Δεκαδικό σύστημα

Το δεκαδικό σύστημα αρίθμησης είναι ένα σύστημα αρίθμησης με βάση το δέκα (10). Όπως συμβαίνει με όλα τα συστήματα αρίθμησης, είναι ένα σύστημα που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος έτσι ώστε να περιγράψει ποσότητες ή πλήθος αντικειμένων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση για τη δημιουργία των ονομασιών των ποσοτήτων χρησιμοποιούνται δέκα σύμβολα, τα γνωστά μας: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 και 9. Για το λόγο αυτό λέγεται "δεκαδικό" και για το λόγο αυτό λέμε ότι έχει βάση το δέκα. Έτσι κάθε ποσότητα θα αποκτήσει έναν συμβολισμό σύμφωνα με το δεκαδικό σύστημα, ο οποίος δεν θα είναι τίποτα άλλο από μια ακολουθία από τα προαναφερθέντα δέκα σύμβολα. Π.χ. μια ποσότητα από δεκαπέντε χιλιάδες πράγματα συμβολίζεται ως "15000".

Συνοψίζοντας, το δεκαδικό σύστημα αρίθμησης είναι ένας κανόνας αντιστοίχισης ποσοτήτων σε ακολουθίες συμβόλων. Τα σύμβολα που είναι διαθέσιμα στο δεκαδικό σύστημα είναι δέκα.

Βάση

Η έκφραση βάση ή ρίζα το 10, σημαίνει ότι σε κάθε αριθμό, κάθε ψηφίο του πολλαπλασιάζεται επί το 10 υψωμένο σε δύναμη που αντιστοιχεί στην θέση του ψηφίου αυτού.

Για παράδειγμα:

83=(8 × 10¹) + (3 × 10⁰)

1245=(1 × 10³) + (2 × 10²) + (4 × 10¹) + (5 ×10⁰)

Το ίδιο ισχύει και για τους δεκαδικούς αριθμούς, αλλά χρησιμοποιούμε αρνητικές δυνάμεις του 10.

π.χ.

0,75=(7 × 10^-1) + (5 × 10^-2)

Έτσι, ένας αριθμός με ακέραιο και δεκαδικό μέρος, έχει ψηφία υψωμένα σε θετικές και αρνητικές δυνάμεις της βάσης 10 (Η ίδια λογική ισχύει και σε συστήματα με διαφορετική βάση απο το 10 π.χ. στο δυαδικό με βάση το 2, ή το δεκαεξαδικό με βάση το 16)

π.χ.

134,95=(1 × 10²) + (3 × 10¹) + (4 ×10⁰) + (9 × 10^-1) + (5 × 10^-2)

Πώς βρίσκουμε την αναπαράσταση σε δεκαδικό σύστημα μιας ποσότητας

Αν φανταστούμε ότι έχουμε ένα πλήθος από αντικείμενα και θέλουμε το πλήθος αυτό να το αναπαραστήσουμε στο δεκαδικό σύστημα αρίθμησης, τότε κάνουμε τα ακόλουθα:

• Ομαδοποιούμε τις μονάδες αντικειμένων σε δεκάδες (μια δεκάδα είναι 10 μονάδες).
• Αν περισσέψουν κάποιες μονάδες οι οποίες δεν φτάνουν για να φτιάξουν μια δεκάδα, τότε το πλήθος τους είναι το πλήθος των μονάδων του αριθμού σε δεκαδική αναπαράσταση.
• Γράφουμε το αντίστοιχο σύμβολο στη θέση του αριθμού για τις μονάδες.
• Ομαδοποιούμε τις δεκάδες που φτιάχτηκαν σε εκατοντάδες (μια εκατοντάδα είναι 10 δεκάδες).
• Αν περισσέψουν κάποιες δεκάδες που δεν φτάνουν για να φτιάξουμε εκατοντάδα, τότε το πλήθος τους είναι το πλήθος των δεκάδων του αριθμού σε δεκαδική αναπαράσταση.
• Γράφουμε το αντίστοιχο σύμβολο στη θέση του αριθμού για τις δεκάδες, δηλαδή μια θέση αριστερά από το σύμβολο που βάλαμε για τις μονάδες.

κ.ο.κ

μέχρι να ομαδοποιηθούν όλα τα αντικείμενα.

Άλλα συστήματα αρίθμησης

Το δεκαδικό σύστημα αρίθμησης δεν είναι το μοναδικό, όμως είναι αυτό που χρησιμοποιείται περισσότερο από τους ανθρώπους στις μέρες μας. Κατά καιρούς έχουν χρησιμοποιηθεί και άλλα αριθμητικά συστήματα, με διαφορετικές βάσεις (όπως το τριαδικό ή το δωδεκαδικό σύστημα) ή με την ίδια βάση αλλά με διαφορετική μεθοδολογία αναπαράστασης. Ένα σύστημα που χρησιμοποιείται αρκετά στις μέρες μας είναι το δυαδικό σύστημα αρίθμησης, το οποίο χρησιμοποιείται στην τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών.