Λογοκρισία στην Κίνα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 54: Γραμμή 54:


==Εκπαίδευση==
==Εκπαίδευση==
Εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κίνας έχουν κατηγορηθεί για προσπάθεια εξωραϊσμού της κινεζικής ιστορίας μέσω αποφυγής αναφοράς σε αμφιλεγόμενα ιστορικά γεγονότα όπως το [[Μεγάλο Άλμα Μπροστά]], την [[Πολιτιστική Επανάσταση]], και τη [[διαμαρτυρία στην πλατεία Τιέν Αν Μεν το 1989]].<ref name="textbooks">{{cite web |url= http://www.nytimes.com/2006/09/01/world/asia/01china.html?ex=1314763200&en=abf86c087b22be74&ei=5088&partner=rssnyt&emc=rss|title= Where’s Mao? Chinese Revise History Books|last= Kahn|first= Joseph|date= 2006-09-01|publisher= The New York Times}}</ref><ref>{{cite web |url= http://www.nytimes.com/2008/04/13/opinion/13forney.html?_r=1&oref=slogin|title= China’s Loyal Youth|accessdate=2008-04-15 |date= 2008-04-13|publisher= New York Times|quote= "Textbooks headed for a Japanese school in China were seized by customs officials who objected to the way maps in the books depicted the Chinese mainland and rival Taiwan, an official said Tuesday. The maps showed the mainland and the island in different colors, said Foreign Ministry spokesman Liu Jianchao, indicating that Beijing was concerned this might make Taiwan seem like a separate country."}}</ref>
Εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κίνας έχουν κατηγορηθεί για προσπάθεια εξωραϊσμού της κινεζικής ιστορίας μέσω αποφυγής αναφοράς σε αμφιλεγόμενα ιστορικά γεγονότα όπως το [[Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός]], την [[Πολιτιστική Επανάσταση]], και τη [[διαμαρτυρία στην πλατεία Τιέν Αν Μεν το 1989]].<ref name="textbooks">{{cite web |url= http://www.nytimes.com/2006/09/01/world/asia/01china.html?ex=1314763200&en=abf86c087b22be74&ei=5088&partner=rssnyt&emc=rss|title= Where’s Mao? Chinese Revise History Books|last= Kahn|first= Joseph|date= 2006-09-01|publisher= The New York Times}}</ref><ref>{{cite web |url= http://www.nytimes.com/2008/04/13/opinion/13forney.html?_r=1&oref=slogin|title= China’s Loyal Youth|accessdate=2008-04-15 |date= 2008-04-13|publisher= New York Times|quote= "Textbooks headed for a Japanese school in China were seized by customs officials who objected to the way maps in the books depicted the Chinese mainland and rival Taiwan, an official said Tuesday. The maps showed the mainland and the island in different colors, said Foreign Ministry spokesman Liu Jianchao, indicating that Beijing was concerned this might make Taiwan seem like a separate country."}}</ref>


Το [[2005]], οι αρχές ενός τελωνείου στην Κίνα δέσμευσαν μία αποστολή σχολικών βιβλίων προς ένα ιαπωνικό σχολείο της χώρας καθώς οι χάρτες σε αυτά απεικόνιζαν την ηπειρωτική Κίνα και την Ταϋβάν με διαφορετικά χρώματα.<ref>{{cite news | last = Grauwels| first = Stephan| title = Beijing Seizes Japan Textbooks for Content| publisher = The Associated Press| date = 2005-06-28}}</ref>
Το [[2005]], οι αρχές ενός τελωνείου στην Κίνα δέσμευσαν μία αποστολή σχολικών βιβλίων προς ένα ιαπωνικό σχολείο της χώρας καθώς οι χάρτες σε αυτά απεικόνιζαν την ηπειρωτική Κίνα και την Ταϋβάν με διαφορετικά χρώματα.<ref>{{cite news | last = Grauwels| first = Stephan| title = Beijing Seizes Japan Textbooks for Content| publisher = The Associated Press| date = 2005-06-28}}</ref>

