Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουαλίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουαλίας
Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουαλίας
Ίδρυση1907, πριν 117 έτη (1907)
ΤοποθεσίαΟυαλία, Αμπερίστουϊδ
Συντεταγμένες52°24′52″N 4°4′8″W / 52.41444°N 4.06889°W / 52.41444; -4.06889
Συλλογή
Μέγεθος6,5 εκατομμύρια τεκμήρια
Άλλες πληροφορίες
Προϋπολογισμός£9.89 million (2020-21)[1]
ΔιευθυντήςPedr ap Llwyd
Ιστότοποςwww.library.wales

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουαλίας (Ουαλικά: Llyfrgell Genedlaethol Cymru) ιδρύθηκε το 1907. Βρίσκεται σε λόφο της πόλεως Αμπερίστουϊδ στην κομητεία Ceredigion.

Η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη της Ουαλίας, διαθέτει πάνω από 6,5 εκατομμύρια βιβλία και περιοδικά. Διατηρεί μεγάλο αριθμό ουαλικών χειρογράφων, όπως το Λευκό Βιβλίο του Ράιντερχ (Rhydderch), το Βιβλίο της Ταλιζέν (Taliesin), το Μαύρο Βιβλίο του Κάρμαρτεν και το Βιβλίο του Αννερίν, καθώς και το μοναδικό αντίγραφο του πρώτου βιβλίου που εκτυπώθηκε στα Ουαλικά, Yn y lhyvyr hwnn (1546 ).

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Sir John Williams, ένας από τους κύριους ιδρυτές της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

Το 1873, δημιουργήθηκε μια επιτροπή για τη συλλογή των αρχείων της Ουαλίας και τη διατήρησή τους στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο Αμπερίστουϊδ (σημερινή ονομασία: Πανεπιστήμιο Αμπερίστουϊδ). Το 1905, η κυβέρνηση υποσχέθηκε έναν προϋπολογισμό για τη δημιουργία της Εθνικής Βιβλιοθήκης και του Εθνικού Μουσείου στην Ουαλία και το Συμβούλιο Προσωπικών Δεδομένων διόρισε μια επιτροπή που θα αποφάσιζε για την τοποθεσία των δύο ιδρυμάτων. Ο David Lloyd George, ο οποίος αργότερα έγινε πρωθυπουργός, υποστήριξε την προσπάθεια ίδρυσης της Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Αμπερίστουϊδ, που τελικά επιλέχθηκε ως τοποθεσία της βιβλιοθήκης μετά από μια σκληρή διαμάχη με το Κάρντιφ, εν μέρει επειδή μια συλλογή ήταν ήδη διαθέσιμη στο Middle School. Ο Sir John Williams, γιατρός και συλλέκτης βιβλίων, είχε πει ότι θα παρουσίαζε τη συλλογή του - ειδικά τη συλλογή χειρογράφων του Peniarth [2]) στη βιβλιοθήκη εάν ιδρυθεί στο Αμπερίστουϊδ. Τελικά δώρισε 20.000 λίρες για την κατασκευή και την ίδρυση της βιβλιοθήκης. Τελικά το Κάρντιφ επιλέχθηκε ως τοποθεσία του Εθνικού Μουσείου της Ουαλίας. Τα κεφάλαια της Εθνικής Βιβλιοθήκης και του Εθνικού Μουσείου προέρχονταν από συνεισφορές των εργατικών τάξεων, κάτι που ήταν ασυνήθιστο για την ίδρυση αυτών των ιδρυμάτων. Σε προκαταρκτικό σημείωμα του (Κατάλογου συνδρομητών του Ταμείου Δόμησης, 1924), ο πρώτος βιβλιοθηκονόμος, John Ballinger, υπολόγισε ότι υπήρχαν σχεδόν 110.000 συντελεστές. Η βιβλιοθήκη και το μουσείο ιδρύθηκαν σύμφωνα με τον Βασιλικό διάταγμα της 19ης Μαρτίου 1907. Το διάταγμα όριζε ότι εάν η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουαλίας απομακρυνόταν από το Αμπερίστουϊδ, τα αρχεία που δώρισε ο Sir John Williams θα γίνονταν ιδιοκτησία του Πανεπιστημιακού κολλεγίου. Ένα νέο βασιλικό διάταγμα εκδόθηκε το 2006.

