Δουκικό Παλάτι (Ουρμπίνο)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 43°43′27.246″N 12°38′9.560″E / 43.72423500°N 12.63598889°E / 43.72423500; 12.63598889

Δουκικό Παλάτι
Palazzo Ducale‎
Χάρτης
Είδοςανάκτορο[1][2][3], μέγαρο, ανάκτορο[4] και ανάκτορο[5]
Αρχιτεκτονικήαναγεννησιακή αρχιτεκτονική
Διεύθυνσηpiazza Rinascimento, 13[2] και Piazza Rinascimento, 13[3]
Γεωγραφικές συντεταγμένες43°43′27″N 12°38′10″E
Διοικητική υπαγωγήΟυρμπίνο[1][2][3]
ΤοποθεσίαΟυρμπίνο
ΧώραΙταλία[6][2][3]
Έναρξη κατασκευής1472
ΈνοικοιGalleria Nazionale delle Marche
ΙδιοκτήτηςΙταλία[2]
ΔιαχειριστήςGalleria Nazionale delle Marche
ΑρχιτέκτοναςLuciano Laurana, Francesco di Giorgio, Maso di Bartolomeo, Francesco di Giorgio[4] και Francesco di Giorgio[5]
ΧρηματοδότηςΦεντερίκο ντα Μοντεφέλτρο[5][4]
Προστασίαιταλικό πολιτισμικό αγαθό[2][7]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Το Δουκικό Παλάτι (ιταλικά: Palazzo Ducale‎‎) είναι ένα Αναγεννησιακό κτίριο στην Ιταλική πόλη Ουρμπίνο, στο Μάρκε. Είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Ιταλίας και έχει καταχωρηθεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1998. [8]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αυλή με τις γύρω στοές.

Η κατασκευή του Δουκικού Ανακτόρου ξεκίνησε για τον δούκα Φεντερίκο Γ΄ ντα Μοντεφέλτρο γύρω στα μέσα του 15ου αι. από τον Φλωρεντινό Μάζο ντι Μπαρτολομέο. Η νέα κατασκευή περιελάμβανε το προϋπάρχον Ανάκτορο του Τζόλε. Ο συμπαγής βράχος στην πλαγιά του λόφου ήταν απόρθητος για πολιορκία, αλλά προβληματικός για τη χάραξη των θεμελίων ενός παλατιού. Έτσι ένας εξέχων κατασκευαστής φρουρίων, ο Λουτσιάνο Λαουράνα από τη Δαλματία, προσλήφθηκε για την κατασκευή της υποδομής (βάσης). Αλλά ο Λαουράνα έφυγε από το Ουρμπίνο, πριν αρχίσουν οι χώροι διαμονής του παλατιού. Μετά τον Λαουράνα, ο σχεδιαστής ή οι σχεδιαστές του Δουκικού Ανακτόρου είναι αβέβαιοι. [9] Ο κορυφαίος αρχιτέκτονας της Ακμής της Αναγέννησης Ντονάτο Μπραμάντε ήταν ντόπιος του Ουρμπίνο και μπορεί να εργάστηκε για την ολοκλήρωση του παλατιού. [10]

Το Δουκικό Ανάκτορο είναι διάσημο ως το σκηνικό των συνομιλιών, που ο Μπαλντασάρε Καστιλιόνε περιγράφει ότι έγιναν στην Αίθουσα των Φρουρών το 1507 στο Βιβλίο του Αυλικού.

Το Ανάκτορο συνέχισε να χρησιμοποιείται ως κυβερνητικό κτίριο στον 20ο αι., στεγάζοντας δημοτικά αρχεία και γραφεία και δημόσιες συλλογές αρχαίων επιγραφών και γλυπτών (εδώ είναι η Εθνική Πινακοθήκη του Μάρκε, βλέπε παρακάτω). Οι αποκαταστάσεις που ολοκληρώθηκαν το 1985, άνοιξαν ξανά τον εκτεταμένο υπόγειο χώρο στους επισκέπτες.