Έκδοση από την 18:39, 5 Αυγούστου 2008

Η λογοκρισία στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας εκφράζεται μέσω της καταστολής και του περιορισμού της διατύπωσης και της μετάδοσης συγκεκριμένων πληροφοριών στην Κίνα. Το μεγαλύτερο μέρος της λογοκρισίας πραγματοποιείται κατόπιν εντολής του Κομουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Οι αυτόνομες περιοχές του Χονγκ Κονγκ και του Μακάο έχουν δικό τους νομικό σύστημα, ενώ η Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν) δεν ελέγχεται από την κυβέρνηση της ΛΔΚ για αυτό και οι τακτικές της λογοκρισίας εκεί διαφέρουν.

Το λογοκριμένο περιεχόμενο συνήθως σχετίζεται με την πορνογραφία, τη διαμαρτυρία στην πλατεία Τιέν Αν Μεν το 1989, τη διδασκαλία του Falun Gong, το κίνημα ανεξαρτησίας του Θιβέτ, την ανεξαρτησία της Ταϊβάν, την αστυνομική βία, τον αναρχισμό, τη δημοκρατία, συγκεκριμένες πηγές ενημέρωσης, συγκεκριμένο θρησκευτικό περιεχόμενο και πληθώρα ιστοσελίδων.

Τα λογοκριμένα μέσα περιλαμβάνουν κατά βάση όλα αυτά τα οποία μπορούν να φτάσουν την πλατιά μάζα του πληθυσμού συμπεριλαμβανομένων της τηλεόρασης, των έντυπων μέσων, του ραδιοφώνου, του κινηματογράφου, των μηνυμάτων SMS, των βιντεοπαιχνιδιών και του Διαδικτύου.

Η οργάνωση Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα κατατάσσει την κατάσταση του τύπου της Κίνας στην κατηγορία "Πολύ Σοβαρή", όσoν αφορά την ελευθερία του, ενώ το διεθνές ινστιτούτο Freedom House χαρακτηρίζει τoν τύπο ως "Μη ελεύθερο" προσθέτοντας πως «ο κρατικός έλεγχος στα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Κίνας επιτυγχάνεται μέσω ενός περίπλοκου συνδυασμού ελέγχου του περιεχομένου, νομικών απαγορεύσεων για τους δημοσιογράφους, και οικονομικών κινήτρων για αυτολογοκρισία».

Εύρος του φαινομένου

Η λογοκρισία στην Κίνα αφορά ένα ευρύ φάσμα των δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής των πολιτών. Συγκεκριμένα, μπορούμε να πούμε ότι καλύπτει τα εξής θέματα:

Πολιτική

Η λογοκρισία στην Κίνα θεωρείται ως μέσο διατήρησης της εξουσίας από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας. Λειτουργεί προληπτικά ως προς τη διάδοση μεταρρυθμιστικών, διασπαστικών, "αντιεπαναστατικών" ή θρησκευτικών ιδεών, ειρηνικών ή μη. Επιπλέον, η λογοκρισία στοχεύει στο να αποτρέψει την ενημέρωση των Κινέζων πολιτών σχετικά με τις αποτυχίες του Κομμουνιστικού Κόμματος -στο παρόν ή το παρελθόν- που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αντικυβερνητά αισθήματα. Μέτρα όπως το μπλοκάρισμα ιστοσελίδων ξένων κυβερνήσεων στοχεύουν να αποτρέψουν τους πολίτες να γνωρίσουν εναλλακτικά συστήματα διακυβέρνησης, τα οποία είναι πιθανό να αποζητήσουν.

Πολιτισμός

Η Κίνα έχει ανέκαθεν χρησιμοποιήσει τη λογοκρισία για να προστατεύσει τον πολιτισμό της χώρας. Κατά τη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης ξένα έργα λογοτεχνίας, θρησκευτικά έργα και σύμβολα, ακόμη και κομψοτεχνήματα του αρχαίου κινεζικού πολιτσμού χαρακτηρίστηκαν "αντιδραστικά" και μπήκαν στο στόχαστρο ομάδων της Κόκκινης Φρουράς.