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουαλίας έχει λάβει το προνόμιο της νόμιμης κατάθεσης βάσει του νόμου περί πνευματικών δικαιωμάτων του 1911. Ωστόσο, η Βιβλιοθήκη μπορούσε να διεκδικήσει μόνο υλικό που θεωρείται ότι έχει ουαλικό και κελτικό ενδιαφέρον χωρίς περιορισμούς στις ακριβές ή περιορισμένες εκδόσεις. το 1987 αυτός ο τελευταίος περιορισμός καταργήθηκε ώστε τα δικαιώματα της νόμιμης κατάθεσης της Εθνικής βιβλιοθήκης της Ουαλίας να είναι ίσα με αυτά της Βιβλιοθήκης Bodleian, της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου του Cambridge, της Βιβλιοθήκης του Κολεγίου Τρίνιτι και της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Σκωτίας.

Η πρώτη χρήση της ταξινόμησης της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου από μια βιβλιοθήκη στη Μεγάλη Βρετανία ήταν με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουαλίας το 1913.

Κτίριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Βόρειο Αναγνωστήριο

Στις 15 Ιουλίου 1911, ο βασιλιάς Γεώργιος Ε και η βασίλισσα Μαρία έθεσαν το θεμέλιο λίθο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ουαλίας. [3] Σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Sidney Greenslade, ο οποίος κέρδισε τον διαγωνισμό σχεδιασμού κτιρίων το 1909, το Grogythan Building, [4] έξω από το Penglais Hill, είχε ολοκληρωθεί τον Αύγουστο του 1915, αλλά το έργο της μεταφοράς των συλλογών ολοκληρώθηκε μόλις την 1η Μαρτίου 1916. Ημέρα του Αγίου Δαβίδ. Το κεντρικό τετράγωνο, ή το κεντρικό κτίριο, προστέθηκε από τον Charles Holden σε μια τροποποιημένη έκδοση του σχεδίου του Greenslade. Ολοκληρώθηκε το 1937 και είναι διατηρητέο κτίριο βαθμού II *. [3][5] Οι χώροι (εξωραϊσμός) της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ουαλίας περιλαμβάνονται επίσης στην κατηγορία ΙΙ και θεωρούνται σημαντικό μέρος του ιστορικού τοπίου της Ουαλίας [6]. Το τοπίο παίζει βασικό ρόλο στο συνολικό αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του κτιρίου της βιβλιοθήκης.

Η βιβλιοθήκη είναι επικαλυμμένη με πέτρα Πόρτλαντ στους επάνω ορόφους που έρχεται σε αντίθεση με τον γρανίτη Cornish στο κάτω μέρος. Αναγκαίες εργασίες αποκατάστασης πραγματοποιήθηκαν το 1969 και το 1983 λόγω των επιπτώσεων των καιρικών συνθηκών στο Portland Stone.[7] Τα τελευταία χρόνια, έγιναν πολλές αλλαγές στο μπροστινό μέρος του κτιρίου.

Το Μεγάλο Βόρειο Αναγνωστήριο, με τα έντυπα βιβλία, έχει "τις αναλογίες ενός γοτθικού καθεδρικού ναού", με μήκος 175 πόδια, πλάτος 47 πόδια και ύψος 33 πόδια. Υπάρχουν γκαλερί σε τρία επίπεδα πάνω από το έδαφος. Η δυνατότητα εγκατάστασης ημιώροφου για καλύτερη χρήση του χώρου εξετάστηκε δύο φορές. Το Νότιο Αναγνωστήριο παρέχει την δυνατότητα στους χρηστές να συμβουλευτούν τα αρχεία, (χειρόγραφα, χάρτες και άλλο έντυπο υλικό). Το αρχικό όνομα της αίθουσας είναι χαραγμένο πάνω από την είσοδο, " Αίθουσα εντύπων και καρτών ". Πάνω, στον δεύτερο όροφο της νότιας πτέρυγας βρίσκεται η Πινακοθήκη Gregynog όπου προσωρινές και μόνιμες εκθέσεις παρουσιάζουν τους θησαυρούς των συλλογών της Βιβλιοθήκης.[7]

Μια εξαώροφη βιβλιοθήκη, που ολοκληρώθηκε το 1931, κτίστηκε για να αυξήσει τον αποθηκευτικό χώρο για την ταχέως αναπτυσσόμενη συλλογή βιβλίων. [3] Μια δεύτερη βιβλιοθήκη άνοιξε επίσημα τον Μάρτιο του 1982. [3] Το 1996, ένα τρίτο κτίριο άνοιξε, διπλασιάζοντας έτσι τη χωρητικότητα της βιβλιοθήκης. [3] Η δεύτερη φάση του κτιρίου κατασκευάστηκε από τον T. Alun Evans (Aberystwyth) Ltd.

