Δυτικό Σχέδιο
| Δυτικό Σχέδιο | |||
|---|---|---|---|
| Μέρος του Αγγλο-ισπανικού πολέμου (1654–60) | |||
 Όλιβερ Κρόμγουελ. Το Σχέδιο ήταν μέρος ενός φιλόδοξου σχεδίου για την εκδίωξη της Ισπανίας από την Αμερική. | |||
| Χρονολογία | 19–27 Μαΐου 1655 | ||
| Τόπος | Ισπανικές Δυτικές Ινδίες | ||
| Έκβαση | Μη τελεσίδικη | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| |||
| Δυνάμεις | |||
| |||
| Απολογισμός | |||
| |||
Το Δυτικό Σχέδιο (αγγλ.: Western Design) ήταν αγγλική εκστρατεία εναντίον των Ισπανικών Δυτικών Ινδιών κατά τη διάρκεια του Αγγλο-ισπανικού πολέμου 1654–1660.
Ως μέρος ενός φιλόδοξου σχεδίου του Όλιβερ Κρόμγουελ για τον τερματισμό της ισπανικής κυριαρχίας στην Αμερική, η δύναμη είχε έλλειψη προμηθειών και ήταν κακώς εκπαιδευμένη. Η ηγεσία μοιράστηκε μεταξύ του Ρόμπερτ Βέναμπλς, διοικητή των χερσαίων δυνάμεων, και του Ναυάρχου Γουίλιαμ Πεν. Η σχέση μεταξύ των δύο γρήγορα διαλύθηκε και έβλεπαν ο ένας τον άλλον με δυσπιστία και καχυποψία. Η επίθεση στην Ισπανιόλα ήταν μια αποτυχία, αλλά οι Άγγλοι στη συνέχεια κατέλαβαν την Τζαμάικα και την διεκδίκησαν για την Αγγλική Κοινοπολιτεία.
Υπόβαθρο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σκοπός της αποστολής ήταν η επίθεση στις Ισπανικές Δυτικές Ινδίες και η εξασφάλιση μιας μόνιμης βάσης στην Καραϊβική, επιτρέποντας στα αγγλικά πλοία να απειλήσουν τις εμπορικές οδούς μεταξύ της Ισπανικής Αμερικής και της ηπειρωτικής Ευρώπης. Το 1630, ο ίδιος στόχος οδήγησε στην ίδρυση της Εταιρείας του Νησιού Πρόβιντενς, μιας πουριτανικής αποικίας στα ανοικτά των ακτών της Νικαράγουας, η οποία εγκαταλείφθηκε το 1641. [1]
Συζητήθηκε για πρώτη φορά από το Συμβούλιο της Επικρατείας τον Ιούνιο του 1654 και το «Σχέδιο» χρησιμοποίησε σημαντική συμβολή από τον Τόμας Γκέιτζ, έναν πρώην ιεραπόστολο που θεωρούνταν ειδικός στην περιοχή. Ισχυρίστηκε ότι οι ισπανικές αποικίες της Ισπανιόλα και της Κούβας ήταν αδύναμα αμυνόμενες και μπορούσαν εύκολα να καταληφθούν από μια αποφασιστική δύναμη, μια συμβουλή που αποδείχθηκε λανθασμένη. [2]
Το έργο καθοδηγήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Όλιβερ Κρόμγουελ, ο οποίος είχε εμπλακεί στην αποικία του Πρόβιντενς. Στις διαπραγματεύσεις που τερμάτισαν τον Πρώτο Αγγλο-ολλανδικό Πόλεμο του 1652–1654, πρότεινε μια ένωση μεταξύ της Προτεσταντικής Ολλανδικής Δημοκρατίας και της Κοινοπολιτείας της Αγγλίας. Ο συνδυασμός των δύο ισχυρότερων ευρωπαϊκών ναυτικών δυνάμεων θα τους επέτρεπε να ελέγχουν το εμπόριο και να υπαγορεύουν τους όρους στις καθολικές μοναρχίες της Γαλλίας και της Ισπανίας. Το Δυτικό Σχέδιο θα ξεκινούσε αυτή τη διαδικασία εκτοπίζοντας την Ισπανία από την Αμερική. Οι Ολλανδοί αρνήθηκαν, αλλά ο Κρόμγουελ προχώρησε, πεπεισμένος ότι η «Πρόβιντενς» ήταν με το μέρος του, μια πεποίθηση που σήμαινε ότι η επακόλουθη αποτυχία της τον επηρέασε έντονα. [3]
Μια επιτροπή υπό τον κουνιάδο του Κρόμγουελ, Τζον Ντέσμπορο, επέβλεπε τον εφοδιασμό. Με το τέλος του ολλανδικού πολέμου, ο Νέος Στρατός μειωνόταν και η αποστολή παρείχε την ευκαιρία να απασχοληθούν πλεονάζοντα στρατεύματα. Ωστόσο, σχετικά λίγοι ήταν πρόθυμοι να υπηρετήσουν σε μια περιοχή διαβόητη για ασθένειες και νοσήματα. Από τους 2.500 στρατιώτες που απέπλευσαν από την Αγγλία, η πλειοψηφία ήταν ανεκπαίδευτοι νεοσύλλεκτοι. Ηγούνταν από τον Ρόμπερτ Βέναμπλς, έναν βετεράνο των Πολέμων των Τριών Βασιλείων, ο οποίος επέστρεψε πρόσφατα από τέσσερα χρόνια συχνά βάναυσων εκστρατειών στην Ιρλανδία. Αν και ο Κρόμγουελ τον αντιμετώπισε θετικά, τα παράπονά του για την κακή κατάσταση αυτών των στρατευμάτων αγνοήθηκαν. [2]