Παρόλο που στις μέρες μας η Κίνα απολαμβάνει μεγαλύτερη πολιτιστική ελευθερία, η συνεχείς προσπάθειες για πάταξη της πορνογραφίας, η απαγόρευση ξένης σειράς καρτούν από την κινεζική τηλεόραση το 2006,[1] και οι περιορισμοί προβολής ξένων ταινιών είναι σημάδια συνέχισης της πολιτιστικής λογοκρισίας.

Ηθική

Μέρος της λογοκρισίας έχει αιτιολογηθεί ως προσπάθεια διατήρησης των χρηστών ηθών. Σε αυτό συμπεριλαμβάνονται οι περιορισμοί στην πορνογραφία[2] και σε σκηνές βίας σε ταινίες.[3]

Θρησκεία

Αν και η θρησκευτική ανεκτικότητα έχει βελτιωθεί από το τέλος της Πολιτιστικής Επανάστασης, απαγορεύεται ακόμη η διάδοση ενός αριθμού θρησκευτικών κειμένων και εκδόσεων. Απαγορεύεται επίσης ο προσηλυτισμός από υπηκόους ξένων χωρών.[4]

Το πνευματικό κίνημα του Falun Gong έχει χαρακτηριστεί ως "σατανική λατρεία" στην Κίνα και όλα τα θρησκευτικά κείμενα, εκδόσεις και ιστοσελίδες σχετικές με το κίνημα, έχουν απαγορευτεί.

Η εκτύπωση των χριστιανικών Βίβλων επιτρέπεται μεν στην Κίνα αλλά σε περιορισμένους αριθμούς και από ένα μόνο πιεστήριο.[5] Ο περιορισμός αυτός έχει οδηγήσει στην παράνομη εκτύπωση και το λαθρεμπόριο Βίβλων στην Κίνα ώστε να καλυφθεί η ζήτηση.

Το 2007, και εν αναμονή της "Χρονιάς του Χοίρου" του Κινέζικου ημερολογίου, η απεικόνιση γουρουνιών απαγορεύτηκε από το τηλεοπτικό δίκτυο CCTV "προς αποφυγή σύγκρουσης με εθνικές μειονότητες".[6] Πιστεύεται ότι ήταν αναφορά στους 20 εκατομμύρια Μουσουλμάνους της Κίνας (για τους οποίους ο χοίρος θεωρείται "ακάθαρτος").

Οικονομία

Τα τελευταία χρόνια η λογοκρισία έχει κατηγορηθεί πως εκτός από τον πολιτικό προστατευτισμό στοχεύει και στον οικονομικό προστατευτισμό.

Τον Φεβρουάριο του 2007, η ιστοσελίδα του γαλλικού οργανισμού Observatoire International des Crises μπλοκαρίστηκε στην Κίνα μετά από τη δημοσίευση ενός άρθρου σχετικό με το επενδυτικό ρίσκο στην Κίνα.[7]

Επιπλέον, η απαγόρευση των περισσότερων ξένων κινηματογραφικών ταινιών λίγο επηρεάζει τους Κινέζους πολίτες οι οποίοι μπορούν να αποκτήσουν πειρατικές εκδόσεις των ταινιών με μικρότερο κόστος και χωρίς την έξοδο συναλλάγματος από τη χώρα.

Τέλος, ενώ η Βικιπαίδεια έχει αναδειχτεί ως η πιο δημοφιλής διαδυκτιακή εγκυκλοπαίδεια, το μπλοκάρισμά της στην Κίνα έχει δημιουργήσει ένα κλίμα στο οποίο μπορούν να λειτουργήσουν άλλες κερδοσκοπικές υπηρεσίες όπως το Baidu Baike.