Στις 26 Απριλίου 2013 μία πυρκαγιά κατέστρεψε μέρος της οροφής στο σημείο που βρίσκονταν τα γραφεία του κτιρίου.[8][9] ] Η αποκατάσταση των ζημιών επικουρήθηκε με κρατική επιδότηση ύψους 625.000 λιρών. [10]

Η σήραγγα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η είσοδος της σήραγγας

Κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, πολλά από τα πιο πολύτιμα έργα τέχνης και χειρόγραφα της Βρετανίας διαφυλάχθηκαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουαλίας, η οποία παρείχε καταφύγιο στους θησαυρούς από τους βομβαρδισμούς του εχθρού.[11][12] Ανατέθηκε στον αρχιτέκτονα Τσαρλς Χόλντεν να σχεδιάσει μία σήραγγα για τη διαφύλαξη των πολυτίμων αρχείων στο βράχο που βρίσκεται κοντά στο κεντρικό κτίριο, με το Βρετανικό Μουσείο μοιραστήκαν τα έξοδα που προέκυψαν. Η θέρμανση και ο εξαερισμός της σήραγγας διασφάλιζαν την διατήρηση στα υλικά γραφής: πάπυρος, περγαμηνή, χαρτί κατά τη χρήση της από τις 18 Ιουλίου 1940 έως τις 23 Μαΐου 1945. Εκτός από μια μεγάλη αποστολή του Βρετανικού Μουσείου, που ζύγιζε πάνω από εκατό τόνους ,[13] η βιβλιοθήκη έλαβε σαράντα έξι κουτιά με χειρόγραφα και έντυπα βιβλία από το Κολέγιο Corpus Christi, Cambridge και πάνω από χίλιες εικόνες, ογδόντα δύο κουτιά βιβλίων και είκοσι υπάλληλοι της Εθνικής Πινακοθήκης.[11] Η βιβλιοθήκη είχε λάβει επίσης αναντικατάστατα αντικείμενα από άλλα αναγνωρισμένα ιδρύματα όπως το Μουσείο Ashmolean, την Οξφόρδη, το Κολέγιο Dulwich και τη Βασιλική Εταιρεία.[14]

Διακεκριμένοι μελετητές από το Βρετανικό Μουσείο συνόδευσαν τις συλλογές στο Αμπερίστουϊδ.[11] Ο Γενικός Διευθυντής τους ήταν ο αναπληρωτής θεματοφύλακας των τυπωμένων βιβλίων, Βίκτορ Σόλντερερ, ο οποίος απάντησε σε μία επιστολή του διευθυντή, Σερ Τζον Φόρσντικε, επιμένοντας ότι αυτός και οι συνάδελφοί του θα συνεχίσουν να κοιμούνται στη βιβλιοθήκη, ώστε να ελέγχεται η σήραγγα τη νύχτα για να βεβαιωθούν ότι ο εξαερισμός λειτουργεί σωστά.[13] Ο Scholderer, ειδικός στα αρχέτυπα, δημιούργησε έναν κατάλογο αρχετύπων στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουαλίας για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του για την φιλοξενία που τους προσέφερε η βιβλιοθήκη.[11] Ομοίως, ο Arthur E. Popham, Επιμελητής Εκτυπώσεων και Σχεδίων, αφιέρωσε Τα Σχέδια του Λεονάρντο ντα Βίντσι "Στον Βιβλιοθηκονόμο και στο Προσωπικό της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ουαλίας".[11][14] Αρκετά άλλα ιδρύματα δώρισαν χρήματα στη Βιβλιοθήκη ως έκφραση ευγνωμοσύνης [14] και ο κ. David Sassoon, του Λονδίνου, παρουσίασε δύο έργα του Κικέρωνα που τυπώθηκαν στη Βενετία τον 15ο αιώνα .