Το σπουδαστήριο και τα δίδυμα παρεκκλήσια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Δουκικό Ανάκτορο διέθετε πολλά δωμάτια, που αντικατοπτρίζουν την αφοσίωση του Φεντερίκο στις κλασικές και ουμανιστικές σπουδές και εξυπηρετούσαν την καθημερινή του ζωή: αυτή περιελάμβανε επίσκεψη στο λαράριον του ανακτόρου και ανάγνωση Ελληνικής λογοτεχνίας. Αυτές οι καθαρά παγανιστικές συνήθειες ήταν τυπικές σε ένα μεσαιωνικό παλάτι. [11]

Το σπουδαστήριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κεντρικό στοιχείο σε αυτό το σχέδιο είναι το σπουδαστήριο (studiolo, ένα μικρό γραφείο ή δωμάτιο για περισυλλογή), χώρος διαστάσεων μόλις 3,60 x 3,35 μ. με θέα μακριά από την πόλη του Ουρμπίνο, προς τις αγροτικές εκτάσεις του δούκα. [12] Τα όμορφα εκτελεσμένα έργα από ένθετο ξύλο με την τεχνική της οπτικής απάτης που περιβάλλουν τον ένοικο του δωματίου, εικονίζουν ράφια, πάγκους και μισάνοιχτες δικτυωτές πόρτες με συμβολικά αντικείμενα που αντιπροσωπεύουν τις Φιλελεύθερες Τέχνες· είναι ένα μοναδικό και το πιο διάσημο παράδειγμα αυτής της ιταλικής τέχνης ένθετου ξύλου. Οι πάγκοι έχουν μουσικά όργανα και τα ράφια περιέχουν αναπαραστάσεις βιβλίων και μουσικών παρτιτούρων, επιστημονικών οργάνων (συμπεριλαμβανομένου ενός αστρολάβου και μίας αστρονομικής σφαίρας), έπιπλα μελέτης (όπως ένα γραφείο και μία κλεψύδρα), όπλα, πανοπλίες και διάφορα άλλα αντικείμενα (π.χ. παπαγάλοι σε κλουβιά και ένα κάλυμμα κεφαλής (mazzocchio)). [13]

Το σπουδαστήριο διαθέτει επίσης εικόνες πολλών προσώπων, τόσο σύγχρονων, όσο και ιστορικών. Στα πλαίσια με ένθετο ξύλο απεικονίζονται αγάλματα του Φεντερίκο με επιστημονική ενδυμασία και της Πίστης, της Ελπίδας και της Φιλανθρωπίας. Επάνω από τα πλαίσια ένθετου ξύλου υπάρχουν πορτρέτα μεγάλων συγγραφέων από τον Γιόος φαν Βάσενοφε (με επανεπεξεργασία του Πέδρο Μπερουγκουέτε): [14]

Βόρειος τοίχος
Πλάτων Αριστοτέλης Κλ. Πτολεμαίος Βοήθιος
Άγιος πάπας Γρηγόριος Α΄ ο Μέγας Άγιος Ιερώνυμος Άγιος Αμβρόσιος Μεδιολάνων Άγιος Αυγουστίνος Ιππώνος
Δυτικός τοίχος Ανατολικός τοίχος
Πιέτρο ντ' Αμπάνο Πετράρχης Μωυσής Μ. Τ. Κικέρων
Ιπποκράτης Δάντης Αλιγκέρι βασιλιάς Σολομών Σενέκας ο Νεότερος
παράθυρο Θωμάς Ακινάτης Όμηρος
παράθυρο Ιωάννης Δουνς Σκώτος Βιργίλιος
Νότιος τοίχος
Πάπας Σίξτος Δ΄ Αλβέρτος ο Μέγας Βησσαρίων Πάπας Πίος Β΄
Μπάρτολος του Σασοφεράτο Σόλων ο Αθηναίος Βιτορίνο ντα Φέλτρε Ευκλείδης