Διαδίκτυο

Η λογοκρισία του Διαδικτύου στην Κίνα, θεωρείται από τις πιο περίπλοκες και διεισδυτικές στον κόσμο. Σύμφωνα με μία έρυνα του Χάρβαρντ, τουλάχιστον 18.000 ιστοσελίδες έχουν μπλοκαριστεί για τους χρήστες της χώρας. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η Wikipedia, το Google, το YouTube, το Flickr και το BBC.[8] Συγκεκριμένοι όροι αναζήτησης (όπως "δημοκρατία", "ανθρώπινα δικαιωματα", "δικτατορία" και "δεσποτισμός") έχουν επίσης μπλοκαριστεί ενώ 52 χρήστες έχουν φυλακιστεί εξαιτίας των διαδικτυακών τους δραστηριοτήτων.[9] Πρόσφατα, και μετά από διαπραγματεύσεις με την κινεζική κυβέρνηση, επετράπη η πρόσβαση στη Wikipedia, το Google και το YouTube με κάποιους περιορισμούς για όσους βρίσκονται στην ηπειρωτική Κίνα.

Τα ίντερνετ καφέ στην Κίνα πρέπει να διαθέτουν ειδικό λογισμικό που ελέγχει ποιες ιστοσελίδες μπορούν να επισκευθούν οι χρήστες, ενώ οφείλουν να τηρούν αυστηρούς κανονισμούς λειτουργίας. Τους τρεις τελευταίους μήνες του 2004, με διαταγή της κυβάρνησης αφαιρέθηκε η άδεια λειτουργίας από 12.600 ίντερνετ καφέ.[10]

Το 2008, λίγες ημέρες πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου, οι ξένοι δημοσιογράφοι που εργάζονται στο Κέντρο Τύπου ενημερώθηκαν ότι δεν θα έχουν πρόσβαση σε ιστοσελίδες που αφορούν το θρησκευτικό κίνημα του Φάλουν Γκονγκ, καθώς και σε άλλες ιστοσελίδες. Δημοσιογράφοι παραπονέθηκαν πως δεν έχουν πρόσβαση σε κάποια ειδησιογραφικά site, καθώς και σε ιστοσελίδες που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα όπως αυτή της Διεθνούς Αμνηστίας[11]. Μετά από παρέμβαση της ΔΟΕ, οι διοργανωτές συμφώνησαν στην άρση όλων των περιορισμών στο Ίντερνετ.[12]

Τηλεόραση

Συχνά, πολλά ξένα τηλεοπτικά δίκτυα όπως το CNN, το BBC World Service και το Bloomberg TV λογοκρίνονται μέσω της διακοπής της μετάδοσης τους, όταν αμφιλεγόμενα θέματα είναι στον αέρα. Το CNN αναφέρει πως η μετάδοση του σήματός του στη χώρα γίνεται μέσω ενός δορυφόρου ελλεγχόμενου από την Κίνα. Έτσι, οι αρχές μπορούν να διακόπτουν τη μετάδοση οποιαδήποτε στιγμή.[13] Το CNN αναφέρει επίσης πως η αναμετάδοσή του δεν γίνεται ευρέως στην Κίνα αλλά σε συγγεκριμένες διπλωματικές εγκαταστάσεις, ξενοδοχεία και διαμερίσματα.[14]

Τα αμφιλεγόμενα θέματα περιλαμβάνουν αναφορές στη διαμαρτυρία στην πλατεία Τιέν Αν Μεν το 1989,[13] τον Δαλάι Λάμα,[13] το θάνατο του πρώην ηγέτη του κομουνιστικού κόμματος Ζάο Ζιάνγκ,[15] τις αναταραχές στο Θιβέτ το 2008[13] και τις αρνητικές εξελίξεις σχετικά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου.[16]

Όπως και με τη λογοκρισία του Διαδικτύου, έτσι και η εφαρμογή της λογοκρισίας στην τηλεόραση έχει αποδειχτεί εξαιρετικά δύσκολη και αναποτελεσματική. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αύξηση των πωλήσεων που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στα συστήματα παράκαμψης του δορυφορικού σήματος. Τα συστήματα αυτά πωλούνται στις μεγάλες πόλεις σε χαμηλές τιμές που φτάνουν τα 2000RMB (190€) και επιτρέπουν την παρακολούθηση καναλιών και προγραμμάτων από κάθε δορυφόρο της περιοχής της Ασίας - Ειρηνικού.

