την ύπαρξη του κοινού εχθρού (πόλοβτσι) και την συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια του μέγα δούκα.

Πηγές

Το παρόν άρθρο βασίστηκε στο αντίστοιχο της Ρωσικής Βικιπαίδειας[1]

• Βλαδίμηρος Μονομάχος (στα ρωσικά)
• Βλαδίμηρος Μονομάχος – ο ποια μεγάλη πηγή της πληροφορίας (στα ρωσικά)