Τα επάνω πλαίσια παρουσιάζουν γενικά κλασικούς και ουμανιστές συγγραφείς, σε αντίθεση με τα θρησκευτικά πρόσωπα των κάτω πλαισίων. [15]

Παρεκκλήσιο της Άφεσης και Ναός των Μουσών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάτω από το σπουδαστήριο υπάρχουν δύο παρεκκλήσια, ένα χριστιανικό και ένα ειδωλολατρικό. Ο προθάλαμος που οδηγεί σε αυτά τονίζει τη συμπληρωματικότητά τους με αυτό το ενεπίγραφο ελεγειακό δίστιχο:

Bina vides parvo discrimine iuncta sacella / altera pars musis, altera sacra deo est. Δηλ. Βλέπεις ένα ζεύγος παρεκκλησίων, ενωμένα μαζί με ένα μικρό χώρισμα / το ένα μέρος είναι αφιερωμένο στις Μούσες, το άλλο στον Θεό.

Ο Ναός των Μουσών, που μπορεί να χρησιμοποιήθηκε ως το προσωπικό σπουδαστήριο τού γιου τού Φεντερίκο, Γκουιντομπάλντο Α΄ ντα Μοντεφέλτρο, αρχικά παρουσίαζε πίνακες των Μουσών ως «νηφάλιων μουσικών», που ίσως είναι έργο του Τζιοβάνι Σάντι. [16]

Εθνική Πινακοθήκη του Μάρκε[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Galleria Nazionale delle Marche (Γκαλερία Νατσιονάλε ντελε Μάρκε), που στεγάζεται στο Ανάκτορο, είναι μία από τις σημαντικότερες συλλογές Αναγεννησιακής τέχνης στον κόσμο. Περιλαμβάνει σημαντικά έργα καλλιτεχνών όπως των Ραφαήλ, Φαν Βάσενοφε (ένας Μυστικός Δείπνος με πορτρέτα της οικογένειας Moντεφέλτρο και της Αυλής), Μελότσο ντα Φορλί, Πιέρο ντέλλα Φραντσέσκα (με τη διάσημη Μαστίγωση), Πάολο Ουτσέλλο, Τιμοτέο Βίτι και άλλους καλλιτέχνες του 15ου αι., καθώς και μία όψιμη Ανάσταση από τον Τιτσιάνο.

Επιλεγμένα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 11588. Ανακτήθηκε στις 31  Ιουλίου 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 dati.beniculturali.it.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Atlante castellano d'Italia.
  4. 4,0 4,1 4,2 Τζόρτζιο Βαζάρι: «Les Vies des meilleurs peintres, sculpteurs et architectes» (Γαλλικά) Παρίσι. 1903. σελ. 416.
  5. 5,0 5,1 5,2 Τζόρτζιο Βαζάρι: (Ιταλικά) Le vite de' più eccellenti pittori, scultori e architettori (1568). Φλωρεντία. 1568. www.memofonte.it/home/files/pdf/vasari_vite_giuntina.pdf. σελ. 410.
  6. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. Ανακτήθηκε στις 30  Ιουλίου 2018.
  7. Wiki Loves Monuments Italia.
  8. Lusiardi, Federica. «Ducal Palace of Urbino and Galleria Nazionale delle Marche». Inexhibit. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2017. 
  9. Clark, Kenneth, Civilization, Harper & Row (1969), p. 109.
  10. Clark, p. 110.
  11. Joscelyn Godwin, The Pagan Dream of the Renaissance (Grand Rapids: Phanes Press, 2002), pp. 90-91.
  12. Godwin, pp. 91 and 94.
  13. Godwin, p. 92
  14. Godwin, pp. 92-94.
  15. See Cheles, p. 17.
  16. Godwin, p. 91.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]