Εκπαίδευση

Εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κίνας έχουν κατηγορηθεί για προσπάθεια εξωραϊσμού της κινεζικής ιστορίας μέσω αποφυγής αναφοράς σε αμφιλεγόμενα ιστορικά γεγονότα όπως το Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός, την Πολιτιστική Επανάσταση, και τη διαμαρτυρία στην πλατεία Τιέν Αν Μεν το 1989.[17][18]

Το 2005, οι αρχές ενός τελωνείου στην Κίνα δέσμευσαν μία αποστολή σχολικών βιβλίων προς ένα ιαπωνικό σχολείο της χώρας καθώς οι χάρτες σε αυτά απεικόνιζαν την ηπειρωτική Κίνα και την Ταϋβάν με διαφορετικά χρώματα.[19]

Στο τεύχος του Ιανουαρίου 2006 του περιοδικού "Freezing Point", εβδομαδιαίου ενθέτου της εφημερίδας China Youth Daily δημοσιεύτηκε ένα άρθρο του καθηγητή του πανεπιστημίου Zhogshan, Yuan Weishi με τίτλο "Εκμοντερνισμός και Βιβλία Ιστορίας". Σε αυτό, ασκούσε κριτική προς τα σχολικά βιβλία ιστορίας που χρησιμοποιούνται στην ηπειρωτική Κίνα.[20][21] Συγκεκριμένα, υποστήριξε ότι δεν αναφέρονται οι διπλωματικές αποτυχίες της Κίνας που οδήγησαν στον Δεύτερο Πόλεμο του Οπίου και στις αναφορές για την Εξέγερση των Μπόξερ παραλείπονται οι φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν από τους αντάρτες. Η δημοσίευση του άρθρου αυτού είχε ως αποτέλεσμα το προσωρινό κλείσιμο του περιοδικού και την απόλυση των εκδοτών. [22][17]

Σε ένα νέο εγχειρίδιο παγκόσμιας Ιστορίας που διδάσκεται στα σχολεία της Σανγκάης από το 2006 παραλείπονται πολλοί πόλεμοι και ο αμφιλεγόμενος ιδρυτής της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας Μάο Τσετούνγκ αναφέρεται μόνο μία φορά.[17]

Ο κοσμήτορας πολιτικών επιστημών του πανεπιστημίου Renmin της Κίνας απολύθηκε στις 16 Μαρτίου 2007 μετά από αναφορά του στην ακαδημαϊκή ελευθερία στην Κίνα.[23]

Στο αμερικανικό ντοκυμαντέρ "The Tank Man", τέσσερις μαθητές από το Πανεπιστήμιο του Πεκίνου δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τη γνωστή φωτογραφία του ανώνυμου πολίτη που στέκεται ατρόμητος μπροστά από ένα τανκ κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας στην πλατεία Τιεν Αν Μεν το 1989 που ξέσπασε από φοιτητές του ίδιου πανεπιστημίου.[24] Το ντοκυμαντέρ υπονοεί πως η εξέγερση δεν διδάσκεται στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κίνας.

Πράγματι, στις 4 Ιουνίου 2007, κατά την επέτειο της εξέγερσης στην πλατεία Τιεν Αν Μεν, μόνο μία μικρή διαφημιστική καταχώρηση με τίτλο "Τιμή στις μητέρες των θυμάτων της 4ης Ιουνίου" επετράπη να δημοσιευτεί σε μία εφημερίδα στη νοτιοδυτική Κίνα. Ο υπάλληλος που ενέκρινε την καταχώρηση δεν είχε ακούσει ποτέ για το γεγονός και πίστευσε ότι αναφέρεται σε ατύχημα σε ορυχείο.[25]

Κατηγορίες για λογοκρισία ακούστηκαν και με αφορμή τις κατηγορίες διαφθοράς στην κατασκευή των σχολείων που καταστράφηκαν από τον σεισμό στην επαρχία Σιτσουάν το Μάιο του 2008,[26] αν και αρχικά η κυβέρνηση είχε επαινεθεί για την ελυθερία στην μετάδοση των πληροφοριών σχετικά με το σεισμό αυτό.[27]

