Δουλεία στην Πολωνία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η δουλεία στην Πολωνία υπήρχε στο έδαφος του Βασιλείου της Πολωνίας κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας της δυναστείας των Πιαστ τον Μεσαίωνα.[1] Συνέχισε να υπάρχει με διάφορες μορφές μέχρι τα τέλη του 14ου αιώνα, όταν αντικαταστάθηκε από τον θεσμό της δουλοπαροικίας, που συχνά θεωρείται μια μορφή τροποποιημένης δουλείας.

Ορολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πολωνική λογοτεχνία αναφέρεται σε αυτή την ομάδα ανθρώπων ως «μη ελεύθερους ανθρώπους» (πολωνικά: ludzie niewolni‎‎, λατινικά: servi, ancillae, familia‎‎) παρά ως σκλάβους (niewolnicy).[1]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο θεσμός της δουλείας όπως ασκούνταν στα πολωνικά εδάφη κατά τον Πρώιμο Μεσαίωνα έπαιξε μικρότερο (αν εξακολουθεί να είναι σημαντικός) οικονομικό ή πολιτιστικό ρόλο από ότι σε άλλα κράτη, όπως η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, όπου η δουλεία έπαιξε κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση της οικονομίας ζωντανή.[2] Υπήρχε στην επικράτεια του Βασιλείου της Πολωνίας κατά την εποχή της δυναστείας των Πιαστ.[1] Μάλιστα, ο αριθμός των σκλάβων αυξήθηκε σημαντικά με την ίδρυση του πολωνικού κράτους, καθώς οι περισσότεροι από τους σκλάβους ανήκαν στον βασιλιά.[3]

Σύμφωνα με τον Σάμιουελ Αουγκούστους Μίτσελ, οι μη ελεύθεροι άνθρωποι χειραφετήθηκαν στην Πολωνία το 1347 σύμφωνα με το Καταστατικό του Καζίμιρ του Μέγα που εκδόθηκε στη Βισλίτσα,[4] αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποια μορφή δουλείας, στην πράξη και στο νόμο, συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι την τέλη του 14ου αιώνα.[5] Καθ΄ όλη τη διάρκεια της εναπομείνασας ιστορίας της φεουδαρχικής Πολωνίας, ιδιαίτερα στην Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία, μεγάλο μέρος της αγροτιάς υπόκεινταν σε δουλοπαροικία, η οποία συχνά παρομοιαζόταν με σκλαβιά.[6] Η δουλοπαροικία καταργήθηκε στην Πολωνία τον 19ο αιώνα κατά την εποχή των διαμελισμών της Πολωνίας.

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σκλάβοι προέρχονταν κυρίως από τις τάξεις των αιχμαλώτων πολέμου και αντιμετωπίζονταν ως ένα εμπόρευμα που προοριζόταν κυρίως για το μεγαλύτερο σκλαβοπάζαρο της εποχής του: την Πράγα. Αργότερα, μεταξύ του 11ου και του 12ου αιώνα, τα λύτρα διαδόθηκαν λόγω της αποδοχής του Χριστιανισμού, αλλά κάλυπταν κυρίως κρατούμενους εξέχουσας θέσης. Μερικοί άνθρωποι μπορούσαν επίσης να γίνουν σκλάβοι λόγω της αδυναμίας τους να εξοφλήσουν τα χρέη τους, και περιστασιακά χρησιμοποιήθηκε η υποδούλωση αντί για θανατική ποινή. Τα παιδιά των μη ελεύθερων θα ανήκαν επίσης σε αυτή την τάξη. Ανήκαν στον βασιλιά ή στους ιππότες. Οι μη ελεύθεροι που ανήκαν στον βασιλιά ήταν οργανωμένοι σε μονάδες δεκάδων και εκατοντάδων.[1] Εκείνοι που δεν ανήκαν στον μονάρχη ήταν από τους λίγους στο Βασίλειο της Πολωνίας που δεν μπορούσαν να βασιστούν στη βασιλική δικαιοσύνη.

Οι μη ελεύθεροι είχαν περιορισμένο δικαίωμα να μετεγκατασταθούν και μπορούσαν να κατέχουν περιουσίες. Με την πάροδο του χρόνου, ο αριθμός τους μειώθηκε, εν μέρει λόγω κάποιων διαφυγών και επίσης επειδή οι ιδιοκτήτες τους θεωρούσαν πιο κερδοφόρο να τους χρησιμοποιούν ως αγρότες (πολωνικά: czeladź‎‎, λατινικά: servi casati‎‎) παρά ως υπηρέτες.[1]

Σημερινή εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δουλεία είναι παράνομη στην Πολωνία. Η Πολωνία είναι μέρος της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας G6 κατά της εμπορίας ανθρώπων.[7] Ωστόσο, η σύγχρονη δουλεία εξακολουθεί να υφίσταται στην Πολωνία, όπως συμβαίνει και στον υπόλοιπο κόσμο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Σκλαβιάς, υπήρχαν 128.000 άνθρωποι που ζούσαν σε συνθήκες σύγχρονης δουλείας στην Πολωνία το 2019.[8]