Τα αντικείμενα που πέρασαν τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο με τη φροντίδα της Εθνικής Βιβλιοθήκης περιλαμβάνουν τη Μάγκνα Κάρτα, [12] [12]σχέδια του Λεονάρντο ντα Βίντσι, πίνακες των Ρέμπραντ, Ρούμπενς και Ντιέγο Βελάθκεθ από το κολέγιο Dulwich, [11] γράμματα των βασιλιάδων και βασίλισσες της Αγγλίας,[12] και αυτόγραφα που ανήκουν στον Γουίλιαμ Σαίξπηρ. [12]

Βιβλιοθηκονόμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συλλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

το χειρόγραφο Hengwrt

Οι συλλογές της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ουαλίας περιλαμβάνουν πάνω από 6,5 εκατομμύρια έντυπους τόμους,[18] συμπεριλαμβανομένου του πρώτου βιβλίου που τυπώθηκε στα Ουαλικά, Yny lhyvyr hwnn (1546). [19] Εκτός από τις συλλογές τυπωμένων βιβλίων, υπάρχουν περίπου 25.000 χειρόγραφα.[20] Οι αρχειακές συλλογές της βιβλιοθήκης περιλαμβάνουν τα Ουαλικά Πολιτικά Αρχεία [21] και τα Εθνικά Αρχεία Οθόνης και ήχου της Ουαλίας. [22] Στη βιβλιοθήκη υπάρχουν επίσης χάρτες, φωτογραφίες, πίνακες, τοπογραφικά και χαρακτικά τοπία, [41] περιοδικά και εφημερίδες.[23][24] Το 2010, η συλλογή χειρογράφων Peniarth και The Life Story του David Lloyd George ήταν μεταξύ των πρώτων δέκα καταχωρίσεων στο βρετανικό κατάλογο "Μνήμη του Κόσμου" της UNESCO [25]

Η ανάπτυξη της συλλογής επικεντρώνεται σε αρχεία που αφορούν τους κατοίκους της Ουαλίας, στην ουαλική γλώσσα και πόρους για κελτικές σπουδές, [26], ωστόσο υλικό από άλλες πήγες συλλέγεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς για την λογοτεχνική και επιστημονική έρευνα. Με τη νόμιμη κατάθεση, η Εθνική Βιβλιοθήκη έχει το δικαίωμα να ζητήσει ένα αντίγραφο για κάθε έργο που δημοσιεύεται στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία.[27][28][29] Αυτό επέτρεψε στη βιβλιοθήκη να συλλέξει σύγχρονα βιβλία στα Ουαλικά, Ιρλανδικά και Γαελικά για την κελτική συλλογή της. Η απόκτηση υλικού με νόμιμη κατάθεση συμπληρώθηκε με αγορές, διεθνείς ανταλλαγές, δωρεές και κληροδοτήματα. [30]

Η κελτική συλλογή περιλαμβάνει έργα και στις έξι κελτικές γλώσσες. Δημιουργήθηκε μία αντιπροσωπευτική συλλογή βιβλίων στα γαελικά της Σκωτίας, κυρίως μέσω της αγοράς προηγούμενων εκδόσεων, με γνώμονα τις πρότυπες βιβλιογραφίες και, για βιβλία που εκδόθηκαν μετά το 1911, με νόμιμη κατάθεση. Η ιρλανδική λογοτεχνία, η οποία είναι πολύ πιο διευρυμένη, συλλέχθηκε μέσω ενός παρόμοιου συνδυασμού αγοράς και κατάθεσης. Ωστόσο, πολλές συλλογές που αγοράστηκαν ή δωρίστηκαν στη Βιβλιοθήκη περιέχουν σπάνια ιρλανδικά βιβλία. Η βιβλιοθήκη του Dr E. C. Quiggin, η οποία παραλήφθηκε το 1921, περιείχε μια σημαντική ιρλανδική συλλογή και βρετονικά βιβλία. Άλλα βρετονικά βιβλία αγοραστήκαν από τις βιβλιοθήκες των Sir Edward Anwyl, Thomas Powel, Dr Thomas Gwynn Jones, Dr Paul Diverres και Llywarch Reynolds. Οι συλλογές βιβλίων που τυπώθηκαν στα Κορνουαλικά και στα Μανξ περιλαμβάνουν ουσιαστικά ό, τι δημοσιεύθηκε σε αυτές τις γλώσσες, και κάποια αντίγραφα.