Σημειώσεις

  1. McDonald, Joe (13 Αυγούστου 2006). «China Bans 'Simpsons' From Prime-Time TV». The Washington Post. 
  2. Richardson, Tim (2 Αυγούστου 2004). «China terminates 700 sites in porn crackdown». The Register. 
  3. «China sinks Dead Man's Chest». The Guardian. 10 Ιουλίου 2006. China passes only 20 foreign films each year for cinematic viewing and does not have a film rating system. 
  4. «Information on China». A Briggs. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2007. Individuals believed to be engaged in religious proselytism or in conduct Chinese officials consider immoral or inappropriate have been detained and expelled 
  5. Robertson, Laura (4 Απριλίου 2007). «China Puts Bibles in Hotel Rooms for the Olympics». CBN News. 
  6. Lim, Louisa (6 Φεβρουαρίου 2007). «Ban Thwarts 'Year of the Pig' Ads in China». National Public Radio. 
  7. «French website blocked for warning of risks of investing in China». Reporters Without Borders. 30 Μαρτίου 2007. 
  8. Zittrain, Jonathan; Edelman, Benjamin. «Empirical Analysis of Internet Filtering in China». Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2007. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  9. «China». Reporters Without Borders. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2007. 
  10. Eκλεισαν χιλιάδες internet καφέ - διαδικτυακή λογοκρισία στην κίνα Πηγή: ert.gr Συντάκτης: Μαριλού Τζεμπελίκου (αναδημοσίευση)
  11. Την πρόσβαση ξένων ΜΜΕ στο Διαδίκτυο θα λογοκρίνει η Κίνα κατά τη διάρκεια των Αγώνων
  12. ΔΟΕ και Κίνα συμφώνησαν στην άρση των περιορισμών στο Ίντερνετ
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Vassileva, Ralitsa (14 Μαρτίου 2008). «China's media crackdown» (video). CNN. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2008. 
  14. Vause, John (2008-04-09). «San Francisco Torch Relay Broadcast». CNN. 
  15. «News black-out on death of former top leader Zhao Ziyang». Reporters without Borders. 28 Ιανουαρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2008. 
  16. «Haile Gebrselassie pulls out of Beijing marathon». Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2008. News of the development is struggling to reach audiences in China, where transmissions of BBC World were mysteriously suspended when the station relayed the story. 
  17. 17,0 17,1 17,2 Kahn, Joseph (1 Σεπτεμβρίου 2006). «Where's Mao? Chinese Revise History Books». The New York Times.  Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " textbooks " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  18. «China's Loyal Youth». New York Times. 13 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2008. Textbooks headed for a Japanese school in China were seized by customs officials who objected to the way maps in the books depicted the Chinese mainland and rival Taiwan, an official said Tuesday. The maps showed the mainland and the island in different colors, said Foreign Ministry spokesman Liu Jianchao, indicating that Beijing was concerned this might make Taiwan seem like a separate country. 
  19. Grauwels, Stephan (2005-06-28). «Beijing Seizes Japan Textbooks for Content». The Associated Press. 
  20. 袁伟时 (11 Ιανουαρίου 2006). «现代化与历史教科书» (στα Chinese). CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  21. «History Textbooks in China». EastSouthWestNorth. 
  22. Pan, Philip P. (25 Ιανουαρίου 2006). «Leading Publication Shut Down In China». The Washington Post. 
  23. «China university sacks dean after blog rant». Reuters. 19 Μαρτίου 2007. 
  24. «The Tank Man» (video). The Struggle to Control Information. PBS. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2007. 
  25. «Young clerk let Tiananmen ad slip past censors: paper». Reuters. 6 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2007. 
  26. "Beijing can't muzzle outrage over deadly collapsed schools", Globe & Mail, June 17, 2008
  27. "China's Government Praised for Easing Media Restrictions", Bureau of International Information Programs, May 20, 2008