Ο Βέναμπλς μοιραζόταν τη διοίκηση με τον Ναύαρχο Γουίλιαμ Πεν, ο οποίος διέθετε στόλο δεκαοκτώ πολεμικών πλοίων και είκοσι μεταγωγικών πλοίων. Ήταν κι αυτός έμπειρος και ικανός αξιωματικός, αλλά η κοινή διοίκηση είχε ως αποτέλεσμα τριβές και αμοιβαία εχθρότητα μεταξύ των δύο ανδρών. Συνοδεύονταν από τον Ντάνιελ Σιρλ, Κυβερνήτη των Μπαρμπάντος, και δύο πολιτικούς επιτρόπους, τον Έντουαρντ Γουίνσλοου, πρώην Κυβερνήτη της Αποικίας Πλύμουθ, και τον Γκρέγκορι Μπάτλερ, οι οποίοι επρόκειτο να επιβλέπουν τον αποικισμό των κατακτημένων εδαφών. [2]
Εκστρατεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο στόλος αναχώρησε από το Πόρτσμουθ στα τέλη Δεκεμβρίου 1654 και έφτασε στα Μπαρμπάντος ένα μήνα αργότερα. Συγκεντρώθηκαν μεταξύ τριών και τεσσάρων χιλιάδων επιπλέον στρατιωτών από εθελοντές μεταξύ των συμβασιούχων υπηρετών και των ελεύθερων πολιτών στις αποικίες των Μπαρμπάντος, του Μοντσεράτ, του Νέβις και του Αγίου Χριστόφορου, για να αυξηθεί ο αριθμός των πέντε αρχικών συνταγμάτων σε 1.000 άνδρες το καθένα και να σχηματιστεί ένα 6ο σύνταγμα. Ο αριθμός των στρατευμάτων φαινόταν εντυπωσιακός, αλλά ήταν ανεκπαίδευτοι και άσχημα πειθαρχημένοι. Επιπλέον, οι προμήθειες λιγόστευαν και οι συνδιοικητές Πεν και Βέναμπλς διαφωνούσαν μεταξύ τους. Το ηθικό των στρατιωτών μειώθηκε ακόμη περισσότερο όταν οι πολιτικοί επίτροποι δεσμεύτηκαν ότι δεν θα λεηλατούσαν τις ισπανικές αποικίες στις οποίες επρόκειτο να επιτεθούν, αλλά μάλλον θα τις διατηρούσαν άθικτες για τον μεταγενέστερο αγγλικό αποικισμό.
Μια επίθεση στον κύριο στόχο της Ισπανιόλα, του νησιού που τώρα κατέχει την Αϊτή και τη Δομινικανή Δημοκρατία, αποκρούστηκε τον Απρίλιο του 1655, με τους Άγγλους να υφίστανται βαριές απώλειες από ασθένειες. Τον Μάιο, κατέλαβαν το ασθενώς αμυνόμενο νησί της Τζαμάικα, αλλά συνολικά η αποστολή απέτυχε να επιτύχει τους στόχους της.
Συνέπεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Βέναμπλς και Πεν επέστρεψαν έσπευσαν στην Αγγλία με ξεχωριστά πλοία, ελπίζοντας να κατηγορήσουν ο ένας τον άλλον για την αποτυχία. Κατηγορήθηκαν για λιποταξία και απολύθηκαν από τον στρατό. Αν και ο Πεν επέστρεψε στο ναυτικό μετά την Παλινόρθωση των Στιούαρτ το 1660, αυτό έβαλε τέλος στην καριέρα του Βέναμπλς.
Αν και ο εξόριστος Κάρολος Β΄ είχε συμφωνήσει στη Συνθήκη των Βρυξελλών του 1656 να επιστρέψει οποιαδήποτε εδάφη είχε κατασχέσει από την Ισπανία, μετά την Παλινόρθωση του 1660 δεν τήρησε αυτή την υπόσχεση και το νησί παρέμεινε κτήση του στέμματος. Για την Αγγλία, η Τζαμάικα επρόκειτο να είναι το «μαχαίρι που καρφώθηκε στην καρδιά της Ισπανικής Αυτοκρατορίας», αν και στην πραγματικότητα ήταν μια κτήση μικρής οικονομικής αξίας τότε. Παρά τις αρκετές προσπάθειες των Ισπανών να ανακαταλάβουν την Τζαμάικα, παραχώρησαν επίσημα το νησί το 1670 και παρέμεινε σε βρετανικά χέρια για πάνω από 300 χρόνια μέχρι που απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1962.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Kupperman 2007.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Plant "The Western Design".
- ↑ Pestana 2005, σελ. 2.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Pestana, Carla Gardina (2005). «English Character and the Fiasco of the Western Design». Early American Studies 3 (1): 1–31. doi:.
- Plant, David. «The Western Design 1655». BCW Project. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2020.
- Plant, David. «Biography of John Disbrowe». bcw-project.org. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2019.
- Venning, Timothy. «Cromwell's Foreign Policy and the Western Design». olivercromwell.org. Cromwell Association. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2019.