Ο διαδικτυακός κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης είναι διαθέσιμος για αναζήτηση αρχείων. Οι συλλογές της Βιβλιοθήκης μπορούν επίσης να αναζητηθούν στους καταλόγους της Ευρωπαϊκής Βιβλιοθήκης [31] και του Copac [32]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Cemlyn Davies (2021-01-30). «National Library of Wales: Ministers accused of 'lack of political will'». BBC. https://www.bbc.co.uk/news/uk-wales-55859950. Ανακτήθηκε στις 2021-01-30. 
  2. «The Peniarth Manuscripts». www.library.wales. The National Library of Wales. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2021. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Griffiths, Rhidian (2007). Y ddinas ar y bryn : Llyfrgell Genedlaethol Cymru trwy luniau = The city on the hill : The National Library of Wales in pictures. Aberystwyth: Llyfrgell Genedlaethol Cymru / The National Library of Wales. ISBN 9781862250598. 
  4. Wmffre, Iwan, 'National Library', The Place-Names of Cardiganshire, Vol. III, pp. 980–981 (BRA British Series 379 (III), 2004, (ISBN 1-84171-665-0))
  5. «National Library of Wales, Penglais Road, Penglais, Aberystwyth Date Listed: 21 July 1961 Cadw Building ID: 10417». British Listed Buildings. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2016. 
  6. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 31 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2021. 
  7. 7,0 7,1 Huws, Daniel (1994). The National Library of Wales: A history of the building. Aberystwyth: The National Library of Wales. ISBN 0907158676. 
  8. «National Library of Wales fire investigation to begin». Mid Wales: BBC News. 27 Απριλίου 2013. 
  9. «Fire at National Library of Wales, Aberystwyth». BBC News. 26 Απριλίου 2013. 
  10. 10,0 10,1 «NLW Board Minutes» (PDF). 27 Σεπτεμβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Μαρτίου 2016. 
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 Jenkins, David (2002). A refuge in peace and war : the National Library of Wales to 1952. Aberystwyth: National Library of Wales. σελίδες xi, 60–65, 93, 96, 99–101, 129, 168, 174, 266–269. ISBN 1862250340. 
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 «Da Vinci art put in cave in WWII». BBC. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2015. 
  13. 13,0 13,1 «Letter relating to evacuation of the British Museum's collections during the Second World War». The British Museum. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2015. 
  14. 14,0 14,1 14,2 Davies, William Ll. (1945). «War-time evacuation to the National Library of Wales». Transactions of the Honourable Society of Cymmrodorion [Trafodion Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion]: 171–178. http://cylchgronaucymru.llgc.org.uk/browse/viewpage/llgc-id:1386666/llgc-id:1412891/llgc-id:1413072/getText. Ανακτήθηκε στις 2015-06-26. 
  15. 'New National Librarian'University of Aberystwyth Newsletter – 25 February 2013
  16. «The National Library of Wales appoints Chief Executive and Librarian». The National Library of Wales. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2015. 
  17. «Appointment of a New Chief Executive and Librarian». www.library.wales. The National Library of Wales. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2019. 
  18. «Knowledge for all: NLW strategy 2014 – 2017» (PDF). National Library of Wales. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2015. 
  19. «The first printed Welsh book: Yny lhyvyr hwnn (1546)». NLW official website. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2013. 
  20. «Manuscripts». National Library of Wales. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2015. 
  21. «The Welsh Political Archive». NLW official website. 
  22. «National Screen and Sound Archive of Wales». National Library of Wales. 
  23. «Welsh Newspapers Online». NLW official website. 
  24. «List of the newspapers that have been identified for digitisation». NLW official website. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2013. 
  25. «UK National Commission for UNESCO - 2010 UK Memory of the World Register». web.archive.org. 23 Ιουλίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021. CS1 maint: Unfit url (link)
  26. «Collections Development Policy» (PDF). National Library of Wales. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2015. 
  27. «Introduction to legal deposit». NLW official website. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2015. 
  28. «Legal Deposit». Trinity College Dublin. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2015. 
  29. «The Agency for the Legal Deposit Libraries». Agency for the Legal Deposit Libraries. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2015. 
  30. Internet Archive (1998). A nation and its books : a history of the book in Wales. [Aberystwyth] : National Library of Wales in association with Aberystwyth Centre for the Book. ISBN 978-1-86225-009-3. 
  31. «The European Library - Connecting knowledge». www.theeuropeanlibrary.org. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2021. 
  32. «About Discover | Jisc Library Hub Discover». discover.libraryhub.jisc.ac.uk. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2021.