Οι τύποι δουλείας που βρέθηκαν στην Πολωνία περιλαμβάνουν την καταναγκαστική εργασία, την εξαναγκαστική επαιτεία και την εξαναγκαστική εγκληματικότητα.[9][10] Τομείς της πολωνικής οικονομίας που θεωρούνται πιο ευάλωτοι στη δουλεία και σε άλλες μορφές εκμετάλλευσης περιλαμβάνουν τη γεωργία, τις κατασκευές, την επεξεργασία τροφίμων και την καθαριότητα, αν και έχουν εντοπιστεί προβλήματα και στους τομείς της βιομηχανικής παραγωγής και της εστίασης.[11] Μερικοί από τους ανθρώπους που υπόκεινταν σε καταναγκαστική εργασία στην Πολωνία ήταν από προσωρινά εργαζόμενους από τη Βόρεια Κορέα.[12][13][14] Οι κοινές τεχνικές για τη διακίνηση ανθρώπων σε δουλεία από άλλες χώρες περιλαμβάνουν ψεύτικες υποσχέσεις εργασίας, υψηλές αμοιβές ή υποτιθέμενα χρέη, βιασμό και παρακράτηση των εγγράφων του ατόμου. Ψεύτικες προσφορές εργασίας είναι συνήθως για πωλήσεις ή αγροτικές εργασίες. Πολλά θύματα εμπορίας από τη Βουλγαρία και την Ουκρανία εξαναγκάζονται σε σεξουαλική δουλεία.[15]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Tymieniecki K. – Zagadnienie niewoli w Polsce u schyłku wieków średnich ( Το ζήτημα της δουλείας στην Πολωνία στα τέλη του Μεσαίωνα), Πόζναν 1933
  • Włodzimierz Szafrański. Problem niewolnictwa w pradziejach ziem polskich (Πρόβλημα της δουλείας στην προϊστορία των πολωνικών εδαφών), „Acta Universitatis Wratislaviensis», „Antiquitas“, t. 10 (αρ. 598), σελ. 143–154, ii., 1983
  • W. Korta. Problem niewolnictwa w Polsce wczesnośredniowiecznej (Το πρόβλημα της δουλείας στην πρώιμη μεσαιωνική Πολωνία), „Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Zbiór studiów», t. II κόκκινο. SR Kuczyński, Βαρσοβία 1982

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Juliusz Bardach, Boguslaw Lesnodorski και Michal Pietrzak, Historia panstwa i prawa polskiego (Βαρσοβία: Paristwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, σελ. 40–41
  2. Juliusz Bardach, Boguslaw Lesnodorski και Michal Pietrzak, Historia panstwa i prawa polskiego (Βαρσοβία: Paristwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, σελ. 18
  3. Stefan Inglot· Jan Borkowski (1992). Historia chłopów polskich. Wydawn. Uniw. Wroc·lawskiego. σελ. 30. ISBN 978-83-229-0756-6. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2012. 
  4. Samuel Augustus Mitchell (1859). A general view of the world: comprising a physical, political, and statistical account of its grand divisions ... with their empires, kingdoms, republics, principalities, &c.: exhibiting the history of geographical science and the progress of discovery to the present time ... Illustrated by upwards of nine hundred engravings ... H. Cowperthwait & Co. σελ. 335. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2012. 
  5. Anna Klubówna (1982). Ostatni z wielkich Piastów. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza. σελ. 85. ISBN 978-83-205-3317-0. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2012. 
  6. Jerzy Lukowski (3 Αυγούστου 2010). Disorderly liberty: the political culture of the Polish–Lithuanian Commonwealth in the eighteenth century. Continuum International Publishing Group. σελ. 185. ISBN 978-1-4411-4812-4. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2012. 
  7. Hepburn, Stephanie· Simon, Rita J. (2013). Human Trafficking Around the World: Hidden in Plain Sight. New York: Columbia University Press. σελ. 328. 
  8. «Maps | Global Slavery Index». www.globalslaveryindex.org. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2022. 
  9. «2017 Trafficking in Persons Report: Poland». U.S. Department of State. Office To Monitor and Combat Trafficking in Persons. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2018. 
  10. Lasocik, Zbigniew· Rekosz-Cebula, Emilia· Wieczorek, Łukasz (Οκτωβρίου 2014). «Human Trafficking for Forced Labour in Poland – Effective prevention and Diagnostics of Mechanisms» (PDF). Council of the Baltic Sea States. ADSTRINGO Poland and Russia: Addressing Trafficking in Human Beings for Labour Exploitation through Partnership, Enhanced Diagnostics and Improved Organizational Approaches. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 17 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2018. 
  11. Lasocik, Zbigniew· Rekosz-Cebula, Emilia· Wieczorek, Łukasz (Οκτωβρίου 2014). «Human Trafficking for Forced Labour in Poland – Effective prevention and Diagnostics of Mechanisms» (PDF). Council of the Baltic Sea States. ADSTRINGO Poland and Russia: Addressing Trafficking in Human Beings for Labour Exploitation through Partnership, Enhanced Diagnostics and Improved Organizational Approaches. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 17 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2018. 
  12. Weis, Sebastian; Freundt (27 February 2017). «Cash for Kim: North Korean Forced Laborers in Poland». VICE. https://www.vice.com/en_id/article/ypea8j/cash-for-kim-north-korean-forced-laborers-in-poland. Ανακτήθηκε στις 13 March 2018. 
  13. «Poland : A "land of possibilities" or modern slavery in Europe». Cafébabel. March 20, 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-03-14. https://web.archive.org/web/20180314104440/http://www.cafebabel.co.uk/brussels/article/poland-a-land-of-possibilities-or-modern-slavery-in-europe.html. Ανακτήθηκε στις 13 March 2018. 
  14. Hinshaw, Drew; Ojewska, Natalia (January 26, 2018). «How Workers in Europe Earned Money for North Korea—Until Now». The Wall Street Journal. https://www.wsj.com/articles/poland-closes-door-to-cheapand-now-bannednorth-korean-laborers-1516962600. Ανακτήθηκε στις 13 March 2018. 
  15. Hepburn, Stephanie· Simon, Rita J. (2013). Human Trafficking Around the World: Hidden in Plain Sight. New York: Columbia University Press. σελ. 359.